Την πρότασή του για τον εκλογικό νόμο, όπως παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο Ζάππειο, την 1η Δεκεμβρίου 2015 επανέφερε το Ποτάμι.
«Η συζήτηση για τους θεσμούς δεν είναι νέα. Τουλάχιστον για το Ποτάμι. Το Ποτάμι, πιστεύοντας ότι η ώρα για μια μεγάλη τομή στην πολιτική ζωή της χώρας έχει έρθει, έχει καταθέσει από τους πρώτους μήνες της ύπαρξής του τις θέσεις του για τη συνταγματική αναθεώρηση. Και έχει παρουσιάσει δημόσια, την 1η Δεκεμβρίου 2015, πριν από έξι μήνες ολοκληρωμένη και συγκροτημένη πρόταση για την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Γιατί η αλλαγή της σχέσης πολιτών-πολιτικής χρειάζεται γενναίες αποφάσεις» τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε.
Προσθέτει δε πως σήμερα, 41 χρόνια μετά τη μεταπολίτευση, αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι ήρθε η ώρα για μια μεγάλη τομή στη λειτουργία της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
«Ήρθε η ώρα για γενναίες αποφάσεις, που θα αλλάξουν πλήρως τη σχέση πολιτών – πολιτικής.Η αλλαγή αυτή μπορεί να γίνει μέσα από μεγάλες τομές και μια τέτοια τομή είναι ένα εντελώς νέο εκλογικό σύστημα.
Το σημερινό εκλογικό σύστημα ευθύνεται για πολλές από τις παθογένειες της πολιτικής ζωής, όπως:
Το υπερβολικό bonus (50 εδρών) στο πρώτο κόμμα, που λειτουργεί εκβιαστικά προς τους ψηφοφόρους και είναι βαθιά αντιδημοκρατικό, αφού παραβιάζει προδήλως την αρχή της αναλογικότητας της ψήφου,
Τη μη παροχή συναίνεσης και τη διαμόρφωση πλειοψηφιών, που δεν εκφράζουν αντιπροσωπευτικά το εκλογικό σώμα σε Κοινοβούλιο και κοινωνία ταυτόχρονα,
Την διατήρηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, που ευνοούν την διαπλοκή με τους ισχυρούς τοπικούς παράγοντες και προκρίνουν τους εκλεκτούς των ΜΜΕ,
Την επικράτηση της επωνυμίας, έναντι της ικανότητας,
Tη διαμόρφωση και διατήρηση πελατειακών δικτύων και την εξάρτηση απ’ αυτά,
Τη δυσμενή μεταχείριση των συνασπισμών απέναντι σε μεμονωμένα κόμματα, ως προς την απονομή του εκλογικού πριμ των 50 εδρών, αφού ένας συνασπισμός με 51% παίρνει με τον ισχύοντα νόμο λιγότερες έδρες από ένα μεμονωμένο κόμμα με 35%.
Χρειάζεται, λοιπόν, να καθιερωθεί ένα εκλογικό σύστημα, που θα αποβλέπει στην εξυγίανση του πολιτικού συστήματος και θα ενισχύει την αντιπροσωπευτικότητα, μέσω του εντιμότερου τρόπου εκλογής βουλευτών και κομμάτων.
Ο νέος εκλογικός νόμος σηματοδοτεί την ανανέωση του πολιτικού συστήματος και ταυτόχρονα:
- Εξασφαλίζει μεγαλύτερη αντιπροσωπευτικότητα,
- Ενισχύει την ανεξαρτησία των βουλευτών και υποψηφίων,
- Περιορίζει την εκλογική δαπάνη και τη συναλλαγή,
- Σπάει τα πελατειακά δίκτυα,
- Αντιμετωπίζει την εξάρτηση του βουλευτή από συμφέροντα και ΜΜΕ, μέσω της κατάτμησης των μεγάλων εκλογικών περιφερειών,
- Δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να ψηφίζουν αυτούς που θεωρούν πραγματικά ικανούς,
- Ενισχύει τον διακομματικό ανταγωνισμό για την πληρέστερη κατάρτιση συνδυασμών, με ταυτόχρονο περιορισμό του παραδοσιακού εσωκομματικού ανταγωνισμού,
- Προωθεί τον εκδημοκρατισμό των πολιτικών κομμάτων, μέσω των ενίσχυσης των εσωκομματικών διαδικασιών,
- Περιορίζει το κόστος του πολιτικού συστήματος, δίχως να υποβαθμίζεται η ποιότητα της δημοκρατίας,
- Παρέχει το δικαίωμα ψήφου και αντιπροσώπευσης στους Έλληνες του εξωτερικού.
