Η υπνοβασία ανήκει στις Διαταραχές του Ύπνου και κατά τη διάρκειά της το άτομo αποκτά κινητική δραστηριότητα, ενώ βρίσκεται ακόμα στη φάση του βαθύ ύπνου.
Ο υπνοβάτης μοιάζει να μοιάζει ξύπνιος, έχει ανοιχτά ή μισάνοιχτα μάτια, αλλά ανέκφραστο πρόσωπο και την επόμενη μέρα δεν μπορεί να θυμηθεί το περιστατικό της υπνοβασίας του. Είναι πολύ συχνή στα παιδιά, περίπου το 10-30% των παιδιών έχουν ένα επεισόδιο υπνοβασίας. Η έναρξή της διαταραχής γίνεται περίπου στα 4 έως τα 8 έτη και, συνήθως, υποχωρεί στα 15 χρόνια.
Η υπνοβασία δεν είναι τόσο συχνή στους ενήλικες και αν υπάρχει, συχνά, συνδυάζεται και με άλλες διαταραχές.
Η υπνοβασία έχει απασχολήσει πολύ κατά καιρούς τους επιστήμονες, οι οποίοι μέσα από τις έρευνές τους έχουν καταλήξει στα παρακάτω 6 συμπεράσματα. Εσείς, τα γνωρίζατε;
1. Η ώρα που υπνοβατεί κανείς δεν είναι τυχαία
Κάποιος που υπνοβατεί, λίγο αφού πέσει για ύπνο βρίσκεται σε πολύ διαφορετική φάση ύπνου από κάποιον που εκδηλώνει την ίδια συμπεριφορά αργότερα τη νύχτα. Η κλασσική υπνοβασία γίνεται το πρώτο 1/3 τρίτο της νύχτας όταν το άτομα βρίσκεται σε κατάσταση NON- REM, δηλαδή τον ύπνο χωρίς όνειρα. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς σε ποιο στάδιο του ύπνου εκδηλώνει το άτομο τέτοιες συμπεριφορές γιατί, σε περίπτωση που γίνεται κάποια άλλη στιγμή της νύχτας, όπως κατά τη φάση REM, μπορεί να μην πρόκειται για υπνοβασία αλλά για κάποια άλλη διαταραχή ύπνου.
2. Ο υπνοβάτης δεν θυμάται καθόλου τι συνέβη
Οι υπνοβάτες συνήθως δεν θυμούνται τι ακριβώς συνέβη το βράδυ και αυτό ισχύει ακόμα και για κάποιον που θα φύγει από το σπίτι ή θα ανοίξει την πόρτα του μπάνιου.
3. Τα μάτια των υπνοβατών είναι συνήθως ανοιχτά
Τα μάτια τους μπορεί να είναι ανοιχτά ή μισάνοιχτα αλλά το βλέμμα που έχει ένας υπνοβάτης είναι απλανές.
4. Δεν κάνει να ξυπνήσετε έναν υπνοβάτη
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι δεν πρέπει να ξυπνήσετε κάποιον που υπνοβάτη και είναι αλήθεια, αλλά εάν δείτε ένα δικό σας πρόσωπο να βιώνει αυτή την κατάσταση μπορείτε να τον καθοδηγήσετε πίσω στο κρεβάτι, ώστε να μη βάλει τον εαυτό του σε κίνδυνο.
5. Οτιδήποτε μπορεί να διακόψει τον ύπνο μπορεί να πυροδοτήσει ένα επεισόδιο υπνοβασίας
Συνήθως όσοι υπνοβατούν έχουν παρατηρήσει ότι το κάνουν όταν είναι πολύ κουρασμένοι, αγχωμένοι, έχουν πιει πολύ ή βρίσκονται σε ένα νέο περιβάλλον που δεν τους είναι οικείο. Γενικά, όλα όσα μπορούν να κάνουν κάποιον να ξυπνήσει μέσα στη νύχτα ή να μην τον αφήνουν να κοιμηθεί καλά μπορεί να οδηγήσουν στην υπνοβασία.
6. Υπάρχουν τρόποι για να προλάβει κάποιος την υπνοβασία
Αν κάποιος είναι υπνοβάτης πρέπει να φροντίζει να κοιμάται αρκετά και ποιοτικά. Αυτό σημαίνει να κοιμάται σε ένα δωμάτιο που έχει τη σωστή θερμοκρασία, που είναι σκοτεινό, χωρίς ανοιχτές τηλεοράσεις και φώτα. Θα πρέπει να αποφύγει, επίσης, τα βαριά φαγητά το βράδυ και το πολύ αλκοόλ. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και ο παράγοντας «άγχος», αφού αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες της υπνοβασίας.