Υπάρχει ένα μαγαζί στην Κυψέλη που σερβίρει παραδοσιακά αιθιοπικά πιάτα σαν να βρίσκεσαι στην Αντίς Αμπέμπα και αγναντεύεις τα ήρεμα νερά της λίμνης Ασάγκι, ή κάτι άλλο τέλος πάντων που δεν βγάζει η εξίσωση "wikipedia + Αιθιοπία" και με κάνει να φαίνομαι ψαγμένος. Λέγεται Lalibela (εκ της ομώνυμης πόλης) και εκεί μπορείς να φας το πιο ασυνήθιστο φαγητό που θα φας ποτέ.
Δηλώνω εκ προοιμίου μεγάλος φαν της έθνικ κουζίνας, γιατί καταλαβαίνεις πολλά για την κουλτούρα και τους ίδιους τους ανθρώπους. Και βρίσκεις διαφορές. Και νέες γεύσεις. Και φαγητό. Οπότε δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος δεν είναι φαν της έθνικ κουζίνας.
Δηλώνω οπότε ευθαρσώς ότι το Lalibela σερβίρει το πιο περίεργο φαγητό που μπορείς να φας εκεί έξω και το οποίο θεωρείται ήδη αρκετά διαδεδομένο σε άλλες μητροπόλεις του κόσμου, όπως η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, η Γκόθαμ Σίτι και η Metropolis που μου ήρθε μόλις έγραψα "μητροπόλεις".
Σαν να βλέπεις κάποιους χίψτερς να σπρώχνουν με το δάχτυλο τα κοκάλινα γυαλιά τους, να φτιάχνουν το κουμπωμένο μέχρι πάνω-πάνω πουκάμισο τους και να ρωτούν "Πάμε Αιθιοπικό" με γρεζαρισμένη φωνή Τζίμι από Δέκα Μικρούς Μήκους που προσδίδει κύρος και μυστήριο στον αέρα. Τέλος πάντων, πάμε.
Να τελειώσει κάπου εδώ η ιταμή επίθεση στους απανταχού χίψτερς και ας ξεκινήσει η ιερή αποστολή της μεταλαμπάδευσης της γνώσης: όσοι δεν έχετε πειστεί ότι όντως η αιθιοπική κουζίνα είναι η πιο ενδιαφέρουσα που έχεις δοκιμάσει ποτέ, τότε απλά να αναφέρω ότι δεν τρως με μαχαιροπίρουνο. Ούτε με ξυλάκια όμως. Τρως με τα χέρια. Χα! Τώρα έχω την προσοχή σας.
Η βάση της -τουλάχιστον στο δικό μου κεφάλι- είναι το "ψωμί" τους, που δεν είναι ψωμί, αλλά πίτα. Ή μάλλον κάτι που μοιάζει οπτικά με τυλιγμένη πετσέτα (καμία σχέση) και γευστικά με το ζυμάρι της κρέπας, αλλά λιγότερο γλυκό. Το οποίο σύμφωνα με το άγιο google έμαθα πως λέγεται "ιντζέρα"¨. Για αυτό, λοιπόν και η όλη διαδικασία αλλάζει εξαρχής και η φάση είναι ανοίγω το ψωμί-πίτα-κρέπα που λέγεται ιντζέρα πάνω στο πιάτο και βάζω εκεί πάνω τα διάφορα φαγητά. Και τρώω χρησιμοποιώντας άλλο κομμένο κομμάτι από ψωμί-πίτα-κρέπα που λέγεται ιντζέρα για να πιάσω τα φαγητά. Τι καλύτερο νέο για τους λάτρεις της παπάρας, όπως εγώ καλή ώρα!
