Μεγάλες προσδοκίες και ελπίδες για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας γεννούν τα σχέδια, που συζητήθηκαν χθες Τετάρτη στη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, σχετικά με την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου από τα ελληνοτουρκικά σύνορα προς την Κεντρική Ευρώπη. H λειτουργία του αγωγού προγραμματίζεται να ξεκινήσει το 2019, ενώ η προεργασία είχε γίνει ήδη από τον Μάρτιο κατά την επίσκεψη που είχε πραγματοποιήσει στη Μόσχα ο κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης.
Μάλιστα οι πληροφορίες που θέλουν τη Μόσχα να προτίθεται να προκαταβάλει μελλοντικά κέρδη για τον αγωγό, ενισχύει τις ελπίδες για μεγάλα οικονομικά, γεωπολιτικά και αναπτυξιακά οφέλη για τη χώρα μας.
Προκαταβολή των κερδών από τον Πούτιν
Νωρίτερα την Πέμπτη το Reuters μετέδιδε πως η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο να διαθέσει στην Αθήνα κεφάλαια, ως προπληρωμή από τα μελλοντικά κέρδη που θα έχει η Ελλάδα από τη μεταφορά φυσικού αέριου μέσω του αγωγού.
Το σενάριο αυτό, ότι δηλαδή ο Πρόεδρος της Ρωσίας πρότεινε στον κ. Τσίπρα την προκαταβολή των κερδών από τον αγωγό φυσικού αερίου, γεγονός που μεταφράζεται σε περίπου 200 εκατ. ευρώ στα ταμεία της Ελλάδας, επιβεβαίωσε ο υπουργός Επικρατείας, Α. Φλαμπουράρης μιλώντας το πρωί της Πέμπτης στην πρωινή εκπομπή του Mega.
«Από την Ελλάδα δεν ετέθη θέμα δανείου. Ο Πούτιν με δική του πρωτοβουλία πρότεινε την προκαταβολή κερδών από τον αγωγό φυσικού αερίου, ως έναν τρόπο για να συμβάλει στην προσπάθεια της κυβέρνησης να στηρίξει την οικονομία. Τα κέρδη μπορούν να τα υπολογίσουν από τώρα, οπότε μία προκαταβολή των κερδών θα είναι μία ένεση, όχι τόσο για να καλύψει τις υποχρεώσεις μας στους δανειστές, όσο για να μπορέσει στην Ελλάδα να κινηθεί η οικονομία και να αρχίσει η παραγωγική ανασυγκρότηση», είπε ο κ. Φλαμπουράρης.
Μάλιστα ο υπουργός Επικρατείας πρόσθεσε: «Νομίζω ότι για κάθε χρόνο μιλάμε για πάνω από 200 εκατ. ευρώ. Μπορεί αν πάρουμε προκαταβολή δέκα χρόνων το ποσό αυτό να είναι πάνω από 2 δισ. ευρώ».
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση αυτή του Β. Πούτιν αφορά στην επέκταση του τουρκικού αγωγού φυσικού αερίου, όπου μέσω ενός ελληνικού αγωγού, ρωσικό φυσικό αέριο θα προωθείται προς την Ευρώπη. Η λειτουργία μάλιστα του αγωγού, προγραμματίζεται να ξεκινήσει το 2019.
«Είναι ένα πολύ μεγάλο έργο που μετατρέπει την Ελλάδα σε ισχυρό ευρωπαϊκό κέντρο σε ότι αφορά στην ενέργεια», επισήμανε ο κ. Φλαμπουράρης.
Το κρίσιμο στοίχημα
Με δεδομένο τη διασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου, το κρίσιμο στοίχημα στη συνέχεια θα είναι η διασφάλιση της τήρησης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενέργεια, αναφορικά, κυρίως, με θέματα ανταγωνισμού, ώστε ο ελληνικός αγωγός να μη συναντήσει τα εμπόδια που οδήγησαν πέρυσι στη ματαίωση του ρωσικού σχεδίου για την κατασκευή του αγωγού South Stream που προέβλεπε τη διοχέτευση του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας.
Η επιλογή του South Stream δημιουργήθηκε με αφορμή τα προβλήματα στις παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου, μέσω των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία, τα οποία ξεκίνησαν ήδη από το 2009. Η ιδέα ήταν η παράκαμψη της Ουκρανίας με την κατασκευή αγωγού από τις ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας προς τη Βουλγαρία και από εκεί στην Ευρώπη.
