Σε μια υψηλού συμβολισμού άλλα όπως έχει ήδη κριθεί «άτολμη» από πλευράς περιεχομένου κίνηση ο ΟΗΕ πρώτη φορά σήμερα, Δευτέρα συγκαλεί Σύνοδο για το προσφυγικό στο πλαίσιο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης στη Νέα Υόρκη. Θα περίμενε βέβαια κανείς πως μια τέτοια Σύνοδος θα είχε ήδη διεξαχθεί. Καιρό πριν. Ίσως από το 2014 ακόμη, όταν ακούγαμε τις πρώτες δηλώσεις πως εξαιτίας και του μαινόμενου πολέμου στη Συρία, την επέλαση του Ισλαμικού Κράτους, τον αναβρασμό στις χώρες της Αφρικής, γινόμασταν μάρτυρες της μεγαλύτερης μετακίνησης προσφύγων από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά όχι. Περιμέναμε ο αριθμός των εκτοπισμένων ανά τον πλανήτη να φτάσει τον σημερινό εξωφρενικό αριθμό 65,3 εκατ. ανθρώπων εκ των οποίων περίπου 21εκατ. είναι πρόσφυγες.
Ακόμη και τώρα όμως, την ύστατη στιγμή, φαίνεται πως δεν υπάρχουν περιθώρια για να είμαστε αισιόδοξοι για την έκβαση αυτής της πανηγυρικής Συνόδου, όπως τονίζουν εδώ και εβδομάδες πολλές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων και η Διεθνής Αμνηστία. Οι χώρες - μέλη του ΟΗΕ, όπως γίνεται συνήθως σε αυτές τις Συνόδους, έχουν ήδη καταλήξει στις…αποφάσεις που θα λάβουν οι ηγέτες, κατά το προκαταρκτικό σχέδιο συνομιλιών σε επίπεδο αντιπροσώπων.
Όπως κατέστη σαφές το προηγούμενο διάστημα, οι ορισμένοι διαπραγματευτές των χωρών μελών του ΟΗΕ δεν κατέληξαν σε μια ολοκληρωμένη, δεσμευτικής συμφωνία όπως ήταν το ζητούμενο, για επιμερισμό της ευθύνης απέναντι στους πρόσφυγες με τη γενναία ανάληψη σημαντικού μέρους αυτής από τις πιο πλούσιες, ανεπτυγμένες χώρες. Συγκεκριμένα αν και ο στόχος- όπως και η αρχική δέσμευση- ήταν οι χώρες αυτές να φιλοξενήσουν έστω το 10% των προσφύγων αλλά και να καταλήξουν σε έναν φιλόδοξο μόνιμο μηχανισμό «διανομής» των προσφύγων, υπαναχώρησαν.
Σημαντικός αριθμός των ανεπτυγμένων χωρών απέσυραν τις υποσχέσεις τους και ακόμη χειρότερα αναβάλλουν την ολοκλήρωση μιας νέας παγκόσμιας συμφωνίας για το προσφυγικό για άλλα δύο χρόνια! Ήδη το αποδυναμωμένο τελικό έγγραφο έχει οριστικοποιηθεί και απομένει μόνο η έγκριση του στη Σύνοδο. Σε γενικές γραμμές αυτό που περιμένουμε να εγκριθεί είναι η ανανέωση της δέσμευσης των κρατών - μελών του ΟΗΕ στην αναγνώριση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των προσφύγων και δεσμεύσεις πως θα παρασχεθεί βοήθεια στις χώρες που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό προσφύγων. Κατά τα άλλα ο ΟΗΕ θα συνεχίσει να ενισχύει τις οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο προσφυγικό- κάτι στο οποίο έχει επιτυχώς εστιάσει ο ΓΓ Μπαν Κι-μουν- και φυσικά είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη των προσφύγων.
