«Είμαι ο μεγαλύτερος εν ζωή συγγραφέας αστυνομικού στον κόσμο. Eίναι ο αμέσως επόμενος, μετά από εμένα, και με καταδιώκει ανελέητα σαν λυσσασμένο πιτ μπουλ, αποφασισμένος να μου πάρει τα σκήπτρα».
Τάδε έφη ο Τζέιμς Ελρόι για τον Τζο Νέσμπο, τον 55χρονο Νορβηγό συγγραφέα που είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς «σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία». Η έως τώρα πορεία του μοιάζει να δικαιολογεί τη φράση «όλα γίνονται για κάποιο λόγο». Στα 17 του ένας σοβαρός τραυματισμός του κατέστρεψε τα όνειρα για μία επαγγελματική καριέρα στο ποδόσφαιρο. Αποφάσισε λοιπόν να σπουδάσει οικονομικά («η μοναδική επιλογή που έχεις όταν δεν ξέρεις τι να κάνεις», όπως λέει ο ίδιος) και να εργαστεί πρώτα ως δημοσιογράφος και μετά ως χρηματιστής. Ώσπου μια μέρα παράτησε τη δουλειά του στη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή εταιρεία της Νορβηγίας για «να γράψει ιστορίες» πριν ο χρόνος τον προλάβει. Στα 37 του, κυκλοφόρησε το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα με τίτλο «The Bat Man». Ήταν και το πρώτο από μία σειρά 10 βιβλίων με έναν από τους πιο καλτ ήρωες: τον αλκοολικό, αυτοκαταστροφικό και –παρ΄όλα αυτά- λατρεμένο ντετέκτιβ Χάρι Χόλε.
Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία. Τα βιβλία του έχουν ξεπεράσει τα 25.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως σε πωλήσεις και έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από 40 χώρες. Ο ίδιος έχει τιμηθεί με τα βραβεία The Riverton Prize (1997) και The Glass Key (1998), ενώ έχει κατακτήσει ήδη δύο φορές το βραβείο των Νορβηγών Βιβλιοπωλών.
Photo Credit: Βασιλική Ζιώγα/HuffPost Greece
Λίγο πριν φύγει για την Κάλυμνο όπου πάει κάθε φθινόπωρο για αναρρίχηση και λίγες μέρες αφότου κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο «Περισσότερο αίμα», ο Τζο Νέσμπο βρέθηκε στο Μέγαρο Μουσικής στις 18 Σεπτεμβρίου για να απαντήσει αρχικά στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων και στη συνέχεια του κοινού. Επικοινωνιακός, με έξυπνο χιούμορ και γεμάτος ενέργεια, ο Νορβηγός μετέτρεψε τη συνέντευξη Τύπου σε μία κουβέντα φίλων.
«Ο μεγαλύτερος μου φόβος ως συγγραφέας είναι ότι θα ξεχάσω να γράφω», λέει ο Νέσμπο όταν τον ρωτάνε.
Τι φοβάται όμως προσωπικά ένας συγγραφέας που έχει ανακαλύψει αμέτρητους τρόπους για να σκοτώσει βίαια κάποιον; Όσο προβλέψιμο και εάν σας φανεί, το σκοτάδι. «Αυτό που τροφοδότησε τα βιβλία μου ήταν ότι ως παιδί φοβόμουν γενικά πολύ. Η πρώτη μου κοπέλα ήταν μικροκαμωμένη, αλλά όταν πηγαίναμε να δούμε ταινίες τρόμου στη μέση της ταινίας γυρνούσε και με ρωτούσε “Θα την δεις τελικά;” επειδή κρυβόμουν».
Φαίνεται όμως ότι κάτι του έμεινε από εκείνες τις ταινίες, αφού παραδέχεται ότι ο μόνος τρόπος για να κάνεις τη διαφορά είναι ένα σκοτώσεις έναν σημαντικό χαρακτήρα εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Όπως έκανε με τον «Κοκκινολαίμη» - και μας ράγισε την καρδιά. «Εκεί πιστεύω ότι ξεγέλασα τους αναγνώστες, γιατί τους έκανα να επενδύσουν συναισθηματικά σε αυτόν τον χαρακτήρα. Εάν επιβίωνε τότε θα ήταν αναμενόμενο και εάν ο συγγραφέας ήθελε να σε εκπλήξει τότε θα τον σκότωνε στις τελευταίες 50 σελίδες. Εγώ τον σκότωσα στο 1/3 του βιβλίου, κάτι που με έκανε να νιώσω απαίσια.»