Τα παραπάνω φιλοδοξεί να κάνει πράξη η πρόταση του Ποταμιού.
Η πρόταση του Ποταμιού
Α. ΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΤΕΡΟ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΕΡΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
1. Μείωση αριθμού βουλευτών:
Ο αριθμός των βουλευτών μειώνεται κατά 45. Από τους 300 που είναι σήμερα, θα εκλέγονται 250 στην Ελλάδα και 5 από τους Έλληνες του εξωτερικού. Ο αριθμός αυτός μπορεί να ανέβει, αν το πρώτο κόμμα εκλέξει στις μονοεδρικές περιφέρειες περισσότερους βουλευτές, από αυτούς που αναλογούν στο ποσοστό του. Τότε, δεν χάνει κάποιες από τις μονοεδρικές, αλλά αυξάνεται ο αριθμός των βουλευτών (δικλείδα «υπεραντιπροσώπευσης»). Η μείωση του αριθμού των βουλευτών υπαγορεύει, φυσικά, την αριθμητική προσαρμογή στον Κανονισμό της Βουλής (συνθέσεις επιτροπών, πλειοψηφίες κλπ).
2. Η «Διπλή» ψήφος:
Κάθε εκλογέας διαθέτει δύο ψήφους:
Α) Την πρώτη ψήφο στη μονοεδρική περιοχή, που σε ενιαίο ψηφοδέλτιο αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών και δίπλα το όνομα του κόμματος το οποίο εκπροσωπούν. Ο εκλογέας βάζει σταυρό στον υποψήφιο της προτίμησής του. Η ψήφος αυτή μετράει μόνο για την εκλογή στην μονοεδρική περιφέρεια. Κάθε κόμμα ορίζει έναν μόνο υποψήφιο. Σε περίπτωση αδυναμίας ή οποιουδήποτε προβλήματος του εκλεγέντος να ασκήσει τα καθήκοντά του, διενεργούνται επαναληπτικές εκλογές.
Β) Την δεύτερη ψήφο στην πολυεδρική (ευρεία) περιφέρεια ο εκλογέας επιλέγει το ψηφοδέλτιο του κόμματος που επιθυμεί, δίχως να βάλει σταυρό. Η εκλογή γίνεται με βάση τη σειρά της λίστας. Η δεύτερη αυτή ψήφος είναι η αποφασιστική και κρίσιμη ψήφος. Αυτή, δηλαδή, που καθορίζει τον αριθμό των εδρών, που θα λάβει κάθε κόμμα στη επικράτεια.
Οποιοσδήποτε δύναται να είναι υποψήφιος και σε μονοεδρική και στην ευρεία περιφέρεια.
Το πλεονέκτημα της διπλής ψήφου είναι ότι με αυτό τον τρόπο, ο ψηφοφόρος έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει τον υποψήφιο που επιθυμεί στη μονοεδρική, ακόμη και αν ανήκει σε άλλο κόμμα από αυτό που ψηφίζει στην ευρεία περιφέρεια και να επιλέξει για την επικράτεια το κόμμα που επιθυμεί.
