Μία από τις πιο ζωντανές εικόνες που μου έχουν μείνει από τα χρόνια μου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι τις συμμαθήτριές μου να φέρνουν μαζί τους φόρμες τις ημέρες που είχαμε γυμναστική στο πρόγραμμα, ώστε να τις φορέσουν στο μάθημα και, μετά το τέλος του, να βάλουν πάλι τα τζιν, τις φούστες και τα καλσόν τους. Υπήρχαν φυσικά οι ακλόνητες κοκέτες που έπαιζαν βόλεϊ με το skinny jean ή τα «φυτά» που έρχονταν κανονικά με φόρμες στο σχολείο (όπως εγώ, ας πούμε), σε γενικές γραμμές όμως ήταν απαράδεκτο να φοράς «αθλητικά» όλη μέρα -και σίγουρα δε βοηθούσε στο να ανέβει ο δείκτης δημοτικότητάς σου ανάμεσα στις παρέες του προαυλίου και πιο συγκεκριμένα στις παρέες των αγοριών (όπως ο δικός μου, ας πούμε).
Αυτή η νοοτροπία συνέχισε να υπερισχύει και εκτός των τειχών των σχολείων, στον πραγματικό κόσμο, σχεδόν σε όλη την ενήλικη ζωή μου. Οι φόρμες, τα κολάν, τα φαρδιά φούτερ, τα αθλητικά παπούτσια και οποιοδήποτε ρούχο φαινόταν άνετο στο μάτι, θεωρούνταν αυτομάτως «πρόχειρο», «για μέσα στο σπίτι», «για το γυμναστήριο», «για τον ύπνο», σε καμία περίπτωση όμως κατάλληλο για να το φορέσεις και να πας στο γραφείο, για ένα καφέ, για ποτό, για φαγητό, για ψώνια, οπουδήποτε τέλος πάντων υπήρχαν μαζεμένοι αρκετοί άνθρωποι για να σε κρίνουν επειδή δεν προσέχεις την εμφάνισή σου και κυκλοφορείς έτσι «κορίτσι πράμα», αντί «να βάλεις ένα φουστανάκι, ένα τακουνάκι, να δείξεις την ομορφιά σου». Η Juicy Couture προσπάθησε να σπάσει το εμπάργκο στα αθλητικά ρούχα και η αλήθεια είναι πως τα κατάφερε για ένα διάστημα, μόνο που οι γυναίκες που επέλεγαν τις βελουτέ φόρμες της ήταν μια εντελώς διαφορετική κατηγορία από αυτές που πραγματικά αγαπούσαν την άνεση στο ντύσιμο, τις απλές γραμμές των αθλητικών ρούχων ή και τον αθλητισμό, γενικότερα.
Και ξαφνικά, όλα άλλαξαν.
Βέβαια το «ξαφνικά» είναι σχετικό, καθώς η τάση του Athleisure βρισκόταν επί χρόνια στα σκαριά, χτίζοντας σιγά-σιγά μια νέα νοοτροπία που περίμενε τις κατάλληλες συνθήκες για να ωριμάσει και να αποκτήσει καθολικό χαρακτήρα, από τις διεθνείς πασαρέλες μέχρι το δρόμο έξω από το σπίτι μας, η αλλαγή όμως φάνηκε σαν να συνέβη μέσα σε μια βραδιά.
Τι είναι όμως το Athleisure;
Με λίγα λόγια, η εκδίκηση (ή δικαίωση, στο πιο ήπιο) των αθλητικών, άνετων ρούχων.
Με περισσότερα, πρόκειται για την τελευταία μαζική τάση στη μόδα, μια τάση που ξεκίνησε πριν από περίπου δύο-τρία χρόνια και η οποία βάζει με δόξα και τιμή τα ρούχα γυμναστικής μέσα σε μπαρ, καφετέριες, κλαμπ, χώρους εργασίας και λίγο-πολύ οπουδήποτε θεωρούνταν μέχρι πρότινος «ακατάλληλα». Τα κολάν, τα yoga pants, οι φόρμες και τα sneakers βγήκαν από τα γυμναστήρια και τα γήπεδα και διεκδίκησαν τη θέση που τους αξίζει στην καθημερινότητά μας, καταφέρνοντας στο τέλος όχι μόνο να καθιερωθούν αλλά και να καταχωνιάσουν τις γόβες και τα ασφυκτικά τζιν στα βάθη της ντουλάπας μας.
Στην Αμερική, όπου και γεννήθηκε η τάση του Athleisure, οι πωλήσεις των ψηλοτάκουνων παπουτσιών έχουν μειωθεί κατά 12% τα τελευταία δύο χρόνια, την ίδια στιγμή που οι πωλήσεις αθλητικών παπουτσιών έχουν σημειώσει τεράστια άνοδο. Το 2014, μετά από χρόνια σταθερής κυριαρχίας στην αγορά, οι πωλήσεις των τζιν έπεσαν κατά 6%. Την ίδια περίοδο, οι πωλήσεις των ρούχων για γιόγκα -και αθλητικού ρουχισμού γενικότερα- σημείωσαν άνοδο της τάξης του 7%.
