Όταν είδα τον Μάριο Χρυσολούρη να παρουσιάζει την εταιρεία του, τη Fresh Strips στο διαγωνισμό του Venture Fair πριν λίγους μήνες, μου ήρθε συνειρμικά στο μυαλό η ατάκα «Quest means business» του δημοσιογράφου του CNN, Richard Quest. Ένα 27χρονο παιδί, με μεστό, συγκροτημένο λόγο, κατάφερνε να πείσει το κοινό του διαγωνισμού ότι το προϊόν που έχει να παρουσιάσει κρύβει πίσω του ένα φιλόδοξο σχέδιο και μάλιστα βασισμένο σε στέρεη ακαδημαϊκή έρευνα. Γεννημένος στη Βοστόνη με πατέρα καθηγητή στο ΜΙΤ, αλλά «Ελληνάκι», όπως μας λέει ο ίδιος, αφού από πολύ μικρός γύρισε με την οικογένειά του στην Ελλάδα, ο Μάριος σπούδασε στους Μηχανολόγους Μηχανικούς του ΕΜΠ και στη συνέχεια απέκτησε επαγγελματική εμπειρία σε συμβουλευτικές υπηρεσίες σε μεγάλη εταιρεία του εξωτερικού. Εκεί γνώρισε καλύτερα και το κομμάτι των start up.
Αν τον ρωτήσεις σε ποιον τομέα ειδικεύεται η τεχνολογία της εταιρείας του, της Fresh Strips, θα σου απαντήσει «ασφάλεια τροφίμων και συσκευασία». Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) κάθε χρόνο 1 στους 6 Αμερικανούς αρρωσταίνει από κατανάλωση αλλοιωμένων τροφών ή ροφημάτων, κάτι που οφείλεται κυρίως στις κακές συνθήκες αποθήκευσής τους. Αυτό ήταν και το κενό στην αγορά που προσπάθησε να εκμεταλλευτεί η εταιρεία του που «τρέχει» λιγότερο από ένα χρόνο και ήδη έχει «σηκώσει» τις πρώτες χρηματοδοτήσεις. Με τεχνολογία βασισμένη σε πολύ μεγάλο βαθμό στην έρευνα του Βελγονοτιοαφρικανού φίλου του, Koen Nickmans, στο πανεπιστήμιο του Αϊντχόφεν (πάνω στους υγρούς κρυστάλλους) και στη συνέχεια σε συνεργασία με το τμήμα Χημικών Μηχανικών της Αθήνας (το οποίο κατά τη γνώμη του είναι στα κορυφαία δέκα ιδρύματα στον τομέα τους παγκοσμίως), οδηγήθηκαν στην παραγωγή των πρώτων ταινιών με την ονομασία Fresh Strips.
Πώς δουλεύει
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα απλό αυτοκόλλητο το οποίο (ο αγοραστής) θα κολλά στη συσκευασία του εκάστοτε τροφίμου. Το αυτοκόλλητο περιλαμβάνει μια ταινία, αρχικά πράσινη. Κάθε φορά που το τρόφιμο εκτίθεται σε μια ακραία θερμοκρασία, το πράσινο αυτοκόλλητο μετατρέπεται σε κόκκινο, «ειδοποιώντας» με αυτό τον τρόπο το χρήστη ότι δεν είναι πια κατάλληλο προς κατανάλωση, εξασφαλίζοντας έτσι την ασφάλεια του τροφίμου. «Αυτό που κάνουμε είναι μια “έξυπνη” συσκευασία που σου δίνει μια πληροφορία – είτε στον καταναλωτή, είτε και σε νωρίτερα βήματα (παραγωγός, υπάλληλος σούπερ μάρκετ) – για την ποιότητα του προϊόντος (π.χ. Κρέας, ψάρι, γαλακτομικά)», μας λέει ο Μάριος. «Το όνειρο είναι να πιάσεις σαν πελάτη από την αρχή τον παραγωγό μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Επειδή όμως η αλυσίδα των προμηθειών αποτελείται από πολλά κομμάτια, όταν ξεκινάς ως start up δε μπορείς να λύσεις όλο το πρόβλημα από την πρώτη μέρα. Έτσι εμείς είπαμε αρχικά να στοχεύσουμε από τις αποθήκες του σούπερ μάρκετ μέχρι τα υποκαταστήματα του σούπερ μάρκετ», συνεχίζει.
-Γιατί να χρησιμοποιήσει ένα σούπερ μάρκετ τα fresh strips;
Στην περίπτωση της εφαρμογής σε secondary packaging (παλέτα, κλπ.) όπου έχουμε μέτρηση προδιαγραφών θερμοκρασίας από την αποθήκη στο μαγαζί χρησιμεύει: στη μέτρηση σε πολλαπλά σημεία μέσα στο φορτηγό, στη διευκόλυνση για την ακριβή και γρήγορη παραλαβή των εμπορευμάτων μέσω της επιτάχυνσης του ελέγχου και στη μέτρηση των προδιαγραφών σε περίπτωση χρήσης φορτηγών τρίτης εταιρείας. Όσον αφορά το consumer packaging, δίνει αυξημένη δέσμευση στον καταναλωτή το οποίο οδηγεί σε αυξημένες πωλήσεις, συνεχή έλεγχο ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και χαμηλότερο κόστος διενέργειας ελέγχων εντός της αλυσίδας.
