…και κάποιοι τον αναζήτησαν. Εκεί, στα ελληνικά νησιά, τη δική μας πατρίδα και τον προορισμό των ανέμελων διακοπών μας. Εκεί όπου αυτή τη στιγμή και κάθε λεπτό της ημέρας καταφθάνουν, εάν είναι αρκετά «τυχεροί», όλοι εκείνοι που αναγκάστηκαν να αναζητούν απάγκιο την πιο σκοτεινή ώρα της ζωής τους. Και τι πιο όμορφο και μεγάλο από το είναι κάποιος εκεί για να τους περιμένει. Χωρίς να τους γνωρίζει…Φτάνει που είναι εκεί και είναι έτοιμος να προσφέρει ό,τι μπορεί.
Ένα τέτοιο νησί είναι και η Κως. Και μια ομάδα τέτοιων ανθρώπων είναι τα μέλη της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα- που δραστηριοποιείται στο νησί ήδη εδώ και ένα χρόνο. Και τις ιστορίες αυτών των ανθρώπων παρουσιάζει η HuffPpost Greece. Tου Βαγγέλη που πρέπει να συντονίσει όλες τις ενέργειες της ομάδας, του Στέφανου και του Φαργάντ που ως διερμηνείς είναι η «φωνή» των προσφύγων, της Μαρίνας της ψυχολόγου που προσπαθεί να επουλώσει πληγές, της Αναστασίας και του Λυκούργου που ως ιατροί είναι η καρδιά της ομάδας αλλά και της Δώρας της προαγωγού υγείας που ειδικεύεται στη διαχείριση ιατρικών κρίσεων.
"Μια γυναίκα έχασε το μόλις 22 ημερών παιδί της. Ήταν δύσκολο. Έπαψε να δίνει σημασία στο παιδί που σώθηκε. Μια στιγμή όμως το κοριτσάκι της πήγε κοντά της με το πρόσωπο βρεγμένο και ένα μαντίλι και εκείνη άρχισε να το φροντίζει ξανά" Πως βρέθηκαν εκεί και πως «συνδέονται» με τους πρόσφυγες; Τι είναι αυτό πους του έκανε να αφήσουν το σπίτι τους και να προσφέρουν εθελοντική εργασία -έναντι του συμβολικού αντιτίμου που προσφέρει η Οργάνωση για την κάλυψη των αναγκών τους κατά την αποστολή- και ποιες ήταν οι στιγμές και οι άνθρωποι που έζησαν και γνώρισαν και δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ξεχάσουν;
Όλοι έχουν να διηγηθούν κάτι διαφορετικό αλλά η αφετηρία και το κίνητρο είναι κοινά. Η θέληση για προσφορά στον συνάνθρωπο. Έναν συνάνθρωπο που δοκιμάζεται και στη θέση του οποίου, όπως μας είπαν, πραγματικά θα μπορούσαμε να βρεθούμε όλοι μας κάποια στιγμή.
Μια θέληση που δεν κάμπτεται εύκολα όπως άλλωστε έχουν αποδείξει και άλλοι εθελοντές ομάδων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα διεθνώς, οι οποίοι έχουν βρεθεί σε κάποιες από τις πολυάριθμες αποστολές της Οργάνωσης, συχνά ακόμη και εμπόλεμες περιοχές με κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους. Πιο πρόσφατο παράδειγμα η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Καντούζ του Αφγανιστάν που έπεσαν θύματα βομβαρδισμού της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ. Ένα αποτροπιαστικό γεγονός που οι ΗΠΑ αποδίδουν σε λάθος αλλά η οργάνωση υποστηρίζει πως αν και είχε ενημερώσει για το ακριβές στίγμα του νοσοκομείου όπου εργάζονταν, ο βομβαρδισμός συνεχίστηκε για 30 λεπτά. Τώρα, σε διεθνές επίπεδο, η ΜΚΟ εντείνει τις πιέσεις για τη διενέργεια ανεξάρτητης έρευνας και τα μέλη των ομάδων ανά τον κόσμο στέλνουν τα δικά τους μηνύματα.
