Τουλάχιστον 50.668 πρόσφυγες που εγκατέλειψαν τις εστίες τους, στις μαστιζόμενες από τη βία χώρες τους στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, έφτασαν στις ευρωπαϊκές ακτές τον Ιανουάριο του 2016 σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Πρόκειται για το δεκαπλάσιο αριθμό συγκριτικά με τα στοιχεία του 2015 για τον ίδιο μήνα.
Ο αριθμός είναι σοκαριστικός εάν αναλογισθεί κανείς ότι το 2015 οι νεοαφιχθέντες μέσω θαλάσσης στην Ελλάδα, προερχόμενοι κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, ανήλθαν στους 860.000 περίπου.
Κατά την ίδια περίοδο, περισσότεροι από 700 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται στο Αιγαίο (στα ελληνικά και στα τουρκικά χωρικά ύδατα), ενώ μέχρι στιγμής το 2016, περίπου 38.000 άνθρωποι έχουν καταφτάσει στα ελληνικά νησιά.
Τα στοιχεία αυτά μαρτυρούν ότι οι προσφυγικές ροές δεν σταματούν, κάτι που γίνεται αντιληπτό εάν αναλογιστεί κανείς ότι μέσα σε 48 ώρες έως τις 21 Ιανουαρίου σημειώθηκε απότομη αύξηση, με πάνω από 3.000 αφίξεις την ημέρα εν μέσω θυελλωδών καιρικών συνθηκών.
Οι νεοαφιχθέντες πρόσφυγες είπαν στην Ύπατη Αρμοστεία ότι οι τιμές των διακινητών έχουν πέσει στο μισό τις τελευταίες μέρες. «Η έκπτωση αυτή αποτελεί έναν απεχθή και λυπηρό τρόπο να δελεάσουν πρόσφυγες και μετανάστες να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους σε αυτές τις εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες» αναφέρει η Ύπατη Αρμοστεία.
Επίσης παρατηρείται ακόμη μια αλλαγή. Το 2015 περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες ήταν άνδρες. Σήμερα το ποσοστό αυτό έπεσε στο 44% και αυτό διότι περισσότερες γυναίκες και παιδιά ή ολόκληρες οικογένειες αποφασίζουν να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους με την ελπίδα να τους χορηγηθεί άσυλο και να ζήσουν σε μια καλύτερη ζωή σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα.
Ειδικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας που επικαλείται η Ύπατη Αρμοστεία, από την 1η έως και την 25 Ιανουαρίου το 44% των προσφύγων που έφτασαν στην Ελλάδα ήταν άνδρες, το 35% παιδιά και το 21% γυναίκες.
Οι συνολικές αφίξεις για τον Ιανουάριου του 2016 ανέρχονται σε 53.848 με μέσο όρο 1.923 πρόσφυγες την ημέρα. Σημειώνεται ότι ο μέσος όρος αφίξεων το Δεκέμβριο που μας πέρασε ανερχόταν σε 3.508.
Δυστυχώς όμως στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη πολλοί από τους πρόσφυγες δεν τα καταφέρνουν και χάνουν τη ζωή τους στα νερά του Αιγαίου. Βάσει των στοιχείων της Ύπατης Αρμοστείας το 2015 272 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στα ελληνικά χωρικά ύδατα και 152 αγνοούνται. Για τον Ιανουάριο και συγκεκριμένα έως τις 28 Ιανουαρίου 2016 94 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και άλλοι 34 αγνοούνται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι μόνο οι μετανάστες που διασχίζουν το Αιγαίο με προορισμό κάποιο από τα ελληνικά νησιά, αλλά υπάρχουν και αυτοί που φεύγουν από τη Βόρεια Αφρική και έχουν προορισμό την Ιταλία. Τον Νοέμβριο οι πρόσφυγες που έφτασαν στις ιταλικές αρχές ανήλθαν στους 3.218, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο, όμως τον Δεκέμβριου του 2015 ο αριθμός αυτός τριπλασιάστηκε.
Την ίδια ώρα αυξάνουν οι φωνές στην Ευρώπη για αποπομπή της χώρας μας από τη Σένγκεν με προειδοποιητικά σήματα, από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις, εφόσον η Ελλάδα δεν ολοκληρώσει τα hotspots σε τρεις μήνες.
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα είναι συνεπής στις υποχρεώσεις της σε σχέση με το προσφυγικό και τόνισε ότι θα παλέψει ώστε να φύγουν από το τραπέζι των συζητήσεων στην Ευρώπη προτάσεις περί εξόδου της χώρας μας από την Σένγκεν. Όπως ο ίδιος είπε, είναι εντυπωσιακό ότι «η άποψη που στοχοποιεί και τιμωρεί την Ελλάδα να βγει από τη Σέγκεν είναι διαφορετική από την επίσημη άποψη της Κομισιόν μέχρι τώρα», καθώς όπως είπε: «στη σύνοδο υπουργών στην Ολλανδία αυτή η άποψη δεν εκφράστηκε, δεν συζητήθηκε».
Παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ( Human Rights Watch) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο «να μπει σε καραντίνα η Ελλάδα».
«Είναι βαθύτατα ανησυχητικό να ακούμε τους ηγέτες της ΕΕ να συζητούν σχέδια για να παγιδεύσουν τους ανθρώπους στην Ελλάδα με τη σφράγιση των βόρειων συνόρων της χώρας, ενώ οι άνθρωποι εξακολουθούν να διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να φτάσουν στην Ευρώπη, και χιλιάδες άλλοι υποφέρουν στην Ελλάδα», δήλωσε η Εύα Κιοσσέ, ειδικός για την Ελλάδα της Human Rights Watch, προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα έχει το μερίδιο της ευθύνης για την κατάσταση στην περιοχή, αλλά η μετατροπή της χώρας σε μια αποθήκη δεν είναι λύση για την κρίση των προσφύγων στην Ευρώπη».
Η κριτική το Παρατηρητηρίου στη χώρα μας είναι αυστηρή: «Στην Ελλάδα, η αποτυχία των διαδοχικών κυβερνήσεων να υιοθετήσουν συνεκτική πολιτική μετανάστευσης και ασύλου, τα χρόνια κακής διαχείρισης του συστήματος ασύλου, και, πιο πρόσφατα, η βαθιά οικονομική κρίση και η δραματική αύξηση στις αφίξεις μέσω θαλάσσης από την Τουρκία, δημιούργησαν μια ανθρωπιστική κρίση. Η κυβέρνηση έχει αποτύχει να προβλέψει τις πιο βασικές ανάγκες και τα δικαιώματα των χιλιάδων αιτούντων άσυλο και των μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου, στην Αθήνα ή στα βόρεια σύνορά της με την ΠΓΔΜ,».
Ωστόσο καταλήγει υπογραμμίζοντας: «Το να παγιδευτούν οι αιτούντες άσυλο στις υπό του μετρίου συνθήκες που ισχύουν στην Ελλάδα θα ήταν καταστροφικό για τις γυναίκες, τους άντρες και τα παιδιά και θα ήταν το ακριβώς αντίθετο από τον διαμοιρασμό ευθύνης που θα θέλαμε να δούμε».
Αβραμόπουλος: Δεν τίθεται και δεν τέθηκε θέμα εξόδου της Ελλάδας από τη Σένγκεν
«Ούτε τέθηκε, ούτε συζητήθηκε έξοδος καμίας χώρας από τη ζώνη Σένγκεν» δήλωσε μιλώντας σε εκδήλωση του Εconomist «The world in 2016-Gala Dinner» στην Αθήνα ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, επισημαίνοντας παράλληλα πως κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται καν.
Ωστόσο τόνισε όμως πως «αυτό που είναι αυτονόητο, είναι ότι όλες οι χώρες μέλη της ζώνης Σένγκεν οφείλουν να εφαρμόζουν τα όσα προβλέπονται από τον συνοριακό κώδικα».
Ο κ. Αβραμόπουλος επεσήμανε πως η εφαρμογή των κοινών κανόνων διασφαλίζει το μεγάλο αυτό επίτευγμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αλλά και προστατεύει τα ίδια τα κράτη-μέλη καθώς, όπως είπε, «όλοι μοιραζόμαστε την ευθύνη για την ασφαλή μας ελεύθερη μετακίνηση στη ζώνη Σένγκεν».