Το νέο αεροδρόμιο της Πάρου που θα εγκαινιάσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει μία μακρά και περιπετειώδη ιστορίας, καθώς η πρώτη πτήση πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα, 30 χρόνια αφότου πρωτοαιτήθηκαν οι κάτοικοι της Πάρου τη δημιουργία νέου αεροδρομίου.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ολιγωρία των προηγούμενων κυβερνήσεων και η κατασπατάληση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ από τα δημόσια ταμεία με ανολοκλήρωτο το έργο κατασκευής διάδρομου του νέου αεροδρομίου της Πάρου, παρέμεινε μέχρι και την ανάληψη της κυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ στις 20/1/2015. Οι ίδιες πηγές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στο ρόλο που έπαιξε ο υπουργός Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης στην ολοκλήρωση του έργου.
Η Πάρος εντάχθηκε στις άγονες γραμμές επειδή δε διέθετε επαρκείς υποδομές αεροδρομίου, παρά μόνον έναν μικρό διάδρομο, στον οποίο μπορούσε να επιχειρεί μόνον ένας τύπος μικρού αεροσκάφους. Η επιδότηση της γραμμής Αθήνας- Πάρου, ως άγονης, ανερχόταν στα 4,2 εκ ευρώ ετησίως. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η λειτουργία της γραμμής υπό καθεστώς παροχής δημόσιας υπηρεσίας (σ.σ η επιδότηση) σε βάθος τετραετίας ανήλθε στο συνολικό ποσό των 16,8 εκατ. Σε απλή μετάφραση, η επιδότηση μίας τετραετίας, στοίχισε, τόσο όσο το συνολικό σχεδόν κόστος κατασκευής και ολοκλήρωσης του διαδρόμου και του πεδίου ελιγμών του νέου αεροδρομίου!
"Με ένα σκέτο διάδρομο δεν φτιάχνουμε αεροδρόμιο", σχολιάζουν όμως οι ίδιες πηγές.
Για να γίνει πραγματικότητα το νέο αεροδρόμιο της Πάρου, χρειάστηκε σχεδιασμός και ολοκλήρωση της κατασκευής όλων των απαιτούμενων εγκαταστάσεων με συντονισμένες ενέργειες και παρεμβάσεις του Υπουργείου ΥΠΟΜΕΔΙ και της ΥΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό, ότι στην Πάρο αντί για αεροδρόμιο είχε σχεδιαστεί και δρομολογήθηκε από το 2011 να γίνει μόνον ένας διάδρομος! Μάλιστα, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των εργασιών κατασκευής του, την περασμένη πενταετία, σημειώθηκαν επιπρόσθετες τεχνικές και οικονομικές εμπλοκές αλλά και μεγάλες καθυστερήσεις. Η ολοκλήρωση του διαδρόμου έγινε χάρις στην αποφασιστική στάση του υπουργού ΥΠΟΜΕΔΙ με την αποπληρωμή του έργου και τον καθορισμό καταληκτικής ημερομηνίας παράδοσης του, τον Μάιο του 2016, προσθέτουν κυβερνητικές πηγές.
Συγκεκριμένα, οι καθυστερήσεις και οι ανακολουθίες στον προγραμματισμό οδήγησαν τις προηγούμενες κυβερνήσεις σε ένα διαγωνισμό που είχε σαν σκοπό την κατασκευή ενός διαδρόμου προσγειώσεων και απογειώσεων αποκλειστικά και μόνο. Τα αεροδρόμια όμως, όπως όλοι γνωρίζουν, εκτός από διάδρομο, προσγείωσης έχουν αεροσταθμό, μηχανολογικούς χώρους, υδατόπυργο για την τροφοδοσία των πυροσβεστικών οχημάτων, δρόμους προσέγγισης από και προς αυτά για το επιβατικό κοινό, χώρους παρκινγκ αυτοκινήτων ή άλλων μέσων μεταφοράς, φωτισμό στον περιβάλλοντα χώρο, και άλλα πολλά…
"Το γεγονός αυτό, είναι πρόδηλο της αδυναμίας όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, όσον αφορά τον προγραμματισμό και τη φιλοσοφία, από την οποία διαπνέονταν, ο σχεδιασμός κρίσιμων έργων υποδομής της χώρας. Σημαντική και καθοριστική για την λειτουργία του νέου αεροδρομίου ήταν η εργασία του εξειδικευμένου Επιστημονικού αλλά και Τεχνικού προσωπικού της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Με την ενεργή τους παρουσία αλλά και την καθημερινή τους εργασία συνέδραμαν έτσι ώστε το όλο έργο να αποπερατωθεί σε χρόνο περίπου 100 ημερών. Αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα άλλου σχεδιασμού και αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού στο χώρο του δημόσιου τομέα. Ένα δυναμικό, το οποίο τα τελευταία χρόνια κακοποιήθηκε από πλευράς των προηγούμενων κυβερνήσεων (βλέπε Κ. Μητσοτάκη )με τόσο βάρβαρο και άδικο τρόπο, όπως αυτός της διαθεσιμότητας των απολύσεων κ.λπ." υποστηρίζουν κυβερνητικές πηγές.