Photo Credit: Βασιλική Ζιώγα/HuffPost Greece
Είναι αναπόφευκτο ότι αρκετά σύντομα στην κουβέντα μπαίνει ο Χάρι Χόλε και το κατά πόσο έχει τελικά μέσα του κάτι από τον ίδιο τον Νέσμπο. «Μου πήρε λίγο χρόνο να το συνειδητοποιήσω, αλλά όταν κοίταξα πίσω ήταν ξεκάθαρο ότι έγραφα για μένα. Όταν γράφεις για τον πρωταγωνιστή είναι αναπόφευκτο ότι θα γράψεις για τον εαυτό σου. Έτσι σου αποκαλύπτεται ποιος είσαι στα αλήθεια»
Αυτό μου δίνει την αφορμή να τον ρωτήσω για το πώς αποφάσισε να συστήσει στους αναγνώστες έναν διαφορετικό ήρωα με το βιβλίο του το «Αίμα στο Χιόνι», τον Ούλαφ Γιόχανσεν. «Μου άρεσε η ιδέα αυτού του ευαίσθητου, πληρωμένου δολοφόνου», απαντά.
Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη μονοπωλεί στη συνέχεια τη συζήτηση, λίγες μέρες πριν τις ελληνικές εκλογές. «Δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει κάτι στη Νορβηγία, ακόμα και μετά το μακελειό της Oυτόγια. Έγινε από έναν ακροδεξιό εξτρεμιστή, αλλά δεν αντιπροσώπευε ένα δυνατό κίνημα στη Νορβηγία. Ήταν ουσιαστικά το αντίθετο, σαν αστραπή που ήρθε από έναν πεντακάθαρο ουρανό. Στη δεκαετία του ’90 το κίνημα των Νεοναζί ήταν περισσότερο δυνατό από ότι είναι σήμερα. Αυτό που θεωρούμε εμείς ακροδεξιό κόμμα στη Νορβηγία, σε κάθε άλλη χώρα θα θεωρούνταν συντηρητικό. Στις τελευταίες εκλογές το συντηρητικό κόμμα, του οποίου η πολιτική γραμμή ήταν ενάντια στους μετανάστες, είχε μειωμένα ποσοστά».
Photo Credit: Βασιλική Ζιώγα/HuffPost Greece
Η επίσκεψη του Νέσμπο συμπτίπτει με την είδηση ότι όχι μόνο ο «Χιονάνθρωπος» - το δικό μου αγαπημένο βιβλίο της σειράς Χόλε – θα γίνει ταινία, αλλά ότι τον διάσημο ντετέκτιβ θα υποδυθεί ο Μάικλ Φασμπέντερ. Ο ίδιος ωστόσο τονίζει ότι προτιμά να μένει μακριά όταν τα βιβλία του μεταφέρονται στο κινηματογράφο, όπως έκανε και με τους «Κυνηγούς Κεφαλών», που ευτυχώς για όλους μας ήταν τελικά μία καλή ταινία. «Δεν ανησυχώ εάν οι ταινίες είναι διαφορετικές, το προτιμώ έτσι ώστε να μην τις μπερδεύουν με τα βιβλία», ξεκαθαρίζει.
Το γεγονός ωστόσο ότι ο Χόλε μπορεί να αποκτήσει πρόσωπο με κάνει να νιώθω άβολα. Ειδικά όταν σκέφτομαι πως ο Ντέιβιντ Φίντσερ στην αμερικανική εκδοχή του «Κοριτσιού με το Τατουάζ» έκανε την καλύτερη γυναίκα ηρωίδα όλων των εποχών κομμάτια.
Και έτσι στη συνέχεια κάνω την ερώτηση που περιφέρεται σαν μεγάλος ελέφαντας στο δωμάτιο. Φτάνει ο Χόλε στο τέλος του; «Δεν ξέρω πόσο βιβλία θα έχουμε ακόμα, αλλά πλησιάζουμε στο τέλος και ο Χάρι δεν θα έχει αιώνια ζωή. Το μόνο που μπορώ να σας υποσχεθώ είναι όταν «φύγει” δεν θα αναστηθεί.»
«Θα πεθάνει;», επιμένω. «Όλοι θα πεθάνουμε μωρό μου!», απαντάει. Θα ήθελα να του πω πως ό,τι και αν είναι να κάνει στον αγαπημένο μου Χόλε να το κάνει μαλακά, αλλά ελπίζω αυτό να είναι κάτι που έχει ήδη στο μυαλό του.
Τα βιβλία του Τζο Νέσμπο κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Το τελευταίο του βιβλίο «Περισσότερο Αίμα» μόλις κυκλοφόρησε