Στην Ελλάδα της ανεργίας, της οικονομικής ανέχειας, και της κοινωνικής παραπληροφόρησης αίφνης προέκυψε "...η ανάγκη θέσπισης ενός συνεκτικού και αυστηρού νομοθετικού πλαισίου για την προστασία της βιοποικιλότητας της συγκεκριμένης περιοχής, και ιδιαίτερα της θαλάσσιας χελώνας". Πρόκειται για την περιοχή της Κυπαρισσίας.
Ως εδώ όλα καλά. Όλοι μας αγαπάμε τις θαλάσσιες χελώνες και όλοι μας επιζητούμε την προστασία τους. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περιοχή πιθανώς βρίσκονται μεγάλα υποθαλάσσια αποθέματα ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ και ΟΧΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ. Με λίγα λόγια, ο κίνδυνος δημιουργίας πετρελαιοκηλίδας εξαιτίας πιθανού ατυχήματος (επάνω σε μία εξέδρα) είναι ΜΗΔΕΝ όχι μόνο για τις θαλάσσιες χελώνες αλλά για ολόκληρη τη θαλάσσια πανίδα κι αυτό διότι το φυσικό αέριο ΔΕΝ δημιουργεί πετρελαιοκηλίδες (το πολύ-πολύ να δημιουργηθούν...μπουρμπουλήθρες). Άρα οι θαλάσσιες χελώνες της Κυπαρισσίας δεν θα κινδυνεύουν από πετρελαιοκηλίδες. Το ίδιο ισχύει και για τις ακτές της περιοχής οι οποίες θα παραμένουν καθαρές, τουλάχιστον από τις θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Oυδείς μπορεί να εγγυηθεί ωστόσο εάν παραμένουν καθαρές από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. Επίσης, τα πρόσφατα παραδείγματα από φωτιές στα Κύθηρα και στην πολύπαθη Θάσο δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αμφισβήτησης(*).
Στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότερες από 4,500 θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Στο παρελθόν αναφέρθηκε ότι σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Επιστημών, στις περιοχές γύρω από τις θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων παρατηρείται ιδιαίτερα υψηλότερη παρουσία ψαριών ανά τετραγωνικό μέτρο συγκριτικά με το υπόλοιπο φυσικό θαλάσσιο περιβάλλον. Αυτό συμβαίνει συνήθως γιατί τα ψάρια χρησιμοποιούν τις θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων ως φωλιές ή/και καταφύγια. Η μέση ετήσια παραγωγή ψαριών ανά τετραγωνικό μέτρο στον πυθμένα των θαλάσσιων εξέδρων εξόρυξης υδρογονανθράκων ήταν μέχρι και 27.4 φορές μεγαλύτερη από την παραγωγή ψαριών στο φυσικό θαλάσσιο περιβάλλον μίας περιοχής.Με τί τρέφονται όμως οι θαλάσσιες χελώνες; Κυρίως με ασπόνδυλα του πυθμένα, όπως γαστερόποδα, δίθυρα μαλάκια, δεκάποδα, σφουγγάρια, κοράλλια, πολύχαιτοους, θαλάσσιες ανεμώνες, κεφαλόποδα, καρκινοειδή, βραχιόποδα, ισόποδα, έντομα, βρυόζωα, αχινοούς, αμμοδόλαρα, τα θάλασσια αγγούρια, αστερίες, ψάρια (αυγά, νεαρά και ενήλικα), χελωνάκια (συμπεριλαμβανομένων και μελών του είδους τους), φύκια και αγγειόφυτα. Ουσιαστικά δηλαδή, η παρουσία θαλάσσιων εξέδρων εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Κυπαρισσία, και σε κάθε Κυπαρισσία, θα συμβάλλει στην αύξηση της ποσότητας της τροφής των θαλάσσιων χελώνων κατά τουλάχιστον 27.4 φορές!
Με λίγα λόγια η παρουσία των θαλάσσιων εξεδρών εξόρυξης υδρογονανθράκων σε μία περιοχή θα λειτουργήσει προς όφελος (και όχι ως κίνδυνος) της καρέτα-καρέτα της Κυπαρισσίας, και κάθε άλλης Ελληνικής θαλάσσιας περιοχής, καθώς θα αυξηθεί η τροφή της! Μαζί φυσικά με τις θαλάσσιες χελώνες καρέτα-καρέτα θα επωφεληθούν και οι ψαράδες της περιοχής λόγω της αύξησης του πληθυσμού των ψαριών αλλά και ο σχετιζόμενος θαλάσσιος εξειδικευμένος τουρισμός (πχ. αλιευτικός τουρισμός, παρατήρηση χελώνων κλπ.).
