Ήταν στις 7 Οκτωβρίου όταν στη γιγαντο-οθόνη του θεάτρου στο Tribeca Performing Arts Center στο Μανχάταν, ο Μάνος Ελευθερίου σε ζωντανή σύνδεση συνομιλούσε με τον συνθέτη Περικλή Κανάρη που βρίσκεται επί σκηνής μαζί με την Λαμπρινή Καρακώστα, τον Κώστα Μακεδόνα, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και την Ρίτα Αντωνοπούλου.
Όλοι αυτοί οι σπουδαίοι καλλιτέχνες βρέθηκαν στη σκηνή για την πρώτη παρουσίαση του "Αόρατου", μιας δισκογραφικής δουλειάς με ανέκδοτα τραγούδια που εμπιστεύθηκε ο Ελευθερίου στον Περικλή Κανάρη.
Γεννημένος στην Αθήνα το 1971, σπούδασε μουσική και φιλοσοφία στη Βρετανία και στην Αμερική. Διαβάζοντας το βιογραφικό του μαθαίνουμε ότι έχει συνθέσει μουσικές για εικόνα (ντοκιμαντέρ, κινούμενα σχέδια, ταινίες),, παραγωγή του πρώτου cd ελληνικής μουσικής του Metropolitan Museum of Art, αλλά και το τραγούδι των τίτλων της εκπομπής του Σπύρου Παπαδόπουλου "Στην Υγειά μας".
Αυτές τις μέρες βρίσκεται στην Ελλάδα όπου και κάνει επαφές με ελληνικές δισκογραφικές εταιρίες ώστε να ακουστεί ο “Αόρατος” και στην Ελλάδα.
Πέμπτη γενιά Κανάρης. Σε έχει επηρρεάσει αυτό το "βαρύ" όνομα;
Παρά τη "βαριά" ιστορία του, δεν το αισθάνθηκα ποτέ ως "βάρος" στο παρόν μου. Αντίθετα, υπήρξε έμπνευση και δη περισσότερο υποσυνείδητα παρά συνειδητά. Η βαθύτερη ιδέα πως κάπου στα γονίδιά μου υπήρξε τόση τόλμη για να υλοποιηθεί ένα καρδιακό κάλεσμα, λειτούργησε πάντα ωθητικά.
Οι σπουδές σου δεν έχουν σχέση μόνο με τη μουσική πότε και πώς αποφάσισες ότι θέλει να γίνεις συνθέτης;
Τραγουδούσα από μωρό, σύμφωνα με τις μαρτυρίες της μητέρας μου, μιας εξαιρετικής τραγουδίστριας που άφησε το κλασσικό τραγούδι βάζοντας σε προτεραιότητα την οικογενειακή της ζωή. Όταν πρωτοκάθισα μπροστά σε ένα πιάνο, η ιδιοκτήτρια του παρότρυνε τους γονείς μου να αρχίσω μαθήματα, όπως και έγινε. Σύντομα άρχισα να ξεφεύγω από τις νότες που διάβαζα και με τραβούσε περισσότερο ο αυτοσχεδιασμός. Αυτή ήταν η αρχή. Η εφηβεία με βρήκε ερωτευμένο με τη μουσική, έναν ειδύλλιο που όμως βρήκε σοβαρές αντιδράσεις στο οικογενειακό μου περιβάλλον. Ξεκίνησα σπουδές επικοινωνίας στην Αγγλία και τις ολοκλήρωσα στην Αμερική γιατί κατάφερα να επικεντρωθώ στη φιλοσοφία της μουσικής. Αμέσως μετά ήρθε ευτυχώς η υποτροφία από το Berklee College of Music. Οι σπουδές πάνω στη σύνθεση με ειδικότητα στην κινηματογραφική μουσική βοήθησαν τελικά να "δέσει" με πολύ συναφή τρόπο όλη αυτή η ακαδημαϊκή διαδρομή.
Από τη Βοστόνη στη Νέα Υόρκη. Ποιά είναι τα πρώτα σου μουσικά βήματα;
Η Βοστόνη παρέχει ιδανικές συνθήκες για σπουδές. Όταν όμως εκπνεύσει η ιδιότητα του φοιτητή, παρουσιάζει - τουλάχιστον στο δικό μου αντικείμενο - αντικειμενικούς περιορισμούς για την εξέλιξη μιας καριέρας. Αν και για τους περισσότερους συμφοιτητές μου η φυσική συνέχεια ήταν το Los Angeles και το Hollywood, εγώ επέλεξα τη Νέα Υόρκη γιατί περιείχε για μένα μεγαλύτερη πρόκληση, καλλιτεχνικά. Πρώτη μου δουλειά αμισθί ως βοηθός Αμερικανού συνθέτη κινηματογράφου την ημέρα και ως μουσικός σε ελληνικό μαγαζί με ζωντανή μουσική στο Μανχάτταν τη νύχτα. Λίγους μήνες αργότερα βρήκα την πρώτη μου δουλειά ως συνθέτης και λίγους μήνες μετά βρέθηκα να ηχογραφώ κινηματογραφική μουσική στο ίδιο στούντιο που είχα πρωτοβρεθεί ως βοηθός… Η Νέα Υόρκη μου έδειχνε πως δεν έμελλε να την αφήσω παρά το ό,τι βρέθηκα απίστευτα κοντά, εξαντλημένος ψυχικά από τον αδυσώπητο ανταγωνισμό και τη μοναξιά της.
Η ιστορία του "Στην Υγειά μας”
Σε μια από τις επισκέψεις μου στην Ελλάδα, ένας φίλος με παρότρυνε να πάω ένα demo μου στην εταιρεία CUT Production και την παραγωγό της εκπομπής “Στην Υγειά Μας”, Βίκυ Λάσκαρη. Η κυρία Λάσκαρη εκτίμησε τη δουλειά μου και με κάλεσε ευγενικά να παρευρεθώ ως θεατής σε γύρισμα της εκπομπής. Ήταν ένα αφιέρωμα στον Χρήστο Νικολόπουλο. Εκείνο το βράδυ επέστρεψα στο σπίτι μου και έγραψα το θέμα που τελικά έγινε (μετά και από προσθήκη στίχων) το τραγούδι των τίτλων της εκπομπής. Αυτή η εξαιρετική εμπειρία και συνεργασία δυνάμωσε την αγάπη μου για το ελληνικό τραγούδι και είμαι ευγνώμων στη Βίκυ Λάσκαρη και τον Σπύρο Παπαδόπουλο γι αυτό.
“Η Μουσική της Ελλάδας” στο Metropolitan Museum of Art
Το 2007 δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από μια αμερικανική δισκογραφική εταιρεία για την οποία είχα δουλέψει ως εκπαιδευόμενος τον πρώτο μου χρόνο στην πόλη. Γνωρίζοντας την κατάρτισή μου και την καταγωγή μου, μου πρότειναν να αναλάβω την παραγωγή μιας συλλογής από τα καλύτερα δείγματα ελληνικής μουσικής με τίτλο “Η Μουσική της Ελλάδας” που θα κυκλοφορούσε για πρώτη φορά το Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης με αφορμή τα εγκαίνια των νέων αιθουσών του για τα ελληνικά και ρωμαϊκά εκθέματα. Το άκουσα με τεράστιο ενθουσιασμό αλλά σύντομα προσγειώθηκα απότομα γιατί συνειδητοποίησα πως έψαχναν στο Ιντερνέτ για φθηνές εκτελέσεις των κλασικών ελληνικών κομματιών. Το πήρα πατριωτικά γιατί αισθάνθηκα πως για μια τέτοια περίσταση θα έπρεπε να παρουσιαστούν οι αυθεντικές εκτελέσεις, γεγονός που δε συμβάδιζε με το χαμηλό προϋπολογισμό της αμερικανικής εταιρείας. Στην επόμενη επίσκεψή μου στην Ελλάδα συναντήθηκα με τους υπεύθυνους της ΜΙΝΟΣ- ΕΜΙ, που έδωσαν, μετά από πολλές διαπραγματεύσεις, τις σχετικές άδειες. Ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα, ευτυχώς με αίσιο τέλος.
