Τον γύρο των διεθνών ΜΜΕ έκανε πρόσφατα θεωρία που δημοσιοποίησε διεθνής επιστημονική ομάδα, βάσει της οποίας το σύμπαν μας ενδεχομένως να είναι ένα κολοσσιαίων διαστάσεων και πολύπλοκο ολόγραμμα: Καθοριστικής σημασίας στην έρευνα αυτή ήταν ο ρόλος του Κώστα Σκενδέρη, καθηγητή Μαθηματικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, στη Μ. Βρετανία.
Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό κάποιου όταν ακούει για ολόγραμμα είναι κάτι «τεχνητό»- μια εξομοίωση, οπότε ακολουθεί το ερώτημα ποιος το δημιούργησε. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε στη HuffPost Greece o κ. Σκενδέρης, οι θεωρίες περί σύμπαντος- εξομοίωσης και η δουλειά του Νικ Μπόστρομ πάνω στο συγκεκριμένο θέμα δεν σχετίζονται με τη δουλειά της επιστημονικής ομάδας που διατύπωσε την επαναστατική θεωρία. Αντ'αυτού, ο Έλληνας επιστήμονας εξηγεί τι ακριβώς σημαίνει η θεωρία περί σύμπαντος- ολογράμματος.
Εάν ισχύουν τα περί ολογραφικού σύμπαντος, ποια είναι τα μοντέλα κατανόησης του σύμπαντος τα οποία καταρρίπτονται; Αλλάζει κάτι στη Φυσική ή σε άλλους επιστημονικούς τομείς;
Κ. Σκενδέρης: Η ολογραφία είναι ένα καινούργιο πλαίσιο για την Φυσική. Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει ως ειδικές περιπτώσεις τους τομείς της Φυσικής που ήδη καταλαβαίνουμε, αλλά ισχύει πιο γενικά και μας επιτρέπει να διατυπώσουμε τους νόμους της Φύσης και στις περιπτώσεις που oι προηγούμενες θεωρίες μας παύουν να ισχύουν. Για παράδειγμα για να μελετήσουμε τις αρχικές στιγμές του Σύμπαντος χρειαζόμαστε μία καινούργια θεωρία που θα συνδυάζει την θεωρία του Αϊνστάιν για την βαρύτητα με την κβαντομηχανική. Η ολογραφία μας προσφέρει ένα τέτοιο πλαίσιο.
Η θεωρία δεν καταρρίπτει κάποια καθιερωμένα μοντέλα κατανόησης του σύμπαντος. Τα βάζει όμως κάτω μία διαφορετική οπτική γωνία και οδηγεί σε μια ποιο βαθιά κατανόησή τους. Επιπλέον μας επιτρέπει να διατυπώσουμε καινούργιες θεωρίες για το Σύμπαν, οι οποίες ισχύουν ακόμα και όταν δεν υπήρχε καν χώρος και χρόνος όπως τους καταλαβαίνουμε τώρα. Για παράδειγμα η επικρατούσα θεωρία για το αρχικό Σύμπαν, ο λεγόμενος κοσμικός πληθωρισμός, που λέει ότι Σύμπαν διεστάλη εκθετικά στις πρώτες του στιγμές, από την μία μπορεί να κατανοηθεί βαθύτερα μέσω της ολογραφίας και από την άλλη γίνεται πλέον μία από τις πιθανότητες για την περιγραφή του αρχέγονου Σύμπαντος.
Η ολογραφία, εκτός από θεωρία για το Σύμπαν, έχει επίσης εφαρμογές ως μία καινούργια μέθοδος για την μελέτη κβαντικών συστημάτων τα οποία δεν μπορούν να μελετηθούν με παραδοσιακές μεθόδους. Με αυτή την έννοια το πλαίσιο της ολογραφίας ήδη έχει δώσει σημαντικά αποτελέσματα και καινούργια μεθοδολογία σε πολλούς επιστημονικούς τομείς: από τα μαθηματικά, στην θεωρία φυσικής υψηλών ενεργειών, την υδροδυναμική και την θεωρία στερεάς ύλης.
-Μπορείτε να εξηγήσετε τι σημαίνει από «πρακτικής» πλευράς, εάν ισχύουν τα περί ολογραφικού σύμπαντος;
Κ. Σκενδέρης: Από πρακτικής πλευράς δεν αλλάζει τίποτα, τουλάχιστον προς το παρόν. Η σημερινή τεχνολογία σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιεί Φυσική του προηγούμενου αιώνα. Ιστορικά, θεωρητικές ανακαλύψεις έχουν οδηγήσει (στο βάθος του χρόνου) σε τεχνολογικές επαναστάσεις. Μόνο ο χρόνος θα μας πει αν το ίδιο συμβεί και με την ολογραφία.
-Σε περίπτωση που όντως μιλάμε για διαστάσεις που στην ουσία αποτελούν «ψευδαίσθηση», τι συνεπάγεται αυτό όσον αφορά στο πώς αντιλαμβανόμαστε και αλληλεπιδρούμε με τον χωροχρόνο;
Κ. Σκενδέρης: Η ολογραφία αλλάζει το τι σημαίνει «πραγματικότητα», αλλά στην πράξη δεν αλλάζει το πως αλληλεπιδρούμε με τον χωροχρόνο στην καθημερινή μας ζωή. Για να δώσω ένα παράδειγμα: η Θεωρία της Σχετικότητας επίσης άλλαξε ριζικά το τι σημαίνει «πραγματικότητα» σε σχέση με την θεωρία του Νεύτωνα. Αυτό δεν άλλαξε όμως το πως αντιλαμβανόμαστε το χώρο και τον χρόνο στην καθημερινή ζωή.
-Πάντα σε περίπτωση που ισχύουν τα περί ολογραφικού σύμπαντος, τι «δυνατότητες» ανοίγουν για την Επιστήμη;
Κ. Σκενδέρης: Στο θεωρητικό επίπεδο μας ανοίγεται η δυνατότητα να διατυπώσουμε μία θεωρία η οποία θα εξηγεί όλα τα φυσικά φαινόμενα, από την αρχή του Σύμπαντος μέχρι τώρα. Το τι τεχνολογικές δυνατότητες θα προκύψουν, μόνο ο χρόνος θα δείξει.