Μπορεί η Θεσσαλονίκη να ήταν η «Συμβασιλεύουσα» της βυζαντινής περιόδου, ωστόσο η θέση της την κατέστησε πολλάκις στόχο εχθρών και επιδρομέων, μέχρι την τελική τπώση της στους Οθωμανούς το 1430. Πέραν της άλωσης αυτής, η Θεσσαλονίκη έπεσε στα χέρια επιδρομέων άλλες δύο φορές: μία το 904, όταν δέχτηκε απροετοίμαστη την επίθεση των Σαρακηνών, και το 1185, όταν πολιορκήθηκε από τους Νορμανδούς του Βασιλείου της Σικελίας, με αποτέλεσμα την πτώση της στις 24 Αυγούστου, 830 χρόνια πριν.
Ο νορμανδικός στόλος, με 80.000 στρατιώτες κατέφθασε στην πόλη στις 15 Αυγούστου και άρχισε πολιορκία από ξηρά και θάλασσα. Ο κυβερνήτης της πόλης, Δαυίδ Κομνηνός, δεν είχε προβεί στις απαραίτητες προετοιμασίες, ενώ απαγόρευσε και εξόδους των πολιορκημένων για την καταστροφή των πολιορκητικών έργων των Νορμανδών. Παράλληλα, σημειώθηκε αποτυχία όσον αφορά στον συντονισμό βυζαντινών ενισχύσεων, με αποτέλεσμα να φτάσουν στην πόλη μόνο δύο μονάδες, υπό τον Θεόδωρο Χούμνιο και τον Ιωάννη Μαυροζούμη. Η πολιορκία άρχισε στις 15 Αυγούστου, με τη φρουρά της πόλης (συν τις προαναφερθείσες ενισχύσεις και έναν αριθμό Σέρβων, Αλανών και Γερμανών μισθοφόρων, αλλά και πολλούς πολίτες που έσπευσαν να βοηθήσουν) να αντιστέκεται για εννέα ημέρες. Ωστόσο, στις 24 Αυγούστου οι πολιορκητές κατάφεραν να γκρεμίσουν μέρος του ανατολικού τείχους και να εισέλθουν στην πόλη, έχοντας υποστεί απώλειες 3.000 περίπου ανδρών.
Ακολούθησαν σκηνές πρωτοφανούς αγριότητας, με σφαγές, λεηλασίες, βιασμούς και ούτω καθεξής- εκτιμάται ότι έχασαν τη ζωή τους περίπου 7.000 κάτοικοι της πόλης. Ακολούθησε σύντομη κατοχή της πόλης, με τους Νορμανδούς να συνεχίζουν την εκστρατεία τους στον ελλαδικό χώρο. Ωστόσο αυτό δεν διήρκεσε πολύ: Τον Νοέμβριο ο βυζαντινός στρατός, υπό τον Αλέξιο Βρανά συνέτριψε τους Νορμανδούς εισβολείς στη Μοσυνόπολη και στη μάχη του Δημητριτσίου (Δημητρίτζη-κοντά στο Σιδηρόκαστρο), με αιφνιδιαστική επίθεση, καθώς οι Νορμανδοί προσπάθησαν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με δόλο. Στη μάχη οι Βυζαντινοί συνέλαβαν και τους δύο στρατηγούς του στρατεύματος, τον Ριχάρδο και τον Βαλδουΐνο.
Οι επιζώντες τράπηκαν σε φυγή και επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη, την οποία και εγκατέλειψαν άμεσα. Τα απομεινάρια των νορμανδικών δυνάμεων υποχώρησαν στο Δυρράχιο, με την εισβολή στα αυτοκρατορικά εδάφη να λαμβάνει τέλος.
Η άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς και οι βιαιότητες που την ακολούθησαν, μαζί με τη σφαγή των Λατίνων στην Κωνσταντινούπολη (1182), βάθυνε το χάσμα μεταξύ του ορθόδοξου Βυζαντίου και της Δύσης, ενώ παράλληλα οδήγησε στην πτώση του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Κομνηνού, καθώς έδειξε ότι η αυτοκρατορία ήταν ευάλωτη σε επιθέσεις.