Δεν υπάρχει Έλληνας που να μην έχει ακούσει τουλάχιστον ένα τραγούδι της οικογένειας Ξυλούρη. Η μουσική παράδοση της οικογένειας από την Κρήτη είναι μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής μουσικής.
Νίκος Ξυλούρης, ο «Αρχάγγελος της Κρήτης»
Αυτό ακριβώς το κεφάλαιο εξερευνά η ταινία «Μια Οικογενειακή Υπόθεση» της Αγγελικής Αριστομενοπούλου που βγήκε την Πέμπτη που μας πέρασε στα σινεμά της Αθήνας. Η Αριστομενοπούλου ακολούθησε τον Ψαραντώνη (αδερφό του Νίκου Ξυλούρη), το γιο του Ψαρογιώργη, και τα τρία παιδιά του Ψαρογιώργη (Νίκο, Αντώνη και Απολλωνία) σχεδόν για δυόμισι χρόνια φτιάχνοντας ένα ντοκιμαντέρ-πορτραίτο που αναδεικνύει τη ζωή της οικογένειας Ξυλούρη.
Ο Ψαραντώνης με τα παιδιά του Γιώργη (αριστερά) και Μαρία (δεξιά) στα Ανώγεια.
Η ταινία επικεντρώνεται στον Ψαρογιώργη που από 12 χρονών περιοδεύει στην Κρήτη αλλά και σε όλο τον κόσμο μαζί με τον πατέρα του Ψαραντώνη τραγουδώντας και παίζοντας λαούτο. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα ο Ψαρογιώργης έχει γίνει ακόμα πιο γνωστός από το διεθνές σχήμα Xylouris White που έχει σχηματίσει με τον Αυστραλό μουσικό Jim White. Η Αριστομενοπούλου γνώρισε την οικογένεια στη διάρκεια ενός γλεντιού όταν έκανε γυρίσματα για ένα ντοκιμαντέρ για το Γιάννη Αγγελάκα. «Με ενδιέφεραν σαν μια μουσική οικογένεια» λέει η ίδια. «Τους πέτυχα σε ένα γλέντι και εντυπωσιάστηκα με την ενέργεια τους»
Ανέλαβε να καλύψει μια μεταβατική περίοδο στη ζωή της οικογένειας Ξυλούρη: Στην ταινία η οικογένεια που ζει ήδη μεταξύ Κρήτης και Αυστραλίας ετοιμάζεται να αποχαιρετήσει τη 16χρονη κόρη τους Απολλωνία που μετακομίζει στη Μελβούρνη για να τελειώσει το σχολείο. Εκεί θα ζήσει με τα δύο της αδέλφια το Νίκο και τον Αντώνη που ήδη σπουδάζουν μουσική. Η ταινία καταγράφει την αντίστροφη μέτρηση προς μια μεγάλη συναυλία που θα ενώσει ξανά και τις τρεις γενιές της οικογένειας Ξυλούρη στο φεστιβάλ Womadelaide.
Τα τρία παιδιά του Γιώργη Ξυλούρη, η Απολλωνία, ο Νίκος και ο Αντώνης
«Για μένα η μουσική είναι η Κρήτη όλη, ένας κρίκος που μας ενώνει»
O λαουτιέρης Γιώργης Ξυλούρης (Ψαρογιώργης), (φωτό Μανώλης Μαθιουδάκης)
Σε μια σκηνή στην αρχή της ταινίας η Σίλα, η Αυστραλή σύζυγος του Ψαρογιώργη περιγράφει τη στιγμή, σχεδόν δεκαπέντε χρόνια πριν, που η οικογένεια μετακόμισε για τα καλά με τρία μικρά παιδιά πίσω στα Ανώγεια της Κρήτης. «Με το που προσγειώθηκε το αεροπλάνο ο Γιώργης πήγε κατευθείαν να παίξει σε ένα γάμο. Βγήκε από το αεροπλάνο, άλλαξε πουκάμισο κι έτρεξε να προλάβει το γάμο. Και από τότε ζει κάπως έτσι. Είναι σαν όλο το νησί να έχει το δικαίωμα να του ζητάει οτιδήποτε…να τον καλούν όποτε τον θέλουν να παίξει σε γιορτή ή πανηγύρι».
Ο ίδιος ο Ψαρογιώργης, μιλά απλά και συγκινητικά για τη μουσική και το τι σημαίνει να ανήκεις σε ένα ολόκληρο νησί: «Με έπεισε η Αγγελική να κάνουμε την ταινία κι εγώ το πήρα σαν αρχή για την οικογένειά μου, για την Κρήτη όλη, γιατί για μένα η μουσική είναι η Κρήτη όλη, η μουσική είναι ένας κρίκος που μας ενώνει» μου λέει από το τηλέφωνο.
Ο Ψαρογιώργης ήταν από την αρχή θετικός γιατί είχε δει πώς δουλεύει και πώς σκέφτεται η Αριστομενοπούλου «Την ήξερα από τους Μουσικούς του Κόσμου, από τις παρέες. Ήξερα το ποιόν της, και τι κάνει, πώς το σκέφτεται» Η υπόλοιπη οικογένεια ήταν πιο διστακτική με τις κάμερες. «Είδαν όμως ότι είχα το κουράγιο και την όρεξη. Εξάλλου η ταινία είναι μια φωτογραφία, μια όψη της ζωής. Ήταν από καρδιάς, ήταν κάτι αυθεντικό κι ας είχαμε κάμερες γύρω μας».Toν ρωτάω πως ένιωσε όταν είδε τον εαυτό του στο πανί. «Έβλεπα τον εαυτό μου με τα μάτια κάποιου άλλου. Ήθελα να φύγει από μένα, να πάει σε όλους»
(Η οικογένεια στα Καπετανιανά της Κρήτης. φωτο Γιάννης Φάις)
Βλέποντας την ταινία, είναι εμφανές ότι είτε στα Ανώγεια είτε στη Μελβούρνη, οι Ξυλούρηδες είναι μια οικογένεια που επικοινωνεί απόλυτα μέσω της μουσικής. Τα τρία παιδιά του Ψαρογιώργη παρά τη νεαρή ηλικία τους, αντιμετωπίζουν την οικογενειακή παράδοση σαν κάτι που τους ενώνει και τους δίνει χαρά.
«Αυτή την παράδοση δεν την κουβαλάμε σαν βάρος» λέει κάποια στιγμή ο πατέρας τους, ο Ψαρογιωργης στην ταινία «Είναι μέρος της ζωής μας, του ποιοι είμαστε. Σαν το οξυγόνο, τη χρειαζόμαστε για να ζήσουμε».
Η ταινία «Μια Οικογενειακή Υπόθεση» είναι μια παραγωγή της Anemon, σε συμπαραγωγή με τοΕλληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, τον ΟΤΕ TV, το ABC TV και τη ΝΕΡΙΤ. Με την υποστήριξη του προγράμματος MEDIA της ΕΕ και διανομή υπό την αιγίδα του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ).