Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η εμφάνισης καρκίνου είναι καθαρά θέμα γονιδίων ή κακής τύχης, όμως, μέσω της επιστημονικής έρευνας, γνωρίζουμε ότι ο κίνδυνος εξαρτάται στην πραγματικότητα από ένα συνδυασμό γονιδίων, περιβάλλοντος και πτυχών της ζωής μας, παραγόντων δηλαδή που μπορούμε να ελέγξουμε.
Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότερα από ένα στα τρία άτομα θα αναπτύξει καρκίνο κάποια στιγμή στη ζωή του, ενώ, κάθε χρόνο, γίνεται διάγνωση της νόσου σε περίπου 309.000 άτομα.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περισσότεροι από τέσσερις στις 10 περιπτώσεις καρκίνου θα μπορούσαν να αποφευχθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως:
- Αποφυγή καπνίσματος
- Διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους
- Περιορισμό κατανάλωσης αλκοόλ
- Υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή
- Επάγγελμα (έκθεση σε χημικές ουσίες)
- Φυσική δραστηριότητα
- Προστασία από συγκεκριμένες λοιμώξεις
- Ασφαλής έκθεση στον ήλιο
Είναι η πρόληψη εγγύηση;
Η πρόληψη του καρκίνου δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως στην πρόληψη λοιμωδών νόσων με την χρήση εμβολίων. Ένας πιο υγιεινός τρόπος ζωής δεν εγγυάται ότι δεν θα νοσήσει κάποιος αλλά μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο της νόσου.
Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι είναι δυνατό και για έναν βαρύ καπνιστή να μη νοσήσει από καρκίνο και κάποιον που ποτέ δεν άγγιξε τσιγάρα να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα.
Αλλά είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι μη καπνιστές είναι πολύ λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο σε σχέση με τους καπνιστές. Με τον ίδιο τρόπο, η προσεκτική οδήγηση δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα τρακάρουμε ποτέ, αλλά σίγουρα έχουμε λιγότερες πιθανότητες από έναν απερίσκεπτο ή μεθυσμένο οδηγό.
Μπορούν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής πραγματικά να κάνουν τη διαφορά;
Ναι, και όχι μόνο για τον καρκίνο.Το 2008, μια μεγάλη μελέτη υπολόγισε ότι ο συνδυασμός τεσσάρων υγιεινών συμπεριφορών θα μπορούσε να επηρεάσει την υγεία. Αυτά ήταν: η αποφυγή καπνίσματος, η φυσική δραστηριότητα, ο μετριασμός του αλκοόλ και οι πέντε μερίδες καθημερινά φρούτων και λαχανικών.
Οι άνθρωποι που τήρησαν και τις τέσσερις προϋποθέσεις, είχαν κατά μέσο όρο 14 χρόνια ζωής περισσότερα σε σύγκριση με ανθρώπους που δεν έκαναν καμία από αυτές.
*Το άρθρο έγινε με τη συμβολή του Νίκου Καφετζόπουλου, Κλινικού Διαιτολόγου- Διατροφολόγου.