Την πεποίθηση τους ότι ο διαπραγματευτικός μαραθώνιος των τεσσάρων μηνών φτάνει στο τέλος του εκφράζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, εκτιμώντας ότι «βρισκόμαστε στην τελική ευθεία και σύντομα θα δούμε το αποτέλεσμα».
Στο ελληνικό στρατόπεδο εκτιμούν ότι μέσα στην εβδομάδα θα υπάρξει σαφής εικόνα σχετικά με τη συμφωνία Ελλάδας και δανειστών, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στη σύνοδο κορυφής της 21ης Μαΐου στη Ρίγα της Λετονίας.
«Στο περιθώριο της συνόδου κορυφής αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές διαβουλεύσεις, από τις οποίες η κυβέρνηση ελπίζει ότι θα πάρει το πράσινο φως για τη συμφωνία». Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι μια θετική έκβαση αυτών των επαφών θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα έκτακτο Eurogroup πριν το τέλος του Μαΐου.
Οι ελληνικές προσδοκίες βασίζονται κυρίως σε δύο παράγοντες. Πρώτος είναι η πεποίθηση της κυβέρνηση ότι πλέον έχει γίνει σημαντική δουλειά σε τεχνικό επίπεδο και η κυβέρνηση έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα που προτίθεται να λάβει.
Δεύτερος και ίσως σημαντικότερος παράγοντας είναι ότι και οι δύο πλευρές γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι ταμειακές ανάγκες του Δημοσίου θα εξυπηρετηθούν δύσκολα αν δεν υπάρξει ανάσα ρευστότητας είτε με εκταμίευση μέρους της δόσης, είτε με αλλαγή της στάσης της ΕΚΤ ως προς την έκδοση εντόκων γραμματίων.
Όπως εξηγούν κυβερνητικές πηγές καμία από τις δύο πλευρές δεν επιθυμεί να υπάρξει «ατύχημα». Ως εκ τούτου ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί είναι το συντομότερο δυνατό να υπάρξει συμφωνία.
Ωστόσο, η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνία έχει δημιουργήσει σενάρια για υπογραφή μιας ενιαίας συμφωνίας προς τα τέλη Ιουνίου, η οποία θα περιλαμβάνει και το νέο χρηματοδοτικό πακέτο προς την Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη διευθέτηση του Ελληνικού χρέους.
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να αποκλειστεί, ωστόσο προϋποθέτει ότι οι δανειστές θα παρέχουν στην ελληνική πλευρά ανάσα ρευστότητας ώστε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις μέχρι την τελική συμφωνία.
Πολιτική απόφαση
Πριν από το ραντεβού της Λετονίας, θα προηγηθούν οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο Brussels Group. Ωστόσο, ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει αν οι δύο πλευρές θα συναντηθούν εκ του σύνεγγυς στις Βρυξέλλες ή θα περιοριστούν σε τηλεδιασκέψεις, γεγονός που δείχνει ότι τουλάχιστον αυτή τη στιγμή οι τεχνικές διαπραγματεύσεις έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελληνική διαπραγματευτική ομάδα που μετέχει στο Brussels Group έχει λάβει σαφείς οδηγίες από το Μέγαρο Μαξίμου, αναφορικά με τα «ανοιχτά μέτωπα» των συνομιλιών και τη στάση που θα πρέπει να κρατήσει. Βασικότερη οδηγία που οι τεχνοκράτες θα πρέπει να μεταφέρουν στους θεσμούς: «η κυβέρνηση ότι μπορούσε να δώσει το έδωσε και τώρα είναι η σειρά των δανειστών να αποδείξουν ότι επιθυμούν να υπάρξει σύντομα μια συμφωνία».
Η ομάδα Χουλιαράκη προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με εντολή να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τη συμφωνία. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες τεχνοκράτες θα πρέπει να δώσουν απαντήσεις στην απαίτηση των δανειστών να υπάρξουν άμεσες παρεμβάσεις στα εργασιακά και κυρίως στο Ασφαλιστικό, κάτι που για την κυβέρνηση αποτελεί «κόκκινη γραμμή».
Ωστόσο, η Ελληνική πλευρά εκτιμά ότι σε τεχνικό επίπεδο δεν θα σταματήσουν οι ασφυκτικές πιέσεις και ως εκ τούτου λύση στα αδιέξοδα μπορεί να δώσει μόνο η διαπραγμάτευση σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο.
Οι διαφορές
Σε αυτό το κλίμα η κυβέρνηση παραμένει ανυποχώρητη στις απαιτήσεις των δανειστών για άμεση αύξηση των ορίων ηλικίας, αλλά και την εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος σε κύριες και επικουρικές συντάξεις. Στον αντίποδα η ελληνική πλευρά προτείνει περικοπή των υψηλών επικουρικών συντάξεων, αύξηση των ορίων ηλικίας για τις πρόωρες συντάξεις και αύξηση των υπόλοιπων ορίων ηλικίας μετά το 2025.
Στο μέτωπο του ΦΠΑ οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει στο γενικό πλαίσιο της αλλαγής των συντελεστών, χωρίς όμως να υπάρχει συμφωνία για το ύψος τους. Οι δανειστές ζητούν ο ενιαίος συντελεστής να είναι τουλάχιστον 19%, ενώ υπάρχουν πιέσεις ακόμα και για συντελεστή που θα φτάνει το 20% ή ακόμα και το 21%, με τον χαμηλό συντελεστή στο 9%
Αντίθετα η Αθήνα προτείνει ενιαίο συντελεστή στο 18% και τον χαμηλό συντελεστή στο 7% έως 9%, ανάλογα με τον κατάλογο των προϊόντων και των υπηρεσιών που θα ενταχθούν σε αυτά. Επίσης, στο τραπέζι έχει πέσει η πρόταση για ένα μειωμένο συντελεστή 15%, σε όσους κάνουν χρήση πλαστικού χρήματος.
Ανοιχτό παραμένει και το θέμα της κατάργησης των εξαιρέσεων και των μειωμένων συντελεστών που υπάρχουν στα νησιά του Αιγαίου, οι οποίοι θα παίξουν σημαντικό ρόλο για το ύψος του βασικού συντελεστή.
Χωρίς συμφωνία συνεχίζουν οι διαπραγματεύσεις και στο μέτωπο των δημοσιονομικών στόχων. Σύμφωνα με πληροφορίες οι δανειστές αποφεύγουν να κλείσουν τη διαπραγμάτευση πριν έχουν στα χέρια τους τον τελικό κατάλογο των μέτρων που θα προτείνει την κυβέρνηση. Ήδη μέρος των δανειστών επαναφέρουν σενάρια για πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από το 2%, εκτιμώντας παράλληλα ότι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2015 θα είναι αρνητικός, εκτοξεύοντας έτσι το ύψος του δημοσιονομικού κενού σε επίπεδα κοντά στα 6δισ ευρώ, ζητώντας αντίστοιχα μέτρα.