Το ποσοστό συμμετοχής - και όχι μόνο το ποσοστό του ”Ναι” στο δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής για τη συμφωνία των Πρεσπών, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το νικητή σε επίπεδο (και) εντυπώσεων στο εσωτερικό της πΓΔΜ.
Θεωρητικά, η προσέλευση σε ποσοστό 50% θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση με βάση το Σύνταγμα της πΓΔΜ, ώστε να έχει ισχύ το δημοψήφισμα, ωστόσο στελέχη της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ φροντίζεουν να υπενθυμίζουν μέσω σχολίων και δηλώσεων, ότι υπάρχει πρόβλημα με τους εκλογικούς καταλόγους και να ανοίγουν «παραθυράκια».
Είναι ενδεικτική η απάντηση που έδωσε ο υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ και δημοσιεύει η Deutsche Welle, στην ερώτηση τι θα γίνει εάν η συμμετοχή δεν ξεπεράσει τελικώς το 50% που απαιτείται για να θεωρηθεί έγκυρο το δημοψήφισμα.
Ντιμιτρόφ: Μπορεί να επιστρέψει η συμφωνία των Πρεσπών στη Βουλή...
Ο Νικόλα Ντιμιτρόφ απαντά ότι «η πρόκληση έγκειται στους ανακριβείς εκλογικούς καταλόγους. Επισήμως είναι καταγεγραμμένοι στη Μακεδονία περίπου 1,8 εκατομμύρια ψηφοφόροι. Εκτιμούμε όμως ότι 300.000 με 400.000 εξ΄ αυτών δεν βρίσκονται στη χώρα. […] Μας λείπουν εκείνοι οι άνθρωποι που τα τελευταία χρόνια έχασαν την ελπίδα τους ότι η Μακεδονία θα προοδεύσει ποτέ στην προσπάθεια ενσωμάτωσης στη Δύση. Περισσότεροι από 100.000 μετανάστευσαν από τη Μακεδονία στη Γερμανία, άλλοι τόσοι στην Ιταλία. […] Αυτό σημαίνει ότι αναλόγως με την περιοχή, χρειαζόμαστε μια πραγματική συμμετοχή της τάξης του 65-70% για να πετύχουμε το 50% που προβλέπεται».
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να αποτύχει τελικώς το δημοψήφισμα λόγω ισχνής συμμετοχής, ο Ν. Ντιμιτρόφ παραπέμπει ουσιαστικά στο μη δεσμευτικό χαρακτήρα της διαδικασίας. «Ορισμένοι συνταγματολόγοι εκτιμούν ότι στην περίπτωση αυτή η απόφαση επιστρέφει στη Βουλή. Άλλωστε το δημοψήφισμα δεν συνιστά νομική προϋπόθεση για τη διαδικασία επίλυσης. Στη συμφωνία μας με την Ελλάδα αναφέρεται ως δυνατότητα και όχι ως αναγκαιότητα. (Το δημοψήφισμα) έχει στόχο να μας βοηθήσει να εξασφαλίσουμε μια πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή για τις αναγκαίες συνταγματικές αλλαγές», λέει χαρακτηριστικά ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ.
Ηχηρή προεδρική απουσία
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της πΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ (που προέρχεται από το εθνικιστικό VMRO του Νίκολα Γκρούεφσκι) διαμηνύει ότι ο ίδιος σκοπεύει να μην προσέλθει στις κάλπες, ενώ «δίνει γραμμή» σε όσους πολίτες θέλουν να τον ακολουθήσουν.
«Η εντολή που έλαβα από τους πολίτες της χώρας και μάλιστα δύο φορές, είναι να μην επιτρέψω αλλαγή του Συντάγματος, με σκοπό την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος και να μην αποδεχτώ ιδέες και προτάσεις που θα απειλήσουν τη μακεδονική εθνική ταυτότητα, την ιδιαιτερότητα του μακεδονικού έθνους, τη μακεδονική γλώσσα και το μακεδονικό μοντέλο συμβίωσης. Θα τηρήσω στο ακέραιο τις υποσχέσεις μου και για τον λόγο αυτό δεν θα προσέλθω να ψηφίσω» δήλωσε ο Ιβάνοφ, ευρισκόμενος στη Νέα Υόρκη για να συμμετάσχει στις εργασίες της 73ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ζητούμενο οι 903.000 ψήφοι
Σε μία «υποσημείωση» στη νομοθεσία της πΓΔΜ για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την συμφωνία με στόχο να επιλυθεί το Σκοπιανό, ίσως κριθούν τα πάντα την ερχόμενη Κυριακή.
Είναι μία σκέψη που, αρχικά, περνούσε μόνο από το μυαλό των ειδικών της στατιστικής και ορισμένων νομικών στη γειτονική χώρα, ωστόσο καθώς κυλούν τα 24ωρα μοιάζει ολοένα και πιθανότερο να παρακολουθούμε το βράδυ της ερχόμενης Κυριακής με μεγάλη προσοχή - όχι ένα, αλλά δύο ποσοστά.
Η ιστοσελίδα «Balkan Insight» παρακολουθεί από κοντά την αντιπαράθεση ενόψει του δημοψηφίσματος και επισημαίνει:
«Με δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι μια πειστική πλειοψηφία στο δημοψήφισμα της 30ής Σεπτεμβρίου θα υποστηρίξει την ιστορική συμφωνία ονόματος-Ελλάδας-Μακεδονίας, η κύρια μάχη κατά τη διάρκεια της τρέχουσας εκστρατείας πριν από την ψηφοφορία έχει στραφεί στην εξασφάλιση επαρκούς συμμετοχής.
Η συμμετοχή άνω του 50% (και όχι χαμηλότερα) θα καταστήσει το αποτέλεσμα νομικά έγκυρο και θα διασφαλίσει την ομαλότερη εφαρμογή της συμφωνίας που συμφωνήθηκε με την Ελλάδα στο κοινοβούλιο της πΓΔΜ αργότερα, υποθέτοντας ότι από την ψηφοφορία θα προκύψει αποτέλεσμα υπέρ της αποδοχής (της συμφωνίας των Πρεσπών).
Με άλλα λόγια, η προσέλευση του 50% των ψηφοφόρων στη γειτονική χώρα στις κάλπες του δημοψηφίσματος αποτελεί απαραίτητη προϋποθεση - sine qua non - για την εγκυρότητα του αποτελέσματος...
Για να συμβεί αυτό, από 1.806.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους, περισσότεροι από 903.000 πρέπει να ψηφίσουν», τονίζει ο αρθρογράφος.
Το συμπέρασμα του Balkan Insight είναι απολύτως λογικό, διαβάζοντας μία δήλωση που έκανε ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, ακριβώς σε αυτό το πνεύμα: «Δεν είναι η φιλοδοξία μου να επιτύχω απλώς ένα αποτέλεσμα, όπου η πλειοψηφία των πολιτών θα έχει ψηφίσει ναι. Αυτό έχει ήδη επιτευχθεί και είναι σαφές ... Ο στόχος μας είναι να φτάσουμε στο κατώφλι συμμετοχής άνω του 50%», δήλωσε ο Ζάεφ.