Με οικονομικούς πόρους θα συνδράμουν και οι χώρες - μέλη του ΟΗΕ, κάτι που φυσικά δεν είναι αμελητέο αλλά αντιθέτως απολύτως απαραίτητο. Αλλά στο θέμα του επιμερισμού της ευθύνης με τη φιλοξενία συγκεκριμένου αριθμού προσφύγων ανά χώρα, ίσως η τελευταία ευκαιρία να είναι πια η Συνδιάσκεψη που συγκαλείται στο περιθώριο του ΟΗΕ με πρωτοβουλία του προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα. Βέβαια, αν και μια επιτυχής έκβαση έστω και σε αυτό το επίπεδο θα ήταν καλοδεχούμενη, θα ήταν παράλληλα και μία- ακόμη- ηχηρή απόδειξη πως ο ΟΗΕ και τα κράτη-μέλη δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των καιρών.
Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτή η αναμενόμενη εξέλιξη σε επίπεδο ΟΗΕ; Πέραν του ότι διαιωνίζεται η αδικία σε βάρος των πιο φτωχών χωρών να σηκώνουν μόνες τους ένα δυσανάλογο για τις δυνατότητές τους βάρος, ουσιαστικά δεν προχωρά στον βαθμό που θα έπρεπε και η διαδικασία «ανοίγματος» επαρκών ασφαλών και νόμιμων διαδρόμων των προσφύγων προς τις ανεπτυγμένες χώρες. Και αυτό μεταφράζεται σε παράταση της δράσης των κυκλωμάτων διακινητών που πλουτίζουν, μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση τις χώρες που δέχονται μεταναστευτικές πιέσεις και ακόμη πιο σημαντικό, οδηγεί ξεκάθαρα στον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους.
Και ίσως όσο οι «μεγάλοι» παίρνουν το χρόνο τους για να διαπραγματευτούν θα βλέπουμε όλο και περισσότερες εικόνες όπως αυτές από το βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα μόλις την περασμένη Παρασκευή η Διεθνής Αμνηστία στο οποίο εμφανίζονται 75.000 Σύροι πρόσφυγες εγκλωβισμένοι στα σύνορα Συρίας-Ιορδανίας…Κάποιοι περιμένουν και υποφέρουν και κάποιοι άλλοι δεν αντέχουν και πεθαίνουν. Και όσοι μένουν πίσω τους θάβουν και τοποθετούν πέτρες πάνω από τις σορούς για να μην τις κατασπαράξουν τα όρνεα μέσα στην έρημο.
Άλλοι πρόσφυγες -και ήδη το έχουμε ζήσει στην Ελλάδα ουκ ολίγες φορές- προσπαθούν από τις ακτές της Τουρκίας και της Βορείου Αφρικής να προσεγγίσουν τις ελληνικές, ιταλικές και ισπανικές ακτές. Και πολλοί χάνουν τη ζωή τους όπως φαίνεται από τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης που έχει καταγράψει μόνο το 2016, τουλάχιστον 3.212 νεκρούς ή αγνοούμενους πρόσφυγες σε αυτά τα ταξίδια θανάτου στη Μεσόγειο, ενώ ο συνολικός αριθμός ανά την υφήλιο ανέρχεται σε τουλάχιστον 4.340 άτομα.
Βέβαια, αξιωματούχοι του ΟΗΕ μετά την είδηση για τις «αποτυχημένες», όπως πολλές οργανώσεις τις χαρακτήρισαν, συνομιλίες έσπευδαν να διαβεβαιώσουν πως πρόθεση των χωρών είναι να ανοίξει ένας σημαντικός αριθμός νόμιμων διαδρόμων προς άλλες χώρες, αλλά ρητή δέσμευση για τον αριθμό των προσφύγων που θα μπορέσουν να επωφεληθούν αλλά και να ταξιδέψουν με ασφάλεια σε ανεπτυγμένες χώρες, δεν υπάρχει.