3.Τρόπος εκλογής βουλευτών:
Οι βουλευτές εκλέγονται ως εξής: 140 σε μονοεδρικές περιφέρειες κι 110 από λίστες σε ευρείες περιφέρειες. Οι περιφέρεις είναι οι 7 διοικητικές περιφέρειες της χώρας: 1) Αττική, 2) Πελοπόννησος – Δυτική, Ελλάδα – Ιόνια Νησιά, 3)Ηπειρος – Δυτική Μακεδονία, 4) Μακεδονία – Θράκη, 5) Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα, 6) Νησιά του Αιγαίου, 7) Κρήτη. Η διαίρεση της χώρας σε μονοεδρικές περιφέρειες γίνεται από ειδική επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών κομμάτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για τον ορισμό των μονοεδρικών, εκτός από τα πληθυσμιακά κριτήρια, λαμβάνονται υπόψη οι όροι γεωγραφικής συνέχειας και διοικητικής διαίρεσης, ώστε να εκπροσωπούνται όλοι οι νομοί. Σε κάποιες περιπτώσεις θα μπορούσε να εξεταστεί η δημιουργία ολιγοεδρικών, αντί μονοεδρικών περιφερειών.
Η διαίρεση δεν είναι μόνιμη και μπορεί τα όρια μιας εκλογικής περιφέρειας να αλλάζουν, αν αλλάξουν τα πληθυσμιακά δεδομένα της περιφέρειας αυτής.
4. Κατάργηση bonus:
1. Το bonus των 50 εδρών καταργείται. Το πρώτο κόμμα λαμβάνει bonus μισή έδρα για κάθε εκλογική μονάδα (π.χ. 18 έδρες για 36%) των ψήφων. Αν υπάρχει υπόλοιπο, για να κατακυρωθεί επιπλέον έδρα υπέρ του πρώτου κόμματος, πρέπει το υπόλοιπο αυτό να υπερβαίνει τη μονάδα (π.χ. με 37,01% οι έδρες γίνονται 19, με 36,99% οι έδρες του bonus μένουν 18). Με αυτό τον τρόπο, το σύστημα γίνεται πιο αναλογικό και ταυτόχρονα ενισχύεται το πρώτο κόμμα, ώστε να δίνεται μεγαλύτερη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Το ότι το bonus δεν είναι σταθερό, λαμβάνει υπόψιν τις διαθέσεις του εκλογικού σώματος, ώστε να μην παρατηρείται το εξωφρενικό – κόμμα με 19% να παίρνει bonus περισσότερες έδρες από αυτές της κατανομής.
2. To bonus της μισής έδρας για κάθε εκλογική μονάδα ισχύει και για συνασπισμούς κομμάτων, που έχουν λάβει τις περισσότερες ψήφους κι όχι μόνο για κόμματα, όπως ισχύει σήμερα.
5. Όριο εισόδου στη Βουλή:
Το όριο του 3% ψήφων παραμένει για τη συμμετοχή ενός κόμματος στην πανελλαδική κατανομή. Για να εκλεγεί κάποιος σε μονοεδρική περιφέρεια, πρέπει επίσης το κόμμα του να έχει τουλάχιστον 3% πανελλαδικά.
6. Κατανομή εδρών:
1. Οι έδρες των ευρέων περιφερειών κατανέμονται αναλογικά, αφού αφαιρεθεί το bonus και ο αριθμός των εδρών που έχουν κατακυρωθεί στις μονοεδρικές περιφέρειες. Αν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι το πρώτο κόμμα λαμβάνει 40% και κερδίζει 100 από τις 140 μονοεδρικές και παίρνει bonus άλλες 20 έδρες, δεν δικαιούται έδρες από τις ευρείες περιφέρειες.
2. Για να καθοριστεί ο αριθμός των εδρών, το σύνολο των ψήφων στην περιφέρεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό των εδρών, μετά την αφαίρεση του bonus. Το γινόμενο διαιρείται με τον πανελλαδικό αριθμό των ψήφων. Οι έδρες που δικαιούται είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Όσες έδρες μένουν, πηγαίνουν στους σχηματισμούς που έχουν τα περισσότερα υπόλοιπα. Η κατανομή αρχίζει από το μικρότερο κόμμα προς το μεγαλύτερο.
Στο νέο εκλογικό σύστημα δεν προβλέπονται βουλευτές Επικρατείας.