Οι θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων λειτουργούν ως τεχνητοί ύφαλοι (artificial reefs). Αυτό είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ και γι'αυτό ακριβώς το λόγο υπάρχει σχετική επιστημονική έρευνα η οποία τελικώς μετετράπει σε σχετική νομοθεσία. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:
Η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση έχει υιοθετήσει σχετική ομοσπονδιακή νομοθεσία από το 1984 (National Fishing Enhancement Act), δηλαδή εδώ και 34 χρόνια, αναγνωρίζοντας επίσημα ως κράτος το επιστημονικό γεγονός ότι οι θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων λειτουργούν ως καταφύγια/φωλιές για τα ψάρια, το υψηλό ενδιαφέρον αλίευσης στις περιοχές γύρω από τις θαλάσσιες εξέδρες υδρογονανθράκων μέσω της μετατροπής τους σε τεχνητούς υφάλους. Η εν λόγω αμερικανική νομοθεσία προέκυψε ουσιαστικά ύστερα από πίεση που ασκούσαν οι αμερικανοί ψαράδες προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ ώστε να μην αποσύρονται οι θαλάσσιες εξέδρες όταν λήξει η διάρκεια ζωής τους (συνήθως έπειτα από 30-40 χρόνια) καθώς εκεί έβρισκαν καταφύγιο τα ψάρια και οι ψαράδες είχαν πλούσιες ψαριές!
Η Αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ), η οποία έχει ιστορία άνω των 200 ετών, έχει εκπονήσει σχετικό σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει και τις θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Η Υπηρεσία για τη Θαλάσσια Περιβαλλοντική Προστασία (BSEE) εφαρμόζει το πρόγραμμα "Rigs-to-Reefs" ("Εξέδρες-σε-Υφάλους") στο οποίο περιλαμβάνονται εκατοντάδες θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων (πετρελαίου και φυσικού αερίου). Μία άσχετη αλλά ενδιαφέρουσα ίσως λεπτομέρεια: μία από τις υπηρεσίες οι οποίες εμπλέκονται στην αδειοδότηση για τη μετατροπή μίας εξέδρας σε τεχνητό ύφαλο είναι το Σώμα Μηχανικών του Αμερικανικού Στρατού. Το πρόγραμμα "Rigs-to-Reefs" υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ.
Τα θετικά παραδείγματα είναι πολλά. Θα αναφερθεί ωστόσο ακόμη ένα: Οι θαλάσσιες εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων αυξάνουν μέχρι και 27% την επιφάνεια τεχνητών καταφυγίων για τα ψάρια ΚΑΙ ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΧΕΛΩΝΕΣ.
Εν κατακλείδι, η παρουσία θαλάσσιων εξέδρων εξόρυξης υδρογονανθράκων θα λειτουργήσει προς όφελος της θαλάσσιας πανίδας (ψάρια, χελώνες κλπ.), των ψαράδων, των τουριστικών επιχειρήσεων (καθώς τα ξενοδοχεία θα αποκτήσουν πληρότητες όλο το χρόνο για τουλάχιστον 30 χρόνια εξαιτίας των εργαζόμενων στις εξέδρες οι οποίοι θα χρειάζονται ολιγοήμερες διακοπές/ανάπαυση), καθώς και των υπόλοιπων επαγγελματιών της περιοχής. Το ίδιο φυσικά θα ωφεληθούν και οι τυχόν εταιρείες οι οποίες εμπλέκονται στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας. Όλα δε τα παραπάνω θα πραγματοποιηθούν με μηδενικούς σχεδόν κινδύνους.
Η προστασία του περιβάλλοντος και της θαλάσσιας χελώνας ειδικότερα, δεν αποτελεί προνομιακό πεδίο κανενός. Τη νομοθετική εμπειρία και τις μακροχρόνιες ορθές πρακτικές άλλων χωρών στα θέματα της βιώσιμης αξιοποίησης ορυκτών πόρων και της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος έχουν δικαίωμα και οι Έλληνες πολίτες να τα γευθούν. Η Ελλάδα έχει μία μοναδική ευκαιρία να απογειωθεί. Μη τη χάσουμε χάριν της κινδυνολαγνείας η οποία θρέφεται στην άγνοια και στην αξιοποίηση του φόβου των μαζών. Το ίδιο θα ωφεληθεί και η χελώνα καρέτα-καρέτα.