Ήταν 23 Ιουλίου 1974 όταν έπεφτε η αυλαία σε μια από τις πιο μαύρες περιόδους της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Έπειτα από επτά χρόνια η χούντα των συνταγματαρχών κατέρρεε κάτω από το βάρος μιας εθνικής τραγωδίας: Της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Η εισβολή στην Κύπρο είχε πραγματοποιηθεί τρεις μέρες πριν στις 20 Ιουλίου 1974. Στην Αθήνα επικρατούσε σύγχυση. Η τότε κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου, η οποία ελεγχόταν πλήρως από τον «αόρατο» δικτάτορα Δημήτρη Ιωαννίδη, φαινόταν ανίκανη να χειριστεί την τόσο κρίσιμη εθνική στιγμή. Το στρατιωτικό καθεστώς μετρούσε τις τελευταίες του ώρες. Όπως και έγινε.
Μία ημέρα μετά την τουρκική εισβολή κηρύχθηκε γενική επιστράτευση. Μια επιστράτευση ανοργάνωτη και χαώδης η οποία και κατέδειξε με τον πλέον προφανή τρόπο την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το στράτευμα.
Το πρωί της 23ης Ιουλίου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη. Σε αυτή συμμετείχαν ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος και οι αρχηγοί του Στρατού, αντιστράτηγος Ανδρέας Γαλατσάνος, Ναυτικού, αντιναύαρχος Πέτρος Αραπάκης και Αεροπορίας, αντιπτέραρχος Αλέξανδρος Παπανικολάου, καθώς επίσης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στρατηγός Φαίδωνα Γκιζίκης.
Η άποψή τους ήταν η εξής: Η διακυβέρνηση της χώρας έπρεπε να ανατεθεί στους πολιτικούς.
Στις 14:00 το μεσημέρι της ίδιας μέρας, κλήθηκαν σε σύσκεψη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σημαίνουσες πολιτικές προσωπικότητες της προδικτατορικής περιόδου. Μεταξύ αυτών ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος της ΕΡΕ, ο Γεώργιος Μαύρος της «Ενώσεως Κέντρου», καθώς και επίσης και οι Ευάγγελος Αβέρωφ, Σπύρος Μαρκεζίνης, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, Στέφανος Στεφανόπουλος, Πέτρος Γαρουφαλλιάς και Ξενοφών Ζολώτας. Η επτάχρονη δικτατορία είχε λάβει τέλος.
Η επιστροφή Καραμανλή
Το αποτέλεσμα της σύσκεψης ήταν να σχηματιστεί κυβέρνηση υπό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Ο ίδιος μάλιστα έλαβε προθεσμία μέχρι τις 20:00 το βράδυ να ανακοινώσει τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου.
Την ίδια ώρα ο Ευάγγελος Αβέρωφ ερχόταν σε επαφή με τον αυτοεξόριστο στο Παρίσι πρώην πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή. Τον μετέπειτα ιδρυτή της παράταξης της ΝΔ.
Στις 18:30 το απόγευμα, ο Αβέρωφ, με υπόδειξη του Γκιζίκη, τηλεφώνησε στον Κανελλόπουλο και του ανακοίνωσε την άρση της εντολής που του είχε ανατεθεί. Λίγο μετά η σύσκεψη επαναλήφθηκε. Οι πολιτικοί αρχηγοί είχαν αποφασίσει. Την διακυβέρνηση της χώρας θα αναλάμβανε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση
Μερικές ώρες μετά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατέφθανε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, με το αεροσκάφος που του είχε παραχωρήσει ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ντ’ Εστέν. Στο αεροδρόμιο είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες κόσμου. Οι στιγμές ήταν ιστορικές. Η Δημοκρατία αποκαθίστατο στη χώρα μας μετά από επτά χρόνια.
Στις 4 το πρωί, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίστηκε πρωθυπουργός από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη.
Το μεσημέρι της ίδιας μέρας, της 24ης Ιουλίου 1974, ορκίστηκε το πρώτο κλιμάκιο της κυβέρνησής του, αποτελούμενο από πολιτικά πρόσωπα της δεξιάς και του κέντρου. Στις 26 Ιουλίου συμπληρώθηκε η σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου, με την ορκωμοσία του δευτέρου κλιμακίου της κυβέρνησης.
Πηγή sansimera.gr