Ο κορυφαίος παρατηρητής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ευρώπης ζητά από την Ελλάδα να σταματήσει τις παράνομες επαναπροωθήσεις των προσφύγων αιτούντων άσυλο στα σύνορά της, μια πρακτική την οποία η Αθήνα αρνείται ότι εφαρμόζει.
Σε επιστολή του προς τους Ελληνες υπουργούς με ημερομηνία 3 Μαΐου, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, η Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δήλωσε ότι υπήρξαν «πολυάριθμοι αξιόπιστοι ισχυρισμοί» τουλάχιστον από το 2017 ότι οι αιτούντες άσυλο επαναπροωθήθηκαν παράνομα στην Τουρκία ή εγκαταλείφθηκαν αβοήθητοι στη θάλασσα.
Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, έχει επίσης συγκεντρώσει πληροφορίες που δείχνουν αρκετές δεκάδες επαναπροωθήσεις από τον Ιανουάριο του 2020, αναφέρει στην επιστολή της η Επίτροπος Ντούνια Μιγιάτοβιτς.
«Σας παροτρύνω να τερματίσετε αυτές τις πρακτικές και να διασφαλίσετε ότι διεξάγονται ανεξάρτητες και αποτελεσματικές έρευνες για όλους τους ισχυρισμούς περί επαναπροώθησης και κακομεταχείρισης (προσφύγων) από μέλη των δυνάμεων ασφαλείας», συνέστησε η Μιγιάτοβιτς στην Ελλάδα.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι θεματοφύλακας της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και δημιουργός του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η Μιγιάτοβιτς τόνισε επίσης ότι οι συνθήκες διαβίωσης στους ασφυκτικά γεμάτους προσφυγικούς καταυλισμούς των νησιών της Ελλάδας παραμένουν «κατώτερες» του αποδεκτού.
Μιλώντας στο Reuters, αναφέρθηκε στην περίπτωση ενός 28χρονου Σομαλού άνδρα στη Χίο την περασμένη εβδομάδα, ο οποίος πέθανε από πνευμονική πάθηση και στο άψυχο σώμα του βρέθηκαν ύποπτα δαγκώματα αρουραίων.
«Αυτή είναι μια τραγική απεικόνιση των φρικτών συνθηκών στις οποίες χιλιάδες άνθρωποι ζουν εδώ και χρόνια στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου», δήλωσε η Μιγιάτοβιτς.
Η απάντηση της Ελλάδας
Σε κοινή τους απάντηση οι υπουργοί Προστασίας του Πολίτη Μ.Χρυσοχοΐδης, Μετανάστευσης και Ασύλου Ν.Μηταράκης και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γ.Πλακιωτάκης, διαβεβαιώνουν ότι «οι ενέργειες των ελληνικών Αρχών στα θαλάσσια σύνορά μας διεξάγονται σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας» και προσθέτουν ότι οι ισχυρισμοί για τις ενέργειες των ελληνικών Αρχών «έχουν αποδειχθεί μέχρι στιγμής σε μεγάλο βαθμό αβάσιμες».
«Αντίθετα με τους ισχυρισμούς αυτούς, πρέπει να τονίσουμε ιδιαίτερα την αμετάβλητη ανθρωπιστική δέσμευση των ελληνικών αρχών που έχει ως αποτέλεσμα τη διάσωση χιλιάδων ζωών μεταναστών από το 2015», επισημαίνουν και προσθέτουν ότι, ως απόδειξη, σε περισσότερα από 800 περιστατικά που συντονίστηκαν από τις ελληνικές αρχές στη θάλασσα το 2020 δεν καταγράφηκαν θύματα κατά τις επιχειρήσεις διάσωσης, ενώ εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες διασώθηκαν. «Αυτό δεν θα συνέβαινε εάν οι ελληνικές αρχές δεν είχαν ενεργήσει γρήγορα και αποφασιστικά».
Σχετικά με τη διερεύνηση των καταγγελιών απαντούν ότι οι ελληνικές Αρχές «ακολουθούν ένα αυστηρό και πειθαρχικό νομικό πλαίσιο που διερευνά πληροφορίες σχετικές με φερόμενα περιστατικά κακομεταχείρισης στα σύνορα», ενώ συμπληρώνουν ότι οι Έλληνες αξιωματικοί «εκτελούν συνεχώς τα καθήκοντά τους με φόντο ένα δυσμενές περιβάλλον σκοπούμενων παραπλανητικών πληροφοριών που προέρχονται στις περισσότερες περιπτώσεις από τα δίκτυα λαθρεμπόρων και από εκείνους που τα υποστηρίζουν».
Για τις ΜΚΟ επισημαίνουν ότι η δουλειά που έχει γίνει από έναν αριθμό οργανώσεων στον τομέα της μετανάστευσης όλα αυτά τα χρόνια «είναι σημαντική και έχει αναγνωριστεί από τις ελληνικές Αρχές», κάνουν αναφορά στο Μητρώο ΜΚΟ του υπουργείου Μετανάστευσης και διευκρινίζουν ότι στόχο τους «δεν είναι να θέσει εμπόδια στις ΜΚΟ και σε καμία περίπτωση η διαδικασία εγγραφής δεν είναι υπερβολική ή πολύπλοκη, αλλά αντίθετα είναι να θέσει τους ίδιους κανόνες για όλες τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα για να διασφαλιστεί ότι αυτοί οι οργανισμοί (ήτα μέλη τους) δεν συνδέονται με παράνομες δραστηριότητες και να πιστοποιήσουν ότι προσφέρουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους ωφελούμενους».
Σχετικά με τα νέα ΚΥΤ σημειώνουν ότι «θα πληρούν σίγουρα τα κατάλληλα πρότυπα και καθώς η χωρητικότητά τους είναι πολύ μεγαλύτερη από τα υφιστάμενα ΚΥΤ, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο υπερπληθυσμός σε αυτά θα αποφευχθεί ακόμη και σε περίπτωση μεγαλύτερης εισροής μεταναστών στο μέλλον». Επίσης, διευκρινίζουν ότι «η ελεύθερη κυκλοφορία των κατοίκων μεταξύ των περιοχών των καμπς και έξω από τα καμπς διασφαλίζεται και η μόνη περιοχή τους με περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία θα είναι τα προαναχωρησιακά κέντρο».
Κλείνοντας την επιστολή οι τρεις υπουργοί επαναλαμβάνουν το αίτημα της Ελλάδας για το υπό διαπραγμάτευση Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το ’Ασυλο και τη Μετανάστευση «να διασφαλίσει την άρση της πίεσης από τα νησιά του Αιγαίου μέσω της επίτευξης μιας αποτελεσματικής αλληλεγγύης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και μιας κοινής πολιτικής επιστροφών».
(με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ)