Όταν πηγαίνατε σχολείο, τα Μαθηματικά σας άρεσαν ή σας τρόμαζαν; Καταλαβαίνατε τις έννοιες που διδασκόσασταν ή επρόκειτο για μια «ξένη γλώσσα»; Μήπως σας προκαλούσαν άγχος;
Όποιες και αν είναι οι απαντήσεις σας στις παραπάνω ερωτήσεις, μάλλον είναι κοινά αποδεκτό πως, για πολλούς μαθητές, τα Μαθηματικά είναι ένα μάθημα που διαφέρει από τα άλλα, καθώς δεν «αντιμετωπίζεται» με αυτό που θα λέγαμε «απλό» διάβασμα: Ο μαθητής καλείται να κατανοήσει βασικές έννοιες οι οποίες στην αρχή, εφόσον διδαχθούν σε θεωρητικό επίπεδο, πιθανώς να φαντάζουν «ξένες» ως προς τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον πραγματικό κόσμο και τα μεγέθη του. Υπό αυτή την έννοια, ένας τρόπος διδασκαλίας που θα «συνέδεε» τα Μαθηματικά με τον «πραγματικό κόσμο», σίγουρα θα επέτρεπε στους μαθητές να κατανοήσουν ευκολότερα το συγκεκριμένο αντικείμενο, «ξεκλειδώνοντας» αποτελεσματικά τα Μαθηματικά των μεγαλύτερων τάξεων και- γιατί όχι- κάνοντάς τους να τα αγαπήσουν.
Αυτό ακριβώς είναι το αντικείμενο του WhyΜath, μιας επιχείρησης που βασίζεται σε ιδέα της Ολυμπίας Καραλή, μαθηματικού από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και κατόχου μεταπτυχιακού στη «Διδακτική και Μεθοδολογία των Μαθηματικών» από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μακρά εμπειρία στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση: Συγκεκριμένα, το WhyMath διοργανώνει εργαστήρια Μαθηματικών για μαθητές του Δημοτικού, στο χώρο του σχολείου, χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία των Singapore math (Μαθηματικά Σιγκαπούρης), η οποία θεωρείται, αν όχι η αποτελεσματικότερη, σίγουρα μία από τις αποτελεσματικότερες μεθόδους διδασκαλίας των Μαθηματικών διεθνώς. Μέσω του WhyMath, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα μέσα από εκπαιδευτικές δραστηριότητες και παιχνίδια να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν σε βάθος ακόμη και τις πιο σύνθετες έννοιες των Μαθηματικών, έτσι ώστε, ανεξαρτήτως επιπέδου, να συμμετέχουν ενεργά, να συνεργάζονται και να μαθαίνουν Μαθηματικά.
Η κ. Καραλή μίλησε στη HuffPost Greece για το WhyMath, τα Singapore math και τα πλεονεκτήματα που συνεπάγεται η χρήση τους στην Ελλάδα.
HuffPost Greece: Τι ακριβώς είναι το Whymath και πώς λειτουργεί ως επιχείρηση;
Ολυμπία Καραλή: Το Whymath συνεργάζεται με ιδιωτικά και δημόσια σχολεία, και ουσιαστικά κάνουμε εργαστήρια μαθηματικών. Είναι κύκλοι μαθηματικών εργαστηρίων για κάθε τάξη ξεχωριστά, όπου οι μαθητές διδάσκονται τα Μαθηματικά μέσα από παιχνίδι και βιωματική διδασκαλία. Είναι δική μου ιδέα, αλλά για να καλύψουμε τα σχολεία συνεργάζομαι και με άλλους μαθηματικούς.
Τα μαθηματικά δεν τα κάνουμε θεωρητικά και τυποποιημένα. Αυτό που κάνουμε είναι να χρησιμοποιούμε εκπαιδευτικά αντικείμενα- παιχνίδια τα οποία είναι πιστοποιημένα από την Ευρώπη και χρησιμοποιούνται πολύ στο εξωτερικό. Με αυτά τα αντικείμενα γίνεται αναπαράσταση των μαθηματικών εννοιών. Οι μαθητές (από Τρίτη έως Έκτη Δημοτικού) παίζουν με αυτά, καταλαβαίνουν τη φύση και την ουσία των μαθηματικών εννοιών και μέσα από παιχνίδια κατανοούν τα μαθηματικά και τις ιδιότητες τους.
Πώς προέκυψε η ιδέα;
Είμαι καθηγήτρια Μαθηματικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διδάσκω 15 χρόνια. Έχω συνεργαστεί με ιδιωτικά και δημόσια σχολεία και όλα αυτά τα χρόνια έβλεπα ότι οι μαθητές δυσκολεύονταν με τα Μαθηματικά- και η βάση της δυσκολίας τους, η ρίζα της, ήταν οι έννοιες που είχαν διδαχτεί στο Δημοτικό, οι βασικές και πρωταρχικές αρχές, όπως πχ το ότι δεν καταλαβαίνουν τα κλάσματα και τους δεκαδικούς αριθμούς, ή δεν μπορούν να μάθουν την προπαίδεια.
