Στις εκδηλώσεις εορτασμού της 77ης επετείου της απελευθέρωσης του Καστελλόριζου θα παραστεί την Κυριακή η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου συνοδευόμενη από εκπροσώπους της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας. Ο Αντώνης Φουρλής βρίσκεται στο νησί, για την κάλυψη των γεγονότων.
Η παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας έχει ιδιαίτερο συμβολικό χαρακτήρα λόγω των προκλήσεων της Τουρκίας που το τελευταίο χρονικό διάστημα βρίσκονται σε έξαρση. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παραστεί στη δοξολογία που θα γίνει στο ιερό ναό Κωνσταντίνου και Ελένης ενώ στη συνέχεια πρόκειται να καταθέσει στεφάνι στο μνημείο των πεσόντων.
Το πρόγραμμα της επίσκεψης
ΚΥΡΙΑΚΗ
10.45
Άφιξη της Προέδρου της Δημοκρατίας στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Υποδοχή από τις Τοπικές Αρχές
Δοξολογία.
11.15
Κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο των Πεσόντων.
11.45
Ανακήρυξη της Προέδρου της Δημοκρατίας σε Επίτιμη Δημότη Δήμου Μεγίστης.
12.45
Επίσκεψη στα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού που βρίσκονται στο λιμάνι του Καστελλόριζου και δήλωση στα ΜΜΕ
13.25
Κατάθεση στεφάνου από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο μνημείο της ”Κυράς της Ρω”, στη Ρω.
18.00
Περιήγηση σε χώρους πολιτιστικού ενδιαφέροντος του νησιού.
ΔΕΥΤΕΡΑ
08.50
Θεία Λειτουργία για την εορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού.
09.45
Αγιασμός με την ευκαιρία της έναρξης της σχολικής χρονιάς στο σχολείο του νησιού.
11.45
Αναχώρηση της Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η απελευθέρωση
Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1943,συγκεκριμένα το αντιτορπιλικό «Ναύαρχος Κουντουριώτης» κατέπλευσε στο λιμάνι και το απελευθέρωσε. Το Καστελλόριζο στη συνέχεια οχυρώνεται και μεταβάλλεται από τους ’Αγγλους σε κέντρο ανεφοδιασμού του συμμαχικού στόλου. Από τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1943, γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν το νησί γκρεμίζοντας όσα σπίτια είχανε μείνει όρθια και αναγκάζοντας τους λιγοστούς κατοίκους να το εγκαταλείψουν και να βρεθούν πρόσφυγες άλλοι στις τουρκικές ακτές και άλλοι στο προσφυγικό στρατόπεδο στη Γάζα της Παλαιστίνης. Μόνο η «Κυρά της Ρω», Δέσποινα Αχλαδιώτη, παρέμεινε στην ομώνυμη βραχονησίδα της για να υψώνει κάθε πρωί την ελληνική σημαία, όπως επί χρόνια συνήθιζε να κάνει.
Το 1945, οι κάτοικοι του Καστελλόριζου επιστρέφουν στην πατρίδα τους σε τρεις αποστολές. Η τελευταία είχε σοβαρές απώλειες, αφού ξέσπασε πυρκαγιά στο πλοίο «Εμπάιρ Πατρόλ», το πλοίο στο οποίο επέβαιναν, με αποτέλεσμα να πνιγούν 33 άνθρωποι και να καούν αρκετοί. Τα ονόματα των νεκρών είναι γραμμένα σε ειδικό πίνακα, που βρίσκεται στον καθεδρικό ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Το νησί πολλές φορές βομβαρδίστηκε, κάηκε, λεηλατήθηκε και γενικά καταστράφηκε εντελώς. Παρέμεινε υπό συμμαχική στρατιωτική κατοχή, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, μέχρι τις 7 Μαρτίου του 1948, οπότε ενώθηκε επισήμως με την Ελλάδα.
(με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)