Ήταν μια είδηση που την περιμέναμε. Ανακοινώθηκε όμως επισήμως χθες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαβεβαίωσε τους δημάρχους ότι η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων δεν θα εφαρμοστεί, τουλάχιστον με την υποχρεωτική ποσόστωση.
Η αξιολόγηση δεν μπορούσε να εφαρμοστεί γιατί ήταν ηθικά και νομικά διάτρητη: Όχι μόνο γατί ο νόμος προεξοφλεί πως το 15% των εργαζομένων είναι κακοί στη δουλειά τους. Αλλά και γιατί αμφισβητείται η αντικειμενικότητα των ίδιων των αξιολογητών. Οι τελευταίοι ορίστηκαν με υπογραφή του οικείου Υπουργού.
Η συγκριτική αξιολόγηση θα γίνει μπούμερανγκ για το δημόσιο
Οι εμπειρογνώμονες του Διοικητικού Επιμελητηρίου προειδοποιούσαν από το καλοκαίρι πως η εφαρμογή της αξιολόγησης, χωρίς στόχους και κριτήρια πέρα από τη σύγκριση των υπαλλήλων μεταξύ τους θα υπονομεύσει την ομαδική δουλειά και θα οδηγήσει σε υποβάθμιση της ποιότητας των δημόσιων υπηρεσιών.
Διοικητικό Επιμελητήριο: «Το ανθρώπινο δυναμικό θα υπεισέλθει σε ένα καθεστώς αντιπαράθεσης και ατομικισμού διεκδικώντας την προσωπική του επιβίωση. Θα οδηγήσει σε αδιαμφισβήτητη μείωση της συνολικής αποτελεσματικότητας των δημόσιων υπηρεσιών η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα»
Η εισήγηση του Διοικητικού Επιμελητηρίου έπεσε στο κενό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε για μήνες ότι ο νόμος έχει ψηφιστεί και πρέπει να εφαρμοστεί. Η διαδικασία πάγωσε όμως με την απεργία της ΑΔΕΔΥ που κάλυπτε συνδικαλιστικά όσους είχαν θέσεις προϊσταμένων για να μην προχωρήσουν τον καταμερισμό των ποσοστών για την αξιολόγηση.
Το Υπουργείο Διοικητικής μεταρρύθμισης επιχείρησε να ξεπεράσει το πρόβλημα, καθαιρώντας τους προϊστάμενους των Υπουργείων και τοποθετώντας στη θέση τους αυτούς που ενέκρινε ο εκάστοτε Υπουργός.
Οι κυνικοί θα πουν ότι έγινε μία από τα ίδια. Δυστυχώς όμως αυτοί που απομακρύνθηκαν ήταν η πρώτη γενιά προϊσταμένων του δημοσίου που είχαν επιλεγεί με αντικειμενικά κριτήρια (μεταβατικές διατάξεις νόμου Ραγκούση).
Προϊστάμενοι με απόφαση Υπουργού
Η περίπτωση των γενικών διευθυντών των Υπουργείων είναι χαρακτηριστική. Οι μεγαλύτερες αυθαιρεσίες σημειώθηκαν στο ίδιο το Υπουργείο Διοικητικής μεταρρύθμισης.
Ο Δημήτρης Παπαδημητρόπουλος που είχε συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη βαθμολογία στο διαγωνισμό του 2010 καθαιρείται και υποβιβάζεται σε απλό υπάλληλο.
Στις 3 γενικές διευθύνσεις τοποθετούνται, ο Νίκος Μιχαλόπουλος, που είχε βγει τελευταίος στο διαγωνισμό του 2010, ο Ιωάννης Σπηλιωτόπουλος, που δεν συμμετείχε στο διαγωνισμό γιατί δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις και η Γεωργία Βαλατσού, που παρότι πληρούσε τα κριτήρια (υποτίθεται πως) ελέγχεται πειθαρχικά, μετά από πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης και παρέμβαση εισαγγελέα, για τις «παρατυπίες» του προγράμματος Πολιτεία.
Η πειθαρχική δίωξη της κ. Βαλατσού είχε ξεκινήσει το 2007, αλλά ουδέποτε ολοκληρώθηκε. Φυσικά δεν μπορούμε να προεξοφλούμε τί θα αποφάσιζε το πειθαρχικό συμβούλιο αν η υπόθεση δεν έμπαινε στο συρτάρι. Ωστόσο το προφίλ του αποφασισμένου πολέμιου της ατιμωρησίας που έχει καλλιεργήσει για τον εαυτό του ο Κυριάκος Μητσοτάκης έρχεται σε σύγκρουση με το πάγωμα μιας υπόθεσης που αφορά ανώτατο στέλεχος του ίδιου του Υπουργείου που διοικεί.