Ο δε εκπρόσωπος του ΙΟΜ, Λένοναρντ Ντόιλ, εμφανώς πιο αισιόδοξος, δηλώνει πως «Κάποιοι μπορεί να σπεύσουν να απορρίψουν τη Σύνοδο αλλά στο τέλος της ημέρας, πρέπει να δούμε πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο ΟΗΕ εξετάζει το σύνθετο θέμα της μετανάστευσης από όλες τις πλευρές», εστιάζοντας προφανώς περισσότερο στο γεγονός της συνεργασίας του ΙΟΜ με τον ΟΗΕ.
Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο προσφυγικό θα μπορούσε να θεωρηθεί πως είναι χαρακτηριστική της αντιμετώπισης των ανεπτυγμένων χωρών προς τις αναπτυσσόμενες σε μια σειρά ζητημάτων. Για την ακρίβεια, σήμερα το 86% των προσφύγων διαμένουν σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου και όχι στις πιο...πλούσιες.
- Ο Λίβανος για παράδειγμα, μια χώρα μόλις 4,5 εκατ. ανθρώπων φιλοξενεί πλέον 1,2 εκατ. πρόσφυγες τη στιγμή που στην Ευρώπη όλο το 2015 και το 2016 υπολογίζεται πως πέρασαν κυρίως μέσω Ιταλίας και Ελλάδας περίπου 1,4 εκατ. πρόσφυγες και μετανάστες. Μόνο που ο συνολικές πληθυσμός της Ευρώπης αριθμεί περί τα 508εκατ. πολίτες…
- Παρά την κριτική που ασκείται συχνά- και όχι άδικα- στην Τουρκία για το προσφυγικό, η χώρα φιλοξενεί περισσότερους από 2,5 εκατ. πρόσφυγες και μετανάστες. Μάλιστα από το 2012 και μετά βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των χωρών με τους περισσότερους, στο έδαφος της.
- Αν και για πολλούς το Πακιστάν θεωρείται μια από τις χώρες προέλευσης μεταναστών, η χώρα έρχεται δεύτερη στην ίδια λίστα και φιλοξενεί σήμερα περίπου 1,5 εκατ. πρόσφυγες, στην συντριπτική τους πλειοψηφία από το Αφγανιστάν και μάλιστα μόλις την Παρασκευή έγινε γνωστό πως η κυβέρνηση κινεί διαδικασίες που θα τους υποχρεώσουν να εγκαταλείψουν τη χώρα.
- Tη λίστα συμπληρώνουν αρκετές ακόμη χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου με τρίτο τον Λίβανο και ακολουθούν Ιράν, Αιθιοπία, Ιορδανία, Κένυα, Ουγκάντα, Κογκό.
- Δέκατη και μόνη χώρα της Δύσης που άνοιξε τα σύνορά της για μεγάλο αριθμό προσφύγων τα τελευταία χρόνια είναι φυσικά η Γερμανία που στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης 2015-2016 ο αριθμός αιτούντων ασύλου στη χώρα ξεπέρασε το 1εκατ. Πρακτικά μια χώρα περίπου 80εκατ. ανθρώπων απορρόφησε την συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων που έφθασαν την ίδια περίοδο σε ευρωπαϊκά εδάφη μέσω Ελλάδας και Ιταλίας.
Εκτός όμως από την Tουρκία και τη Γερμανία που ανήκουν και στην ομάδα των G20, με το περίπου 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ και τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, ποιες άλλες έχουν πραγματικά συνεισφέρει στην προσφυγικό κρίση υποδεχόμενες πρόσφυγες.
- Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, σήμερα μόλις 27 χώρες στον κόσμο έχουν τακτικά προγράμματα επανεγκατάστασης προσφύγων και μόνο 9 από αυτές ανήκουν στις χώρες του G20.
- Και μεταξύ αυτών των χωρών- με εξαίρεση τη Γερμανία- μόνο ο Καναδάς έχει κάνει τολμηρά βήματα προσφέροντας 25.000 θέσεις φιλοξενίας.