Πίσω στην Ελλάδα, στο «κλίμα» της ομάδας και των προκλήσεων που έχει να αντιμετωπίσει η ομάδα στην Κω, μας βάζει ο Βαγγέλης Ορφανουδάκης, ο 32χρονος συντονιστής των ΓΧΣ στην Κω και συνολικά στα Δωδεκάνησα όπου από τον Μάρτιο οι ομάδες έχουν πραγματοποιήσει 5.434 ιατρικές συνεδρίες και 1.804 συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης ενώ έχουν φροντίσει για 261 διακομιδές σε νοσοκομεία.
- Ενημερωθείτε για τη δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και για τον τρόπο που μπορείτε να ενισχύσετε το έργο τους, είτε με την παροχή οικονομικής βοήθειας είτε με τη συμμετοχή σε δράσεις της οργάνωσης*
Στα λόγια του Βαγγέλη, που έχει στο ενεργητικό και μια αποστολή στην Αιθιοπία, διακρίνει κανείς την αγωνία για το αύριο των προσφύγων αλλά και την αγανάκτηση για την έλλειψη δομών υποδοχής και φιλοξενίας.
«Αυτή την περίοδο μας ανησυχεί ιδιαίτερα η αλλαγή των καιρικών συνθηκών, καθώς το κρύο και η βροχή συνιστούν υψηλό κίνδυνο για την υγεία όσων ζουν στους δρόμους. Έχοντας φτάσει πλέον στον Οκτώβριο, και χωρίς ουσιαστική πρόοδο, αποφασίσαμε να τοποθετήσουμε μεγάλες σκηνές σε ανοιχτούς χώρους, τόσο στη Λέρο όσο και στην Κάλυμνο, ώστε να μπορέσουμε να στεγάσουμε προσωρινά τους πρόσφυγες που συνεχίζουν να έρχονται».
Αν και βρίσκεται στο νησί από τον Μάιο και οι ροές προσφύγων, όπως λέει, έχουν πενταπλασιαστεί μέσα σε τρεις μήνες- με τον Αύγουστο να είναι η πιο δύσκολη περίοδος- η κατάσταση δεν έχει αλλάξει επί της ουσίας «κυρίως εξαιτίας της αδιαλλαξίας των τοπικών αρχών να συναινέσουν στη δημιουργία οποιουδήποτε χώρου υποδοχής προσφύγων, καθώς πιστεύουν ότι θα αποτελέσει πόλο έλξης επιπλέον ανθρώπων στο νησί». Όπως αναφέρει μάλιστα, πρόσφατα ως αποτέλεσμα πιέσεων που εκτιμά πως ασκήθηκαν, έκλεισε και το εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο «Καπαιτάν Ηλίας» που είχε παραχωρηθεί ως άτυπος καταυλισμός. Εκεί μάλιστα η ομάδα είχε δημιουργήσει υποδομές από το μηδέν, όπως σκηνές για στέγαση, τουαλέτες, ντους και ένα μικρό ιατρείο εντός του χώρου.
«Τώρα οι πρόσφυγες μένουν στο δρόμο, εγκλωβισμένοι για περισσότερες από 20 μέρες, περιμένοντας το χαρτί που θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν το ταξίδι τους».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, της συνολικά ντροπιαστικής αντιμετώπισης των προσφύγων, είναι για τον Βαγγέλη τα γεγονότα του Αυγούστου. Όταν ξέσπασαν οι οι αναταραχές στο στάδιο όπου, σύμφωνα με τον ίδιο, «οι αρχές διαχειρίστηκαν τους ανθρώπους χειρότερα από ζώα, στερώντας βασικά δικαιώματα και εκθέτοντας τους σε έναν πάρα πολύ μεγάλο κίνδυνο για την υγεία τους».
Η δε πλειοψηφία των ασθενών προέρχεται από τη Συρία δευτερεύοντος, το 12% περίπου αυτών ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού όπως είναι οι χρόνια πάσχοντες αλλά και οι έγκυες γυναίκες αφού τελευταία παρατηρείται αύξηση των αφίξεων ολόκληρων οικογενειών.
Από τις αρχές Ιουλίου, την ομάδα ενίσχυσε ο 43χρονος Στέφανος Στεφανίδης, διερμηνέας αραβικών. Ο Στέφανος είναι Έλληνας, γεννημένος στο Κάιρο όπου και έζησε μέχρι την ηλικία των 21 ετών. Μεγάλωσε ως δίγλωσσος και δηλώνει υπερήφανα, μέλος της ελληνικής παροικίας.
