«Από μικρή με θυμάμαι με ένα βιβλίο στο χέρι. Βιβλιοφάγος κανονικός! Όταν η μάνα μου με φώναζε και δεν της απαντούσα, ήξερε ότι θα ήμουν κάπου κρυμμένη -συνήθως πίσω από τον μεγάλο καναπέ στο σαλόνι- και θα διάβαζα. Ακόμα και το χαρτζιλίκι μου στα βιβλία το χαλούσα. Και δεν άλλαξα μεγαλώνοντας. Στη δουλειά μου, στον ελεύθερο χρόνο μου, τα βράδια πριν κοιμηθώ, μονίμως χανόμουν μέσα στις σελίδες βιβλίων. Ήταν πάντα η διασκέδασή μου, η εκτόνωση και η παρηγοριά μου.
Τώρα πια, είναι αδύνατον να διαβάσω. Ποιος, εγώ! Το πιστεύεις; Παραπάνω από ένα τέταρτο δε μπορώ να συγκεντρωθώ. Τα μάτια μένουν καρφωμένα στη σελίδα και ο νους μου ταξιδεύει αλλού. Τα ονόματα των ηρώων, οι ιδιότητές τους, τα μέρη, όλα γίνονται μια σούπα μέσα στο μυαλό μου. Κι αν πω ότι πάω να ξαναπιάσω το βιβλίο μετά από 2-3 μέρες, δεν θυμάμαι σχεδόν τίποτα και άντε πάλι απ' την αρχή. Γολγοθάς κατάντησε το διάβασμα. Κι είναι κι αυτά τα μάτια μου που δεν βοηθάνε... Τα γράμματα είναι μικρά, οι σειρές κολλημένες μεταξύ τους, χάνομαι μέσα στη σελίδα. Για καιρό αγόραζα κάθε μήνα καινούρια βιβλία και τα έβαζα δίπλα στο κομοδίνο για να προσπαθήσω να τα διαβάσω, να μην εγκαταλείψω έτσι εύκολα. Άλλωστε, δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω, έτσι δε λένε; Μα ξέρεις τι κατάλαβα τελικά; Δεν είναι ότι δεν θέλω να διαβάσω. Είναι ότι δε μπορώ...».
Η κυρία Υβόνη διαγνώστηκε πριν λίγους μήνες, στα 68 της, με νόσο Αλτσχάιμερ αρχικού σταδίου. Οι διαταραχές συγκέντρωσης και μνήμης που αντιμετωπίζει δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρές, είναι όμως τέτοιου βαθμού ώστε εξαιτίας τους να αναγκαστεί να εγκαταλείψει μια μεγάλη της αγάπη: το διάβασμα. Όσοι είστε λάτρεις των βιβλίων είμαι βέβαιη ότι έχετε ήδη προσπαθήσει να μπείτε στη θέση της και αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να την παρηγορήσει για αυτή την απώλεια. Ο γιατρός που την παρακολουθεί της πρότεινε να δοκιμάσει να διαβάσει παιδικά βιβλία. Είναι σύντομα, απλά και ευανάγνωστα, της είπε. Και πράγματι, έτσι είναι. Άλλωστε, ένα καλό παιδικό παραμύθι διαβάζεται ευχάριστα και από ενήλικες. Μα εκείνη αρνείται να διαβάσει ιστορίες γραμμένες και εικονογραφημένες για ανθρώπους 6 δεκαετίες νεότερους. Το θεωρεί τουλάχιστον προσβλητικό. Ποιος μπορεί να την κατηγορήσει;
Τα δεκαεπτά διηγήματα που συνθέτουν τις «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους» είναι μικρά σε έκταση, γραμμένα με εύληπτο λεξιλόγιο και απλή σύνταξη και έχουν ευθύγραμμη, σαφή πλοκή.
Η κυρία Υβόνη είναι μία από τους πολλούς αναγνώστες με άνοια που αναγκάζονται σχετικά νωρίς στην πορεία της νόσου να εγκαταλείψουν την ανάγνωση βιβλίων μιας και οι γνωστικές διαταραχές που αντιμετωπίζουν καθιστούν την ανάγνωση μία αργή, κοπιαστική και, εν τέλει, δυσάρεστη διαδικασία.