Τρώγοντας με στυλ Καπαμαρού εκείνο το βράδυ πιάσαμε μια κουβέντα (εγώ δηλαδή, οι άλλοι με κοίταζαν περίεργα) σχετικά με την κουλτούρα του ψωμιού και ότι εμείς οι μεσόγειοι είμαστε αρκετά κοντά (αν και υπάρχει για παράδειγμα η γαλλική μπαγκέτα), ότι οι Βορειοευρωπαίοι καταναλώνουν άλλου είδους αρτοσκευασμάτων, οι Ινδοί έχουν τα ναν, οι κινέζικοι της δικές τους λεπτές πίτες, οι λατίνοι τις τορτίγες. Πσσσσσσσσσσσσσσς. Έχω πάθει πλάκα με την διαπίστωση μου και δεν το λέω επειδή είμαι μπροστά.
Πίσω όμως στην αιθιοπική κουζίνα και τα υλικά της τα οποία θα μπορούσε να πει κανείς ότι μοιάζουν αρκετά με αυτά της ελληνικής, καθώς βασίζονται στη γη: δηλαδή στα όσπρια και στα λαχανικά. Διαθέτουν εξαιρετικές σάλτσες (και αρκετά καυτερές για τους λάτρεις του είδους), ενώ υπάρχουν και πιάτα με κρέας, κυρίως μοσχάρι και κοτόπουλο. Ένα έντονο στοιχείο στα πιάτα, το οποίο χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του κρέατος , είναι το βρασμένο αυγό, το οποίο βρήκα αρκετά ενδιαφέρον.
Γενικά τα μπαχαρικά δίνουν και παίρνουν και αν θα πρέπει να λατρέψουμε για κάτι τους Αιθίοπες αυτό είναι ότι δεν τσιγκουνεύονται το πιπέρι τους. Γενικά το μενού περιέχει επιλογές όπως πικάντικη φάβα (ater kik alicha wet), μαγειρευτό κοτόπουλο με πιπέρι και αυγά και πικάντικο βούτυρο (doro wat), αρνί με κρεμμύδι, καυτερή πιπεριά και δενδρολίβανο (Yebek siga tibs), πατσάς (dullet) το kuanta-firfir που θυμίζει κάτι από σουβλάκι και το kitfo που είναι κιμάς, τον οποίο συνοδεύουν με ανθότυρο. Τα υλικά λοιπόν μοιάζουν πολύ με τα ελληνικά και το μόνο που αλλάζει είναι η τεχνοτροπία κι η προσέγγιση.
Οι γεύσεις είναι έντονες και το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η σάλτσα. Για αυτό και θέλει μια κάποια προσοχή την πρώτη φορά (με προειδοποίησαν - δεν άκουσα) όπως δηλαδή συμβαίνει με το αλκοόλ: μην ανακατέψεις πολλά μαζί.
Τα άλλα πράγματα για την Αιθιοπία που έμαθα κατά την επίσκεψη μου στο Lalibela είναι ότι επικρατεί έντονο στοιχείο χριστιανισμού (η περιοχή Λαλιμπέλα θεωρήθηκε η Νέα Ιερουσαλήμ και κτίστηκαν εκεί τον 13ο αιώνα 13 μεσαιωνικές εκκλησίες), τους αρέσουν οι κακές διακοσμητικές αφίσες, έχουν εξαιρετικό καφέ (τον οποίο σερβίρουν μετά το φαγητό), θεωρούνται μια από τις αρχαιότερες αφρικανικές χώρες (ο σκελετός της Λούσο που βρέθηκε εκεί είναι 3.5 εκατομμυρίων ετών και παίζει μια θεωρία ότι είναι ο τόπος που πρωτοεμφανίστηκε ο άνθρωπος) και ότι κάθε πρώτο Σάββατο του μήνα έχουν γιορτή και χορεύουν κιόλας. Το τελευταίο ίσως να μου φαινόταν περίεργο, αν δεν έβαζα τον εαυτό μου στη θέση ενός Αιθίοπα που βρισκόταν σε ελληνικό χωριό σε ημέρα πανηγυριού. Το ίδιο και το αυτό.
Lalibela: Νάξου 26-28, Κυψέλη
Στέφανος Τριαντάφυλλος
Πηγή: Oneman