Η «κούφια μάσκα» είναι μια εξαιρετική οφθαλμαπάτη για να καταλάβουν οι ερευνητές εάν κάποιος πάσχει από σχιζοφρένεια.
Όπως εξηγείται στο δημοσίευμα του Wired, ο μέσος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τον κόσμο συνδυάζοντας τόσο αυτό που βλέπει όσο και τις προσδοκίες βάσει εμπειρίας. Έτσι όταν βλέπουν την εν λόγω εικόνα, την αντιλαμβάνονται με καμπυλωτή μορφή προς τα έξω, δεδομένης και της εμπειρίας τους ότι τα πρόσωπα έχουν ένα τέτοιο σχήμα. Δεν μπορούν να δουν το βαθουλωτό, κοίλο σχήμα της μάσκας.
Ένα παράδειγμα είναι το παρακάτω βίντεο, όπου και ακόμη όταν γυρίζει η μάσκα και καταλαβαίνουμε ότι είναι το πίσω μέρος της, ο μέσος εγκέφαλος θα την δει πάλι ως καμπυλωτή προς τα έξω.
Αντίθετα οι ασθενείς με σχιζοφρένεια δεν συνδυάζουν την εμπειρία με αυτό που βλέπουν. Βλέπουν αυτό ακριβώς που έχουν μπροστά τους: Μια κούφια, βαθουλωτή μάσκα.
Η έρευνα: "Understanding why patients with schizophrenia do not perceive the hollow-mask illusion using dynamic causal modelling" by Danai Dima, Jonathan P. Roiser, Detlef E. Dietrich, Catharina Bonnemann, Heinrich Lanfermann, Hinderk M. Emrich, Wolfgang Dillo, NeuroImage, In Press, Available online 24 March 2009.