Στο Υπουργείο Υγείας παύθηκε ο Πέτρος Γιαννουλάτος που επίσης είχε συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη βαθμολογία. Έγινε απλός υπάλληλος.
«Η τροπολογία στην οποία στηρίζεται η καθαίρεση μου δεν με αφορά και γι' αυτό προσέφυγα νομικά κατά της απόφασης», λέει η Μαρία Βλαζάκη. «Η γενική Διεύθυνση αρχαιοτήτων δεν καταργήθηκε, ούτε συγχωνεύθηκε με καμία άλλη, ούτε άλλαξαν οι αρμοδιότητες της. Για να αντικατασταθώ θα έπρεπε να προκηρυχθεί η θέση και να κριθεί από το αρμόδιο ειδικό συμβούλιο, όπως συνέβη και με μένα».
Όσοι απομακρύνθηκαν είχαν συμπτωματικά διαφωνήσει με την αξιολόγηση Μητσοτάκη.
- Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης:
Ο Δημήτρης Παπαδημητρόπουλος, πρώτος στο διαγωνισμό του 2010 έγινε από Γενικός Διευθυντής, απλός υπάλληλος.
- Υπουργείο Υγείας:
Καθαιρέθηκε ο Πέτρος Γιαννουλάτος, πρώτος στο διαγωνισμό του 2010. Έγινε απλός υπάλληλος.
- Υπουργείο Εργασίας:
Καθαιρέθηκε ο Βασίλης Τσιτσιόλης, που είχε αναδειχτεί σε γενικό διευθυντή με τον ίδιο διαγωνισμό και στη θέση του επιλέχθηκε ο Χαράλαμπος Βούρτσης που είχε διοριστεί αναπληρωτής με απόφαση Υπουργού.=
- Υπουργείο Πολιτισμού:
Η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Μαρία Βλαζάκη καθαιρέθηκε χωρίς να συγχωνευτεί η γενική διεύθυνση, με τροπολογία που χαρακτηρίστηκε «φωτογραφική».
Οι αλλαγές αυτές έδωσαν τη χαριστική βολή στην αξιολόγηση, με την ΑΔΕΔΥ να υποστηρίζει ότι οι διορισμένοι προϊστάμενοι θα γλιτώσουν τα «δικά τους παιδιά» από το 15% των κακών υπαλλήλων. Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης ζήτησε την παραίτηση Μητσοτάκη. Ακόμα και τεχνοκρατικές ενώσεις, όπως το Διοικητικό Επιμελητήριο και η Ένωση Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, χρησιμοποίησαν σκληρή γλώσσα, μιλώντας για «κομματικό ρεσάλτο» στο δημόσιο.
Για να αντιμετωπίσει τις επικρίσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι ξεκινάει ο διαγωνισμός. Προκηρύχθηκαν 25 θέσεις γενικών διευθυντών (συνολικά οι προϊστάμενοι του δημοσίου ανέρχονται σε 35.000), αλλά η διαδικασία σύμφωνα με τους ειδικούς αναμένεται εξαιρετικά χρονοβόρα. Για να ολοκληρωθεί σε όλο το δημόσιο προβλέπονται 13 δευτερογενείς ρυθμίσεις και 32 νέες επιτροπές, τα μέλη των οποίων πρέπει να εκπαιδευτούν και να πιστοποιηθούν.
Δεν είναι σίγουρο πως ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης θα έχει τον πολιτικό χρόνο για να ολοκληρώσει το διαγωνισμό. Αν πάντως επισπευσθούν οι εκλογές και ο Σύριζα αναλάβει, η νέα κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με δύο εξίσου προβληματικές επιλογές: 'Η να ριψοκινδυνεύσει το μπλοκάρισμα των πολιτικών της από εχθρικά διακείμενα στελέχη σε όλα τα υπουργεία του δημοσίου ή να κάνει και αυτή, μεταβατική κομματική εκκαθάριση και να βάλει τους δικούς της ανθρώπους, επεκτείνοντας τον φαύλο κύκλο του κομματικού κράτους.