Η 1η Μαϊου μπορεί να αποτελεί ανά τον κόσμο την ημέρα σταθμό για τις εργατικές διεκδικήσεις σε ανάμνηση της Πρωτομαγιάς του 1866 και τον ξεσηκωμό των εργατικών συνδικάτων του Σικάγου, για την Ελλάδα όμως είναι φορτισμένη και με άλλες και μάλιστα δυσάρεστες ιστορικές στιγμές.
Η Πρωτομαγιά του 1944 έχει συνδεθεί με τους 200 της Καισαριανής, δηλαδή τους 200 πολιτικούς κρατούμενους που εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Οι εκτελέσεις ήρθαν ως αντίποινα για την αντιστασιακή δράση του ΕΛΑΣ ενώ οι περισσότεροι εκ των εκτελεσθέντων ήταν κομμουνιστές που...φρόντισε να παραδώσει το προηγούμενο καθεστώς, της Δικτατορίας του Μεταξά, στους Ναζί. Συνολικά τον Απρίλιο του 1941 οπότε η Αθήνα παραδόθηκε στις δυνάμεις κατοχής, το καθεστώς είχε παραδώσει 600 άτομα που κρατούνταν στο φρούριο της Ακροναυπλίας.
Το γεγονός που οδήγησε στην εκτέλεσή των 200 της Καισαριανής ήταν η απόαφαση Διμοιρίας του ΕΛΑΣ να επιτεθεί κατά του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών και υποστράτηγου, Φράντς Κρεχ και της συνοδείας του στην περιοχή των Μολάων Λακωνίας στις 27/4/1944. Κατά την επίθεση έχασαν τη ζωή τους ο διοικητής και μέλη της συνοδείας του. Σημειώνεται πως μια μέρα νωρίτερα είχε απαχθεί ο υποστράτηγος Κράιπε από Βρετανούς και Έλληνες αντιστασιακούς στην Κρήτη.
Τρεις ημέρες μετά δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Καθημερινή» :
"Την 27ην Απριλίου 1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε:
Ο τυφεκισμός 200 Κομμουνιστών την 1.5.1944. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν των χωρίων. Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος"
Ένοπλη επέμβαση από τον ΕΛΑΣ για τη διάσωσή τους δεν έγινε ενώ παρά τις εκκλήσεις και τα ψηφίσματα σωματείων ή την συγκέντρωση στη Μητρόπολη των Αθηνών, οι Γερμανοί δεν πήραν πίσω την απόφαση τους.
Η εκτέλεση των 200 έγινε το πρωί της 1ης Μαΐου 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής όπου εκτελέσθηκαν με οπλοπολυβόλα. Η μεταφορά στον τόπο της εκτέλεσης γίνονταν ανά 20 άτομα ενώ σύμφωνα με τις αφηγήσεις αυτοπτων μαρτύρων... το χώμα δεν προλάβαινε να ρουφήξει το αίμα.
Πριν οι Γερμανοί ανοίξουν πυρ οι 200 φώναξαν «Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά» ενώ οι καμπάνες στις εκκλησίες της Καισαριανής χτυπούσαν πένθιμα.
Οι σωροί μεταφέρθηκαν στο Γ΄ Νεκροταφείο και τάφηκαν σε ατομικούς τάφους ενώ τα γεγονότα της 1η Μαϊου του 1944 ήταν και η πηγή έμπνευσης ποιημάτων του Βάρναλη, του Ρίτσου κα.