Ο ρόλος που έχει αναλάβει τον αναγκάζει να σηκώσει ένα βαρύ συναισθηματικό φορτίο. Εργάζεται με την ψυχολόγο της ομάδας, κάνει μαζί της τις συνεδρίες και γίνεται η φωνή των προσφύγων αλλά και η φωνή της ψυχολόγου. Προσπαθεί ωστόσο, όσο μπορεί, να μην δείχνει τη συγκίνησή του. «Γίνομαι και η φωνή της ψυχολόγου. Ό,τι μου λέει, το μεταφέρω στους πρόσφυγες. Προσπαθώ πάντα να ακολουθώ τον τρόπο και το ύφος της. Να μην επηρεάζομαι ή να συγκινούμαι. Κάποιες φορές ωστόσο, με επηρεάζει. Ίσως όμως περισσότερο με κάνει να εκτιμάω τα πράγματα που εμείς έχουμε ως δεδομένα, όπως ένα κρεβάτι ή δικό μας μπάνιο».
Φυσικά δεν μπορεί να μιλήσει εκτενώς για όσα ακούει και μεταφέρει ένα πράγμα όμως μπορεί να το μοιραστεί. «Αυτό που πάντοτε με συγκλονίζει είναι όταν κάποιος εκφράζει την επιθυμία του να αυτοκτονήσει. Από την αγανάκτηση και την αβεβαιότητα που νιώθει. Όταν όμως τελειώνουμε μία - δύο συνεδρίες έχει τύχει ο ίδιος άνθρωπος να μας λέει "Μου αλλάξατε γνώμη". Αυτό είναι κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ».
Ο Στέφανος όμως έχει την ικανοποίηση να προσφέρει ανακούφιση στους ανθρώπους που γνωρίζει και να βλέπει τη χαρά τους όταν σε έναν ξένο τόπο βρίσκουν κάποιον να τους ακούσει και να τους μιλήσει στη γλώσσα τους.
Όλα αυτά βέβαια αλλάζουν και τη δική του σκέψη και οπτική για τη ζωή. Αναπόφευκτα. «Έχω δει ανθρώπους που βγαίνουν από τη θάλασσα κρατώντας το μόλις μερικών μηνών παιδί τους. Βάζω τον εαυτό μου στη θέση τους, όταν η 18χρονη κόρη μου βγαίνει το βράδυ στην Αθήνα κι εγώ ανησυχώ. Και λέω: Πώς μπορώ να ανησυχώ εγώ, όταν ο πρόσφυγας περνάει το πέλαγος το βράδυ με το παιδί του για να σωθούν κι οι δυο;».
Γι αυτόν «το μήνυμα είναι να είμαστε ανθρώπινοι με τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη».
Έμπειρη πλέον στις αποστολές και η 30χρονη Μαρίνα Σπυρiδάκη. Η ψυχολόγος της ομάδας, η οποία βρίσκεται στην Κω από τα τέλη Μαϊου, η οποία έχει δουλέψει και στο παρελθόν με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στα Κέντρα Κράτησης Μεταναστών στον Έβρο και στην παρέμβαση της οργάνωσης για ευάλωτους πληθυσμούς στο Κέντρο της Αθήνας.
Η πρώτη της δουλειά, κάθε μέρα είναι να γυρίζει μαζί με τον διερμηνέα στα μέρη που μένουν πρόσφυγες, να τους εξηγεί ποια είναι και πως μπορεί να του βοηθήσει. Και «συνήθως, όταν κάποιος θέλει να μιλήσει, έρχεται και με βρίσκει μετά, όταν είναι μόνος του, μακριά από τους δικούς του».
Όπως εξηγεί, οι πρόσφυγες φέρουν πολλά ψυχικά τραύματα. Από τον πόλεμο, τη απώλεια, το άγχος για την επιβίωση και την αναζήτηση ενός ασφαλούς τόπου και φυσικά το ίδιο το ταξίδι προς την Ευρώπη, και το θαλάσσιο πέρασμα. «Έχω δει παιδιά που έπεσαν στη θάλασσα και από τότε δεν πλησιάζουν καν στο νερό» ενώ άλλοι ξεσπούν σε κλάματα. Χωρίς να έχουν τη δύναμη να σταματήσουν ενώ αρκετοί ξαγρυπνούν φοβούμενοι για την ασφάλεια της οικογένειάς τους. Όπως ένας πατέρας που θυμάται η ψυχολόγος της ομάδας που τα βράδια έμενε ξύπνιος καθώς οι δικοί του κοιμούνταν στο δρόμο, σε ένα σκοτεινό σημείο και ο ίδιος ήταν διαρκώς ανήσυχος. «Αυτού του είδους βέβαια τα προβλήματα θα μπορούσαν να μην υπάρχουν αν υπήρχαν οργανωμένοι χώροι φιλοξενίας γι’ αυτούς τους ανθρώπους».
Η Μαρίνα έχει πολλές ακόμη ιστορίες να διηγηθεί. Όπως αυτή μιας μητέρας που είχε χάσει το ένα από τα παιδιά της. Μόλις 22 ημερών. «Μαζί της είχε διασωθεί ο άντρας της και η μεγαλύτερη κόρη της. Ήταν πολύ δύσκολο. Δεν έδινε πολλή σημασία στο παιδί που είχε διασωθεί. Μια στιγμή όμως το κοριτσάκι της πήγε κοντά της με βρεγμένο πρόσωπο κι ένα μαντίλι στο χέρι και η μητέρα άρχισε να το σκουπίζει και να το φροντίζει».
Άλλοι διασωθέντες πάλι φαντάζουν τόσο δυνατοί αλλά αρκεί μια στιγμή για να λυγίσουν. Ένας πατέρας που όλες τις μέρες ήταν βράχος και φρόντιζε τα παιδιά του ξέσπασε σε κλάματα μόνο όταν ο γιος τους άρχισε να ζητάει τη μαμά του».
Τώρα η Μαρίνα, κάθε φορά που ακούει τη μπουρού του πλοίου σκέφτεται το ίδιο πράγμα. «Τα πρόσωπα των ανθρώπων που γνώρισα. Ξέρω πως φεύγουν και τους εύχομαι νοητά καλή τύχη».
Ο 37χρονος Λυκούργος Αλεξάκης είναι επίσης μια ξεχωριστή περίπτωση στην ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα καθώς σύντομα θα βρεθεί και αυτός σε μια ξένη χώρα όπου θα προσπαθήσει να φτιάξει τη ζωή του. Βέβαια υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες. Η γυναίκα του ήδη εργάζεται στη Γερμανία, για την οποία ετοιμάζεται να αναχωρήσει και ο ίδιος προκειμένου να εργαστεί ως ιατρός παθολόγος που είναι και η ειδικότητά του. Πριν φύγει όμως από τη Ελλάδα αποφάσισε να μετάσχει σε μια ακόμη αποστολή, αφού και το 2009 είχε βρεθεί στην Πάτρα -προς παροχή βοήθειας σε μετανάστες χωρίς έγγραφα- αλλά και σε μια ακόμη στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία σε επείγουσα παρέμβαση κατά του παιδικού υποσιτισμού.
"Bλέπω ανθρώπους να βγαίνουν από τη θάλασσα με μωρά παιδιά στην αγκαλιά. Βάζω τον εαυτό μου στη θέση τους και αναρωτιέμαι πως μπορώ να ανησυχώ εγώ όταν η 18χρονη κόρη μου απλά βγαίνει έξω το βράδυ" Η πρώτη του εμπειρία με την Οργάνωση τον έπεισε να το επαναλάβει καθώς αισθάνεται μεγάλη ικανοποίηση, όπως λέει, όταν βλέπει πως η δουλειά του έχει άμεσο αποτέλεσμα και μάλιστα υπό δύσκολες συνθήκες, «σε μέρη που δεν πάει κανείς άλλος».
«Βλέπουμε ασθένειες όπως αυτές που συναντάμε και στον ελληνικό πληθυσμό. Λοιμώξεις του αναπνευστικού, δερματολογικά προβλήματα και τραυματισμοί. Ασθένειες δηλαδή που έχουν να κάνουν με το ταξίδι και με τις συνθήκες διαβίωσης. Βλέπουμε όμως και αρκετούς χρόνια πάσχοντες με διαβήτη, υπέρταση κλπ. Φανταστείτε λοιπόν έναν διαβητικό που μένει στο πάρκο στην Κω. Πρακτικά είναι άστεγος, μπορεί να έχει χάσει τα φάρμακά του στη θάλασσα ή ακόμα και αν τα έχει μαζί του δεν έχει τα μέσα να τα συντηρήσει σε ψύξη ενώ ταυτόχρονα δεν έχει πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα και παρακολούθηση. Αυτός ο άνθρωπος τι μπορεί να κάνει;».
