«Βρισκόμαστε εδώ για να περάσουμε το μήνυμα ότι διεκδικούμε το δικαίωμα στη ζωή, την υγεία, την αξιοπρέπεια των ανθρώπων που ζούνε με HIV», μας λέει ο κύριος Γιώργος Τσακαλάκης, στέλεχος της «Θετικής Φωνής».
«Οι ελλείψεις αντιρετροϊκών συμβαίνουν την τελευταία διετία αλλά η κατάσταση του τελευταίου διμήνου είναι πρωτόγνωρη. Οι ιδιοι οι γιατροί επιβεβαιώνουν ότι άνθρωποι που πρέπει να λαμβάνουν την αγωγή τους σε καθημερινή βάση, βρέθηκαν το τελευταίο διάστημα για 10- 20 μέρες χωρίς φάρμακα, με σοβαρές συνέπειες για την υγεία του, σαν μια ευθεία απειλή για την ίδια τους τη ζωή. Υπογραμμίζω ότι τα αντιρετροϊκά φάρμακα διατίθενται μόνο από τα φαρμακεία (κάποιων) νοσοκομείων- δεν τα προμηθεύεσαι από τα φαρμακεία της αγοράς, επομένως, τώρα οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται σε απόλυτο αδιέξοδο. Η λύση που έχουμε προτείνει- δεδομένου ότι το κόστος για τα αντιρετροϊκά φάρμακα είναι μια συγκεκριμένη, απόλυτα ανελαστική δαπάνη, αφού υπάρχει ένα υποδειγματικό μητρώο ασθενών και το κράτος ξέρει επακριβώς πόσοι είναι οι οροθετικοί, πόσοι βρίσκονται σε αγωγή και ποιο είναι το κόστος των φαρμάκων- είναι να εντάξει το συνολικό κόστος σε ένα κλειστό «κωδικό», σε έναν αποκλειστικό λογαριασμό. Αντί αυτού».
Σήμερα τα αντιρετροϊκά τα προμηθεύεται μεμονωμένα κάθε νοσοκομείο της χώρας, εντάσσοντας το κόστος στον δικό του προϋπολογισμό. Με τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων να μειώνεται συνεχώς την τελευταία πενταετία, καταλήξαμε πλέον στο σημείο άνθρωποι να στερούνται τα φάρμακά τους
Πριν το τελευταίο αυτό δίμηνο όλα ήταν φυσιολογικά;
Κατά καιρούς υπήρχαν ελλείψεις, στο Αττικό, στο ΑΧΕΠΑ και σε άλλα νοσοκομεία υπήρχαν προβλήματα. Τώρα όμως υπάρχει έξαρση του φαινομένου (της έλλειψης) στα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας- «μπαλώματα» με τα οποία και εμείς σαν οργάνωση προσπαθούσαμε να βοηθήσουμε τους οροθετικούς, όπως άτυπες μεταξύ τους ανταλλαγές φαρμάκων, δεν είναι καν εφικτά.