7. Εκδημοκρατισμός πολιτικών κομμάτων:
Από τη στιγμή που το ποσοστό του κάθε κόμματος εξαρτάται από τις πολυεδρικές περιφέρειες και οι βουλευτές σ’ αυτές εκλέγονται με λίστα, καθίστανται αναγκαίες εσωκομματικές διαδικασίες για τον καθορισμό της σειράς εκλογής. Το νέο σύστημα προάγει την δημοκρατία στο εσωτερικό των κομμάτων, ενισχύοντας το ρόλο των μελών και των τοπικών κοινωνιών στην επιλογή των υποψηφίων.
Η διαδικασία ανάδειξης των υποψηφίων από τα κόμματα θα μπορούσε να προβλέπεται και νομοθετικά, όπως γίνεται στην Γερμανία.
Β. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΨΗΦΟΥ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ
Το δεύτερο σκέλος της πρότασης του Ποταμιού για τον εκλογικό νόμο, ταράζει τα στάσιμα νερά του εκλογικού συστήματος, καθώς ικανοποιεί για πρώτη φορά το πάγιο αίτημα της ελληνικής κοινότητας του εξωτερικού για την άσκηση του δικαιώματος ψήφου, αλλά και για την εκπροσώπηση στην Ελληνική Βουλή. Ταυτόχρονα, κάνει ένα αποφασιστικό βήμα μακριά από την πάγια αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος να εξασφαλίσει το δικαίωμα ψήφου και αντιπροσώπευσης στους ομογενείς μας. Η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού μοιάζει να είναι κλειδαμπαρωμένη στα σκοτεινά και αναχρονιστικά κελιά του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Πηγαινοέρχεται για χρόνια, αλλά για διάφορους λόγους, ουδέποτε καταφέραμε σαν έθνος να εκπληρώσουμε τον σκοπό του ίδιου μας του Συντάγματος.
Το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος προβλέπει, μεταξύ άλλων, πως «νόμος που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών, μπορεί να ορίζει τα σχετικά με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος από τους εκλογείς που βρίσκονται έξω από την Επικράτεια».
Η πιο πρόσφατη καταγεγραμμένη απόπειρα ρύθμισης του ζητήματος έγινε το 2009, με την πρόταση νόμου τού τότε Υπουργού Εσωτερικών, κ. Παυλόπουλου, που δεν κατάφερε όμως να εξασφαλίσει την απαραίτητη αυξημένη πλειοψηφία της Βουλής, ώστε να γίνει νόμος.
Δυστυχώς, έχουμε καταφέρει να ανήκουμε στο κλειστό κλαμπ με μόνο δυο μέλη (εμάς, την Ελλάδα και την Ιρλανδία), που απ’ όλες τις χώρες της ΕΕ, δεν παρέχουμε το δικαίωμα ψήφου στους πολίτες εκτός των συνόρων. Ακόμα μια εθνική επιτυχία.
Την πρόδηλη παραβίαση της Ευρωπαϊκής σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τη μη έκδοση αυτού του εκτελεστικού νόμου τού Συντάγματος διαπίστωσε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στο οποίο προσέφυγαν δύο Έλληνες πολίτες, κάτοικοι Στρασβούργου, όταν επεδίωξαν να ψηφίσουν για τις εθνικές εκλογές του 2007 στο ελληνικό Προξενείο και το αίτημα τους – φυσικά – απορρίφθηκε. Η Ελλάδα, πράγματι, καταδικάστηκε το 2010 από το ΕΔΔΑ.
Για πάρα πολλά χρόνια κυριάρχησε στη χώρα η υποκρισία και ο πανταχού παρών λαϊκισμός και στο θέμα της ψήφου των ομογενών: Από την μία η προσπάθεια, όχι ιδιαίτερα πετυχημένη, ενίσχυσης των δεσμών της μητροπολιτικής Ελλάδας με τον απόδημο Ελληνισμό και από την άλλη η περιχαράκωση του περίκλειστου πολιτικού μας συστήματος με την σταθερή άρνηση του να παράσχει στην δεύτερη Ελλάδα, όπως μας αρέσει να τους αποκαλούμε μόνο στις εθνικές επετείους, το δικαίωμα ψήφου.
Στην εποχή των παχέων αγελάδων, βέβαια, τα δύο μεγάλα κόμματα κατά κύριο λόγο – με κρατικό χρήμα – γέμιζαν τα airbus της Ολυμπιακής, για να μεταφέρουν πρόθυμους πατριώτες ψηφοφόρους.
