Βαρύνουσας πολιτικής σημασίας τόσο για τη ρωσική πλευρά, η οποία προσβλέπει στη στήριξη της Ελλάδας για την προώθηση της νέας γεωπολιτικής στρατηγικής της στην ευρύτερη περιοχή, όσο και για την ελληνική κυβέρνηση, η οποία θα επιχειρήσει εκ νέου να αξιοποιήσει το «ρωσικό χαρτί» ως μοχλό πίεσης στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους της, χαρακτηρίζεται η επίσημη επίσκεψη του Ρώσου προέδρου Πούτιν στην Αθήνα, στις 28 Μαΐου.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή», σε ό,τι αφορά τους αγωγούς φυσικού αερίου, η Ρωσία, μετά την ακύρωση του South Stream και την εγκατάλειψη του Τurkish Stream αλλά και της προβληματικής ουκρανικής οδού, αναζητεί νέα δίοδο για την μεταφορά αερίου της Gazprom στη Νότια Ευρώπη, στοχεύοντας πάντα και στο να ανακόψει τον ανταγωνισμό που θα προέλθει από την κατασκευή του αγωγού Tap, που θα αποτελέσει το όχημα για την είσοδο αζέρικου αερίου στη μεγάλη ευρωπαϊκή αγορά. Σε αυτό το πλαίσιο, και παρά τις αντιδράσεις Βρυξελλών και ΗΠΑ, έχει αποσπάσει ήδη τη στήριξη Ελλάδας και Ιταλίας για την αναβίωση του ελληνοϊταλικού αγωγού IGI, που σχεδιάστηκε ως έργο που θα βοηθήσει στην πολιτική διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων της Ε.Ε. από την υψηλή ενεργειακή ρωσική εξάρτηση.
Η πρώτη στήριξη Ελλάδας και Ιταλίας σε αυτή την κατεύθυνση εκφράστηκε μέσω της υπογραφής μνημονίου μεταξύ ΔΕΠΑ, Εdison και Gazprom για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων αναβίωσης του IGI, προκειμένου να μεταφερθεί ρωσικό αέριο τον Φεβρουάριο στη Ρώμη. Κατά την επίσκεψή του στις 28 Μαΐου στην Αθήνα, ο πρόεδρος Πούτιν θα επιδιώξει να διασφαλίσει την περαιτέρω στήριξη της ελληνικής πλευράς, με αντάλλαγμα τη στήριξη της Ρωσίας στο ελληνικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση, όπως έχει φανεί και από τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Πάνου Σκουρλέτη, προσδοκά στη στήριξη της ρωσικής πλευράς και στην υλοποίηση του σχεδίου συμπράξεων ιδιωτών με τη ΔΕΗ σε υφιστάμενες ή νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, μέσω του οποίου επιχειρεί να αποφύγει το δυσμενές σενάριο πώλησης μονάδων. Η ρωσική πλευρά μέχρι σήμερα τουλάχιστον ξεκινούσε αυτήν τη συζήτηση, επαναφέροντας τις υποχρεώσεις της Ελλάδας έναντι παλαιών αντισταθμιστικών οφειλών που συνδέονται με τις πρώτες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου. Τώρα η ρωσική πλευρά ζητεί την απευθείας ανάθεση του λιγνιτικού κοιτάσματος της Βεύης, ενώ το υπουργείο και η ΔΕΗ επιδιώκουν τη συμμετοχή ρωσικών εταιρειών στην κατασκευή της νέας Μονάδας Μελίτη 2, μέσα από ένα κοινοπρακτικό σχήμα με τη ΔΕΗ, στο οποίο θα μπορούσε να μπει και η εν λειτουργία Μονάδα Μελίτη 1, όπως και το εν λειτουργία ορυχείο για την τροφοδοσία της. Ο Ρώσος πρόεδρος αναμένεται να επαναδιατυπώσει στον κ. Αλέξη Τσίπρα το ενδιαφέρον ρωσικών εταιρειών για τα ΕΛΠΕ και τη ΔΕΠΑ.
Η Αθήνα θα πρέπει, πάντως, να αξιολογήσει το νέο άνοιγμα προς τη ρωσική πλευρά, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τόσο τις ενστάσεις των εταίρων της σε Ευρώπη και ΗΠΑ όσο και την πολύ πρόσφατη αρνητική εμπειρία της στάσης της Ρωσίας στο ελληνικό πρόβλημα, έναν χρόνο πριν. Βασικός άξονας ήταν τότε ο αγωγός Τurkish Stream και οι περίφημες προκαταβολές για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους, και τώρα ο IGI με ό,τι αυτός συνδυασθεί...
Αμφίβολη η επίσκεψη στο Άγιο Όρος
Πάντως σύμφωνα με το «Έθνος», η διαμάχη ανάμεσα στους Αγιορείτες και στη Ρωσία για το μετόχι του Αγίου Νικολάου στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας ρίχνει βαριά τη σκιά της στον εορτασμό -στα τέλη Μαΐου- για τη χιλιόχρονη παρουσία Ρώσων μοναχών στο Αγιον Ορος, δυσκολεύοντας την επίσκεψη Πούτιν εκεί, παρότι θα βρίσκεται στην Ελλάδα για επίσημη επίσκεψη.