Οι ίδιες πηγές παραδέχονται μάλιστα ότι: "Με το συγκεκριμένο έργο φάνηκε επίσης, με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να είναι εφικτή, χρήσιμη και αποτελεσματική για την ανάπτυξη της οικονομίας και της χώρας όταν αυτή σέβεται το δημόσιο συμφέρον. "
Τα οφέλη
Η λειτουργία του νέου αεροδρομίου της Πάρου, θα συμβάλλει στην αύξηση της τουριστικής κίνησης, την ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας αλλά και της απασχόλησης. Η επιβατική κίνηση μέσω του παλιού αεροδρομίου που είχε μήκος διαδρόμου μόλις 600 μέτρα έφτανε η επιβατική κίνηση περίπου τις 30000 άτομα ετησίως. Μέσω του νέου αεροδρομίου έχει υπολογιστεί ότι θα έχουμε σε βάθος χρόνου 16 μηνών, τετραπλασιασμό των επιβατών. Όλα αυτά συνδράμουν σε ένα ευρύτερο σχέδιο ανάπτυξης που από αυτό το μερικό (της ανάπτυξης) των τοπικών κοινωνιών περνάμε στο γενικό του συνόλου της χώρας και της οικονομίας.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΜΕΔΙ προωθεί σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους φορείς της Πάρου, ένα νέο ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την υλοποίηση έργων υποδομών, στο νησί. Συγκεκριμένα προωθείται από το ΥΠΟΜΕΔΙ νέος ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την υλοποίηση υποδομών (οδικών, λιμενικών έργων, βιολογικών καθαρισμών κλπ) και παράλληλα έργων και παρεμβάσεων προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, που είναι αναγκαία στο νησί, δεδομένου ότι η λειτουργία του νέου αεροδρομίου τετραπλασιάζει την αεροπορική επιβατική κίνηση της Πάρου.
Τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά: Το νέο αεροδρόμιο διαθέτει πλήρεις, σύγχρονες και λειτουργικές υποδομές και εγκαταστάσεις διαδρόμου, αεροσταθμού, διαμορφώσεων περιβάλλοντος χώρου, ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και οδικών προσβάσεων, με νέο δρόμο διπλής κυκλοφορίας.
Πιστοποίηση: Ο σχεδιασμός και η κατασκευή του διαδρόμου, των τροχοδρόμων και του δαπέδου στάθμευσης καθώς και των υποστηρικτικών υποδομών και εγκαταστάσεων του αερολιμένα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες προδιαγραφές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Πτήσεων (EASA) και κατά συνέπεια καλύπτει τις απαιτήσεις για την πιστοποίηση του σύμφωνα με τις προδιαγραφές της EASA.
Νέος διάδρομος: Οι διαδικασίες χωροθέτησης, τεχνικών περιβαλλοντικών μελετών κλπ για την κατασκευή νέου διαδρόμου στο αεροδρόμιο Πάρου ξεκίνησαν από το 1996.
Η δημοπράτηση του έργου έγινε το 2011, κατά διεθνή πρωτοτυπία, χωρίς την πρόβλεψη αεροσταθμού και των αναγκαίων συνοδευτικών έργων. Χωρίς να γίνει δυνατή η έγκαιρη ολοκλήρωση του, εξαιτίας της ανεπάρκειας των προηγούμενων κυβερνήσεων να δώσουν λύσεις στις τεχνικές ή οικονομικές εμπλοκές, μετά από συντονισμένες ενέργειες και παρεμβάσεις το έργο του διαδρόμου, παραδόθηκε τον περασμένο Μάιο.
Το έργο του νέου διαδρόμου χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα δημοσίων Επενδύσεων. Είχε προϋπολογισμό 23,250 εκ ευρώ, ο οποίος μετά την έκπτωση του σχετικού διαγωνισμού διαμορφώθηκε σε τίμημα κατασκευής 15,249 εκ ευρώ.
Το συνολικό μήκος του διαδρόμου είναι 2000 μέτρα, με επιχειρησιακό μήκος 1400 μέτρων, δίνοντας τη δυνατότητα προσγειώσεων και απογειώσεων στο νησί αεροσκαφών μεγάλης χωρητικότητας και σύνδεσης της Πάρου, με όλους τους αεροπορικούς προορισμούς εσωτερικού και εξωτερικού. Στο έργο περιλαμβάνονται επίσης και άλλα συνοδευτικά έργα (διάθεση ομβρίων, περιμετρικοί οδοί κ.λπ.).
Ο νέος αεροσταθμός και οι λοιπές εγκαταστάσεις
Ο νέος αεροσταθμός έχει επιφάνεια 750 τετραγωνικά μέτρα. Παράλληλα σχεδιάζεται να προωθηθεί και 2η φάση εργασιών για τον διπλασιασμό της ωφέλιμης επιφάνειας του αεροσταθμού σε 1.500 τετραγωνικά μέτρα για την κάλυψη της επιβατικής κίνησης σε βάθος 4ετιας. Επίσης προετοιμάζεται η ωρίμανση για να κατασκευαστεί ο μεγάλος αεροσταθμός επιφανείας 5.000 τ.μ και οι χώροι αυτοί μπορούν να λειτουργήσουν ως χώροι εκθεσιακοί ή χώροι συνεδριακοί. Συγκεκριμένα με την αριθ. Δ7/Α/35617/4566/8.11.2011 απόφαση Δ/ΥΠΑ εγκρίθηκε η μελέτη Γενικού Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) - Επικαιροποίησης του νέου Αερολιμένα Πάρου. Το κτίριο αεροσταθμού, επιφανείας 5.500 τ.μ., που προβλέπεται βάσει του σχεδίου ανάπτυξης του αεροδρομίου, ευρίσκεται στο στάδιο της προμελέτης. Η ΥΠΑ έχει προγραμματίσει την εκπόνηση των επομένων σταδίων της μελέτης (οριστική και εφαρμογής). Το έργο κατασκευής του αεροσταθμού 5.500 τ.μ. έχει προταθεί για υλοποίηση μέσα στο τρέχον πρόγραμμα 2014-2020 με συγχρηματοδότηση από ΕΕ.
Όμως, για την άμεση χρησιμοποίηση του νέου αεροδρομίου Πάρου για το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση του ανωτέρω έργου και με την κάλυψη των αναγκών της κίνησης και του προσφερόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης, εγκρίθηκε με την Απόφαση Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ΔΤΥ/Δ7/Γ/ 7099/2423/1-4-2016 η κατασκευή και χρηματοδότηση από την εταιρεία «Olympic Air ανώνυμος εταιρία αεροπορικών μεταφορών» του έργου «Ανέγερση κτιρίου για την προσωρινή λειτουργία του αεροσταθμού στον νέο αερολιμένα Πάρου, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και οδών πρόσβασης».
Η μελέτη του έργου εκπονήθηκε με δαπάνες της «Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας για τη δημιουργία των προσωρινών εγκαταστάσεων εδάφους νέου αερολιμένα Πάρου» (ΑΜΚΕ) και η επίβλεψη και έγκριση της μελέτης έγινε από την ΥΠΑ/Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών.
Η εταιρεία Olympic Air είναι ο φορέας εκτέλεσης και χρηματοδότησης του έργου και η επίβλεψη της κατασκευής έγινε από την ΥΠΑ/Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ως προς τα οικοδομικά και ηλεκτρομηχανολογικά έργα καθώς και τα έργα εσωτερικής οδοποιίας.
Το κτίριο προσωρινού αεροσταθμού έχει κατασκευασθεί για την εξυπηρέτηση 80 επιβατών ανά κατεύθυνση. Χωροθετείται βόρεια του δαπέδου στάθμευσης των αεροσκαφών και σε απόσταση 100μ. περίπου από αυτό. Ο περιβάλλων χώρος του κτιρίου προς την πλευρά της πόλης διαμορφώθηκε με σκοπό την εξυπηρέτηση της στάσης και στάθμευσης ΙΧ αυτοκινήτων, ταξί, τουριστικών λεωφορείων και ΚΤΕΛ.
Αντίστοιχα ο περιβάλλων χώρος προς την πλευρά της πίστας διαμορφώθηκε για τη διακίνηση και τους ελιγμούς των αμαξιδίων μεταφοράς αποσκευών, των πυροσβεστικών οχημάτων κλπ οχημάτων του αεροδρομίου. Μεταξύ της αστικής περιοχής και του ζωτικού χώρου της αυστηρά ελεγχόμενης περιοχής του αερολιμένα υπάρχει διαχωρισμός με περίφραξη ασφαλείας όπως και η εγκατάσταση φυλακίου ασφαλείας για την διενέργεια των απαιτούμενων ελέγχων σε οχήματα και επιβαίνοντες που εισέρχονται στην αυστηρά ελεγχόμενη περιοχή.
Στο αντικείμενο του έργου περιλαμβάνεται και η οδική σύνδεση του αεροδρομίου από τον άξονα Παροικιάς-Αλυκής μέχρι την είσοδο του αεροδρομίου, μήκους ενός χιλιομέτρου, καθώς και ο κυκλικός κόμβος.
Το κτίριο του αεροσταθμού αναπτύσσεται σε ένα επίπεδο και στεγάζει τις προβλεπόμενες από το κτιριολογικό πρόγραμμα λειτουργίες. Έχει επιφάνεια 745 τ.μ. και περιλαμβάνει αίθουσες check-in hall, αναχωρήσεων και αφίξεων με όλους του απαιτούμενους υποστηρικτικούς χώρους (WC, αποθήκες, κλπ.) καθώς και τους απαιτούμενους χώρους γραφείων. Μεταξύ ελεγχόμενου και μη ελεγχόμενου χώρου έχει προβλεφθεί έλεγχος ασφαλείας. Στη νότια πλευρά του κτιρίου υπάρχουν χώροι Η/Μ εγκαταστάσεων (κτιρίου και φωτοσήμανσης), αποθήκη πυροσβεστικού υλικού, γραφεία προσωπικού πίστας κλπ βοηθητικά κτίσματα συνολικής επιφανείας 120 τ.μ. καθώς και στεγασμένη περιοχή στάθμευσης δύο πυροσβεστικών οχημάτων. Στη νότια πλευρά και σε άμεση γειτονία με τα γραφεία του αεροσταθμού υπάρχει διώροφο κτίριο, όπου στον πρώτο όροφο επιφανείας 58 τ.μ. υπάρχουν τα γραφεία Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) και τηλεφωνικού κέντρου, κατανεμητή, πομποδεκτών κλπ, ενώ στον δεύτερο όροφο επιφανείας 58 τ.μ. υπάρχει το γραφείο Afis.
Επί πλέον έχει κατασκευασθεί δεξαμενή πυρόσβεσης-υδατόπυργος για τον ανεφοδιασμό των πυροσβεστικών οχημάτων, καθώς επίσης και σταθμός τριτοβάθμιας βιολογικής επεξεργασίας λυμάτων.
Ο συντονισμός ενεργειών για τη μετεγκατάσταση από το παλιό αεροδρόμιο
Για τη μετεγκατάσταση από το παλαιό στο νέο αεροδρόμιο του ηλεκτρονικού, μηχανολογικού κλπ εξοπλισμού συνεργάσθηκαν οι αρμόδιες Διευθύνσεις της ΥΠΑ, το αεροδρόμιο Πάρου, η Olympic Air και ο Δήμος Πάρου.
Επιπλέον, για τον συντονισμό των απαιτούμενων δράσεων και ενεργειών για την απρόσκοπτη ενεργοποίηση του νέου Αεροδρομίου και τη μετεγκατάσταση σ΄αυτό από το παλαιό εν μέσω της τρέχουσας τουριστικής περιόδου, συγκροτήθηκε με απόφαση του Διοικητή της ΥΠΑ πολυμελής ειδική ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από υπαλλήλους της ΥΠΑ διαφόρων ειδικοτήτων.
Η ομάδα αυτή μερίμνησε για τον χρονικό προγραμματισμό και τον συντονισμό των πολυάριθμων ενεργειών που απαιτήθηκαν για τη μετάπτωση από το παλαιό στο νέο Αεροδρόμιο Πάρου, οι οποίες περατώθηκαν επιτυχώς.
Η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών στην κατασκευή του έργου
Η επιθυμία των Παριανών να λειτουργήσει το νέο αεροδρόμιο τους οδήγησε να κάνουν την σύσταση της μη κερδοσκοπικής επιχείρησης και να συμβάλουν με την όποια οικονομική τους δύναμη αλλά πάνω από όλα με τις συνεχείς και αδιάκοπες ενέργειες τους στην πραγμάτωση του.
Η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Για Τη Δημιουργία Των Προσωρινών Εγκαταστάσεων Εδάφους Νέου Αερολιμένα Πάρου (ΑΜΚΕ), δημιουργήθηκε στις αρχές του 2015. Στόχευσή της, η αναζήτηση λύσεων, που θα οδηγούσαν στη δημιουργία προσωρινών εγκαταστάσεων εδάφους για το νέο αεροδρόμιο της Πάρου. Η επιθυμία των Παριανών να λειτουργήσει το νέο αεροδρόμιο τους οδήγησε να κάνουν την σύσταση της μη κερδοσκοπικής επιχείρησης και να συμβάλουν με την όποια οικονομική τους δύναμη αλλά πάνω από όλα με τις συνεχείς και αδιάκοπες ενέργειες τους στην πραγμάτωση του.
Αναλυτικότερα, με δαπάνες της προαναφερθείσας Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας, υλοποιήθηκαν τα παρακάτω:
1. Εκπονήθηκαν οι εξής μελέτες:
Αρχιτεκτονική,
Ηλεκτρομηχανολογική,
Υδραυλικά ομβρίων υδάτων
Βιολογικός σταθμός λυμάτων αεροσταθμού.
Με πρωτοβουλία των μελών της ΑΜΚΕ, βρέθηκαν μηχανικοί -εθελοντές από την περιοχή, οι οποίοι υπέγραψαν τις κατά νόμου επιβλέψεις της αδείας του έργου.
1. Κατασκεύασε το δίκτυο ύδρευσης:
Μ ε υλικά που προμήθευσε η ΥΠΑ όπως και τη σύνδεση του υδατόπυργου.
2. κατασκευή πέτρινου τοιχίου :
Σε είσοδο χώρου αεροδρομίου και χώρου parking.
3. Χορηγίες υλικών που ενσωματώθηκαν στο έργο:
14 ξύλινα παράθυρα με τα τζάμια από εταιρεία EXPA.
Ποσότητα 200μ3 σκυροδέματος από εταιρεία LAFARGE.
Ποσότητα 50μ3 σκυροδέματος από εταιρεία ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ
Ποσότητα 3.000,00 τόνων θραυστού υλικού λατομείου 3 Α από λατομείο ΛΟΥΚΗ που παραδόθηκε στο έργο.
Ποσότητα 4.000,00 τόνων θραυστού υλικού λατομείου 3 Α από λατομείο ΡΗΓΑ.
Η μεταφορά έγινε με δαπάνες της OLYMPIC Air
Γερανοφόρου οχήματος με 3-4 εργάτες.
Τέλος, συνέδραμε στη μεταφορά εξοπλισμού, από παλιό στο νέο αεροδρόμιο.