Πιο πολύ όμως θυμάται «έναν Σύρο γύρω στα 60 χρόνια που δούλευε για χρόνια στο Ντουμπάι. Είχε αποκτήσει χρήματα και γύρισε πίσω στην πατρίδα του για να φτιάξει ένα όμορφο σπίτι και να ξεκουραστεί. Και πάνω που τα έφτιαξε όλα, ήρθε ο πόλεμος και κατέστρεψε τους κόπους μιας ζωής. Αναγκάστηκε να γίνει πρόσφυγας στην Ευρώπη. Ήταν όμως τόσο αξιοπρεπής...».
Αρκετές φορές συμμετέχει και στην κινητή ιατρική ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που χρησιμοποιεί ένα μικρός σκάφος για να καλύψει τις ανάγκες σε μικρότερα νησιά των Δωδεκανήσων, όπως η Λέρος, η Κάλυμνος και η Σύμη. Έτσι έτυχε να βρεθεί και σε περιστατικά διάσωσης.
«Δεν θα ξεχάσω όταν είδαμε μία βάρκα διαλυμένη στα απόκρημνα βράχια της Ψερίμου και λίγο πιο πάνω, ανθρώπους να προσπαθούν να ανέβουν τον απότομο γκρεμό. Ανάμεσά τους μια ηλικιωμένη γυναίκα γύρω στα 60 με 70 που δυσκολευόταν πολύ. Ακόμα κι εμείς δυσκολευόμασταν να προσεγγίσουμε και αναγκαστήκαμε να σταματήσουμε περίπου 10 μέτρα από την ακτή. Αμέσως βούτηξε ο ναυαγοσώστης της ομάδας με σωσίβιο και σκοινί και τραβούσε έναν έναν στο σκάφος. Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και διασώθηκαν όλοι οι άνθρωποι. Φανταστείτε όμως πως ένας εκ των διασωθέντων έπασχε από νεφρική ανεπάρκεια και πήγε αμέσως στο νοσοκομείο για αιμοκάθαρση».
Τελικά, όπως μας λέει «Όταν βλέπω τους Σύρους, μεταξύ των οποίων και αρκετούς γιατρούς, είναι σαν να βλέπω την οικογένειά μου. Ξαφνικά έγινε κάτι, κι έγιναν πρόσφυγες. Τελικά, δεν είναι κάτι τόσο μακρινό».
Η ομάδα διαθέτει ακόμη έναν διερμηνέα, τον 27χρονο Φαργάντ Αγκατζάν από το Αφγανιστάν ο οποίος πραγματοποιεί την πέμπτη αποστολή του με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Στην Κω βρίσκεται από τον Ιούνιο και η βοήθεια που προσφέρει είναι πολύτιμη καθώς μιλάει Ουρντού, Φάρσι, Παστούν, Χίντι, Νταρί και Παντζάμπι και μπορεί να επικοινωνεί με πολίτες από Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ινδία και Μπαγκλαντές.
Κίνητρο του, είναι να βοηθήσει όλους εκείνους που σήμερα βρίσκονται στη ίδια ή και χειρότερη θέση από αυτή που είχε βρεθεί ο ίδιος. «Έχω ζήσει όλα αυτά που περνάνε. Θέλω να τους προσφέρω όλα όσα δεν είχα εγώ. Αν κάποιος με έπιανε από το χέρι, όταν είχα έρθει ανήλικος στην Ελλάδα και κοιμόμουν στα πάρκα, τώρα θα είχα σπουδάσει. Θα ήμουν άλλος άνθρωπος. Πολλοί συγγενείς μου ήταν γιατροί ή νοσηλευτές. Από τότε που γεννήθηκα, ήμουν πολύ κοντά στην ιατρική. Μάλιστα ήθελα να σπουδάσω νοσηλευτική στην Ελλάδα, αλλά δεν ήταν εύκολο για εμένα». Ίσως γι’ αυτό να του αρέσει να δουλεύει με τους Γιατρούς Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
Ο Φαργάντι όταν μιλά με πρόσφυγες μπορεί να ταυτιστεί με όσα του εξιστορούν. «Όλοι σου λένε ότι έχουν δει το θάνατο με τα μάτια τους, αλλά ότι ο Θεός τους έδωσε μια δεύτερη ζωή. Όπως κι εγώ, όταν ήμουν μικρό παιδί στο Αφγανιστάν είχα δύο επιλογές αν έμενα εκεί: ή να πεθάνω ή να πάρω όπλο και να σκοτώνω κι εγώ. Οπότε λες, αξίζει να προσπαθήσω κάτι διαφορετικό. Το ίδιο μου έλεγε και η μητέρα μου. Στην Ευρώπη μόνο βλέπουμε μια ασφαλή ζωή…».
