Όταν πριν λίγο καιρό, ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου, δημοσιεύσαμε ένα άρθρο με αποφθέγματα της Μαλβίνας Κάραλη για τον έρωτα και τις σχέσεις, η ανταπόκριση του κοινού ήταν τεράστια -μεγαλύτερη ακόμα κι από όσο περιμέναμε. Αυτό όμως συμβαίνει κάθε φορά που δημοσιεύεται οτιδήποτε σχετικά με την Μαλβίνα: ο κόσμος αυτόματα το λατρεύει.
Γυναίκες της τάξης μιας Μαλβίνας Κάραλη, μιας Μελίνας Μερκούρη, μιας Αλίκης Βουγιουκλάκη είχαν πάντα μια σαρωτική επιρροή στο κοινό, το συγκινούσαν, το μάγευαν. Μπορεί τα προαναφερθέντα ονόματα να μην είχαν ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τους, είχαν όμως τα ίδια χαρακτηριστικά που γοήτευαν τόσο τους άντρες όσο και τις γυναίκες και εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να συναρπάζουν: σαγηνευτική προσωπικότητα, εκτυφλωτική ακτινοβολία, δυναμική παρουσία.
Στήνοντας το αφιέρωμα στη σύγχρονη γυναίκα που τρέχει αυτή την εβδομάδα στη HuffPost, προέκυψε κάποια στιγμή η εξής απορία: υπάρχουν παρόμοιες ισχυρές παρουσίες στην Ελλάδα σήμερα; Δεν μιλάμε φυσικά για μια δεύτερη Μαλβίνα ή μια Μερκούρη 2.0, αυτό θα ήταν αδιανόητο. Οι εποχές έχουν αλλάξει, τα ήθη έχουν αναδιαμορφωθεί και τα πρότυπα του σύγχρονου κοινού καλύπτουν πλέον διαφορετικές ανάγκες. Παρ' όλα αυτά όμως, η απορία μένει η ίδια. Υπάρχει μια συγκεκριμένη Ελληνίδα -ή και περισσότερες, που να επηρεάζουν με την ίδια σαρωτική δύναμη τις γυναίκες και τους άντρες της χώρας; Κι αν όχι, που οφείλεται αυτό;
Για να βρούμε την απάντηση ζητήσαμε τη βοήθεια τριών γυναικών που τόσο λόγω φύλου όσο όμως, κυρίως, λόγω του χώρου εργασίας τους και της πολύχρονης εμπειρίας που τους έχει προσφέρει, έχουν μια πιο ολοκληρωμένη άποψη πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Μίνα Μπιράκου
Διευθύντρια έκδοσης του περιοδικού InStyle
Η παρούσα εποχή παγκοσμίως, είναι περισσότερο μια εποχή αποδόμησης ειδώλων. Προφανώς όλα έχουν αλλάξει σαρωτικά με την έλευση των social media. Παλιά, οι stars είχαν μια απόμακρη αίγλη, έναν τρόπο ζωής που προβαλλόταν επιλεκτικά μέσω του Τύπου και έδινε τροφή για όνειρα, αλλά και δεν εμπεριείχε φθορά καθημερινότητας.
Σκεφτείτε π.χ. να είχε η Marilyn Monroe Instagram, όπως η Rihanna, που έχει πια κλέψει τη δουλειά των παπαράτσι, ανεβάζοντας τον εαυτό της σε κάθε πιθανή φάση. Ή δείτε πόσο μαζική είναι η υστερία για την οικογένεια Kardashian. Επομένως, είναι αναμενόμενα δύσκολο να συντηρηθεί ένα παλαιάς λογικής star system. Το ίδιο ισχύει και στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχει απόσταση μεταξύ διάσημων και καθημερινού κόσμου. Στα ίδια μέρη τρώνε, διασκεδάζουν, κυκλοφορούν. Οι αναγνωρίσιμες γυναίκες έχουν social media και μοιράζονται τη ζωή τους. Οι ισχυρές προσωπικότητες παραμένουν ισχυρές και επιδραστικές, αλλά με άλλο τρόπο, πιο οικείο και άμεσο. Και οι γυναίκες ανταποκρίνονται δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης σε κάποια διάσημη, με την οποία μπορούν να ταυτιστούν, τη νιώθουν δική τους. Δεν συμπαθούν κάποια που τους φαίνεται απόκοσμη ή ανώτερή τους ή μοιραία. Προτιμούν αυτή που θα ήθελαν για φίλη τους.
Ένα τέτοιο παράδειγμα π.χ. είναι η Ελένη Μενεγάκη. Και το λέω παρατηρώντας όχι τόσο το περιοδικό InStyle, όσο το instyle.gr (γιατί τα site είναι πιο ενδεικτικά του τι ψάχνει περισσότερο ο κόσμος). Πάντα τα θέματα που την αφορούν είναι αυτά με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Έχει star quality, είναι έξυπνη, αλλά κυρίως τη νιώθουν δική τους. Και η ίδια δεν το υποτιμά αυτό, το θεωρεί το μεγαλύτερό της όπλο –και πολύ καλά κάνει. Όταν μάλιστα έφερε τα πάνω κάτω στην προσωπική της ζωή δημοσίως (αλλά χωρίς συνεντεύξεις και αναλύσεις επί αναλύσεων), είδατε ότι όχι μόνο δεν την εκδικήθηκαν οι θαυμάστριές της (υπό την έννοια ότι «πρόδωσε» το προφίλ συζύγου και μανούλας που είχε ως τότε), αλλά την υποστήριξαν ακόμα περισσότερο, ακριβώς γιατί φέρθηκε σαν σημερινή γυναίκα με τόλμη και αποφασιστικότητα στις επιλογές της. Ένα άλλο πρόσωπο που αρέσει είναι και η Έλλη Στάη, λόγω του συνδυασμού δυναμικότητας και θηλυκότητας σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο.
