«Κάποτε ήταν ένα δράκος...». Ο αστικός μύθος πίσω από τα υπέροχα έθιμα της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς

«Κάποτε ήταν ένα δράκος...». Ο αστικός μύθος πίσω από τα υπέροχα έθιμα της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς

Πυροτεχνήματα, δράκοι, χορός στους δρόμους, δυνατοί ήχοι και μουσικές και παντού να κυριαρχεί το κόκκινο. Αυτή είναι λίγο- πολύ η εικόνα που έχουμε στη Δύση για την Κινεζική Πρωτοχρονιά που γιορτάζεται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, όπου δηλαδή υπάρχουν Κινέζοι.

Η πρώτη ημέρα του σεληνιακού ημερολογίου- που επί αιώνες ακολουθούσε η Κίνα- αποτελεί για του Κινέζους όμως πολύ περισσότερα από αυτό που εμείς βλέπουμε. Είναι η πιο σημαντική γιορτή και συνοδεύεται πάντα από το αντάμωμα όλων των μελών της οικογένειας- από παππούδες και προπάππους μέχρι εγγόνια και δισέγγονα και μακρινά ξαδέρφια- που όπου και εάν βρίσκονται, σε όποια γωνιά της...ατελείωτης Κίνας προσπαθούν να βρεθούν όλοι γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Είναι κάτι σαν το δικό μας Πάσχα ή έναν συνδυασμό Χριστουγέννων και Ημέρας των Ευχαριστιών για τους Αμερικανούς..

Οι παραδόσεις όμως της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς διαφέρουν πολύ...Είναι όμως εξίσου – ή ίσως και περισσότερο για κάποιους- ενδιαφέρουσες. Βασικά στοιχεία των εθίμων αυτών των ημερών είναι όπως είπαμε, τα πυροτεχνήματα, το κόκκινο χρώμα αλλά και η φιγούρα του δράκου που συνδέονται με τον λαϊκό μύθο για το τέρας που χιλιάδες χρόνια πριν, λυμαινόταν ένα χωριό.

Ο αστικός μύθος του Nian

Σύμφωνα με τον μύθο, μια μικρή ομάδα χωρικών έδωσε σκληρή μάχη για να εκδιώξει τον Nian – το μυθικό τέρας- και το κατάφερε τρομάζοντας με εκκωφαντικούς ήχους και χρησιμοποιώντας διάφορα αντικείμενα κόκκινου χρώματος. Ο μόνος τρόπος για να κρατηθεί μακριά το τέρας ήταν να κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα κάθε χρόνο ενώ αυτό το υπέροχο παραμύθι εξιστορείται καταπληκτικά και στο βίντεο του CCTV Νews.

Η ίδια δε η ονομασία της κινεζικής πρωτοχρονιάς, που είναι Guo Nian, μεταφράζεται ως «αντιμετωπίζοντας τον Nian» παραπέμποντας στη μάχη κατά του τέρατος.

Βέβαια, οι ιστορικές καταβολές της κινεζικής πρωτοχρονιάς, διαφέρουν. Το σεληνιακό ημερολόγιο, που πηγαίνει πίσω στο 3.000 πΧ, υιοθετήθηκε όπως και από άλλους πολιτισμούς για να βοηθήσει τους αγρότες να υπολογίζουν την κατάλληλη περίοδο για σπορά, θερισμό και άλλες αγροτικές εργασίες.

Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, το νέο έτος βάσει του σεληνιακού ημερολογίου (που πέφτει διαφορετικές ημέρες στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο) ήταν η καλύτερη περίοδος για τους αγρότες να ξεκουραστούν αφού δεν υπήρχαν σημαντικές εργασίες που έπρεπε να φέρουν σε πέρας, όπως αναφέρει και το Ινστιτούτο Ανατολικής Ασίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια.

...και η αγροτική παράδοση

Ως αποτέλεσμα, όπως αναφέρει και το Vox, μέλη οικογενειών που ζούσαν σε διάφορες περιοχές της αχανούς χώρας εκμεταλλεύονταν τις ημέρες αργίας για να συναντηθούν και γιορτάσουν μαζί.

Αυτή η αγροτική λοιπόν γιορτή βοήθησε στην ανάδειξη μια σειράς εθίμων όπως και τον μύθο του τέρατος Nian, ή αυτόν για τα «τυχερά» φαγητά όπως τα φιστίκια και τους σπόρος λωτού ακόμη και ένα συγκεκριμένο τελετουργικό καθαριότητας του σπιτιού.

Το 1912 η Κίνα υιοθέτηση επίσημα το Γρηγοριανό Ημερολόγιο και έτσι η 1η Ιανουαρίου έγινε η ημέρα της Πρωτοχρονιάς ενώ η κινεζική πρωτοχρονιά και οι εορτασμοί πριν και μετά από αυτή ονομάζονται πλέον «Εαρινοί Εορτασμοί» ή «Εαρινό Φεστιβάλ».

Όπως και να λέγεται όμως, το σημαντικό είναι πως η παλιά Κινέζικη Πρωτοχρονιά γιορτάζεται μέχρι σήμερα απ' άκρη σε άκρη στην Κίνα αλλά και όπου, ανά τον κόσμο, υπάρχουν Κινέζοι.

Δημοφιλή