Οι «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους» γράφτηκαν με στόχο να ξαναδώσουν την απόλαυση της ανάγνωσης ενός λογοτεχνικού βιβλίου στους ανθρώπους με άνοια.
Το κίνητρο που μας ώθησε να εκδώσουμε τις «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους» ήταν το να φτάσει στα χέρια των ηλικιωμένων με ή ακόμα και χωρίς άνοια ένα λογοτεχνικό βιβλίο που να λαμβάνει υπόψη του τα θέματα που τους ενδιαφέρουν, να είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στις δυνάμεις και τις αδυναμίες τους και να τους επιτρέπει να απολαύσουν την ανάγνωσή του οι ίδιοι, χωρίς να βασίζονται στη βοήθεια ενός φροντιστή.
Προκειμένου να γίνει το όραμά μας πραγματικότητα, ακολουθήσαμε τις ισχύουσες προδιαγραφές για τα φιλικά προς τους ηλικιωμένους και τους αναγνώστες με άνοια κείμενα. Σε αυτή την έκδοση, για την οποία χρειάστηκαν πολλοί μήνες σκληρής δουλειάς και προετοιμασίας, έχουμε μεριμνήσει προκειμένου ακόμα και η παραμικρή λεπτομέρεια να εξυπηρετεί το στόχο μας. Τα δεκαεπτά διηγήματα που συνθέτουν τις «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους» είναι μικρά σε έκταση, γραμμένα με εύληπτο λεξιλόγιο και απλή σύνταξη και έχουν ευθύγραμμη, σαφή πλοκή. Η εικονογράφηση, λιτή και επεξηγηματική, αντιμετωπίζει με σεβασμό το κοινό στο οποίο απευθύνεται το βιβλίο. Αντίστοιχα, ειδική φροντίδα έχει δοθεί και στη μορφοποίηση των κειμένων: η μεγάλη γραμματοσειρά, τα φαρδιά περιθώρια, τα μεγάλα διαστήματα μεταξύ των γραμμών, όλα συντελούν στο να ξαναγίνει η ανάγνωση για τους ηλικιωμένους με αρχικού και μεσαίου σταδίου άνοια μία απολαυστική διαδικασία.
Οι «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους» κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Εντύποις και εγκαινιάζουν τη σειρά βιβλίων «Ασημένιοι Αναγνώστες», η οποία απευθύνεται σε ανθρώπους Τρίτης Ηλικίας.
Η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στην Αθήνα την Τετάρτη 5 Οκτωβρίου στις 19:30 στο Polis Art Cafe, στη Στοά του Βιβλίου, ενώ το Σάββατο 8 Οκτωβρίου στις 19:30 θα ακολουθήσει η παρουσίαση στη Θεσσαλονίκη, στο Coffee Bar Il Posto στην Πλατεία Δημαρχείου Ευόσμου.
Γιατί η αγάπη για το βιβλίο δεν γνωρίζει ηλικίες και διαγνώσεις!
Επιστημονική επιμέλεια - προσαρμογή:
Όλγα Λυμπεροπούλου, Νευροψυχολόγος με ειδίκευση στην 3η Ηλικία και τις Άνοιες, M.Sc.
Συγγραφείς:
Χριστίνα Αβδίκου, Φραντζέσκα Αλεξοπούλου Πετράκη, Λιλή Γάτη, Εύη Γεροκώστα, Στέλλα Γουλτίδου, Πηγή Γρύλλη, Αναστασία Καρανάσιου, Δήμητρα Κίτσου, Αλεξία Κονδυλίδου, Έλενα Λιάτου, Όλγα Λυμπεροπούλου, Έρη Παπαμιχαλοπούλου, Δάφνη Ποντικού, Ναταλία Ρεντίνα, Ελένη Ρουφάνη, Ελένη Σβορώνου, Βασιλική Στρατάκη.
Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου