1.Από πότε δραστηριοποιείστε στην Ελλάδα και πόσα άτομα απασχολείτε γενικά;
Η Shanti Refugees ξεκίνησε να λειτουργεί στο Καστελόριζο το Σεπτέμβριο του 2015. Μια παρέα φίλων ήταν στο νησί για διακοπές, ήρθαν αντιμέτωποι με την πραγματικότητα της συριακής κρίσης και των προσφύγων και την περιορισμένη δυνατότητα των νησιωτών να ανταποκριθούν σε αυτές. Επιστρέφοντας στην πατρίδα τους, άρχισαν να συγκεντρώνουν χρήματα για τη διάθεση ειδών πρώτης ανάγκης. Η ομάδα μας αποτελείται από 6 άτομα. Δύο απασχολούνται πλήρως στο νησί, διαχειρίζονται τις προμήθειες, κάνουν τις συνεννοήσεις με τους νησιώτες και τους πρόσφυγες. Ένα άτομο με έδρα την Αθήνα ασχολείται κυρίως με τους προμηθευτές και άλλα τρία εργάζονται εξ αποστάσεωςm παρακολουθούν τις εξελίξεις, ενημερώνονται και ενημερώνουν μέσω διαδικτύου και συγκεντρώνουν χρήματα.
2.Ποιο το έργο που προσφέρετε και σε ποια συγκεκριμένα πεδία εξειδικεύεστε;
Πρωταρχικός στόχος να παρέχεται στους πρόσφυγες που φθάνουν στο Καστελόριζο είδη πρώτης ανάγκης, ένα ζεστό γεύμα την ημέρα, νερό ενώ εργαζόμαστε για την οργάνωση του χώρου παραμονής όταν προσφέρεται από το Δήμο ή δίνουμε σκηνές, κουβέρτες και ρούχα. Επίσης αγοράζουμε προμήθειες για το Λιμενικό Σώμα στο Καστελόριζο που είναι υποστελεχωμένο και με ελλιπή εξοπλισμό αν και περιπολούν, σώζουν πρόσφυγες και κυνηγούν διακινητές. Έχουμε επίσης προμηθεύσει τον τοπικό γιατρό με καταψύκτη για τη διατήρηση των σορών προσφύγων και συντονίζουμε την παράδοση φαρμάκων κα.
3.Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησής σας (κρατική, ιδιωτική, ΙΟs -World Bank, UNHCR κτλ) και πως κατανέμεται το συνολικό μπάτζετ σας- στις δράσεις της οργάνωσης αλλά και τα λειτουργικά έξοδά σας, τη μισθοδοσία κλπ;
Τα κεφάλαια προέρχονται από την καθαρά ιδιωτική εκστρατεία που κάνουμε για τη συγκέντρωση χρημάτων. Ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2015. Μαζέψαμε χρήματα μέσω ενός δικτύου συγγενών και φίλων που ήταν γενναιόδωροι και ήθελαν να προσφέρουν στον σκοπό αυτό ενώ εκτιμούν τη δουλειά και την αφοσίωση των εμπλεκομένων. Ο προϋπολογισμός διατίθεται βάση των αναγκών που έχουν οι αρχές (ΛΣ και γιατροί) και φυσικά οι πρόσφυγες.
4. Με ποια διαδικασία και βάση ποιων κριτηρίων αποφασίζονται οι αποστολές σας; Περιοχές και ανθρωπιστικές κρίσεις όπου έχετε παρέμβει ή έχετε τώρα παρουσία; Πως και από ποιον γίνεται η αξιολόγηση του έργου σας;
Η οργάνωση δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τους νησιώτες να φτιάξουν ένα λειτουργικό σύστημα υποδοχής των προσφύγων. Άρα η οργάνωση δεσμεύεται ad hoc και δεν εμπλέκεται σε άλλες δραστηριότητες σε άλλες περιοχές, παρά μόνο στο Καστελόριζο. Έχουμε ένα σύστημα παρακολούθησης και αναφοράς ενώ δημοσιεύουμε συχνά ενημερώσεις στην ιστοσελίδα μας για να έχουν εικόνα οι δωρητές και μέτοχοι. Πριν ξεκινήσει η δράση μας στο νησί, δύο άτομα το επισκέφθηκαν και αξιολόγησαν την κατάσταση, γνωρίστηκαν με τις τοπικές αρχές και προσπάθησαν να κατανοήσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να σχεδιάσουμε τις ενέργειές μας για να ανταποκριθούμε στις περισσότερες ανάγκες. Έτσι, λογοδοτούμε στους δωρητές μας, τις νησιωτικές αρχές και τους κατοίκους.
5.Στην περίπτωση της Ελλάδας και της συνδρομής σας στο προσφυγικό ζήτημα, πως επιλέχθηκαν οι τοποθεσίες (ή το σημείο) όπου δραστηριοποιείστε; Πόσο προβλέπετε ότι θα χρειαστεί να έχετε παρουσία στο πεδίο;
Επιλέξαμε το Καστελόριζο επειδή σε αυτό το νησί βρισκόταν η ομάδα των φίλων που βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ανθρωπιστική κρίση. Επίσης, μεταξύ των τουριστών υπήρχε μια ομάδα Ιταλών και το νησί γι' αυτούς είναι πολύ ιδιαίτερο αφού εκεί γυρίστηκε η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Μediternneo». Γεωγραφικά το νησί είναι πολύ κοντά στην Τουρκία, μόλις 12 χλμ. Τα πρώτα άτομα που γνωρίσαμε στο νησί ήταν τα μέλη οικογένειας που είχε αγοράσει φουσκωτές βάρκες για παιδιά και είχε περάσει στο νησί από τις τουρκικές ακτές. Το Καστελόριζο επιλέχθηκε λίγο κατά τύχη αλλά και για στρατηγικούς λόγους, δεδομένης της θέσης του ως «πόρτα» προς την Ευρώπη. Σχεδιάζουμε να μείνουμε στο νησί για όσους χρειάζεται αλλά δεδομένης της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας οι ροές προσφύγων έχουν μειωθεί δραστικά.
