Λίγο πριν φτάσει στο τέλος του ο παγκόσμιος μήνας για τη νόσο Αλτσχάιμερ, η Όλγα Λυμπεροπούλου, νευροψυχολόγος με ειδίκευση στην Τρίτη Ηλικία και τις Άνοιες, μας μιλά στην HuffPost Greece σχετικά με το Ιατρείο Μνήμης, πότε πρέπει να το επισκεφτείτε και πως να προετοιμαστείτε για την επίσκεψή σας.
Το παρακάτω ερωτηματολόγιο έχει σχεδιαστεί από τη Διεθνή Εταιρεία Αλτσχάιμερ ώστε να σας βοηθήσει να αποφασίσετε αν θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ένα Ιατρείο Μνήμης. Το ερωτηματολόγιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από ανθρώπους που ανησυχούν ότι ένα αγαπημένο τους πρόσωπο έχει αρχίσει να ξεχνά.
Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις με ειλικρίνεια.
Αν απαντήσατε «ναι» σε περισσότερες από δύο ερωτήσεις, τότε ίσως θα πρέπει να σκεφθείτε την πιθανότητα να κλείσετε ένα ραντεβού με έναν ειδικό ώστε να διερευνηθεί η αιτία των δυσκολιών που αντιμετωπίζετε.
Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας στα αρχικά της στάδια είναι σημαντική γιατί:
- μειώνει το άγχος και την αβεβαιότητα σχετικά με την αιτία των συμπτωμάτων
- παρέχει στον άνθρωπο με άνοια πρόσβαση στις διαθέσιμες φαρμακευτικές και μη θεραπείες (οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικότερες όταν αξιοποιούνται στα αρχικά στάδια της άνοιας), αλλά και στις υπηρεσίες που έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη των ατόμων που νοσούν και των μελών των οικογενειών τους
- δίνει στον άνθρωπο που νοσεί και την οικογένειά του το χρόνο που χρειάζονται ώστε να αποδεχθούν τη διάγνωση, να ενημερωθούν, να εκπαιδευτούν, να προετοιμαστούν κατάλληλα και να πάρουν αποφάσισεις για το μέλλον, ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις της ασθένειας και να συνεχίσουν να έχουν μία ικανοποιητική ποιότητα ζωής
- δίνει στον άνθρωπο με άνοια τη δυνατότητα να τακτοποιήσει υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα και να διαχειριστεί οικονομικά και νομικά ζητήματα, όσο ακόμα είναι σε θέση να το κάνει αποτελεσματικά
Πώς να προετοιμαστείτε κατάλληλα για το πρώτο ραντεβού στο Ιατρείο Μνήμης:
Επικοινωνήστε εγκαίρως με τη γραμματεία του Ιατρείου για να κλείσετε το ραντεβού και, μάλιστα, μία ημέρα που να έχετε άνεση χρόνου. Αν το ραντεβού αφορά εσάς, καλό θα ήταν ν να έρθετε μαζί με κάποιον που σας γνωρίζει καλά (π.χ. ένα μέλος της οικογένειας ή ένα στενό φίλο). Πολλές φορές οι οικείοι μας παρατηρούν δυσκολίες και αλλαγές που εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε. Αν το ραντεβού αφορά ένα αγαπημένο σας πρόσωπο,ελάτε μαζί από την πρώτη επίσκεψη. Είναι βέβαιο ότι θα έχετε τη δυνατότητα και το χρόνο να συζητήσετε κατ' ιδίαν με το γιατρό τις ανησυχίες σας ή πληροφορίες που δεν θέλετε να αναφέρετε μπροστά στον άνθρωπο που πρόκειται να εξεταστεί. Αν το αγαπημένο σας πρόσωπο αρνείται ότι ξεχνά και ότι υπάρχει ανάγκη να εξεταστεί σε ένα Ιατρείο Μνήμης, επιστρατεύστε τη διπλωματία σας και επικαλεστείτε π.χ. τη σημασία της προληπτικής εξέτασης. Σημειώστε τα συμπτώματα που έχετε εντοπίσει, ώστε να μην σας διαφύγει κάτι σημαντικό κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τη διεπιστημονική όμάδα του Ιατρείου. Τι είδους δυσκολίες έχετε παρατηρήσει; Πότε ξεκίνησαν; Παραμένουν σταθερές ή επιδεινώνονται;
Είναι απαραίτητο να έχετε μαζί σας: α) το βιβλιάριο υγείας, β) τον ΑΜΚΑ(Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης) και γ) όλες τις πρόσφατες εξετάσεις σας (αίματος κλπ), καθώς και παλαιότερες αξονικές ή μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, αν υπάρχουν. Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης στο Ιατρείο Μνήμης, θα γίνει αρχικά λήψη του ιατρικού και κοινωνικού ιστορικού. Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί νευρολογική εξέταση από το γιατρό του τμήματος και νευροψυχολογική αξιολόγηση από ειδικά εκπαιδευμένο ψυχολόγο.
Η νευροψυχολογική αξιολόγηση πραγματοποιείται με τη μορφή ερωτήσεων στις οποίες απαιτείται προφορική ή γραπτή απάντηση. Τα τεστς, όπως λέγονται, δεν αξιολογούν τη νοημοσύνη ή τις γνώσεις που έχει αποκτήσει κανείς στο σχολείο, αλλά τις λειτουργίες του εγκεφάλου (π.χ. τη μνήμη, την προσοχή, το λόγο, την κρίση). Ο γιατρός, συνδυάζοντας όλες τις πληροφορίες που έχουν συλλεχθεί, θα αποφασίσει αν χρειάζεται να κάνετε επιπλέον εξετάσεις ή να πάρετε κάποια φαρμακευτική αγωγή και θα σας ενημερώσει για το αν και πότε θα πρέπει να κλείσετε το επόμενο ραντεβού.
Αν δεν είστε σίγουροι ότι καταλαβαίνετε απόλυτα όλα όσα λέγονται κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τους ειδικούς, ζητήστε διευκρινίσεις. Μην φύγετε από το Ιατρείο με άλυτες απορίες.