Είναι «το ελληνικό χρέος το κλειδί για την προσφυγική κρίση» όπως υποστηρίζει κεντρικός αρθρογράφος των Financial Times ή μήπως «η Ευρώπη βρίσκεται σε κατάσταση πανικού»; Η «πρόταση» που διατυπώνεται από τον Gideon Rachman, ειδικό επί διπλωματικών θεμάτων, προβάλλει ως λύση, ένα...παζάρι: την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους από το παντοδύναμο Βερολίνο με αντάλλαγμα την...φιλοξενία σε στρατόπεδα των προσφύγων που φτάνουν στα νησιά μας δραπετεύοντας από χώρες της εμπόλεμης Μέσης Ανατολής.
Ουσιαστικά τα προβλήματα του ευρώ και της προσφυγικής κρίσης υποβαθμίζονται σε μια αναμέτρηση δύο κρατών αδιαφορώντας για την ΕΕ των 28 ή των 19 κρατών της Ευρωζώνης, το Βερολίνο αναδεικνύεται στη «δύναμη» που μετρά και αποφασίζει να «κόψει» από το ελληνικό χρέος για να μπορέσει να δραπετεύσει η Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ από μια «πολιτική για το προσφυγικό» που δεν βγαίνει. Και, όπως φαίνεται υπάρχουν δυνάμεις που οδηγούν την Ελλάδα- εσκεμμένα ή από λανθασμένες εκτιμήσεις- σε απομόνωση και καλλιεργούν ως διέξοδο την εθελούσια αλλά έναντι ανταλλάγματος αποδοχής «εγκλωβισμού» των προσφύγων σε νησιωτικά στρατόπεδα. Με όποιο, προφανώς κόστος για την κοινοτική εταίρο Ελλάδα και την ίδια την Ένωση, πολύ περισσότερο τις εκατοντάδες χιλιάδες ψυχές που συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε σήμερα ως την μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε αυτή την παρτίδα σκάκι, το πρόβλημα του ελληνικού χρέους και η διακαής εκπεφρασμένη επιθυμία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για ελάφρυνση, «επιτρέπει» αυθαίρετα σε ευρωπαϊκούς κύκλους να συνδέσουν αυτή την αναγκαιότητα- που παραδέχεται και το ίδιο το ΔΝΤ- με ένα «κάλπικο» ενδιαφέρον για το επιπρόσθετο βάρος που σηκώνει η χώρα από το προσφυγικό. Τώρα που το παζάρι με την Τουρκία ναυαγεί ξεκινά ένα νέο: μείωση του χρέους και χρηματική βοήθεια για να μην φτάσουν ποτέ οι πρόσφυγες στο ευρωπαϊκό βορρά.
- Το άρθρο ξεκινά από την «διαπίστωση» πως η Ελλάδα και η Γερμανία είναι οι πρωταγωνιστές των δύο μεγάλων κρίσεων που δοκιμάζουν την Ευρώπη: την κρίση του ευρώ και την προσφυγική κρίση. Κατά τον αρθρογράφο, τα δύο αυτά προβλήματα αλλά και η λύση τους έχουν τη ρίζα τους μόνο στην αναμέτρηση των δύο κρατών – πρωταγωνιστών και η λύση υποστηρίζεται πως πρέπει να βρεθεί από μια μεταξύ τους «συναλλαγή». Και φυσικά όχι στο πλαίσιο μιας Ένωση 28 Κρατών, ή 19 στην περίπτωση της Ευρωζώνης με κοινούς κανόνες, υποχρεώσεις και δικαιώματα. Έτσι βέβαια αποσιωπώνται και όλοι οι άλλοι ουσιώδεις παράγοντες γέννησης των δύο προβλημάτων όπως η αρχιτεκτονική δομή της Ευρωζώνης, τα σφάλματα στη διαχείριση μιας διεθνούς κρίσης που έγινε ευρωπαϊκή – ή μια σειρά άλλων προβλημάτων που έχουν αναδείξει γκουρού της οικονομίας και νομπελίστες- ή ακόμη η εγγενή απροθυμία των κρατών-μελών να εξυπηρετήσουν τα κοινά συμφέροντα της ΕΕ αντί τα στενά εθνικά όπως συμβαίνει και με την οικονομική και με την προσφυγική κρίση.
- Με δεδομένα λοιπόν το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας και της αποτυχίας διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης που αποτελεί μείζον πρόβλημα για το Βερολίνο, υποστηρίζει πως όλα θα μπορούσαν να λυθούν με μια οριστική διευθέτηση μεταξύ Ελλάδας-Γερμανίας: «Ήρθε η ώρα να είμαστε δημιουργικοί σχετικά με το πως θα μπορούσαν να συνδεθούν σε ένα διπλωματικό πακέτο που θα βοηθούσε στην επίλυση και των δύο... Η Ελλάδα συμφωνεί να σφραγίσει τα βόρεια σύνορα της με τη βοήθεια της ΕΕ, σταματώντας της μεταναστευτικές ροές προς την βόρεια Ευρώπη... Το σχέδιο μπορεί να μοιάζει παρατραβηγμένο. Αλλά, μέρη αυτού έχουν κάνει την εμφάνισή τους είτε δοκιμαστικά είτε από λάθος. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι γνωστό πως εξετάζουν το ενδεχόμενο οριοθέτησης της Ελλάδας με το μπλοκάρισμα των συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Μακεδονίας (σ.σ. πΓΔΜ) που είναι και η βασική οδός προς τον βορά. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, αυτό το σχέδιο “υποστηρίζεται από το Βερολίνο”».
- «Σε αντάλλαγμα, η Γερμανία θα μπορούσε να συμφωνήσει σε μια γενναία διαγραφή του ελληνικού χρέους και στην παροχή άμεσης οικονομικής βοήθειας για να αντιμετωπίσει η Ελλάδα την κρίση». Βέβαια, γνωρίζουμε πως «διαγραφή» του ελληνικού χρέους δεν μπορεί να γίνει οπότε ίσως η λέξη χρησιμοποιείται για λόγους εντυπωσιασμού. Αλλά αυτή δεν είναι η μόνο ανακρίβεια στο άρθρο... Σε άλλο βέβαια σημείο, κάνει λόγο για «ελάφρυνση του χρέους», την οποία θα υποστήριζε, όπως τονίζει η Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ και θα μπορούσε να δικαιολογήσει στους «Γερμανούς φορολογούμενους» εάν υπήρχε διέξοδος το πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης.
Βασικό ερώτημα βέβαια κατόπιν όλων αυτών, είναι το πως φτάσαμε ως εδώ και η HuffPost Greece απευθύνθηκε- με βάση και το τελευταίο αυτό δημοσίευμα που φαίνεται να αντανακλά απόψεις και σκέψεις που υπάρχουν εντός της ΕΕ- στον αντιπρόεδρο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δημήτρη Χριστόπουλο. «Εδώ και κάμποσο καιρό και κυρίως μετά την αναδίπλωση της γερμανικής γενναιόδωρης ρητορικής στις αρχές του καλοκαιριού σχετικά με το προσφυγικό, η Ε.Ε. έχει μπει σε μια αδιέξοδη φοβική περιδίνηση.Κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να μειώσει τις ροές. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αλλά και η ΕΕ εθελοτυφλούν μπροστά στο πρόβλημα που ουσιαστικά μας ταπεινώνει. Νομίζουν ότι θα διώξουν την Ελλάδα από τη Σένγκεν και έτσι θα λυθεί το πρόβλημά τους. Μα πράγματι απορώ πώς είναι δυνατό να σκέφτονται τέτοιες ανοησίες».
Η αλήθεια είναι πως η ΕΕ οδηγείται από την μια αποτυχημένη προσπάθεια στην άλλη, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προσφυγικού. «Ξεκίνησε το παζάρι με την Τουρκία με τα τρία δις και τις βίζες, ένα παζάρι όμως που δύσκολα θα καταλήξει σε deal για διάφορους λόγους που παρέλκει να αναλυθούν εδώ. Παρέλκει να πούμε επίσης πόσο νοσηρές είναι αυτές οι διευθετήσεις για τα δικαιώματα των ανθρώπων και για το ίδιο το προσφυγικό δίκαιο που οι Ευρωπαίοι κοντεύουν να το καταντήσουν έναν ρομαντικό νομικό αναχρονισμό της επαύριον του Δευτέρου Παγκοσμίου. Το τελευταίο λοιπόν στιγμιότυπο αυτών των deals που επιχειρούνται - ή φέρονται πως μπορούν να υλοποιηθούν - είναι η συζήτηση σχετικά με το ελληνικό χρέος» αναφέρει ο κ.Χριστόπουλος.
Όπως τονίζει, ουσιαστικά είναι η ίδια λογική με τη συμφωνία με την Τουρκία και στην περίπτωση που συζητείται σήμερα: «Απλώς εδώ επειδή εμείς χρωστάμε, δρομολογείται η εξοικείωση των Ευρωπαίων πολιτών στη λογική του συμψηφισμού με τον οφειλέτη. Μια λογική απολύτως οικεία και εύλογη στο αστικό και φορολογικό δίκαιο, πλην όμως αδιανόητη σαν μιλάμε για ανθρώπινες ζωές. Και κυρίως άσκοπη, μικρόψυχη»
Παράλληλα όμως είναι και αδιέξοδη, ή όπως σχολιάζει ο κ. Χριστόπουλος «Τελικά βλακώδης», αφού «οι πρόσφυγες την Βόρεια Ευρώπη ορέγονται και όχι την Ελλάδα. Μόλις γύρισα από Τουρκία που ήμουν σε αποστολή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το κουρδικό και μπορώ να πω απερίφραστα ότι ο ευρωπαϊκός κυνισμός με ξεπερνάει. Ξεπερνάει ακόμη και την τουρκική αγοραία βουλιμία, ξεπερνάει ακόμη και την ελληνική διοικητική ματαίωση των καιρών μας».
Ποιος όμως είναι ο τελικός κίνδυνος. Ο κ. Χριστόπουλος αναφέρει «πως ιδέα έχει μπει και μάλιστα, η ιδέα έχει ένα μεγάλο συν: οι δανειστές μετά από απανωτές και οδυνηρές αποτυχίες κατάλαβαν ότι τα λεφτά τους δεν πρόκειται να τα πάρουν, άρα καλοσκέφτονται να πληρωθούν σε είδος και μάλιστα να πουλήσουν αυτό το είδος ακριβά και στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Συζητάμε για όνειδος».