Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2013. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε.) ανακοινώνει τον Οδικό Χάρτη της Συμφωνίας Σύνδεσης (Association Agreement) μεταξύ της τελευταίας και της Ουκρανίας (1).
Μόσχα, 13 Δεκεμβρίου 2013. Ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ δηλώνει σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα Rossiyskaya Gazeta ότι: «Κάθε είδους παρέμβαση στις εσωτερικές διεργασίες της Ουκρανίας θα μπορούσε να επιφέρει σοβαρές συνέπειες».
Μόσχα, 17 Δεκεμβρίου 2013. Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βίκτωρ Γιανούκοβιτς εκλήθη για συνομιλίες με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Την ίδια ημέρα, διαδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στο κέντρο του Κιέβου με αίτημα τη συνέχιση των συζητήσεων με την Ε.Ε.. Στις αρχές του 2014 ο Ουκρανός Πρόεδρος διακόπτει τις συνομιλίες με την Ε.Ε. Οι διαδηλώσεις κλιμακώνονται και τον Φεβρουάριο 2014 η Ρωσία αποφασίζει την αποστολή στρατευμάτων στο Ανατολικό Τμήμα της Ουκρανίας (Κριμαία) για την κατάληψη θέσεων στρατηγικής σημασίας και την προστασία του Ρωσόφωνου πληθυσμού που διαμένει εκεί. Τον Μάρτιο 2014 διενεργείται δημοψήφισμα και η Κριμαία αποφασίζει πανηγυρικά να επανενωθεί με τη Ρωσία ως Συνομοσπονδία κάτι που η Δύση εκλαμβάνει ως Προσάρτηση.
Εύλογα προκύπτει το ερώτημα, γιατί η Ουκρανία είναι τόσο σημαντική (2); Διότι:
- Δρα ως φυσικό σύνορο στην ζώνη επιρροής του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς.
- Φιλοξενεί τις βάσεις του Ρωσικού Ναυτικού (Σεβαστούπολη).
- Συνιστά κρίσιμη διαδρομή για τις εξαγωγές ενέργειας της Ρωσίας.
Η Δύση, με προεξάρχουσα τις Η.Π.Α. και ακόλουθο την Ε.Ε., ξεκινά οικονομικό πόλεμο (κυρώσεις) στη Ρωσία που εκτείνεται σε 3 βασικούς άξονες:
- Απόσυρση των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (Ξ.Α.Ε.) από τη Ρωσία με αποτέλεσμα την κατακρήμνιση της ισοτιμίας του δολαρίου με το ρούβλι και την εξαΰλωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Ρωσίας στην προσπάθεια να διατηρήσει το νόμισμά της σε αξιοπρεπή επίπεδα.
- Διακοπή εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία που πλήττει ιδιαίτερα την Ε.Ε. και ακόμη περισσότερο τη Γερμανία ως ο κύριος εμπορικός εταίρος της στην Ευρώπη.
- Διατήρηση της παραγωγής του πετρελαίου και Φυσικού Αερίου στα ίδια επίπεδα σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών O.P.E.C. παρ' όλη τη μειωμένη ζήτηση με αποτέλεσμα την κατάρρευση των τιμών τους που επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο από την άρση των εμπορικών κυρώσεων στο Ιράν την 18η Ιανουαρίου 2016 και τη διοχέτευση της παραγωγής του στις αγορές, κάτι που οδήγησε την τιμή του πετρελαίου στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 ετών. Το πλήγμα στη Ρωσία είναι εξοντωτικό δεδομένου ότι το 65% των Εξαγωγών της, το 50% των Δημοσίων Εσόδων της και το 20% του Α.Ε.Π. της προέρχονται από τις πωλήσεις πετρελαίου και Φ.Α. (3).
Το Τέλος της Αρχής; Ή η Αρχή του Τέλους; Ας απομεγεθύνουμε την εικόνα (zoom-out) τόσο σε επίπεδο χώρου όσο και σε επίπεδο χρόνου.
Μετά την επανένωσή της (1990), η Γερμανία ως ενιαίο Κράτος ανήκε στην Ευρωπαϊκή Δύση. Ωστόσο, διατηρούσε δεσμούς και με την Ρωσία (πρώην ΕΣΣΔ) εφαρμόζοντας το Δόγμα της Ostpolitik που προέβλεπε την εξομάλυνση των σχέσεων με τις Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Στην αυγή της 3ης Χιλιετίας, σημειώθηκε σύσφιξη των σχέσεων με τη Ρωσία μέχρι που το 2006 συμφωνήθηκε η κατασκευή του Αγωγού Αερίου Βορείου Ευρώπης (Nord Stream) από Κοινοπραξία Ρωσίας - Γερμανίας στην οποία θα προέδρευε ο πρώην Καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ. Οι εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία αυξάνονταν συνεχώς εφόσον η Γερμανία αποτελούσε τον μεγαλύτερο εισαγωγέα του Ρωσικού αερίου.