- Οι ΗΠΑ δεσμεύτηκαν αρχικά για μόνο 10.000 πρόσφυγες από τη Συρία- αριθμός που πιθανότητα θα φτάσει τελικά τους 13.000. Ακόμη και ο συνολικός αριθμός προσφύγων και μεταναστών που υποδέχθηκε η χώρα την τελευταία τριετία έφτασε μόλις τους 85.000, όπως ανάφερε σε τηλεφωνική συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Παρασκευή η Anne C. Richard, αξιωματούχος του State Department και την οποία παρακολούθησε η HuffPost Greece.Ο πληθυσμός των ΗΠΑ, μια εκ των πλουσιότερων χωρών στον κόσμο είναι περίπου 320εκατ.
- Η δε στάση της Ρωσίας, με την ευθεία στρατιωτική εμπλοκή της στη Συρία είναι ίσως ακόμη πιο προκλητική. Η Oxfam International υπολόγισε πως βάσει των οικονομικών δεικτών της χώρας θα μπορούσε να διαθέσει περισσότερες από 33.000 θέσεις επανεγκατάστησες το 2016. Η Μόσχα απαντά πως προσφέρει μόνο 300 υποτροφίες σε Σύριους σπουδαστές. Η Ρωσία αριθμεί περί τα 143εκατ. πολίτες.
- Και η εικόνα δεν είναι καλύτερη για τις χώρες του Κόλπου. Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Κoυβέιτ, Μπαχρέιν δεν προσφέρουν θέσεις φιλοξενίας ενώ αν και γλωσσικά και θρησκευτικά συγγενείς στη Συρία δεν είναι ούτε ανοιχτές ούτε προτιμητέες από τους πρόσφυγες. Δεν τους εκχωρούν το νομικό καθεστώς που προβλέπεται για τους πρόσφυγες, η νόμιμη είσοδος προϋποθέτει βίζα που κοστίζει και δίνεται δύσκολα - το ίδιο ισχύει και για τη παράταση της άδειας παραμονής- το κόστος ζωής είναι υψηλό και δεν υπάρχουν δυνατότητες για επαγγελματική αποκατάσταση. Και πέραν όμως όλων αυτών οι Σύριοι, με μια πιο δυτική κουλτούρα, αποφεύγουν τα συντηρητικά καθεστώτα των χωρών του Κόλπου ενώ η εμπλοκή κάποιων εξ αυτών στις εξελίξεις στη Συρία λειτουργούν αποτρεπτικά.
Και τέλος υπάρχει η ΕΕ. Με εξαίρεση την Ελλάδα με την Ιταλία που έχουν εξαιρεθεί από τα προγράμματα μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης η Γερμανία είναι η χώρα που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων ενώ αρκετές ακόμη χώρες του βορρά για ένα διάστημα υποδέχθηκαν πρόσφυγες. Το πρόβλημα έχει πολλάκις επισημανθεί, χώρες που αρνούνται κατηγορηματικά να πάρουν πρόσφυγες όπως πχ η Ουγγαρία απειλούνται ακόμη και με έξωση από την ΕΕ αλλά πρόοδος ουσιαστική δεν συντελείται. Από τον Σεπτέμβριο του 2015 μέχρι σήμερα έχουν μετεγκατασταθεί μόλις 4.890 άτομα ενώ οι θέσεις που έχουν ανοίξει είναι 14.478, από τις προβλεπόμενες 160.000. Για να γίνει αντιληπτό πόσο αργή είναι η όλη διαδικασία, εξαιτίας και της απροθυμίας των εταίρων της Ελλάδας και της Ιταλίας, τον Φεβρουάριο είχαν ανοίξει μόλις 4.628 θέσεις και είχαν μετεγκατασταθεί μόλις 583 άτομα. (αναλυτικά τα στοιχεία ανά χώρας της ΕΕ).