Ωστόσο δηλώνει απογοητευμένος καθώς «είναι η ίδια η Ευρώπη αυτή που αναγκάζει πολλούς να πνιγούν στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην ασφάλειά της. Πραγματικά δεν ξέρω τι να πω για αυτό».
"Είδαμε μια διαλυμένη βάρκα σε βράχια στην Ψέριμο και άνθρωποι να προσπαθούν να ανέβουν έναν απότομο γκρεμό. Δυσκολεύονταν όπως και εμείς. Φανταστείτε πως ανάμεσά τος ήταν άνθρωποι 60 ή 70 ετών και ένας που είχε νεφρική ανεπάρκεια"
Η χειρουργός της ομάδας, και 38 χρονών σήμερα, Αναστασία Παπαχρίστου φαίνεται πως ανήκει σε εκείνους τους ανθρώπους που από τα νεανικά τους χρόνια ζυμώθηκαν σε εθελοντικές ομάδες και αν και τα χρόνια πέρασαν, το ενδιαφέρον της να προσφέρει δεν έσβησε. Μητέρα πλέον τριών παιδιών και εργαζόμενη σε ιδιωτική κλινική, βρίσκεται δύο και πλέον μήνες στη Κω.
«Ασχολούμαι από τα φοιτητικά μου χρόνια με εθελοντικές και ιατρικές οργανώσεις. Αυτή τη στιγμή είμαστε μέρος της Ιστορίας. Γράφεται μπροστά μας. Ήθελα να συμμετέχω ενεργά και όχι να είμαι ένας απλός παρατηρητής. Με αυτό τον τρόπο είσαι σε θέση να κάνεις μια βαθιά θεώρηση των πραγμάτων», όπως λέει.
Δεν ξεχνά όμως να «δει τα πράγματα» και με το βλέμμα μια μητέρας. «Ως μητέρα κι εγώ, είχα δύσκολο έργο. Καταλάβαινα ότι μόλις είχαν ξεκληριστεί ολόκληρες οικογένειες. Η κάθε ιστορία ήταν ξεχωριστό βιβλίο. Πρόκειται για μοναδικούς ανθρώπους με μοναδική διαδρομή και όνειρα για το μέλλον. Ξέφυγαν από τον πόλεμο για να ακολουθήσουν αυτά ακριβώς τα όνειρα. Για να ζήσουν εκείνοι και τα παιδιά τους μια ζωή με αξιοπρέπεια. Δυστυχώς όμως, πολλοί από αυτούς δεν τα κατάφεραν κι έχασαν τα πάντα στη θάλασσα. Ακόμη και την ίδια τους τη ζωή».
Οι ασθενείς που βλέπει στην Κω είναι συχνά χρόνια πάσχοντες ή άτομα με ειδικές ανάγκες που ίσως να φεύγουν και γι’ αυτό το λόγο από την πατρίδα τους «καθώς δεν βρίσκουν πλέον την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και την απαραίτητη φροντίδα στο εχθρικό περιβάλλον που επικρατεί στις πατρίδες τους», υπάρχουν όμως και πολλές αναπνευστικές λοιμώξεις και διαρροϊκά σύνδρομα κακής διατροφής. «Βλέπετε, ο καθένας θα τραφεί εδώ με ό,τι και όπως μπορεί». Δεν λείπουν όμως και τα θύματα βίας ή ακόμα και βασανισμού αλλά και τραυματισμοί λόγω του θαλάσσιου περάσματος σε ξέρες και βράχια.