Όταν η Κρίση χτύπησε την πόρτα της Ευρώπης στα τέλη του 2009, βρήκε την Γερμανία πρώτη Εξαγωγική Χώρα στον Κόσμο - υποσκελίστηκε μόνο από την Κίνα το 2010 - με πλεονασματικό προϋπολογισμό και Δημοσιονομικά Μεγέθη τόσο καλά που το 2011 οι επενδυτές λάμβαναν αρνητικά επιτόκια για να επενδύσουν στα Ομόλογα του Γερμανικού Κράτους, δηλαδή πλήρωναν τόκο για να τα αγοράσουν. Ο μεγαλοϊδεατισμός της Γερμανίας είχε φθάσει σε τέτοια επίπεδα που κατά την περιοδεία του Αμερικανού Υπουργού Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ τον Σεπτέμβριο 2011 στην Ευρώπη και σε συζήτησή του με τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε άκουσε έκπληκτος την προτροπή του τελευταίου πρώτα να βάλει τάξη στα του οίκου του (ΗΠΑ) και μετά να συμβουλεύσει την Ευρώπη.
Δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση. Μετά από δύο απόπειρες να επιβληθεί στην Ευρώπη και τον Κόσμο μέσω των Α' και Β' Παγκοσμίων Πολέμων, η Γερμανία εκμεταλλευόμενη την Κρίση κυριάρχησε στην Ευρώπη μεταλλάσσοντας την ύπαρξή της από Ευρωπαϊκή Γερμανία σε Γερμανική Ευρώπη. Σε μια αποστροφή του ο Χένρυ Κίσινγκερ που όριζε την Εξωτερική Πολιτική των Η.Π.Α. επί Προέδρου Νίξον (Ρεπουμπλικάνοι) είχε δηλώσει ότι (η Γερμανία) «...είναι πολύ Μεγάλη για την Ευρώπη, πολύ Μικρή για τον Κόσμο».
Όχι όμως και η Ασία, ήτοι Ρωσία και Κίνα. Γι' αυτό και ως Υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α. είχε ενορχηστρώσει στα μέσα της δεκαετίας του 1970 επίθεση φιλίας στην Κίνα ώστε να αποτρέψει τη δημιουργία αυτού του διπόλου ως αντίπαλο δέος των Η.Π.Α..
Ο Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι, Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των Η.Π.Α. επί Προέδρου Κάρτερ (Δημοκρατικοί) και Διεθνολόγος Καθηγητής στο Χάρβαρντ, θεωρούσε (Η Μεγάλη Σκακιέρα, 1997) ότι η Ευρασία λόγω της εδαφικής της έκτασης, του πληθυσμού της, των φυσικών της πόρων και της οικονομικής της δραστηριότητας αποτελούσε εν δυνάμει απειλή - οικονομική και στρατιωτική - για την πρωτοκαθεδρία των Η.Π.Α. Επομένως, θα έπρεπε πάση θυσία να αποτραπεί η συνεργασία των χωρών της.
Το ίδιο - αλλά από την αντίθετη οπτική - πρεσβεύει ο Αλεξάντερ Ντούγκιν, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και εξ απορρήτων Σύμβουλος του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν σε θέματα Γεωπολιτικής και Εξωτερικής Πολιτικής. Δηλαδή, τη μετάλλαξη της Ρωσίας σε Ευρασιατική Ένωση που θα εκτείνεται μέχρι τον Καύκασο και την Κεντρική Ευρώπη αναβιώνοντας την παλαιά Σοβιετική Αυτοκρατορία. Η τελευταία αποτελεί τον σημαντικότερο, εν δυνάμει, αντίπαλο των Η.Π.Α. σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα όπως δηλώνει ξεκάθαρα πρόσφατη έκδοση του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών STRATFOR (4) των Η.Π.Α. (συνεχίζεται...)
(1) European Union, http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1146_en.htm
(2) STRATFOR, War gaming Ukraine, Military Simulations for a Flashpoint Region
(3) Bertelsmann Foundation, www.bfna.org/sites
(4) STRATFOR, The Geopolitics of the United States