Πέρυσι, είχα την τιμή να συμμετέχω στον αγιασμό του εδάφους όπου θα γίνει η Αναγέννηση του Ναού του Αγίου Νικολάου στο «Σημείο Μηδέν». Στη διάρκεια της τελετής ακούστηκαν λόγια που μας ενέπνευσαν, και κατά κάποιο τρόπο υπάρχει η αίσθηση ότι τα θεμέλια αυτού του έργου δεν διαμορφώνονται μόνο από μπετόν και ατσάλι. Η ελπίδα, ένα πνεύμα ανανέωσης, καθώς και ένας στόχος συμφιλίωσης «ενώθηκαν» με τα παραπάνω υλικά στη διάρκεια αυτής της τελετής.
Κατά κάποιο τρόπο, αυτή η τελετή επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά την πεποίθησή μου ότι αυτό το έργο θα γίνει κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια απλή ανακατασκευή της εκκλησίας που καταστράφηκε την 11η Σεπτεμβρίου. Θα αποτελεί ένα εξαιρετικό σύμβολο ενότητας, καθώς και ένα σύμβολο ότι οι ξεπερνάμε τις αντιξοότητες και επανακάμπτουμε μέσα από τις δυσκολίες.
Όπως ανέφερα κατά τη διάρκεια αυτής της τελετής, στις 11 Σεπτεμβρίου, η περίοδος που ήμουν στην Αθήνα και δούλευα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, με οδήγησε στο να κάνω ένα παραλληλισμό ανάμεσα σε αυτό που είδα σε μία από τις επισκέψεις μου στην Πλάκα, και την αναγέννηση αυτής της εκκλησίας στη Νέα Υόρκη. Στην Πλάκα, είναι αξιοπρόσεκτο πως οι Αρχαίοι Έλληνες ενσωμάτωσαν τους στύλους του κατεστραμμένου Παρθενώνα στα τείχη της Ακρόπολης. Ένας νέος Παρθενώνας χτίστηκε και ήταν τόσο εκπληκτικός που όχι μόνο επέζησε μέχρι σήμερα, αλλά έγινε αναμφισβήτητα το παράδειγμα της κλασικής αρχιτεκτονικής.
Αυτό το έργο θα γίνει κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια απλή ανακατασκευή της εκκλησίας που καταστράφηκε την 11η Σεπτεμβρίου. Θα αποτελεί ένα εξαιρετικό σύμβολο ενότητας, καθώς και ένα σύμβολο ότι οι ξεπερνάμε τις αντιξοότητες και επανακάμπτουμε μέσα από τις δυσκολίες.
Στις προκλήσεις που αντιμετώπισα στο σχεδιασμό της νέας εκκλησίας περιλαμβανόταν ο σεβασμός στις παραδόσεις και τη λειτουργία της ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, και την ίδια στιγμή η σκέψη ότι ζούμε στον 21ο αιώνα. Έτσι άντλησα την έμπνευσή μου από τα σύμβολα της Ορθόδοξης Πίστης και κυρίως από την Αγία Σοφία, την οποία θεωρώ πρότυπο αρχιτεκτονικής της Ορθόδοξης Παράδοσης (όπως αντίστοιχα είναι ο Παρθενώνας για την κλασική αρχιτεκτονική). Η νέα εκκλησία στηρίζεται πρωταρχικώς σε έναν κεντρικό τρούλο. Η επιφάνεια του τρούλου είναι χωρισμένη σε 40 επίπεδα ταμπλό προς τιμή των 40 παραθύρων που βρίσκονται στον τρούλο της Αγίας Σοφίας. Οι γωνιακοί στύλοι είναι καλυμμένοι με εναλλασσόμενες μικρές και μεγάλες οριζόντιες λωρίδες από λευκό και γκρίζο μάρμαρο, ως ενθύμηση της Εκκλησίας του Σωτήρος στη Χώρα. Παίρνοντας σαν υπόδειγμα την Εκκλησία της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη και την Αγία Σοφία, το κεντρικό κλίτος της εκκλησίας απλώνεται κάτω από το άνοιγμα που αγκαλιάζει τον κεντρικό τρούλο, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται η εικόνα του Χριστού (Παντοκράτορα).
Οι μακέτες και οι ακουαρέλες που εκτίθενται τις επόμενες εβδομάδες στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα δείχνουν ξεκάθαρα πως αυτή η εμπνευσμένη εικονογραφία με «πήρε απ' το χέρι και» με οδήγησε στο τελικό παρόν σχέδιο.
Παρότι ο Άγιος Νικόλαος είναι πολύ διαφορετικός από τα προηγούμενα από αυτόν ιστορικά κτίσματα, η μοναδικότητα και η ξεκάθαρη έκφραση του τρούλου, η λεπτεπίλεπτη χρήση της εξωτερικής πρόσοψης και η αυστηρή εφαρμογή της λειτουργικής πομπής, το καθιερώνουν στη σπουδαία παράδοση της ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η εκκλησία του Αγίου Νικόλαου, χάρη στην περίοπτη και προνομιούχα θέση της πάνω από τον θόλο των βελανιδιών στο Μνημείο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, καλυμμένη εξ ολοκλήρου με πέτρα και όντας το μοναδικό μη κοσμικό (ή θρησκευτικό) κτήριο στον ανακατασκευασμένο χώρο, καταλαμβάνει μια υπερυψωμένη θέση μέσα στο Πάρκο της Ελευθερίας κατά τρόπο απόλυτα ταιριαστό και ιδανικό. Έχοντας αυτά τα χαρακτηριστικά, θα αποτελεί ένα πνευματικό φάρο ελπίδας και αναγέννησης για τους πιστούς και την πόλη, που θα αναδεικνύεται μέσα από τους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες που θα επισκέπτονται το σημείο στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Το Μουσείο Μπενάκη εγκαινιάζει την έκθεση SANTIAGO CALATRAVA -Η ανοικοδόμηση του ελληνορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου στο «Σημείο Μηδέν» την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2015 στις 20:00. Η έκθεση, πραγματοποιείται στο Κεντρικό Κτήριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1) και θα διαρκέσει έως τις 25 Οκτωβρίου 2015. Αποκλειστικός χορηγός και χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης είναι η Huffington Post Greece.