Όπως είναι εμφανές, στις περισσότερες περιπτώσεις οι χώρες που αρνούνται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες- αναλογικά πάντα με τον πληθυσμό και τις δυνατότητες τους- δεν αφορά τόσο το οικονομικό κόστος που κάτι τέτοιο θα επέφερε. Πολλές μάλιστα εξ αυτών χρηματοδοτούν ανθρωπιστικά προγράμματα με σεβαστά ποσά αλλά κυρίως…γιατί θέλουν οι πρόσφυγες να μείνουν μακριά από τη χώρα τους. Οι λόγοι είναι σύνθετοι και διαφορετικοί για κάθε χώρα. Πχ χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας και παράλληλα διαχρονικά έχουν ταυτιστεί με εθνικιστικές πολιτικές όπως η Ουγγαρία, εξυπηρετούν μια πολύ συγκεκριμένη «εθνική ατζέντα». Χώρες της Βορείου Ευρώπης ανησυχούν για το πως θα επηρεαστεί το σύστημα πρόνοιας. Η Γαλλία ζει υπό τον τρόμο των αλλεπάλληλων επιθέσεων από το Ισλαμικό Κράτος και στις ΗΠΑ, που αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα με τις ροές οικονομικών μεταναστών στα σύνορά της, η ισλαμοφοβία έχει αναβιώσει ως έναν βαθμό εξαιτίας των πρόσφατων επιθέσεων του αυτοαποκαλούμενου χαλιφάτου.
Πλάι σε όλες αυτές- και ακόμη περισσότερες- μεταβλητές, πολιτικοί φορείς με νεοναζιστική, ακροδεξιά, ξενοφοβική ατζέντα και δράση κερδίζουν έδαφος και για πολλές χώρες η ώρα των εκλογών πλησιάζει. Από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι ΗΠΑ με το «φαινόμενο Τραμπ», οι επαναληπτικές προεδρικές εκλογές στην Αυστρία- στον πρώτο γύρο ο ακροδεξιός υποψήφιος έχασε με μικρή διαφορά- και φυσικά οι εκλογές του 2017 σε Γαλλία και Γερμανία με τους Φρανσουά Ολάντ και Άγκελα Μέρκελ να βλέπουν τη δημοτικότητά τους να φθίνει- αν και όχι στον ίδιο βαθμό- και να δέχονται σοβαρές πιέσεις εκτός και εντός κόμματος. Ειδικότερα στην περίπτωση της Μέρκελ, η τολμηρή στάση της στο προσφυγικό φαίνεται να είναι βασικό σημείο της κριτικής που της ασκείται.
Λίγο-πολύ το ίδιο φάνηκε να παραδέχθηκε και ο Βόλκερ Τούρκ της Ύπατης Αρμοστείας για τους πρόσφυγες, όταν μετά τις διαπραγματεύσεις σε επίπεδο αντιπροσώπων για το προς έγκριση κείμενο στη Σύνοδο για το προσφυγικό δήλωνε: «Σε μια περίοδο που έχουμε εκλογικές αναμετρήσεις που τις κερδίζουν αυτοί που δαιμονοποιούν τους μετανάστες και την ίδια στιγμή χώρες όπως ο Λίβανος, το Πακιστάν και η Κένυα εκτιμούν πως δεν έχουν τη στήριξη που χρειάζονται, σε μια τόσο πολωμένη συζήτηση σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο...πιστεύω ότι ότι συνιστά ένα μικρό θαύμα το προσχέδιο που τίθεται προς υιοθέτηση».
Το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι αδιαμφισβήτητα στην κορυφή της λίστας του δημόσιο διαλόγου και οι απόψεις των πολιτών για το πως χειρίζονται ή θα χειριστούν οι ηγέτες το πρόβλημα μπορεί να κρίνει κυβερνήσεις…Εξάλλου αν και οι πολίτες πχ της ΕΕ εμφανίζονται σε έρευνες να συμπονούν τους πρόσφυγες δυστυχώς η διάκριση με τους μετανάστες συχνά «σβήνει».
Πως όμως βλέπουν το μεταναστευτικό οι πολίτες; Τα αποτελέσματα της έρευνας της Ipsos, που διενεργήθηκε σε 22 χώρες* και σε δείγμα 16.040 ατόμων ηλικίας 16-64 ετών δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά…
Καθώς η προσφυγική κρίση συνεχίζεται τα ευρήματα δείχνουν ότι μια μεγάλη μειονότητα θέλει η χώρα τους να «κλείσει» τα σύνορά εξ ολοκλήρου ενώ υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σε όλο τον κόσμο πως τρομοκράτες προσποιούνται τους πρόσφυγες για να εισέλθουν στη χώρα.