Σίγουρα ένας βασικός παράγοντας που έπαιξε ρόλο σε αυτή την ριζική στροφή του γυναικείου (και ανδρικού) ντυσίματος ήταν η σταδιακή υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Πρώτα ήρθε η καλύτερη διατροφή, μετά οι δεκάδες νέες μορφές εκγύμνασης, μετά το τρέξιμο και το crossfit έγιναν κάτι σαν «θρησκείες» του fit ατόμου μεταξύ 25-45 ετών και, κάπως έτσι, άρχισε να προκύπτει και η ανάγκη για έναν νέο κώδικα ντυσίματος που θα συμβάδιζε με αυτή την νέα τάξη πραγμάτων. Η σύγχρονη γυναίκα θέλει να έχει τη δυνατότητα να χωρέσει μέσα στο 24ωρο της τη δουλειά της, τη γυμναστική της, τις υποχρεώσεις της, τη βόλτα στο πάρκο με το παιδί της, τα ψώνια της, την έξοδό της, χωρίς να πρέπει να κουβαλά τρεις διαφορετικές αλλαξιές μαζί της, γύρω-γύρω σε όλη την πόλη. Δεν είναι μόνο πως δεν έχει τον χρόνο να φτιάχνει τρία διαφορετικά outfit για κάθε μέρα, είναι πως προτιμά να ξοδεύει το χρόνο της σε κάτι πιο ουσιαστικό.
Οι μεγάλοι οίκοι μόδας ένιωσαν αμέσως την αλλαγή στο τοπίο και άρχισαν να κινούνται αναλόγως, αρχικά προτείνοντας πιο «φυσικά» look -από το «γυμνό» μακιγιάζ μέχρι τα επιμελώς ατημέλητα μαλλιά και τα πιο σπορτίφ χτενίσματα- και έπειτα δημιουργώντας ολόκληρες κολεξιόν όπου το βασικό στοιχείο ήταν η εξευγενισμένη άνεση και η απενοχοποιημένη απλότητα στο στυλ. Η «απενοχοποίηση» είναι και η λέξη-κλειδί στην τάση του Athleisure.
«Ουσιαστικά σταμάτησα να φοράω γόβες στιλέτο», λέει η Nikki Ogunnaike, αρχισυντάκτρια μόδας στο Elle.com, σε σχετικό αφιέρωμα του περιοδικού στο Athleisure. «Δεν είναι άνετες και δεν μου επιτρέπουν να κινούμαι όπως θα ήθελα. Δεν είναι ιδιαίτερα πρακτικές. Αν μπορούσα να φορώ sneakers κάθε μέρα, θα το έκανα», σχολιάζει.
Η Ogunnaike περιγράφει ακριβώς τον λόγο για τον οποίο το Athleisure κατέκτησε την μόδα: έβαλε την άνεση πάνω από την εικόνα. Οι γυναίκες πλέον έχουν την ανάγκη να νιώθουν πως η μόδα δουλεύει για αυτές και όχι το ανάποδο. Θέλουν ποικιλία, ευελιξία και πρακτικότητα στη γκαρνταρόμπα τους, χωρίς όμως να θυσιάσουν το στυλ τους. Και οι μεγάλες φίρμες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να πάνε με τα νερά τους. Άλλωστε ζούμε σε μια εποχή που οι fashion bloggers και οι celebrities δημιουργούν τις τάσεις και όχι ο Dior και ο Balenciaga (τυχαία παραδείγματα). Για αυτό και το γεγονός πως οι γόβες και τα ασφυκτικά εφαρμοστά ρούχα κατατροπώθηκαν πανηγυρικά από τις φαρδιές γραμμές, τα κομψά αθλητικά παπούτσια και τις υψηλής ποιότητας φόρμες, υποδεικνύει και κάτι ακόμα: την ολοένα και αυξανόμενη αυτοπεποίθηση της γυναίκας και την ανάγκη της να αποκτήσει τη δική της, μοναδική στιλιστική ταυτότητα.
Η Kit Yarrow, ψυχολόγος με ειδίκευση στην ψυχολογία του καταναλωτή, εξηγεί όλα τα παραπάνω πολύ απλά και όμορφα. «Άκουσα κάποτε έναν διάσημο σχεδιαστή παπουτσιών να λέει πως δεν θα ήθελε ποτέ να σκεφτεί κάποιος πως τα παπούτσια του δείχνουν άνετα», λέει η Yarrow. «Και θυμάμαι να σκέφτομαι: οι νέες γυναίκες σήμερα δεν πρόκειται να το δεχτούν αυτό. Θα σκεφτούν πως, αυτό δεν έχει να κάνει με εσένα και τα έργα τέχνης σου. Έχει να κάνει με εμένα και το περπάτημά μου».