Κάπως έτσι, βλέποντας αυτές τις δυσκολίες στα μεγάλα παιδιά, Γυμνασίου και Λυκείου, άρχισα να ψάχνω τι συνέβαινε στο Δημοτικό. Αυτό που συνειδητοποίησα ήταν ότι στο Δημοτικό τα Μαθηματικά διδάσκονταν με τυποποιημένο και θεωρητικό τρόπο- δηλαδή παρουσιάζουν τα μαθηματικά σαν μια γλώσσα συμβόλων την οποία πρέπει να μάθουν να χειρίζονται. Αυτό είναι κάτι που δυσκολεύει τα παιδιά. Σε αυτό το πλαίσιο, άρχισα να βλέπω τι γινόταν στο εξωτερικό, και ειδικότερα στις άλλες χώρες που πρωτεύουν στους διεθνείς διαγωνισμούς- τι μεθοδολογία ακολουθούν. Και έτσι ανακάλυψα τα Singapore math.
Γιατί συγκεκριμένα τα Μαθηματικά Σιγκαπούρης;
Στη Σιγκαπούρη στις αρχές του 1980, επειδή παρατηρούσαν πολύ χαμηλές επιδόσεις στα μαθηματικά, αποφάσισαν να αρχίσουν να εφαρμόζουν όλη την επιστημονική έρευνα της Δύσης- τη δουλειά γνωστικών ψυχολόγων. Ως αποτέλεσμα, έφτιαξαν μια μεθοδολογία, αξιοποιώντας την έρευνα που είχε γίνει ως τότε και την έβαλαν σε εφαρμογή. Η κεντρική ιδέα είναι η μεθοδολογία CPA (concrete, pictorial, abstract) την οποία έχει προτείνει ο γνωστικός ψυχολόγος Μπρούνερ, που λέει ότι θα πρέπει αρχικά τα Μαθηματικά να παρουσιάζονται με διακριτό τρόπο στα παιδιά (concrete)- εδώ δηλαδή χρησιμοποιούμε τα αντικείμενα/ παιχνίδια με τα οποία αναπαριστούμε τα Μαθηματικά. Το 2ο στάδιο είναι το pictorial, το εικονοποιημένο, όπου πλέον μπορεί να γίνει αναπαράσταση των Μαθηματικών με μια εικόνα ή διάγραμμα, και το 3ο στάδιο είναι το abstract (αφηρημένο), όπου πλέον οι μαθητές χρησιμοποιούν μόνο μαθηματικά σύμβολα, τα οποία πλέον καταλαβαίνουν.
Στην Ελλάδα αυτό που κάνουμε δυστυχώς είναι να δουλεύουμε απευθείας στο τελευταίο στάδιο, και αυτό δυσκολεύει πολύ τα παιδιά. Έχουμε πάρει αυτή τη μέθοδο και την έχουμε προσαρμόσει στα ελληνικά δεδομένα: Πέρα από τα εκπαιδευτικά αντικείμενα με τα οποία οι μαθητές παίζουν και αντιλαμβάνονται τις μαθηματικές έννοιες, στο Whymath έχουμε σχεδιάσει και σύγχρονα εκπαιδευτικά επιτραπέζια παιχνίδια, με τα οποία οι μαθητές παίζουν ομαδικά και ουσιαστικά γίνεται η εξάσκηση πάνω σε αυτά που έμαθαν στο προηγούμενο στάδιο. Στο τελικό στάδιο δίνουμε στα παιδιά πολύ μικρά φύλλα εργασίας με τα οποία κάνουμε τη μετάβαση και στο abstract επίπεδο.
Πού χρησιμοποιούνται τα Singapore math;
Άρχισαν στη Σιγκαπούρη, αλλά πλέον είναι αναγνωρισμένη διεθνώς μεθοδολογία που χρησιμοποιείται σε Αγγλία, Γαλλία και ΗΠΑ.
Ποιο είναι το δικό σας επιστημονικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο;
Είμαι καθηγήτρια μαθηματικών και έχω Master στη Διδακτική και Μεθοδολογία των Μαθηματικών, καθώς και Master στην Οργάνωση και Διοίκηση Εκπαίδευσης.
Πώς δημιουργήθηκε το Whymath και ποιο είναι το επιχειρηματικό του μοντέλο ως βιώσιμη επιχείρηση;
Συνεργαζόμαστε σαν εξωτερικοί συνεργάτες με ιδιωτικά και δημόσια σχολεία. Στα δημόσια σχολεία, σε συνεργασία με τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, οργανώνουμε το Whymath σαν απογευματινή δραστηριότητα στον χώρο του σχολείου. Με τα ιδιωτικά σχολεία δουλεύουμε στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών ομίλων και πλέον έχουμε ξεκινήσει συνεργασίες με κέντρα μελέτης, καθώς και κέντρα λογοθεραπείας. Με τη βοήθεια του Praksis Business Coaching Center και τη βοήθεια του The People’s Trust, σύντομα θα έχουμε ενδεχομένως και δικό μας χώρο.
Ποια είναι η ανταπόκριση ως τώρα;
Συνεργαζόμαστε με σχολεία στον δήμο Βριλησσίων, στον δήμο Γλυφάδας και στον δήμο Βούλας και έχουμε ξεκινήσει και συνεργασία με γνωστό κέντρο λογοθεραπείας.