Την ίδια στιγμή που επέλεγαν αερομεταφερόμενες ψήφους, έλεγαν ότι «δεν μπορούν οι έξω να αποφασίζουν πώς θα ζήσουν οι μέσα».
Στην Ελλάδα της κρίσης, που το φαινόμενο της οικονομικής μετανάστευσης τα τελευταία 6 χρόνια βαίνει ολοένα και πιο διογκούμενο, ποιοι είναι οι έξω και ποιοι οι μέσα τελικά;
Ειδικά, όταν 80% των μεταναστών (απόφοιτοι Παν/μιου στην συντριπτική του πλειοψηφία) κατευθύνεται σε ευρωπαϊκούς προορισμούς και μάλιστα το 50% των μεταναστών έχει μεταναστεύσει είτε σε Αγγλία, είτε σε Γερμανία.
Είναι να μελαγχολείς, αν σκεφτείς ότι η Ελλάδα κάνει τα πάντα για να σε διώξει, αφού υπάρχει τεράστια ανεργία και μετά σου στερεί και το δικαίωμα να έχεις λόγο στο τι γίνεται στην χώρα σου. Νιώθεις απόκληρος!
Τη δύσκολη αυτή εξίσωση θα επιχειρήσει να λύσει η πρόταση του Ποταμιού, που έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Α. Ποιοι ψηφίζουν:
Δικαίωμα ψήφου έχουν οι Έλληνες, που διαμένουν στο εξωτερικό, που έχουν την ελληνική ιθαγένεια, έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και είναι εγγεγραμμένοι σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, που συντάσσονται από το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με τις Πρεσβευτικές και Προξενικές Αρχές.
Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι ανανεώνονται συνεχώς και το δικαίωμα εγγραφής ισχύει μέχρι μια εβδομάδα πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών.
Β. Ποιοι είναι υποψήφιοι:
Οι υποψήφιοι πρέπει να διαμένουν τουλάχιστον επί πενταετία στο εξωτερικό και να έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
Οι εκλογές διενεργούνται στις κατά τόπους πρεσβείες ή προξενεία ή κτήρια ελληνικών υπηρεσιών ή της Εκκλησίας. Υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα επιστολικής ψήφου (όπως ρητά προβλέπεται και από το Σύνταγμα) και η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψήφου.
Ο Έλληνας ψηφοφόρος του εξωτερικού θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα επιλογής του τρόπου ψηφοφορίας, ανάλογα με τις εξατομικευμένες αντικειμενικές συνθήκες, π.χ. γνώση ή μη υπολογιστών, μεγάλη απόσταση κατοικίας από προξενική ή πρεσβευτική αρχή κλπ.
Σήμερα, όλες σχεδόν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχουν στους απόδημους πολίτες τους έμπρακτα το δικαίωμα συμμετοχής στις εθνικές βουλευτικές εκλογές.
- με εκλογικά τμήματα, που οργανώνονται στις κατά τόπους πρεσβείες και προξενικές αρχές,
- με επιστολικής ψήφου (που αποτελεί και την πιο διαδεδομένη πρακτική),
- είτε με συνδυασμό των δύο αυτών μεθόδων.
- Το ίδιο κάνει και η Τουρκία, φυσικά, και στις πρόσφατες εκλογές.
- Επιπλέον, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες παρέχουν τη δυνατότητα χρήσεως της ηλεκτρονικής ψήφου. Η Εσθονία είναι η πρώτη χώρα παγκοσμίως, που το Μάρτιο του 2007 διενήργησε τις εκλογές μέσω του Ίντερνετ. Τότε, μόλις το 3,5 % των ψηφοφόρων ψήφισαν τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Σήμερα, το 32% των Εσθονών ψηφοφόρων ψηφίζει ηλεκτρονικά μέσω Ιντερνέτ σε εθνικές, τοπικές και περιφερειακές εκλογές.
- Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν χώρες όπως η Ιταλία, Πορτογαλία, Γαλλία, Κροατία, που είτε στα εθνικά τους κοινοβούλια, είτε στη Γερουσία, έχουν υιοθετήσει την εκπροσώπηση των απόδημων πολιτών τους, όπως προτείνουμε σήμερα κι εμείς με την πρόταση μας.
Γ. Τρόπος εκλογής βουλευτών προερχομένων από το Εξωτερικό
Οι βουλευτές από το εξωτερικό εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες, όπως ακριβώς και στην Ελλάδα και ως εκ τούτου η ψήφος μετράει μόνο για την εκλογή του βουλευτή,όχι όμως στην πανελλαδική καταμέτρηση των κομμάτων.
Οι εκλεγμένοι βουλευτές του εξωτερικού έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους βουλευτές της ελληνικής επικράτειας. Η ψηφοφορία διεξάγεται με σταυροδοσία και η έδρα πηγαίνει στον υποψήφιο, που κέρδισε τις περισσότερες ψήφους.
Οι μονοεδρικές περιφέρειες του εξωτερικού θα οριστούν από την επιτροπή, που θα συσταθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τους εκπροσώπους του Απόδημου Ελληνισμού.
Μια ενδεικτική κατανομή των μονοεδρικών περιφερειών θα μπορούσε να είναι:
- Δύο σε ΗΠΑ – Καναδά – Νότια Αμερική
- Δύο σε Ευρώπη
- Μία σε Ωκεανία – Αφρική – Ασία
Η ψηφοφορία ξεκινάει την προηγούμενη μέρα για τις χώρες όπου υπάρχει μεγάλη διαφορά ώρας, όμως η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων γίνεται την ίδια ώρα που έχει οριστεί στην Ελλάδα.
ΤΑ 7 ΑΤΟΥ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΙΟΥ
Το νέο εκλογικό σύστημα δεν οδηγεί απλώς σε αλλαγή του τρόπου εκλογής των βουλευτών ή των όρων σχηματισμού κυβέρνησης. Η υιοθέτησή του θα συνιστά τη μεγαλύτερη τομή που έχει γίνει στο πολιτικό σύστημα, μετά τη μεταπολίτευση. Πρόκειται για μια επανεκκίνηση του πολιτικού συστήματος, αφού θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο έκφρασης της βούλησης των πολιτών, αλλά και τον τρόπο διαμόρφωσης των συσχετισμών των πολιτικών δυνάμεων, ενισχύοντας σημαντικά τη λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα. Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του νέου συστήματος είναι τα εξής:
1) Διπλή ψήφος: εγγύηση Αξιοκρατίας και Δημοκρατίας:
Η αλλαγή του τρόπου εκλογής των βουλευτών με σταυρό σε μονοεδρικές και λίστα στις ευρείες περιφέρειες αλλάζει εντελώς τις εκλογικές συνήθειες των πολιτών, αφού δίνει τη δυνατότητα στον πολίτη να επιλέξει το κόμμα που επιθυμεί να κυβερνήσει τη χώρα, αλλά και τον βουλευτή που θεωρεί πιο ικανό να εκπροσωπήσει την περιοχή του στο Κοινοβούλιο, ο οποίος μπορεί να ανήκει σε διαφορετικό κόμμα. Με τον τρόπο αυτό, γίνονται περισσότερο αξιοκρατικά τα κριτήρια επιλογής τόσο κατά τόπο στις μονοεδρικές, όσο και στις ευρείες περιφέρειες.
2) Δεν εκβιάζεται ο ψηφοφόρος:
Η κατάργηση του bonus των 50 εδρών και η πριμοδότηση του πρώτου κόμματος κατά μισή έδρα ανά μία μονάδα, ενισχύει την αναλογικότητα της ψήφου. Έτσι, τερματίζεται το παράλογο φαινόμενο κόμμα με 19% να παίρνει ως bonus περίπου τόσες έδρες, όσες πήρε από την κατανομή, όπως έγινε τον Μάιο του 2012 με την ΝΔ. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι με αυτό τον τρόπο εκφράζεται περισσότερο ανόθευτα η βούληση των πολιτών, αφού δεν ισχύει πια το εκβιαστικό «ποιος θα βγει πρώτος, για να πάρει τις 50 έδρες».
