Η ανθρωπιά, η αγάπη, η αλληλεγγύη σε ένα βίντεο 4.30 λεπτών. Αυτό είναι η «Ωδή στη Λέσβο», η νέα ταινία μικρού μήκους του Johnnie Walker Storyline. Μια αφήγηση των όσων έζησαν οι νησιώτες της Λέσβου που βρέθηκαν στην καρδιά της προσφυγικής κρίσης. Μια εξήγηση γιατί δεν άφησαν περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους στην τύχη τους.
Σκηνοθέτης ένας Σύριος που γλίτωσε από τον πόλεμο νωρίς. Ο Talal Derki εκτός από σκηνοθέτης, είναι επίσης παραγωγός και σεναριογράφος. Είναι 39 ετών και γεννήθηκε στη Δαμασκό. Σπούδασε ωστόσο σκηνοθεσία στην Αθήνα, στη Σχολή Σταυράκου, και αποφοίτησε το 2003. Το 2013, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του βραβευμένου* ντοκιμαντέρ Return to Homs, ο Talal αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του λόγω του πολέμου. Τώρα ζει στο Βερολίνο με τη σύζυγο και το γιο του. Ήταν η δική του εμπειρία ως πρόσφυγας, σε συνδυασμό με το χρόνο που πέρασε στην Ελλάδα, που ενέπνευσε εκείνον και την ομάδα παραγωγής (όλοι Σύριοι), κάποιοι από τους οποίους είχαν οι ίδιοι φθάσει ως πρόσφυγες στη Λέσβο, να δημιουργήσουν την Ωδή στη Λέσβο.
Ο ίδιος δηλώνει εξόριστος. «Η δική μου οικογένεια διέφυγε από τον πόλεμο στη Συρία, αλλά γλύτωσε το επικίνδυνο θαλάσσιο ταξίδι. Χιλιάδες άλλοι έζησαν αυτή την τραυματική εμπειρία, καθώς προσπαθούσαν να βρουν άσυλο από την πατρίδα μου που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Όμως, στο νησί της Λέσβου συνέβη κάτι εξαιρετικό. Από το σκοτάδι στη Συρία, ένα φως έλαμψε στην Ελλάδα – έναν τόπο όπου ήρθα για να γνωρίσω και να αγαπήσω. Η Ωδή στη Λέσβο, την οποία δημιούργησα σε συνεργασία με το Johnnie Walker, αναφέρεται στην μεγάλη γενναιοδωρία του πνεύματος των νησιωτών, οι οποίοι έφεραν ελπίδα και αισιοδοξία στις εκτοπισμένες οικογένειες. Είναι μια ενθαρρυντική ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος που με έκανε να νιώθω περισσότερο αισιόδοξος για τη ζωή. Ελπίζω να κάνει το ίδιο και σε εσάς», επισημαίνει.
Στο ντοκιμαντέρ μιλούν μεταξύ άλλων ο Στρατής Βαλαμιός και η 85χρονη Αιμιλία Καμβύση, που προτάθηκαν για το Νόμπελ Ειρήνης.
Η κ. Καμβύση μαζί με τις δύο φίλες της έχουν μείνει χαραγμένες στη μνήμη μας κρατώντας ένα μωρό στην αγκαλιά και ένα μπουκάλι γάλα. Είναι η εμβληματική φωτογραφία που αποτυπώνει το μεγαλείο της προσφοράς.
Και στο ντοκιμαντέρ την βλέπουμε με τις δύο της φίλες να εξηγούν γιατί μοιράστηκαν με αυτούς τους ανθρώπους τα λίγα που είχαν.
«Μπορείς στ' αλήθεια να αγνοήσεις αυτό που βλέπεις μπροστά στα μάτια σου; Αύριο μπορεί να συμβεί και σ' εμένα. Μπορεί να είμαι εγώ πάνω σε μια βάρκα με την οικογένειά μου και θα ήθελα κάποιος να με βοηθήσει», λέει ο Στρατής Βαλαμιός στην Ωδή στη Λέσβο.
Η ιστορία του Θανάση Μαρμαρινού περιλαμβάνει τη βάρκα του και τη διάσωση πολλών ανθρώπων μέσα από τη θάλασσα. Θυμάται ένα βράδυ που τραβούσε μια βάρκα. Τα παιδιά μέσα ήταν όλα ζαλισμένα. Ένα κοριτσάκι περίπου 12 ετών με σγουρά μαλλιά του τράβηξε την προσοχή. «Μόλις πιάσαμε στεριά και συνήλθε, με εντόπισε στην πλατεία που ήταν 300 άτομα, ήρθε, με αγκάλιασε και με φίλησε. Μεγάλη υπόθεση», αφηγείται συγκινημένος.
Στο ντοκιμαντέρ δεν θα δείτε πουθενά πρόσφυγες. Ο λόγος είναι πολύ συγκεκριμένος.
Όπως μας εξήγησαν εκπρόσωποι της Diageo, σε ειδική εκδήλωση προβολής του ντοκιμαντέρ που πραγματοποιήθηκε χθες, Τετάρτη, στόχος της ταινίας δεν είναι να επικεντρωθεί στο πολύπλευρο ζήτημα του προσφυγικού αλλά στην ανθρωπιά και την προσφορά. Εντάσσεται στο πλαίσιο της όλης προσπάθειας του Johnnie Walker να διηγείται ιστορίες προόδου, να ανακαλύπτει εμψυχωτικές ιστορίες και στη συνέχεια, υποστηρίζοντας και βοηθώντας τους παραγωγούς να τις δημιουργήσουν, να εξασφαλίσει ότι θα τις ακούσει όλος ο κόσμος. Μια τέτοια ιστορία είναι και αυτή των κατοίκων της Λέσβου.
Στο πλαίσιο της παρουσίασης της Ωδής στη Λέσβο, το Johnnie Walker υποστηρίζει και την Mercy Corps, τη διεθνή οργάνωση που βοηθά άτομα σε ολόκληρο τον κόσμο να επιβιώσουν και να προοδεύσουν μετά από συγκρούσεις, κρίσεις και φυσικές καταστροφές. Από την έναρξη του πολέμου στη Συρία, η Mercy Corps έχει βοηθήσει πάνω από 7,7 εκατομμύρια άτομα που επλήγησαν από την κρίση και έχει επεκτείνει τον σχεδιασμό της έτσι ώστε να περιλαμβάνει την Ελλάδα και τα Βαλκάνια, ανταποκρινόμενη στη μεταναστευτική κρίση.
Η Ωδή στη Λέσβο παρουσιάστηκε επίσημα σε παγκόσμιο επίπεδο στις 21 Σεπτεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης). Μέχρι στιγμής έχει πάνω από 1,7 εκατ. views.
*Το Return to Homs έχει κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της κριτικής επιτροπής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance το 2013. Ο Talal έχει τιμηθεί επίσης με πολλά άλλα βραβεία για τις μικρού μήκους ταινίες και ντοκιμαντέρ του σε φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο. Έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος και εικονολήπτης στον πόλεμο της Συρίας για σημαντικά ειδησεογραφικά πρακτορεία, συμπεριλαμβανομένων των Thomson Reuters και CNN.