Ωστόσο, ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, Κύριλλος, θα μεταβεί τελικά στις 27 Μαΐου για δύο μέρες στο Αγιον Ορος: σε επιστολή που απέστειλε στον Βαρθολομαίο την περασμένη εβδομάδα αναφέρει ότι η επίσκεψή του θα είναι προσκυνηματικού χαρακτήρα.
Παρά την επιθυμία του να συλλειτουργήσουν με τον κ. Βαρθολομαίο, κάτι τέτοιο δεν θα γίνει, καθώς ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν θέλει να «νομιμοποιήσει» τη ρωσική πρωτοβουλία, όπως αναφέρεται.
Πριν από δέκα μέρες επισκέφθηκαν τον Αθω δέκα μέλη των αρχών ασφαλείας υψηλών προσώπων της Ρωσίας και σε σύσκεψη που είχαν με μέλη της Ιεράς Επιστασίας, της διοίκησης του Αγίου Ορους και της Ελληνικής Αστυνομίας, διερεύνησαν θέματα ασφάλειας, ενώ έφυγαν χωρίς να δεσμευτούν για κάτι - και ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο επίσκεψης του Βλ. Πούτιν.
Μέσα στις πολλές διαφορές που έχουν προκύψει ανάμεσα στα δύο Πατριαρχεία ήταν και το αγιορείτικο μετόχι του Αγίου Νικολάου στην Κόκκινη Πλατεία: «Ε, όχι να σας βάλουμε και στην Κόκκινη Πλατεία», ήταν η απάντηση των Ρώσων στο αίτημα των Αγιορειτών στο να επανέλθουν στο μετόχι του Αγίου Νικολάου, το οποίο ανήκε στη Μονή Ιβήρων από το 1660 -επρόκειτο για δωρεά του τσάρου μετά την αποστολή στη Μόσχα αντιγράφου της εικόνας της Παναγίας της Πορταΐτισσας- έως τη δήμευσή του από το καθεστώς του Στάλιν τη δεκαετία του '30.
Η φράση αυτή έβαλε τέλος στον διάλογο των δύο αντιπροσωπειών και πλέον ο λαμπρός εορτασμός θα γίνει στη Μόσχα, ενώ στο Αγιον Ορος οι εκδηλώσεις θα είναι περιορισμένες και σε πολύ χαμηλούς τόνους στο ρωσικό μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα.
Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα
«Αυτοί θα κάνουν γιορτή κι εμείς μνημόσυνο για το μετόχι του Αγίου Νικολάου, για χρυσόβουλλα, εικόνες και χειρόγραφα; Αυτό δεν το επιτρέπουμε», ήταν η απάντηση που έδωσαν μέσω του «Εθνους» μοναχοί-εκπρόσωποι στην Ιερά Κοινότητα.
Οι ίδιοι εκτιμούν ότι τελικά ο πρόεδρος Πούτιν που θα βρίσκεται στην Αθήνα στις 28 Μαΐου, δεν θα μεταβεί στο Αγιον Ορος, καθώς δεν θα υπάρχουν λαμπροί εορτασμοί, όπως το είχε προγραμματίσει η ρωσική πλευρά.
Αλλες πληροφορίες ωστόσο αναφέρουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν αποκλείεται να κάνει μια σύντομη προσκυνηματικού τύπου επίσκεψη στο Αγιον Ορος, στη μονή του Αγίου Παντελεήμονος, σε μια συμβολική κίνηση για να «επιβεβαιώσει» ότι αποτελεί την «έδρα» του ρωσικού μοναχισμού, καθώς σήμερα η πλειονότητα των μοναχών είναι Ουκρανοί.
Οι Αγιορείτες μοναχοί δεν επιθυμούσαν από την αρχή να γίνει εορτασμός για τη χιλιετή παρουσία Ρώσων μοναχών στο Αγιον Ορος, αλλά εκδηλώσεις για τις χιλιετείς σχέσεις των δύο χωρών.
«Ο Χριστιανισμός καθιερώθηκε ως επίσημη θρησκεία των Ρώσων το 986 από τον Βλαδίμηρο Α΄, Μέγα Πρίγκιπα του Κιέβου. Μέσα σε 30 χρόνια διαδόθηκε τόσο πολύ ο Χριστιανισμός, που ίδρυσαν και μοναστήρι;», αναρωτιούνται οι Αγιορείτες και προσθέτουν: «Σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε να δίνουμε εθνική ταυτότητα στον Αθω. Εδώ δεν υπάρχει ρωσικός Χριστιανισμός, σερβικός κ.ο.κ., κανένα μοναστήρι δεν έχει για μας εθνικό προσδιορισμό. Διαφορετικά αλλοιώνεται η ταυτότητα του μοναχισμού και δημιουργούνται άλλου τύπου προβλήματα».
Ο διάλογος συνεχιζόταν, έστω και με προβλήματα, μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε εμφανίστηκαν οι πρώτες σοβαρές διαφωνίες και τελικά διακόπηκε με απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Πηγή: Καθημερινή, Εθνος