Μένοντας στην ιδέα της τόλμης και της αποφασιστικότητας, δυναμικότητας και γυναικείας ευαισθησίας, θα ξεφύγω λίγο από τη show biz και θα πω ότι ένα πράγμα που με χαροποιεί είναι ότι πρότυπα γίνονται πλέον και γυναίκες που δεν ανήκουν σε αυτήν. Οι νεότερες γυναίκες εμπνέονται και από προσωπικότητες που τα καταφέρνουν με το πνεύμα τους, με τις σπουδές τους, με τη φιλανθρωπική τους δράση. Και εδώ πάλι έχεις να ευχαριστείς το Ίντερνετ και τα social media. Από τη Μαρία Σπυροπούλου –μια από τους διαδόχους του Αϊνστάιν, σύμφωνα με τους New York Times, μέχρι τις γιαγιάδες της Λέσβου, η τωρινή γυναίκα μπορεί να έχει ποικίλα πρότυπα.
Δεν ξέρω αν θα ξαναέχουμε Μελίνα ή Μαλβίνα (ούτως ή άλλως και στην εποχή τους ήταν πολύ ειδικές περιπτώσεις γυναικών), αλλά πλέον έχουμε τα μέσα και το χώρο να ψάχνουμε περισσότερο το επόμενο πρότυπό μας.
Γαλάτεια Λασκαράκη
Διευθύντρια του περιοδικού Marie Claire
Ο λόγος που δεν είδαμε ποτέ την Ελίζαμπεθ Τέιλορ αχτένιστη και με ξεχειλωμένη φόρμα είναι γιατί αυτή η φωτογραφία δεν τραβήχτηκε ποτέ. Οι σταρ υπηρετούσαν την εικόνα τους τηρώντας ευλαβικά ένα σύστημα αισθητικών αξιών ανάλογων του μύθου τους και υποθέτω πως είμαι η τελευταία γενιά που πρόλαβε να νιώσει δέος από τέτοια συμπαγή είδωλα της προ ίντερνετ εποχής. Δεν έζησα βέβαια σε αληθινό χρόνο την Τέιλορ ή την Μελίνα Μερκούρη, όταν όμως η δεύτερη πέθανε ήμουν 19 χρονών και το έγραψα στο ημερολόγιό μου, ένα που είχε εξώφυλλο κάποιο λιβάδι του Μονέ.
Ίσως να ήταν η τρυφερή ηλικία, ίσως να ήταν η τελευταία Ελληνίδα Μεγαλύτερη Από τη Ζωή. Δεν σταμάτησαν να υπάρχουν γυναίκες με στιλ, προσφορά, ταλέντο και λάμψη, απλά η λάμψη τους σταμάτησε να είναι αδιαπέραστη. Την θαμπώνει το instagram και το ψυχαναγκαστικό timeline που τα μικραίνει όλα: λάμψεις, έρωτες, πάθη, την επιρροή που έχουν επάνω μας τα πράγματα.
Εύα Νησιώτη
Διευθύντρια του περιοδικού Harper's Bazaar
Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή που οι καταστάσεις εξακολουθούν να είναι εναντίον των γυναικών, παρά τους αγώνες που είχαν προηγηθεί τις περασμένες δεκαετίες για την κατάκτηση των δικαιωμάτων μας. Τόσο το εργασιακό περιβάλλον όσο και το οικογενειακό αλλά και οι δυναμικές που αναπτύσσονται ανάμεσα στα δύο είναι εναντίον της γυναίκας.
Το μόνο της όπλο είναι η μόρφωση και η σκληρή δουλειά και αυτά πρέπει να γίνονται από μικρή ηλικία ώστε να της δώσουν την αυτοπεποίθηση να προχωρήσει με θάρρος αργότερα στη ζωή της και να μην σταματήσει στο πρώτο εμπόδιο που θα βρει στο δρόμο.
Όσον αφορά τώρα στη μία ισχυρή γυναικεία παρουσία των ημερών μας, η αλήθεια είναι πως σε αντίθεση με το παρελθόν τέτοιες γυναίκες είναι πλέον ελάχιστες και δυσεύρετες. Προσωπικά δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια συγκεκριμένη και αυτό γιατί πιστεύω πως σήμερα υπάρχει μια γενικευμένη τάση οι γυναίκες να μιμούνται η μία την άλλη. Το κύριο χαρακτηριστικό γυναικών όπως η Μελίνα Μερκούρη ή η Μαλβίνα Κάραλη ήταν πως ήταν απολύτως αυθεντικές. Δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να είναι κάτι άλλο, κάποια άλλη.
Για αυτό κι αν παρατηρήσουμε ποιες γυναίκες ξεχωρίζουν σήμερα, θα δούμε πως είναι αυτές που τόλμησαν από νωρίς στη ζωή τους να είναι ο εαυτός τους. Και θα το τονίσω ξανά γιατί πιστεύω πως είναι το πλέον σημαντικό: η εκπαίδευση, η συνεχής μόρφωση και η σκληρή δουλειά είναι τα στοιχεία που κάνουν μια γυναίκα πραγματικά μοναδική και ικανή για σπουδαία πράγματα.