Είναι όμως κατηγορηματική και απαντά σε όσους διατυπώνουν αβάσιμες εκτιμήσεις περί «υγειονομικής βόμβας που συνιστούν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες». «Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα υγειονομικής βόμβας. Αντίθετα, υγειονομική βόμβα είναι οι συνθήκες διαβίωσης που εμείς τους προσφέρουμε εδώ, καθώς δεν υπάρχει καμία δομή υποδοχής».
Η 32χρονη Δώρα Χατζή, είναι προαγωγός υγείας και πρόσφατα ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της στην Ιατρική Αθηνών το οποίοι εστιάζει στην διαχείριση ιατρικών κρίσεων.
Βρέθηκε στην Κω τον Αύγουστο και η άφιξή της συνέπεσε τις ημέρες που υπήρχε μεγάλη ένταση στο νησί Βρίσκεται στην Κω από τα μέσα Αυγούστου, τις ημέρες που υπήρξε μεγάλη ένταση στο νησί εξαιτίας των ανύπαρκτων υποδομών και της κατακόρυφης άφιξης των αφίξεων προσφύγων.
«Δουλειά μου είναι να ενημερώνω διαρκώς και το δυνατόν περισσότερους για την παροχή ιατρικής φροντίδας από την ομάδα μας. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως βγαίνουμε στους δρόμους κάθε μέρα με τους διερμηνείς και μιλάμε με τον κόσμο που αναγκάζεται να ζει στους δρόμους της πόλης». διαμένει στους δρόμους της πόλης.
Οι περισσότεροι όπως μας λέει θέλουν να ενημερωθούν και δείχνουν ευγνώμονες καθώς κατά την άφιξή τους στο νησί δεν γνωρίζουν τίποτα για τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν. «Δεν ξέρουν τι έχουν να αντιμετωπίσουν. Είναι σαν χαμένοι».
Βέβαια, όπως μας εξηγεί προτεραιότητα έχουν πάντα οι ευπαθείς ομάδες όπως έγκυες γυναίκες, ασθενείς, οικογένειες με παιδιά στους οποίους η ομάδα μοιράζει είδη πρώτης ανάγκης και σκηνές.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τους ανθρώπους που έχω συναντήσει όλο αυτό τον καιρό στην Κω. Όλοι κουβαλάνε τη δική τους. Πολλές φορές τραγική ιστορία με απώλεια συγγενών στην πατρίδα τους ή ακόμα και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού…Με στενοχωρεί που δεν τους παρέχουμε την υποδοχή που τους οφείλουμε αλλά και που δεν τους αποδίδουμε τον σεβασμό που απαιτείται σε τέτοιες καταστάσεις. Είμαστε όλοι άνθρωποι και οφείλουμε να διαχειριστούμε αυτή την κατάσταση με όρους ανθρωπισμού. Γιατί; Είναι θέμα Δικαιοσύνης. Πρέπει να είμαστε δίκαιοι με τους ανθρώπους και οφείλουμε να βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση τους».
*Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν ιατρική φροντίδα και ψυχολογική υποστήριξη ενώ επίσης διανέμουν είδη πρώτης ανάγκης στους πρόσφυγες που φτάνουν στα Δωδεκάνησα και τη Λέσβο ή συγκεντρώνονται στα σύνορα με την ΠΓΔΜ. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν δύο πλοία που διενεργούν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης προσφύγων στη Μεσόγειο. Μέσα στους 4 πρώτους μήνες έχουν διασώσει περισσότερους από 15.000 ανθρώπους ενώ αυτή την περίοδο έχουν άμεση ανάγκη από γιατρούς και νοσηλευτές.
Σημειώνεται πως η Οργάνωση δεν συλλέγει δωρεές σε είδος καθώς διαθέτει ειδικά συσκευασμένα, εξειδικευμένα και τυποποιημένα είδη πρώτης ανάγκης, τα οποία πληρούν τις διεθνείς ποιοτικές προδιαγραφές, μεταφέρονται άμεσα στα επείγοντα περιστατικά και παράλληλα εξασφαλίζουν χαμηλότερο κόστος παραγωγής και μεταφοράς. Επίσης, το καθεστώς εργασίας στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα είναι αμειβόμενο. Ο εθελοντισμός, ο οποίος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας της οργάνωσης, έχει να κάνει περισσότερο με τα κίνητρα που κινητοποιούν τους ανθρώπους για να βρεθούν με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους όπου υπάρχει ανάγκη.