Ο Περικλής Κανάρης και το συγκρότημα Synolon
Το Synolon το γέννησαν η αγάπη μου για το Ελληνικό τραγούδι και η επιθυμία μου να το μοιραστώ με τους φίλους μου - Έλληνες και μη - υπό συνθήκες που πίστευα πως το τιμούν και αναδεικνύουν όλες του τις πτυχές. Ήταν μια ιδέα που περιείχε πολύ ρίσκο καθώς δε θύμιζε σε τίποτα τις υπάρχουσες πρακτικές παρουσίασης Ελληνικού τραγουδιού στη Νέα Υόρκη την εποχή που το επιχείρησα. Ήταν η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε Ελληνικό τραγούδι μέσα στο Μανχάτταν από τοπική μπάντα με εισιτήριο, σε χώρο που δεν ήταν Ελληνικό εστιατόριο αλλά ειδικά φτιαγμένος για ζωντανή μουσική, απ' όλο τον κόσμο. Ανάλογα διαφορετικό ήταν και το ρεπερτόριο που περιείχε από ρεμπέτικο μέχρι ελληνικό ροκ και αγκαλιάστηκε πολύ ζεστά από ένα κοινό φοιτητών και νέων ανθρώπων, ελλήνων και μη που εκτιμούσαν αυτή τη μουσική αλλά δε την έβρισκαν πουθενά ζωντανή σε ένα τέτοιο σκηνικό. Η ανταπόκριση που είχε και συνεχίζει να έχει αυτή η προσπάθεια είναι για μένα μια ανεκτίμητη πηγή έμπνευσης και πίστης.
Η γνωριμία με τον Μάνο Ελευθερίου και η γέννηση του “Αόρατος”
Το 2009 από μια απίστευτη συγκυρία γνώρισα τον Μάνο Ελευθερίου. Ήταν σουρρεαλιστική η εμπειρία να μιλάω τελικά με έναν άνθρωπο που είχε μιλήσει τόσες φορές στην ψυχή μου χωρίς να γνωριζόμαστε... Μοιράστηκε μαζί μου την απογοήτευσή του για το τραγούδι και τον τρόπο που “συμβαίνει” σήμερα και με την τρομερή ευγένεια που τον διακρίνει με άφησε με την ήδη μεγάλη ικανοποίηση του να γνωρίσω έναν ήρωά μου.
Ένα χρόνο αργότερα και εντελώς αναπάντεχα βρήκα στο γραμματοκιβώτιό μου στη Νέα Υόρκη γράμμα του με ανέκδοτα ποιήματά του και αυτό σηματοδότησε τον επόμενο προορισμό στην πορεία μου. Μια πολύ δύσβατη διαδρομή μιας και σύντομα συνειδητοποίησα πως το όραμα που είχα για την υλοποίηση αυτής της δουλειάς δεν έβρισκε ανταπόκριση από τις ελληνικές δισκογραφικές εταιρείες λόγω της περίπλοκης πρακτικής φύσης του. Έτσι αυτή τη διαδρομή έπρεπε να τη διαβώ μόνος. Κοιτώντας πίσω σήμερα είμαι ευγνώμων για τις δυσκολίες που συνάντησα γιατί με οδήγησαν σε ένα θησαυρό εμπειριών.
Θέλεις να αναφερθείς σε μια από αυτές;
Μια από αυτές ήταν και η συνεργασία με έναν άνθρωπο που παρακολουθούσα με θαυμασμό πολλά χρόνια, τον Αμερικανό ηχολήπτη/παραγωγό Neil Dorfsman, γνωστό σε μένα από τις συνεργασίες του με τους Dire Straits, Sting και πολλούς άλλους μουσικούς μου ήρωες. Δουλέψαμε μαζί το ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, “Αόρατος” που ερμήνευσε μοναδικά ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, που στάθηκε από την αρχή αρωγός σε αυτή τη προσπάθεια ως φίλος και δάσκαλος. Εδώ όμως θέλω να σταθώ σε όλους τους ερμηνευτές του δίσκου που εκτός του Βασίλη ήταν ο Κώστας Μακεδόνας, η Ρίτα Αντωνοπούλου και η Λαμπρινή Καρακώστα. Δεν έχω λόγια για την αγάπη αλλά και τον επαγγελματισμό με τον οποίον στήριξαν αυτή τη δουλειά. Είμαι ειλικρινά ευγνώμων για το ό,τι πίστεψαν σε αυτό το υλικό και μου εμπιστεύτηκαν το σπουδαίο τους χάρισμα.
