Ταβερνιάρηδες ήταν οι «στόχοι» μολύβδινων πινακίδων με κατάρες (καταδέσμους) που βρέθηκαν σε τάφο ηλικίας 2.400 ετών, ο οποίος ανήκε σε νεαρή γυναίκα στον αρχαίο Πειραιά.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του LiveScience, σε τέσσερις από τις πινακίδες ήταν γραμμένες οι κατάρες, που επικαλούνταν τα ονόματα «χθόνιων θεών», από τους οποίους ζητούνταν να «σημαδέψουν» τέσσερις διαφορετικούς ιδιοκτήτες/ ιδιοκτήτριες καπηλειών (ταβερνών). Η πέμπτη ήταν κενή και πιθανότατα από πάνω της απαγγέλθηκαν προφορικά ξόρκια/ κατάρες.
Στις πινακίδες είχε χρησιμοποιηθεί σιδερένιο καρφί, είχαν διπλωθεί και τοποθετηθεί στον τάφο- από όπου υποτίθεται πως το περιεχόμενό τους θα έβρισκε τον δρόμο του προς τους θεούς, σύμφωνα με τις αρχαίες πεποιθήσεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μία από τις κατάρες, που «σημάδευε» ένα ζευγάρι, τον Δημήτριο και την Φαναγόρα. Η Τζέσικα Λαμόντ, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου Johns Hopkins που έκανε τη σχετική έρευνα, μεταφέρει το κείμενο ως εξής:
«Εκάτη χθονία, Άρτεμι χθονία, Ερμή χθόνιε, επιφθόνησον Φαναγόραι και Δημητρίωι και τωι καπηλείωι και χρήμασι και κτήμασι, δήσω τογ εμόν εχθρόν Δημήτριον και Φαναγόραν εν είματι και κονίαισιν συμ πασιμ φθιμένοις. Ουδέ σε λύσει πρώτη πεντετηρίς. Τοιούτωι σ'εγώ δήσω δεσμώι, Δημήτριιε, ώσπερ κρατερώτατον έστιν, γλώττη δε κυνωτόν επεγκρόσω».
Κοινώς, με την κατάρα ζητείται από την Άρτεμη, την Εκάτη και τον Ερμή να κατευθύνουν το μίσος τους στη Φαναγόρα και τον Δημήτριο, καθώς και στην ταβέρνα και την περιουσία τους. Η γυναίκα «δένει» τους «εχθρούς» της με αίμα και στάχτη, και η κατάρα δεν πρόκειται να λάβει τέλος μέσα στα επόμενα χρόνια, ενώ γίνεται αναφορά σε αυτί σκύλου (κυνωτόν), που ήταν έκφραση για τη χειρότερη δυνατή ζαριά- κάτι που υποδεικνύει πως πιθανότατα η ταβέρνα των «στόχων» (όπως και άλλες της Κλασικής Αθήνας) ήταν και χώροι όπου λάμβανε χώρα τζόγος.
Ο τάφος βρέθηκε το 2003 βορειοανατολικά του Πειραιά από τη Μαρία Πετριτάκη και την ΚΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και περιείχε τα αποτεφρωμένα απομεινάρια μιας νεαρής γυναίκας. Οι πινακίδες , όπως αναφέρεται, βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πειραιά.
Η Λαμόντ έχει ασχοληθεί τις θεραπευτικές λατρείες/ τελετουργίες στην αρχαία Αττική κατά τα τέλη του 5ου π.Χ αιώνα, καθώς και σε θέματα «μαγείας» κατά την αρχαιότητα (καταδέσμους, ξόρκια, τελετουργίες κτλ) και το πώς επηρέαζαν τις δομές των αρχαίων κοινωνιών. Όπως είπε στο LiveScience, οι κατάδεσμοι «δούλευαν» κρύβοντάς τους κάτω από την επιφάνεια του εδάφους- σε πηγάδια, τάφους κλπ. «Θεωρείται ότι αυτά τα μέρη παρείχαν δίοδο μέσω της οποίας οι κατάρες θα μπορούσαν να φτάσουν στον κάτω κόσμο», αναφέρει σχετικά, σημειώνοντας ότι η γυναίκα στον τάφο μπορεί να μην είχε καμία σχέση με τις ίδιες τις κατάρες και τους στόχους τους- ίσως απλά να πέθανε κάποια στιγμή κατά την οποία κάποιος άλλος ήθελε να καταραστεί τους αντιπάλους του. Επίσης, υπήρχαν «ειδικοί στις κατάρες», που αναλάμβαναν να τις φτιάχνουν με χρηματικό αντίτιμο, και πιθανότατα παρείχαν και άλλες παρεμφερείς «μαγικές» υπηρεσίες (πχ φυλαχτά, ξόρκια κτλ). Κατά τη Λαμόντ, μάλλον αυτός/ ή από τον οποίο/ α προήλθαν οι κατάρες ήταν ανταγωνιστής των ατόμων που «στοχεύονταν», ο οποίος εύκολα θα μπορούσε να είναι ένα άτομο που εμπλεκόταν στην όλη διαδικασία της ταφής- ίσως ένα μέλος της οικογένειας ή απλά κάποιος που ήξερε για την όλη διαδικασία της νεκρικής πυράς και ταφής.
«Οι κατάρες τέτοιου είδους, οι οποίες στόχευαν ζευγάρια και επιχειρήσεις, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ζητήματα που είχαν να κάνουν με έναν οίκο ή μια επαγγελματική δραστηριότητα. Εναλλακτικά, θα μπορούσαμε να προτιμήσουμε ένα “νυχτερινό” σενάριο στο οποίο ένας “γόης/ μάγος/ επωδός” ή κάποιου άλλου είδους “επαγγελματίας” τρυπώνει στο νεκροταφείο για να θάψει το κακόβουλο υλικό του- μια προετοιμασμένη ταφή με νεκρική πυρά θα ήταν ένα πρακτικό και εύκολα προσβάσιμο μέρος για να εναποτεθούν» γράφει η ίδια στη μελέτη της.