Αυτή τη στιγμή πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα;
Τώρα που μιλάμε το πρόβλημα έχει αποκατασταθεί στα φαρμακεία των περισσότερων νοσοκομείων - το Λαϊκό ακόμα δεν έχει...- αλλά ακόμα και αυτή η εικόνα δε σημαίνει πολλά. Γιατί, ακόμα, δεν βρεθεί μια μόνιμη και βιώσιμη λύση. Δίνονται «πυροσβεστικές» λύσεις- εκταμιεύονται μικρά ποσά για να καλυφθούν οι επόμενες μέρες, οι επόμενες εβδομάδες. Πολύ σύντομα, αν δε δοθεί μια κεντρική λύση, θα βρισκόμαστε πάλι εδώ και θα διαμαρτυρόμαστε για το ίδιο θέμα. Σημειώνω ότι η λύση αυτή είναι διαχειριστικού τύπου- το κράτος γνωρίζει ότι τα χρήματα αυτά δεν πρόκειται να τα εξοικονομήσει, δεν πρόκειται να τα μειώσει, ούτε να γλιτώσει. Θα δοθούν ούτως ή άλλως. Και τα αντιρετροϊκά πρέπει να τα δούμε σαν προστασία της υγείας του κάθε ατόμου αλλά και της δημόσιας υγείας. Το Υπουργείο και η Πολιτεία το γνωρίζουν πολύ καλά και αυτό, ότι οι άνθρωποι που λαμβάνουν κανονικά την αγωγή τους καθίστανται σχεδόν μη μεταδοτικοί. Χάρη στα σύγχρονα αντιρετρϊκά σκευάσματα ένας οροθετικός έχει προσδόκιμο και ποιότητα ζωής ακριβώς όπως και κάθε συνάνθρωπός του. Υπάρχει μια βασική προϋπόθεση: ότι τηρεί σωστά την αγωγή του, ότι λαμβάνει το φάρμακο σε καθημερινή βάση, ανελιππώς. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έχε επίσης υπόψη ότι οι ελλείψεις των αντιρετροϊκών είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου»- ελλέιψεις υπάρχουν συνέχεια και σε άλλα πολύ κρίσιμα φάρμακα για τους καρκινοπαθείς ή τους αιμοροφυλικούς. Δεν είμαστε εδώ μόνο για τη δική μας ζωή, ή το «μαγαζάκι» μας.
Οι ελλείψεις των αντιρετροϊκών είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου»- ελλέιψεις υπάρχουν συνέχεια και σε άλλα πολύ κρίσιμα φάρμακα για τους καρκινοπαθείς ή τους αιμοροφυλικούς. Δεν είμαστε εδώ μόνο για τη δική μας ζωή, ή το «μαγαζάκι» μας
Είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι τα αντιρετροϊκά διατίθενται δωρεάν σε όλους...
Ακριβώς- και σε ανασφάλιστους, σε όσους έχουν βιβλιάριο απορίας, στους αλλοδαπούς, ακόμη και σε όσους στερούνται νομιμοποιητικών εγγράφων. Σε όσους ζούν στην Ελλάδα. Είναι ακριβά φάρμακα αν το δεις μόνο σαν κόστος- εξαιρετικά φτηνά, όμως, αν σκεφτούμε τα οφέλη τους, εξατομικευμένα αλλά και στην κοινωνία συνολικά. Οι άνθρωποι που ζουν με HIV είναι επί το πλείστον νέοι, στην πιο παραγωγική τους ηλικία.
Σε σύγκριση με την Ε.Ε. ποια είναι η ελληνική πραγματικότητα;
Έχουμε ένα θετικό και ένα αρνητικό. Το θετικό; Ότι στην Ελλάδα, όντως, έχουν εισαχθεί τα πιο σύγχρονα σκευάσματα, τα πιο ακριβά και αποτελεσματικά. Η Πολιτεία σε αυτό το σημείο έπραξε ακριβώς όπως έπρεπε. Δεν τα διαθέτουμε όπως θα έπρεπε όμως.
Είναι γενόσημα;
Ελάχιστα γενόσημα κυκλοφορούνε στην Ελλάδα. Δεν είμαστε απαραίτητα κατά των γενοσήμων. Αρκεί το όποιο γενόσημο να είναι αντίγραφο ενός σύγχρονου σκευάσματος- και όχι φαρμάκων εικοσαετίας που ακόμη κυκλοφορούνε.
Ποιες είναι οι νέες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αγωγή των οροθετικών;
Αγωγή σε όλους- αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη αγωγή λαμβάνει ένα ποσοστό των οροθετικών.
Πως οριζονται αυτοί;
Είναι όσοι έχουν τιμές από ένα όριο και κάτω σε έναν δείκτη του ανοσοποιητικού συστήματος (CD4). Οι νέες κατευθυντήριες υποστηρίζουν την πρόσβαση όλων στην αγωγή από τη στιγμή της διάγνωσης. Κάτι τετοιο για το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα σήμαινει επιπλέον κόστος- στην Ευρώπη ανοίγει αυτή συζήτηση για την πρόσβαση όλων, στη Γαλλία ήδη εφαρμόζεται και μέσα στο 2016 θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες, ενώ εμείς δεν έχουμε τα χρήματα για να καλύψουμε ούτε τον υφιστάμενο αριθμό.