Ο “Αόρατος” παρουσιάστηκε πρόσφατα με μεγάλη επιτυχία σε πρώτη εκτέλεση στο Tribeca Performing Arts Center στο Μανχάταν σε μεγάλη συναυλία-αφιέρωμα στον Μάνο Ελευθερίου. Τι σχεδιάζετε για τη συνέχεια;
Μετά την ζωντανή παρουσίαση του δίσκου στη Νέα Υόρκη, ανυπομονώ να μοιραστώ τα τραγούδια με το κοινό στην Ελλάδα. Αυτή την εποχή ετοιμάζω αυτή την παρουσίαση, παράλληλα με άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες στη Νέας Υόρκη που βρίσκονται σε εξέλιξη. Εύχομαι ο “Αόρατος” να κάνει ορατή την αγάπη μου για το ελληνικό τραγούδι και να είναι η αρχή μιας δημιουργικής διαδρομής ζωής σε αυτό. Ο ήχος και ο χρόνος θα το δείξουν.
* Ο “Αόρατος” κυκλοφορεί ήδη παγκόσμια σε ψηφιακή μορφή μέσω iTunes από την Innsbruck Records ενώ αναμένεται η ζωντανή παρουσίαση και κυκλοφορία του στην Ελλάδα.
Τι δήλωσαν συντελεστές του "Αόρατος"
Μάνος Ελευθερίου
H εμφάνιση κάθε νέου συνθέτη είναι πάντα μια παρηγοριά. Πόσο μάλλον όταν έχει ταλέντο και όταν η πρώτη του δισκογραφική εμφάνιση ει ναι κιόλας μια σπουδαία κατάθεση στην Τράπεζα του Μέλλοντος. Αυτή είναι η περίπτωση του Περικλή Κανάρη. Όλοι του ευχόμαστε και εγώ ιδιατέρως κάθε καλό για τη ζωή του και την τέχνη του.
Neil Dorfsman
“Το ενδιαφέρον μου για τον “Αόρατο” κεντρίστηκε από την αρχή, από την ιδέα του Περικλή να ενωθούν στοιχεία που έμοιαζαν ανόμοια και να συνθέσουν κάτι καινούργιο, συναισθηματικό και επίκαιρο. Η ιδέα να πάρει κανείς αυτή την απίστευτη ποίηση και να την τοποθετήσει σε ένα ποικιλόμορφο και σύγχρονο σκηνικό ήταν πολύ ελκυστική. Όπως είπα στον Περικλή, όσο περισσότερο δούλευα πάνω σε αυτή την ιδέα, τόσο περισσότερο θαύμαζα το πνευματικό του όραμα.”
Κώστας Μακεδόνας
Ο Περικλής Κανάρης είναι ένας χαρισματικός καλλιτέχνης κι ένας εξαιρετικός άνθρωπος. Αποτελεί λαμπρή εξαίρεση στον κανόνα που λέει ότι πια δεν βγαίνουν σημαντικοί δημιουργοί στην ελληνική μουσική. Με το ταλέντο του και το μοναδικό πάθος του για τη μουσική κατάφερε να γράψει εξαιρετικά τραγούδια πάνω στους στίχους που του εμπιστεύτηκε ο κορυφαίος στιχουργός και ποιητής Μάνος Ελευθερίου. Χαίρομαι που είχα την τύχη να τραγουδήσω ένα από αυτά και που κατάφερα να συμμετάσχω στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του CD “Αόρατος” που έγινε σε κεντρικό θέατρο του Manhattan στην καρδιά της Νέας Υόρκης. Σε μια σεμνή αλλά ταυτόχρονα υπέροχα οργανωμένη εκδήλωση ακούστηκαν για πρώτη φορά όλα τα τραγούδια του CD αλλά και τιμήθηκε ο Μάνος Ελευθερίου για όλη του την προσφορά όλα αυτά τα χρόνια. Εύχομαι καλή συνέχεια στην πορεία του Περικλή στο χώρο του καλού τραγουδιού κι ελπίζω συντομα να ξανασμίξουν οι δρόμοι μας.