Πως «πέθανε» ο South Stream
Την 1η Δεκεμβρίου του 2014 ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ δήλωσε ότι το σχέδιο κατασκευή του South Stream, του αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη, «είναι νεκρό».
Αιτία, σύμφωνα με τον ίδιο ήταν η διστακτικότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δώσει το πράσινο φως για την υλοποίηση του σχεδίου με στόχο την προμήθεια φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη μέσω της Βουλγαρίας – παρακάμπτοντας την Ουκρανία.
«Εάν η Ευρώπη δεν θέλει να προχωρήσει στην υλοποίηση (του South Stream), τότε δεν θα προχωρήσουμε στην υλοποίησή του» δήλωσε λίγο αργότερα και ο Ρώσος πρόεδρος.
Σημειώνεται ότι το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού, που θα κόστιζε 40 δισεκατομμύρια δολάρια θα διέσχιζε τη Μαύρη Θάλασσα και θα προμήθευε με αέριο τη νότια Ευρώπη από το 2015.
Και εγένετο ο Turkish Stream
Μετά τη ματαίωση του South Stream ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε την κατασκευή του λεγόμενου Turkish Stream ο οποίος αντί για τη βουλγαρική ακτή καταλήγει στα ελληνοτουρκικά σύνορα, με προφανή στόχο να συνεχίσει μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη.
Ωστόσο, χθες Τετάρτη, ο Ρώσος πρόεδρος κατά την κοινή συνέντευξη με τον κ. Τσίπρα, εκ παραδρομής μίλησε για αγωγό Turkish Stream με τον Έλληνα πρωθυπουργό να παρεμβαίνει, σημειώνοντας ότι Turkish Stream θα υπάρχει στη Τουρκία, ενώ στο ελληνικό έδαφος θα υπάρχει ελληνικός αγωγός.
Η διαδρομή
Όπως προέκυψε από τις προκαταρκτικές συνομιλίες που είχε τον Μάρτιο στη Μόσχα ο αρμόδιος υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης (ο οποίος συνοδεύει τον Πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στη ρωσική πρωτεύουσα), ο αγωγός από τα ελληνοτουρκικά σύνορα θα διασχίζει τη Μακεδονία και θα συνεχίζει προς Σκόπια - Σερβία με κατάληξη την Αυστρία.
Η κατασκευή του αγωγού δημιουργεί ένα σημαντικό «παράθυρο ευκαιρίας» για την Ελλάδα, προκειμένου να αναδειχθεί σε περιφερειακό κόμβο διέλευσης φυσικού αερίου.
Η χώρα μας, εισάγει ήδη φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω του ελληνοβουλγαρικού αγωγού, την Τουρκία μέσω του ελληνοτουρκικού και υγροποιημένο αέριο από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας. Ήδη προωθείται η κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας, στην Ιταλία (από τον οποίο επίσης θα προμηθεύεται ποσότητα αερίου η ελληνική αγορά), ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η προετοιμασία για την κατασκευή ελληνοβουλγαρικού αγωγού, καθώς και οι εργασίες αναβάθμισης της Ρεβυθούσας.
Τα οφέλη
Η κατασκευή του νέου αγωγού, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα έχει σημαντική μεταφορική ικανότητα δημιουργεί μια ακόμη σημαντική πηγή εφοδιασμού για την ελληνική αγορά, που σημαίνει μεγαλύτερη ασφάλεια εφοδιασμού και ένταση του ανταγωνισμού, άρα καλύτερες τιμές για τους καταναλωτές φυσικού αερίου και την ηλεκτροπαραγωγή.
Εκτός από τα άμεσα οφέλη που συνεπάγεται η επένδυση στον αγωγό (αύξηση του ΑΕΠ, νέες θέσεις εργασίας), η ελληνική οικονομία προβλέπεται να ωφεληθεί σημαντικά από τη φορολογία και τα λοιπά έσοδα που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του έργου, ενώ δημιουργούνται, επίσης, οι προϋποθέσεις για την επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου και την τροφοδοσία των καταναλωτών, οικιακών και επιχειρήσεων σε νέες περιοχές της χώρας.