6.Πως αξιολογείτε την συνεργασία με τις ελληνικές αρχές- την κυβέρνηση ή τις περιφερειακές/ αυτοδιοικητικές δομές- αλλά και τις τοπικές κοινωνίες; Προβλήματα συνεργασίας ή αποδοχής σας, υπήρξαν;
Δεδομένης της προσήλωσής μας στο Καστελόριζο, έχουμε να κάνουμε περισσότερο με τις τοπικές αρχές. Κάνουμε συντονισμένες προσπάθειες με το ΛΣ, την αστυνομία, τον γιατρό του νησιού και το Δήμο. Η συνεργασία είναι γενικά θετική με διακυμάνσεις όμως εξαιτίας του σκεπτικισμού κάποιων ντόπιων. Ο Δήμος διέθεσε μια αίθουσα που δεν χρησιμοποιείται όμως για τη σταθερή διαμονή των προσφύγων. Δεν υπάρχει επίσημη συμφωνία που να έχει υπογραφεί. Διατέθηκε σε περιόδους μεγάλης ανάγκης όταν ο αριθμός των προσφύγων στο νησί ήταν μεγάλος. Όχι όμως πάντα. Οι επίσημες συμφωνίες απαιτούν αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Ήταν δύσκολο κάποιες φορές να μας αποδεχθούν οι ντόπιοι ή να συνεργαστεί μαζί μας ο Δήμος. Ωστόσο καταφέραμε να συνεργαστούμε στενά με όλους όσο καλύτερα μπορούσαμε.
7.Είστε ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα των προσπαθειών σας στην Ελλάδα; Πόσο καίρια θεωρείτε την προσφορά της οργάνωσής σας και των ΜΚΟ γενικότερα σε αυτή την ανθρωπιστική κρίση; Συνεργάζεστε με άλλες ΜΚΟ και ποιο είναι το επίπεδο συντονισμού των δράσεων σας;
Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα της δουλειάς μας στην Ελλάδα και πιστεύουμε ότι η συμβολή μας ήταν ζωτικής σημασίας για να μπορέσει αυτό το μικρό νησί να ανταποκριθεί. Σε ένα νησί με 300 -400 άτομα ντόπιους το χειμώνα, υπήρχαν φορές όπως τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο που έφθαναν 800 πρόσφυγες στο νησί. Είχαμε πολύτιμη βοήθεια από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, την UNHCR και τη MOAs όταν χρειαζόταν και όλοι εμπιστεύτηκαν το προσωπικό της Shanti να διαχειριστούν τις προμήθειες που παρείχαν (εξοπλισμός πρώτων βοηθειών, ύπνου κα). Επίσης το προσωπικό μας καταρτίστηκε από λειτουργούς της Ύπατης Αρμοστείας με στόχο την καλύτερη κατανόηση του ανθρωπιστικού έργου και της προστασίας των προσφύγων.
8.Θεωρείτε ότι αναγνωρίζεται και αποτιμάται ορθά το έργο σας στη δημόσια σφαίρα;
Αν και ήταν δύσκολο πολλές φορές να γίνουμε αποδεκτοί από τους ντόπιους φαίνεται πως γενικά, το ευρύ κοινό αντιλαμβάνεται τις ανάγκες στις οποίες προσπαθούμε να ανταποκριθούμε και κατά συνέπεια εκτιμούν τη συμβολή μας. Αυτό ήταν ακόμα εμφανές όταν ενημερώναμε την ιστοσελίδα μας , τους φίλους, συγγενείς και την οικογένειά μας.
9.Πιστεύετε ότι υπάρχουν αρνητικά στερεότυπα ή παρανοήσεις (πχ από τα ΜΜΕ) όσον αφορά τη δράση σας; Για παράδειγμα έχουν διατυπωθεί κατηγορίες έναντι ορισμένων ΜΚΟ ότι παροτρύνουν τους πρόσφυγες να αγνοήσουν επίσημες ευρωπαϊκές αποφάσεις;
Θα ήταν μη ρεαλιστικό να πούμε πως το έργο μας δεν παρεξηγήθηκε από κανέναν. Ωστόσο, η περιορισμένη δημοσιογραφική κάλυψη της Shanti Refurgees ( στην ιταλική Rai Tre και σε διάφορα άρθρα της ελληνική εφημερίδας «Καθημερινή»), ήταν μια θετική προσέγγιση σε αυτό που κάνουμε. Η κάλυψη ήταν ενημερωτική και περιγραφική, εξηγώντας την προσπάθειά μας και εξιστορώντας πως ξεκινήσαμε, πως συνεργαστήκαμε με τις τοπικές αρχές ανακουφίζοντας την τοπική κοινωνία οικονομικά και σε πρακτικά ζητήματα που αφορούσαν την ανταπόκριση στις ανάγκες των προσφύγων. Μπορέσαμε να βοηθήσουμε μια έγκυο γυναίκα καλώντας ελικόπτερο που τη μετέφερε σε νοσοκομείο στη Ρόδο όπου και γέννησε ένα όμορφο μωράκι. Αυτού του είδους οι ιστορίες καλύφθηκαν από τον Τύπο και έδειξαν στο ευρύ κοινό πως οι προσπάθειές μας έχουν θετικά αποτελέσματα.