- Σε όλες τις χώρες το 38% συμφωνεί ότι η χώρα τους θα πρέπει να «κλείσει» τα σύνορά της στους πρόσφυγες (Τουρκία, Ινδία, Ουγγαρία και ΗΠΑ) ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στα ποσοστά υπέρ των κλειστών συνόρων συναντάται σε Τουρκία, ΗΠΑ και Σουηδία. Στις περισσότερες χώρες, η πλειοψηφία θέλει να διατηρηθούν ανοιχτά τα σύνορα.
- Κατά μέσο όρο το 61% των ερωτηθέντων συμφωνεί πως μεταξύ των προσφύγων υπάρχουν και επίδοξοι τρομοκράτες ενώ το ποσοστό είναι υψηλότερο σε Τουρκία, Ρωσία, Ινδία, Ουγγαρία, Γερμανία και ΗΠΑ αφού με την άποψη αυτή συντάσσονται 7 στους 10. Η μεγαλύτερη δε αύξηση στα ποσοστά της συγκεκριμένης απάντησης παρατηρήθηκαν στη Ρωσία και τη Γερμανία.
- Η πλειοψηφία σε πολλές χώρες πιστεύει επίσης ότι οι περισσότεροι ξένοι που έρχονται στη χώρα τους ως πρόσφυγες είναι στην πραγματικότητα οικονομικοί μετανάστες. Στη Ρωσία την άποψη αυτή έχει το 81% .
- Τέλος μόνο το 41% δηλώνει πεπεισμένο ότι οι πρόσφυγες που έρχονται στην χώρα τους θα ενταχθούν με επιτυχία ενώ η αμφισβήτηση είναι ιδιαίτερα υψηλή στην Τουρκία, τη Γαλλία και το Βέλγιο, όπου τουλάχιστον 6 στους 10 απορρίπτουν την ιδέα της επιτυχούς ένταξης.
- Σχεδόν κάθε χώρα από τις 22 πιστεύει ότι η μετανάστευση έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία πέντε χρόνια και κυρίως στη χώρα τους. Σταθερά υψηλά ποσοστά αρνητικής στάσης συναντώνται σε Τουρκία, Ιταλία, Ρωσία, Βέλγιο και Ουγγαρία.
- Σε όλες τις χώρες, κατά μέσο όρο, το 78% υποστηρίζει πως η μετανάστευση στη χώρα τους έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία πέντε χρόνια. Σε Τουρκία, Σουηδία, Γερμανία και Νότια Αφρική πιστεύουν πως «πιθανότατα έχει αυξηθεί» (9 στους 10 λένε πως όντως έχει αυξηθεί). Τα ποσοστά της απάντησης σε αυτή την ερώτηση είναι περισσότερο αυξημένα σε Τουρκία, Σουηδία, Γερμανία και Γαλλία.
- Κατά μέσο όρο, περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν πως η μετανάστευση γενικά είχε αρνητικές (45%) και όχι θετικές (20%) συνέπειες στη χώρα τους και 6 στους 10 ή και περισσότεροι περισσότερα στην Τουρκία, την Ιταλία, τη Ρωσία, την Ουγγαρία, τη Γαλλία και το Βέλγιο υποστηρίζουν πως η μετανάστευση είχε αρνητικό αντίκτυπο. Στο άλλο άκρο του φάσματος, το 48% στη Σαουδική Αραβία και το 45% στην Ινδία εκτιμούν πως η μετανάστευση είχε θετικό αντίκτυπο στη χώρα τους.
