Ένα άγνωστο παρολίγον «θερμό επεισόδιο» πάνω από τη Θάλασσα του Μπάρεντς πριν 30 χρόνια, μεταξύ ενός αμερικανικού κατασκοπευτικού αεροσκάφους SR-71 Blackbird και ενός σοβιετικού καταδιωκτικού MiG-31 φέρνει στο φως νέο βιβλίο, το οποίο επικαλείται έγγραφα τα οποία αποχαρακτηρίστηκαν πρόσφατα.
Το περιστατικό περιγράφεται στο βιβλίο «Lockheed Blackbird- Beyond the Secret Missions» του Βρετανού ιστορικού Πωλ Κρίκμορ, και, όπως αναφέρεται, έλαβε χώρα στις 6 Οκτωβρίου 1986, ενώ το SR-71 πραγματοποιούσε αναγνωριστική/ κατασκοπευτική αποστολή στην περιοχή του Μουρμάνσκ, χώρο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος όσον αφορά στις δραστηριότητες του σοβιετικού στόλου υποβρυχίων βαλλιστικών πυραύλων. Ωστόσο, σύντομα το πλήρωμά του διαπίστωσε ότι «είχε παρέα»: Ένα σοβιετικό MiG-31.
Στο βιβλίο του Κρίκμορ, ο αντισμήναρχος Εντ Γέιλντινγκ, της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας και πιλότος του αεροσκάφους περιγράφει το συμβάν:
«Σε απόσταση μπροστά μας, περίπου στα 100 μίλια, μπορούσα να διακρίνω ένα μακρύ, λευκό ρωσικό ίχνος αεροσκάφους, που κατευθυνόταν προς εμάς, αλλά σε πολύ χαμηλότερο υψόμετρο. Ήξερα ότι μάλλον ήταν σοβιετικό μαχητικό, πιθανώς MiG-31, τότε το πιο σύγχρονο σοβιετικό καταδιωκτικό...διαπίστωσα ότι και εμείς αφήναμε μακρύ ίχνος. Ήξερα πως το μαχητικό μπορούσε να δει το ίχνος μας όσο εύκολα μπορούσαμε εμείς να δούμε το δικό του. Φαντάστηκα πως ο Σοβιετικός πιλότος θα ήταν σαν εμένα, με μεγάλη αγάπη για την αεροπορία, προσπαθώντας σκληρά να είναι ένας από τους κορυφαίους. Επίσης, θεώρησα πως είχε εντολές να εκτοξεύσει πυραύλους εάν αργούσα να στρίψω και πετούσα πάνω από τα σοβιετικά χωρικά ύδατα, σε απόσταση εντός 12 ναυτικών μιλίων από το σοβιετικό έδαφος, και υπέθεσα ότι ο πιλότος θα ήθελε πάρα πολύ μια ευκαιρία να εκτοξεύσει πυραύλους εναντίον ενός SR-71 Blackbird. Πίστεψα πως το σοβιετικό μαχητικό δεν θα έριχνε πυραύλους όσο εμείς διατηρούσαμε τη συνήθη πορεία μας, αλλά επίσης ήξερα ότι αυτός ή οι χειριστές των επίγειων ραντάρ ίσως έκαναν λάθος για τη θέση μας, θεωρώντας ότι είμαστε πιο κοντά από ό,τι στην πραγματικότητα. Δεν είχαμε αντίμετρα όπως φωτοβολίδες εναντίον θερμοανιχνευτικών πυραύλων, αλλά και πάλι, πιστεύαμε ότι η πιθανότητα να μας χτυπήσει πύραυλος ήταν μικρή εξαιτίας της μεγάλης ταχύτητας και του υψομέτρου μας. Ήμουν αποφασισμένος να συνεχίσω βάσει σχεδίου και να τραβήξω τις φωτογραφίες».
«Πετώντας ο ένας προς την κατεύθυνση του άλλου στα υπερηχητικά μας αεροσκάφη, μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα δύο μεσαιωνικών ιπποτών που κάλπαζαν ο ένας εναντίον του άλλου- μόνο που εγώ δεν είχα όπλο. Για να επιβιώσουμε, ο Κερτ (αντισμήναρχος Κερτ Όστερχελντ) και εγώ βασιζόμασταν στην ακριβή πλοήγηση, που θα μας επέτρεπε να μείνουμε εκτός σοβιετικού εναέριου χώρου για να αποφύγουμε εκτόξευση πυραύλων και βασιζόμασταν στη μεγαλύτερη ταχύτητα και το υψόμετρό μας σε περίπτωση που εκτοξεύονταν πύραυλοι. Από τη εμπειρία μου στα F-4 Phantom όσον αφορά σε αναχαιτίσεις και οπτικές εκτιμήσεις, εκτιμώ ότι το κοντινότερο που έφτασε ήταν 8 μίλια (σημειώνεται πως, δεδομένων των ταχυτήτων, αυτό σημαίνει ότι, αν συνέχιζαν, θα επερχόταν «επαφή» μέσα σε δευτερόλεπτα). Φάνηκε να χάνει ταχύτητα στην κορυφή του ίχνους του, στα περίπου 65.000 πόδια, ή 10.000 πόδια χαμηλότερα από εμάς. Τον είδα να χαμηλώνει το ρύγχος κάτω από τον ορίζοντα και να βουτάει προς τα κάτω. Ο Κερτ και εγώ συνεχίσαμε και τραβήξαμε τις φωτογραφίες».
Κατά τον Κρίκμορ, εάν το αμερικανικό αεροσκάφος είχε καταρριφθεί, θα είχε ακολουθήσει «θύελλα», με ένα πολύ σοβαρό διεθνές επεισόδιο, ειδικά εάν υπήρχαν νεκροί. Σημειώνεται ότι το περιστατικό έλαβε χώρα το 1986, τρία χρόνια μετά τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση Able Archer 83, η οποία έφερε τις υπερδυνάμεις στα πρόθυρα του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς κάποια μέλη του σοβιετικού Πολιτμπυρό θεώρησαν πως το ΝΑΤΟ ετοιμαζόταν να εκτοξεύσει πραγματική επίθεση με πυρηνικά όπλα, υπό την κάλυψη της άσκησης. Ως εκ τούτου, οι Σοβιετικοί έθεσαν και αυτοί τις δυνάμεις τους σε ετοιμότητα. Η σαφής και υπάρχουσα απειλή πυρηνικού πολέμου έλαβε τέλος με την ολοκλήρωση της άσκησης στις 11 Νοεμβρίου. Γενικότερα θεωρείται πως η Able Archer 83 ήταν μια από τις φορές που ο κόσμος έφτασε πιο κοντά στον πυρηνικό πόλεμο μετά την Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα το 1962.