Είκοσι χρόνια αμερικανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν όχι μόνο δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν συνθήκες ειρήνης, αλλά, αντιθέτως δημιούργησαν τεράστιο εγχώριο οικονομικό και ανθρώπινο κόστος και οδήγησαν σε μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση, σύμφωνα με έναν πολιτικό αναλυτή, καθώς η χώρα της Μέσης Ανατολής φαίνεται να βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έστειλαν στρατεύματα στο Αφγανιστάν τον Οκτώβριο του 2001 μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στο έδαφος των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα μια κατοχή 20 ετών που οδήγησε στον μεγαλύτερο πόλεμο στην ιστορία των ΗΠΑ.
Ενώ προσπαθούσε να πολεμήσει την Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν, η παρουσία των ΗΠΑ στη χώρα της Μέσης Ανατολής είχε επιπτώσεις στις ζωές πολλών αμάχων, με περισσότερους από 30.000 θανάτους αμάχων, πάνω από 60.000 τραυματισμούς και εκατομμύρια εκτοπισμούς κατοίκων.
Η κατάσταση στη χώρα που πλήττεται από τον πόλεμο επιδεινώνεται από την ταχεία αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων που ξεκίνησε την 1η Μαΐου, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, διέταξε τον αμερικανικό στρατό να τερματίσει την αποστολή του στο Αφγανιστάν μέχρι το τέλος αυτού του μήνα.
Η ετήσια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών στο Αφγανιστάν (UNAMA) έδειξε ότι λόγω κλιμάκωσης των συγκρούσεων, οι απώλειες αμάχων στο Αφγανιστάν ήταν 8.820 πέρυσι. Κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σημειώθηκε απότομη αύξηση του αριθμού των αμάχων που σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν, με 1.659 νεκρούς και 3.254 τραυματίες, αύξηση 47% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το ταμείο στήριξης των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά αποκάλυψε, επίσης, ότι περίπου έξι εκατομμύρια Αφγανοί, εκ των οποίων τρία εκατομμύρια παιδιά, χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια.
Ο Μανσόν Αχμάντ Φέιζι, αρχισυντάκτης του Afghanistan Times Daily, περιέγραψε την αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση στο Αφγανιστάν ως «πλήρη αποτυχία». Πριν από τον πόλεμο, η μόνη μεγάλη τρομοκρατική οργάνωση στο Αφγανιστάν ήταν η Αλ Κάιντα. Αλλά 20 χρόνια αργότερα πιστεύεται ότι υπάρχουν περισσότερες από 20 τρομοκρατικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στη διαταραγμένη από τον πόλεμο χώρα, οδηγώντας σε επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας.
Ένας πολιτικός αναλυτής που ονομάζεται Ναίμ είπε ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν περισσότερο για την άσκηση της δύναμής τους στην περιοχή, και όχι για την οικοδόμηση και τη διατήρηση της αφγανικής ειρηνευτικής διαδικασίας.
«Από την αρχή μέχρι τώρα, δεν υπήρχε διάθεση για ειρηνοποίηση του Αφγανιστάν. Δεν υπήρχε στρατηγική για ειρήνη στο Αφγανιστάν. Οι Αμερικάνοι θέλουν μόνο να αποκτήσουν περισσότερη δύναμη σε περιφερειακό επίπεδο», λέει.
Ο παρατεταμένος πόλεμος οδήγησε επίσης το Αφγανιστάν στα πρόθυρα της οικονομικής κατάρρευσης, με τη φτώχεια να επιδεινώνεται απότομα. Το εθνικό ποσοστό φτώχειας αυξήθηκε στο 54,5% το 2016 από 38,3% το 2011, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε η Παγκόσμια Τράπεζα. Επί του παρόντος, περίπου το 72% των Αφγανών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, με το επίπεδο ανεργίας να ανέρχεται στο 38%.
Εκτιμάται επίσης ότι 3,7 εκατομμύρια παιδιά δεν πάνε σχολείο στο Αφγανιστάν, με πολλούς να διαμαρτύρονται ότι αυτό θα είναι μεγάλο κόστος για τη χώρα μακροπρόθεσμα.
«Ο πόλεμος δεν επηρεάζει μόνο ένα άτομο, αλλά μια ολόκληρη χώρα και όλους τους κατοίκους. Αυτό που το κάνει χειρότερο είναι ότι επηρεάζει την επόμενη γενιά της χώρας. Δυστυχώς, η γενιά μας δεν μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την εκπαίδευσή τους», λέει ο Μουχάρα, κάτοικος της περιοχής που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το λύκειο.
Η τραγική κατάσταση στο Αφγανιστάν επιδεινώθηκε γρήγορα καθώς ο πρόεδρος Μοχάμαντ Ασράφ Γκανί έφυγε από τη χώρα το βράδυ της Κυριακής, με τις δυνάμεις των Ταλιμπάν να εισέρχονται στην πρωτεύουσα Καμπούλ και να αναλαμβάνουν τον έλεγχο του προεδρικού παλατιού.
Έχει επιβληθεί απαγόρευση κυκλοφορίας στην Καμπούλ από τις 21:00 τοπική ώρα την Κυριακή για την πρόληψη της βίας. Εντωμεταξύ, οι ΗΠΑ φαίνεται να ολοκλήρωσαν την εκκένωση της πρεσβείας τους στο Αφγανιστάν.
Οι Ταλιμπάν διαβεβαίωσαν ότι όλες οι διπλωματικές αποστολές και οι ξένοι πολίτες στην Καμπούλ δεν θα αντιμετωπίσουν κανέναν κίνδυνο, με τον εκπρόσωπο Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ να δηλώνει δεσμευμένος για την εξασφάλιση της ασφάλειας στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν.