Στο πάγωμα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για χρέη προς το Δημόσιο προτίθεται τελικά να προχωρήσει η κυβέρνηση, τουλάχιστον έως το τέλος του 2017. Υπενθυμίζουμε ότι η συντονιστική επιτροπή των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος είχε αποφασίσει την αποχή των συμβολαιογράφων από την διενέργεια πλειστηριασμών σήμερα, Τετάρτη, απαιτώντας «από την ελληνική Πολιτεία και από όλο το πολιτικό και δικαιικό σύστημα να λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις».
Η ρύθμιση, σύμφωνα με πληροφορίες του Αθηναϊκού Πρακτορείου, θα προβλέπεται σε τροπολογία που σχεδιάζεται να κατατεθεί στη Βουλή άμεσα με στόχο να εναρμονισθεί η νομοθεσία για τους πλειστηριασμούς ακινήτων για τα χρέη προς το δημόσιο με αυτήν που ισχύει για τα χρέη από δάνεια στις τράπεζες και η οποία προστατεύει την πρώτη κατοικία με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά και άλλα κριτήρια.
Έτσι εκτιμάται ότι θα αντιμετωπισθεί η διαφορετική αντιμετώπιση που υπάρχει ανάμεσα στους οφειλέτες των τραπεζών και όσων έχουν οφειλές προς το δημόσιο για τους οποίους δεν προβλέπεται κάποιο καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας τους από τους πλειστηριασμούς.
Το κυβερνητικό σχέδιο έχει ως πιλότο τα όρια προστασία της πρώτης κατοικίας που ισχύουν σήμερα για τα χρέη προ τις τράπεζες.
Αυτά προβλέπουν προστασία πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς για ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ για άγαμους και έγγαμους, όριο που προσαυξάνεται κατά 20.000 ευρώ για κάθε παιδί έως και το τρίτο. Επίσης ισχύει και εισοδηματικό όριο το οποίο εντάσσει στο καθεστώς προστασίας άγαμους με εισόδημα έως 13.900 ευρώ και έγγαμους με εισόδημα έως 23.600 ευρώ με προσαύξηση 5.700 ευρώ για όσους έχουν ως τρία παιδιά.
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι στα τέλη του προηγούμενου μήνα είχαν σημειωθεί διαμαρτυρίες στην Θεσσαλονίκη κατά την διαδικασία εκδίκασης πλειστηριασμών κατοικιών. Υπενθυμίζουμε ακόμα ότι στο πρόσφατο παρελθόν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε τονίσει ότι «δεν θα γίνουν πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας για όσους δεν έχουν να πληρώσουν».
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού δημοσίευσε ανακοίνωση με την οποία μεταξύ άλλων διαψεύδει ότι οι κατοικίες του Ευόσμου Θεσσαλονίκης είναι εργατικές και κάνει λόγο για παραπλανητικά στοιχεία:
1. Οι «εργατικές κατοικίες» του… εργολάβου. Σχετικά με τις αναφερόμενες ως «εργατικές» κατοικίες του Ευόσμου Θεσσαλονίκης, από τα στοιχεία της ΓΓΔΕ προκύπτει ότι πρόκειται για μικρά διαμερίσματα (περί τα 50 τετραγωνικά). Όλα ανήκουν σε μεγαλοκατασκευαστή, ο οποίος έχει χρέος 12,5 εκατ. ευρώ και είναι άγνωστης διαμονής, ενώ σύμφωνα με το TAXIS τα συγκεκριμένα διαμερίσματα είναι κενά.
2. Τα περί έξαρσης των πλειστηριασμών είναι παραπλανητικά. Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται τα στοιχεία που ανέφερε ο Πρωθυπουργός, χθες, στη Βουλή. Από αυτά προκύπτει ότι ήδη πριν την κρίση πραγματοποιούνταν ετησίως πάνω από 40.000 πλειστηριασμοί. Άρα δεν πρόκειται για ένα φαινόμενο που προέκυψε τα τελευταία χρόνια, πολύ δε περισσότερο την τελευταία διετία.
Αντιθέτως, από τις αρχές του 2015 έπαψαν να γίνονται πλειστηριασμοί, μέχρι να διαμορφωθεί το απαραίτητο προστατευτικό πλαίσιο. Αφού αυτό διαμορφώθηκε, η πολύμηνη αποχή των δικηγόρων είχε ως αποτέλεσμα να έχουν συσσωρευτεί όλες οι υποθέσεις στο τελευταίο τρίμηνο του 2016.
Συγκεκριμένα Μέσα Ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι θα γίνουν «600 πλειστηριασμοί μέχρι το τέλος του έτους». Πιθανότατα πρόκειται για λανθασμένη ανάγνωση των στοιχείων μίας από τις διαθέσιμες πηγές πληροφόρησης, του ιστοχώρου του Ενιαίου Ταμείου Νομικών (deltio.tnomik.gr), όπου αναφέρονται 635 πλειστηριασμοί, πλην όμως μόνο οι 23 αφορούν το 2016 και οι υπόλοιποι το 2017, ενώ συμπεριλαμβάνονται απαιτήσεις προς κινητές αξίες και αξιώσεις ιδιωτών προς ιδιώτες.
3. Με νόμο που φέρνουμε άμεσα στη Βουλή δημιουργούμε μηχανισμό ρύθμισης χρεών σε εμπόρους και επιχειρηματίες. Πλειστηριασμοί λόγω εμπορικών χρεών γίνονταν ανέκαθεν λόγω του πτωχευτικού κώδικα, άρα έμποροι και επιχειρηματίες δεν εμπίπτουν στην προστασία από πλειστηριασμούς. Εμείς, αφενός εντάξαμε τη συγκεκριμένη ομάδα στην προστασία από μεταβίβαση δανείων πρώτης κατοικίας στη δευτερογενή αγορά δανείων, αφετέρου φέρνουμε άμεσα στη Βουλή νομοσχέδιο, που προβλέπει νέο μηχανισμό εξωδικαστικού συμβιβασμού για υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.
4. Οι πλειστηριασμοί μπορεί να διακριθούν με βάση τον επισπεύδοντα εκπλειστηριαστή σε 3 γενικές κατηγορίες
i. Υποθέσεις μεταξύ ιδιωτών (περίπου 40%), που προφανώς αποτελούν ειδική περίπτωση και το Δημόσιο έχει περιορισμένη αρμοδιότητα.
ii. Υποθέσεις φορέων του Δημοσίου (περίπου 10% αφορά ΓΓΔΕ, δήμοι, ασφαλιστικά ταμεία), που ιεραρχούνται με προτεραιότητα σε όσες αφορούν μη συνεργάσιμους μεγαλοφειλέτες και σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, σε καμία περίπτωση δεν πλήττουν πρώτη κατοικία.
iii. Για την περίπτωση των τραπεζών (το υπόλοιπο 50%), το Υπουργείο διαμόρφωσε τον τελευταίο χρόνο προστατευτικό θεσμικό πλαίσιο, που περιλαμβάνει:
Πλήρη προστασία της πρώτης κατοικίας για τα δύο τρίτα των νοικοκυριών
Με την αναθεώρηση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (πρώην Ν. Κατσέλη) δημιουργήσαμε ένα ισχυρό δίκτυ προστασίας. Συγκεκριμένα:
· Το πεδίο εφαρμογής του Νόμου επεκτάθηκε και σε φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές.
· Μπορούν να ενταχθούν σε προστατευτικές ρυθμίσεις για την πρώτη κατοικία 2 στους 3 δανειολήπτες.
· Για το 25% που αντιστοιχεί στους πιο αδύναμους, προβλέπεται η ενίσχυσή τους από το κράτος, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις δόσεις.
· Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, προστατεύονται οι δανειολήπτες-αιτούντες που διαθέτουν ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000-280.000 ευρώ και εισόδημα έως 13.906-40.801 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος του νοικοκυριού.
Αναδιάρθρωση των δανείων με βάση την πραγματική δυνατότητα του νοικοκυριού
· Οι υπόχρεοι για την τήρησή του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών (τράπεζες, χρηματοδοτικά ιδρύματα και εταιρίες διαχείρισης) οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα και αναλόγως να προτείνουν ρύθμιση του δανείου.
· Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα προκύπτει αφού αφαιρεθούν από το συνολικό καθαρό εισόδημα του δανειολήπτη οι Εύλογες Δαπάνες Διαβίωσης, όπως αυτές καθορίζονται με αντικειμενικό τρόπο από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Με βάση τα ισχύοντα σήμερα, οι ετήσιες εύλογες δαπάνες διαβίωσης για 2 ενήλικες με 2 παιδιά είναι 16.162 ευρώ.
Δεν πωλούνται τα δάνεια πρώτης κατοικίας σε Funds
Μέχρι το 2018 δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση δανείων που συνδέονται με πρώτη κατοικία:
· ανεξαρτήτως κατηγορίας, δηλαδή όχι μόνο τα στεγαστικά δάνεια αλλά και τα καταναλωτικά δάνεια, τα επισκευαστικά δάνεια, τα δάνεια ελεύθερων επαγγελματιών, εμπόρων, αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία
· με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ (άνω του 90% του συνόλου στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας)
(Με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)