3) Συμμετοχή κι όχι απόχη:
Με το πιο αναλογικό bonus παρέχεται η δυνατότητα ο ψηφοφόρος να κάνει τις επιλογές του με μεγαλύτερη ελευθερία, χωρίς να υποκύπτει μονίμως σε εκβιαστικά διλήμματα ή να επιλέγει την έκφραση διαμαρτυρίας μέσω της αποχής. Καμία ψήφος δεν πάει χαμένη. Πλέον και η ψήφος σε μικρότερο κόμμα, μπορεί να οδηγεί σε συμμετοχή του κόμματος σε κυβερνητικό σχήμα.
4) Μικρότερες περιφέρειες – χτύπημα στη διαπλοκή:
Με την θέσπιση των μονοεδρικών γίνεται κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών, που ευνοούν τους πλούσιους και τους επώνυμους, που έχουν μεγάλη αναγνωρισιμότητα μέσω των ΜΜΕ. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργούνται καλύτερες συνθήκες για την αντιμετώπιση της διαπλοκής και της εξάρτησης των βουλευτών από τους καναλάρχες και τους ολιγάρχες. Η εκλογή τους στις μονοεδρικές εξαρτάται περισσότερο από την κατά τόπους δραστηριότητά τους, ενώ στις ευρείες περιφέρειες η εκλογή με λίστα απελευθερώνει από την εξάρτηση από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και την ανάγκη προβολής μέσω των ΜΜΕ.
5) Κοστίζει λιγότερο – αντιπροσωπεύει περισσότερο:
Η μείωση κατά 45 του αριθμού των βουλευτών οδηγεί σε σημαντική εξοικονόμηση, σε μια εποχή που οι πολίτες καλούνται διαρκώς να κάνουν νέες θυσίες. Η μείωση του κόστους λειτουργίας του πολιτικού συστήματος κατά περίπου 8 εκατομμύρια το χρόνο, δίχως μάλιστα να επηρεάζεται η ποιότητα της Δημοκρατίας, στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα προς την κοινωνία.
6) Πρώτη φορά ψήφος στην Ομογένεια:
Δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού, με ταυτόχρονη αντιπροσώπευσης μιας «δεύτερης» Ελλάδας. Το δικαίωμα αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία σήμερα, που εκατοντάδες χιλιάδες νέοι άνθρωποι έχουν μεταναστεύσει κατά τη διάρκεια της κρίσης και ουσιαστικά στερούνται του δικαιώματος να έχουν λόγο για τις εξελίξεις στη χώρα. Επίσης, ενισχύονται σημαντικά οι δεσμοί των ομογενών με την Ελλάδα κι εκπροσωπούνται πλέον στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, δίχως όμως να ανατρέπουν τους συσχετισμούς στη χώρα.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους, η συνεισφορά των Ελλήνων της διασποράς υπήρξε εξαιρετικά πολύτιμη και πολυδιάστατη. Η σύγχρονη ελληνική ιστορία βρίθει παραδειγμάτων έμπρακτης υποστήριξης της χώρας.
7) Ενίσχυση εσωκομματικής δημοκρατίας:
Το νέο εκλογικό σύστημα ωθεί σε εκδημοκρατισμό της λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων. Η υποψηφιότητα στις μονοεδρικές και η σειρά στις λίστες των ευρέων περιφερειών, προϋποθέτουν αδιάβλητες εσωκομματικές διαδικασίες επιλογής. Αυτό σημαίνει ότι η εσωτερική ζωή των κομμάτων αποκτά άλλο χαρακτήρα, αφού ουσιαστικά από την σειρά τοποθέτησης στη λίστα θα εξαρτάται και η εκλογή, όπως και το ποιος θα είναι ο υποψήφιος του κόμματος στη μονοεδρική.
Το μέλος του κόμματος μέσω αυτής της διαδικασίας επιλέγει – εκλέγει και τελικά συνδιαμορφώνει τις αποφάσεις του κόμματος που υποστηρίζει και κατ’ επέκταση έχει λόγο στο πολιτικό γίγνεσθαι του τόπου.