Τον Μάρτιο του 2014 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ανακοινώνει πως βάσει των προβλεπόμενων κριτηρίων, στη Γουινέα έχει ξεσπάσει επιδημία του ιού Έμπολα. Όπως συνηθίζεται σε τέτοιου είδους περιστατικά οι επιστήμονες αναζητούν το πρώτο θύμα του θανατηφόρου ιού και αυτό, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ήταν ένα κοριτσάκι μόλις δύο ετών το οποίο πέθανε τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους.
Μέχρι τον Αύγουστο του 2014 ο ΠΟΥ, χαρακτηρίζει την επιδημία ως «άμεσο κίνδυνο για την παγκόσμια δημόσια υγεία» ενώ η νόσος είχε πλέον περάσει τα σύνορα της Γουινέα και καταγράφονταν όλο και περισσότερα κρούσματα στη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε.
Η επιδημία Έμπολα στη Δυτική Αφρική, είναι σήμερα η πλέον θανατηφόρα από το 1976 οπότε ο ιός έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στο Σουδάν και κόστισε 151 ζωές.
Η μεγαλύτερη επιδημία εδώ και περίπου 40 χρόνια
Μέχρι τις 19 Ιουλίου του τρέχοντος έτους, έχουν χάσει τη ζωή τους 11.284 άνθρωποι και συγκεκριμένα 4.808 στη Λιβερία, 3.949 στη Σιέρα Λεόνε και 2.512 στη Γουινέα. Ακόμη έξι άνθρωποι, σύμφωνα πάντα με τον ΠΟΥ, απεβίωσαν στη Νιγηρία ενώ υπήρξε και ένα θανατηφόρο κρούσμα στις ΗΠΑ και έξι στο Μάλι. Η δε πλειονότητα των κρουσμάτων είναι ενήλικες ηλικίας 15 - 59 ετών.
Στην πραγματικότητα, αυτή η επιδημία «σκότωσε» πέντε φορές περισσότερους απ’ ότι όλες κατά όλες τις άλλες «εμφανίσεις» επιδημιών του ιού εδώ και 39 χρόνια.
Η μεγαλύτερη έξαρση παρατηρήθηκε στη Λιβερία, όπου τον περασμένο Σεπτέμβριο αναφέρονταν ακόμη και 300 με 400 νέα κρούσματα. Αξίζει δε να σημειωθεί πως ο Έμπολα έχει ποσοστό θνησιμότητας 50% κατά μέσο όρο, ενώ σε διάφορες επιδημίες το ποσοστό των θανάτων επί των κρουσμάτων που εκδηλώθηκαν ποικίλες από 25% έως και 90%
Οι αντιδράσεις στην καραντίνα και οι ιδιαιτερότητες της επιδημίας
Μία πάντως από τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην αντιμετώπιση της επιδημίας είναι πως πολλοί ασθενείς και αρκετά συχνά αρνούνται να μπουν σε καραντίνα, όπως υπαγορεύει ο ιατρικό πρωτόκολλο ενώ πολλές φορές και οι ίδιοι οι συγγενείς τους αντιδρούν.
Στο animated video που ακολουθεί, περιγράφεται με τα λόγια ενός νεαρού ασθενή που οδηγείται σε χώρο απομόνωσης, η δυσκολία που αντιμετωπίζει ο ίδιος αλλά και τα μέλη της οικογένειάς του κατά τον αποχωρισμό αλλά και οι λόγοι που θα πρέπει ο ίδιος και οι αγαπημένοι του να πειθαρχίσουν…
Ebola: A Poem For The Living (Έμπολα: Ένα ποίημα για τους ζωντανούς, Director and Story Editor: Firdaus Kharas)
Στη συγκεκριμένη πάντως επιδημία, το μεγαλύτερο ίσως από τα προβλήματα στον περιορισμό της, είναι πως ο ιός έχει «φωλιάσει» σε μεγάλα αστικά κέντρα τα οποία είναι και πιο πυκνοκατοικημένα ενώ σημαντικός - αρνητικός- παράγοντας είναι το φτωχό εθνικό σύστημα υγείας των χωρών όπου ξέσπασε η επιδημία. Στο παρελθόν τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονταν σε περιοχές κοντά σε τροπικά δάση. Εξάλλου ο ιός μεταδίδεται αρχικά από άγρια ζώα (νυχτερίδες, χιμπατζήδες, κάποιες μαϊμούδες, μπαμπουίνους) οι οποίοι είναι ξενιστές.
Η εύκολη μετάδοση και η «φτωχή» θεραπεία
Επίσης η μετάδοση της ασθένειας είναι σχετικά εύκολη κυρίως σε χώρες που δεν τηρούνται αυστηροί κανόνες υγιεινής. Ο ιός μεταδίδεται με το αίμα, τον εμετό, τα κόπρανα ή γενικότερα τα οργανικά υγρά στην περίπτωση που αυτά έρθουν σε επαφή με μια ανοιχτή πληγή, το στόμα ή τη μύτη. Ο δε ιός είναι παρόν και στα ούρα αλλά και το σπέρμα.
Το θετικό ωστόσο είναι πως ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω το αέρα και μπορεί να «σκοτωθεί» με τη χλωρίνη ενώ οι νοσούντες, με δεδομένο πως δεν υπάρχει ακόμη πιστοποιημένο εμβόλιο, λαμβάνουν συγκεκριμένη θεραπεία η οποία περιλαμβάνει κυρίως την ενυδάτωση του οργανισμού (ορούς κλπ) και την κατά το δυνατό επιτυχέστερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων (πυρετός, μυϊκός πόνος, πονοκέφαλος, πονόλαιμος σε πρώτη φάση και στη συνέχεια εμετός, διάρροια, εξανθήματα και αιμοραγίες- εσωτερικές και εξωτερικές σε μάτια, ούλα, μύτη, κόπρανα). Συνήθως δε οι ασθενείς πεθαίνουν εξαιτίας της αφυδάτωσης και της πολλαπλής κατάρρευσης των οργάνων.
Μία πάντως από τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην αντιμετώπιση της επιδημίας είναι πως πολλοί ασθενείς και αρκετά συχνά αρνούνται να μπουν σε καραντίνα, όπως υπαγορεύει ο ιατρικό πρωτόκολλο ενώ πολλές φορές και οι ίδιοι οι συγγενείς τους αντιδρούν.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την μετάδοση και την προστασία από τον ιό Έμπολα επισκεφθείτε τη σελίδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων
Με πληροφορίες από: CDC, Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,Public Health Agency of Canada,BBC,Reuters,