Έχετε ακούσει ότι η ζάχαρη δεν κάνει καλό στη σιλουέτα σας ή στην υγεία της καρδιάς σας, αλλά νέα στοιχεία έχουν έρθει στο φως που συνδέουν την κατανάλωση της ζάχαρης με την υγεία του εγκεφάλου, από τη νοητική λειτουργία μέχρι την ψυχολογική υγεία.
Αν και η ζάχαρη σε μικρές ποσότητες δεν είναι ανησυχητικές, οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που θα έπρεπε. Η ζάχαρη, είτε λέγεται γλυκόζη, είτε φρουκτόζη, είτε αμυλοσίροπο (σιρόπι καλαμποκιού) βρίσκεται σε 74% από τα συσκευασμένα τρόφιμα που θα βρείτε στο σούπερ μάρκετ. Την ίδια στιγμή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει ότι η ζάχαρη πρέπει να αποτελεί το 5% της ημερήσιας μας διατροφής, η τυπική αμερικάνικη δίαιτα περιέχει, κατά μέσο όρο, 13% ζάχαρη.
«Οι περισσότεροι Αμερικανοί καταναλώνουν 5 φορές περισσότερη ζάχαρη από αυτή που πρέπει», αναφέρει η Natasa Janicic-Kahric, βοηθός καθηγητή στο πανεπιστήμιο Georgetown.
Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί μπορεί να εθιστεί στη ζάχαρη, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους κινδύνους της υπερκατανάλωσης της ζάχαρης και τις επιπτώσεις που έχει στην εγκεφαλική μας λειτουργία και την ψυχολογία.
Ορίστε, όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε:
Δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο επιθυμίας
Όταν κάποιος καταναλώνει ζάχαρη , όπως και με κάθε άλλο φαγητό, ενεργοποιούνται οι νευρώνες της γεύσης στη γλώσσα που στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο, μέσα από το «μονοπάτι» της ανταμοιβής που υπάρχει σε αυτόν και εκείνος με τη σειρά του απελευθερώνει ορμόνες που μας κάνει να νιώθουμε καλά, όπως ντοπαμίνη. Με αυτόν τον τρόπο, η ζάχαρη επεμβαίνει στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου και το μπερδεύει. Όταν το σύστημα ανταμοιβής ενεργοποιείται τόσο συχνά ξεκινούν τα προβλήματα και μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια ελέγχου, λιγούρες και αυξημένη ανοχή στη ζάχαρη.
Συγκεκριμένα, έρευνα έχει δείξει ότι ο εγκέφαλος των παιδιών που πάσχουν από παχυσαρκία λειτουργεί διαφορετικά όταν καταναλώνουν ζάχαρη, κάτι που δείχνει ότι τα παιδιά αυτά θα περάσουν μία ζωή αναζητώντας ζάχαρη.
Εξασθενεί τη μνήμη και της δεξιότητες μάθησης
Έρευνα που έγινε το 2012 σε ποντίκια από επιστήμονες στο UCLA, διαπίστωσε ότι η διατροφή που είναι πλούσια σε φρουκτόζη επιδρά στη μάθηση και τη μνήμη, επιβραδύνοντας, κυριολεκτικά, τη λειτουργία του εγκεφάλου. Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι ποντικοί που είχαν καταναλώσει πολύ φρουκτόζη παρουσίασαν ζημιά στην επικοινωνία ανάμεσα στα κύτταρα του εγκεφάλου. Η υψηλή κατανάλωση ζάχαρης στους ποντικούς οδήγησε στην αντίσταση στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ελέγχει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και τη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων.
Μπορεί να προκαλέσει ή να συμβάλλει στην κατάθλιψη και το άγχος
Εάν είστε εθισμένοι στη ζάχαρη θα έχετε παρατηρήσει ότι μπορεί να έχετε νιώσει τα σάκχαρα στο αίμα σας τη μία στιγμή να απογειώνονται και την επόμενη να πέφτουν, με αποτέλεσμα να έχετε ευερεθιστότητα, κυκλοθυμία, ζαλάδα και κούραση. Αυτό συμβαίνει, επειδή τρώγοντας έναν λουκουμά ή πίνοντας ένα αναψυκτικό ανεβάζετε ξαφνικά τον γλυκαιμικό σας δείκτη. Όταν ο δείκτης αυτός πέσει απότομα θα νιώσετε άγχος, απότομη αλλαγή στη διάθεσή σας ή ακόμα και μελαγχολία.
Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε σάκχαρα και υδατάνθρακες επηρεάζουν και τους νευροδιαβιβαστές που βοηθούν τη διάθεσή σας να παραμένει σταθερή. Η κατανάλωση ζάχαρης απελευθερώνει σεροτονίνη, μία ορμόνη υπεύθυνη για την καλή διάθεση και εάν ενεργοποιείτε συχνά την απελευθέρωση της σεροτονίνης μπορεί να εξασθενήσετε τις αποθήκες των νευροδιαβιβαστών σας και να εμφανίσετε σημάδια κατάθλιψης.
Έρευνα έχει δείξει, επίσης, ότι εκείνοι που ακολουθούν διατροφή που είναι πλούσια σε επεξεργασμένες τροφές, που συνήθως περιέχουν πολλά κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, έχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν κατάθλιψη.
Αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της γεροντικής άνοιας
Έρευνες αναφέρουν ότι μία καθημερινή διατροφή πλούσια σε ζάχαρη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε το 2013, διαπίστωσε ότι η ανοχή στην ινσουλίνη και ο υψηλός γλυκαιμικός δείκτης, στοιχεία που συνδέονται με τον διαβήτη, μπορεί να συνδέονται και με την εμφάνιση εκφυλιστικών ασθενειών για τον εγκέφαλο, όπως είναι η νόσος Αλτσχάιμερ.