- Περίπου το 50% στο σύνολο των χωρών δηλώνουν ότι υπάρχουν πάρα πολλοί μετανάστες στη χώρα τους (49%), και ένα παρόμοιο ποσοστό (46%) δηλώνουν ότι η μετανάστευση αναγκάζει τη χώρα τους να αλλάξει με τρόπους που δεν επιθυμούν. Περισσότερο ανήσυχοι είναι οι οι κάτοικοι σε Τουρκία, Ιταλία, Ρωσία και Βέλγιο.
- Στις περισσότερες από τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, η πλειοψηφία των πολιτών εκτιμά ότι η μετανάστευση ασκεί μεγάλες πιέσεις στις δημόσιες υπηρεσίες ενώ διχάζονται σε ό,τι αφορά τα οικονομικά ή μη οφέλη της μετανάστευσης. Πιο θετικοί τείνουν να είναι οι πολίτες στη Σαουδική Αραβία, την Ινδία, τη Βρετανία, τον Καναδά και την Αυστραλία και πιο αρνητικοί σε Τουρκία, Γαλλία, Ρωσία, Ουγγαρία και Ιταλία.
- Συγκεκριμένα η ανησυχία για το βάρος στον κρατικό μηχανισμό είναι μεγαλύτερη σε : Τουρκία (72%, έναντι 45% το 2011), Νότια Αφρική (62%), ΗΠΑ και Γαλλία (60%). Αξιοσημείωτη αύξηση καταγράφεται και στη Σουηδία, από 15% το 2011, στο 55%.
- Σε ό,τι αφορά την οικονομία, κατά μέσο όρο, το 44% πιστεύει ότι η μετανάστευση έχει καταστήσει πιο δύσκολο για τους ίδιους να βρουν δουλειά. Διαφωνεί μόλις το 15% και μόνο το 28% πιστεύει ότι οι μετανάστες βοήθησαν την οικονομία της χώρας τους ενώ ένα επίσης 28% διαφωνεί. Σε Σαουδική Αραβία, Ινδία, Βρετανία, Καναδά και Αυστραλία εκτιμούν ότι η ισορροπημένη μετανάστευση βοήθησε την οικονομία ενώ οι πιο αρνητικές θέσεις διατυπώνονται σε Τουρκία, Ουγγαρία, Ρωσία, Ιταλία και Γαλλία.
- Οι απόψεις διίστανται επίσης για το αν θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε υψηλότερης εργασιακής εξειδίκευσης μετανάστες οι οποίοι μπορούν να καλύψουν τις ελλείψεις σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Κατά μέσο όρο το 40% συμφωνεί με αυτό και το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε πάνω από το μισό στη Βρετανία, τη Νότια Αφρική, τη Σαουδική Αραβία και την Αυστραλία.
- Σε άλλα θέματα, κατά μέσο όρο, το 29 % δηλώνει ότι η μετανάστευση έχει κάνει τη χώρα τους ένα πιο ενδιαφέρον μέρος για να ζήσει κανείς αλλά στην απάντηση αυτή υπάρχουν μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα. Με την άποψη αυτή συμφωνούν περισσότεροι σε Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία, Σαουδική Αραβία, Καναδά, Ινδία και ΗΠΑ και σημαντικά λιγότεροι σε Ρωσία, Ουγγαρία, Ιαπωνία και Ιταλία.
- Η εκπαίδευση αναδεικνύεται σε βαρικό παράγοντα σε ό,τι αφορά τη στάση των πολιτών απέναντι στη μετανάστευση. Για παράδειγμα κατά μέσο όρο το 28% των ατόμων που έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο υποστηρίζει πως η μετανάστευση έχει θετικό αντίκτυπο σε σύγκριση με το 16% των ερωτηθέντων χαμηλής ή μέσης εκπαίδευσης. Οι πιο μορφωμένοι είναι πιο πιθανό να σκέφτονται πως η μετανάστευση βοηθά την οικονομία και είναι λιγότερο πιθανό να συνταχθούν με την άποψη πως υπάρχουν πάρα πολλοί μετανάστες στη χώρα τους (45% σε σύγκριση με το 55% για τα άτομα χαμηλότερης εκπαιδευτικής βαθμίδας)