Υπάρχει μια παραπληροφόρηση που έχει δημιουργηθεί, ότι κάνεις μια start up και μετά είσαι χαλαρά. Τη start up όμως δεν την κάνεις άμα δε μπορείς να βρεις άλλη δουλειά, την κάνεις άμα δε σε χωράει η δουλειά που είσαι τώρα.
-Σε ποιες αγορές απευθύνεστε και σε ποιες κατηγορίες τροφίμων;
Σε πρώτο στάδιο Ελλάδα, Γερμανία και Ολλανδία. Γενικώς εντός Ε.Ε. που έχει καλούς μηχανισμούς ασφάλειας τροφίμων. Όσον αφορά ποια τρόφιμα, τώρα πειραματιζόμαστε και με αυτά που είναι στους -12 και -16 βαθμούς, επειδή όμως είναι αρχή ακόμα, στοχεύουμε συγκεκριμένα στο ψυχρό τρόφιμο, δηλαδή 0 ως 4 βαθμούς (π.χ. το τυρί του τοστ, ο καπνιστός σολομός, το ψάρι). Ήδη πάντως υπάρχει ενδιαφέρον από παραγωγούς και σούπερ μάρκετ.
-Σε παλαιότερη συνέντευξή σου δήλωσες πως σήμερα όσο ποτέ υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για ευρωπαϊκές start up. Μας το εξηγείς;
Το να είσαι νέος Έλληνας αυτή τη στιγμή, έχει αντικειμενικές δυσκολίες. Το να είσαι νέος στην Ευρώπη όμως... δεν έχει υπάρξει καλύτερη περίοδος – παίρνεις το διαβατήριο σου, το λάπτοπ σου, ταξιδεύεις από χώρα σε χώρα, μπαίνεις στο linkedin βλέπεις όποιο προφίλ θέλεις για να γνωρίσεις κόσμο, να κάνεις εταιρεία, ανεβαίνουν οι χρηματοδοτήσεις σιγά σιγά (π.χ. τώρα έρχεται το European Investment Fund και θα «ρίξει» χρήματα στην ελληνική αγορά για start up, παλιά το πάλευες μόνος σου). Υπάρχει περισσότερο χρήμα να διοχετευθεί και αλλάζει και η κουλτούρα. Δες για παράδειγμα την αυτοκινητοβιομηχανία που είναι αρκετά συντηρητική κι όμως η BMW ξεκίνησε δικό της hub για να κάνει accelerate σε start up σε αυτοκίνητα. Eίναι πράγματι σπουδαία περίοδος να είσαι νέος στην Ευρώπη.
Η μεγάλη αλήθεια για τις start up και τα σκυλιά με τα λουκάνικα
Πολύ φυσιολογικά έρχεται στην κουβέντα μας η ερώτηση για το πόσο «φούσκα» είναι τελικά οι start up εταιρείες, αν αξίζουν πολύ λιγότερα από τα λεφτά που ακούγεται ότι παίρνουν κι αν είναι όλα τόσο παραδεισένια. Ο Μάριος με κόβει σε κείνο το σημείο: «Στην αρχή μιας νεοφυούς επιχείρησης, οικονομικά και σωματικά πεθαίνεις, η δουλειά είναι γιγαντιαία. Υπάρχει μια παραπληροφόρηση που έχει δημιουργηθεί, ότι κάνεις μια start up και μετά είσαι χαλαρά. Τη start up όμως δεν την κάνεις άμα δε μπορείς να βρεις άλλη δουλειά, την κάνεις άμα δε σε χωράει η δουλειά που είσαι τώρα. Νιώθεις ότι έχεις το πάθος, θα σκυλιάσεις λίγο, θα πεινάσεις, θα κουραστείς». Και όλα αυτά τα λεφτά που σηκώνουν αυτές οι εταιρείες από διαγωνισμούς;, «Ο κόσμος ακούει για χρηματοδοτήσεις και νομίζει ότι είμαστε πλούσιοι και δένουμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα. Μόνο για κατοχύρωση μιας πατέντας τεχνολογίας όμως ο δικηγόρος μπορεί να φτάσει τα 20.000 δολάρια.», μου απαντά χαμογελαστός.
-Ποιος είναι ο μεγάλος σου επαγγελματικός φόβος;
Φοβάμαι μην αρχίσουμε και μιλάμε για start up όλη την ώρα, μοιράσουμε κάποια λίγα χρήματα, δημιουργήσουμε εσφαλμένες εντυπώσεις και μετά παραμελήσουμε τα πλεονεκτήματα μιας start up, δηλαδή το ανθρώπινο κεφάλαιο, την τεχνολογία, την κουλτούρα που δημιουργείται. Σε ένα βαθμό, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο υπάρχει αυτή η «φούσκα».
-Και μέχρι πού φτάνει το όνειρο;
Να μεγαλώσουμε γρήγορα. Έχουμε όλα τα εφόδια, είμαστε νέοι, δουλεύουμε πολύ, τα βιογραφικά μας είναι πολύ δυνατά και οι συνεργασίες μας επίσης.
-Με ένα λάπτοπ ανά χείρας από αεροπλάνο σε αεροπλάνο;
Να σου πω κάτι ειλικρινά; Ταξιδεύω κυρίως με low cost εταιρείες και δεν υπάρχει χώρος για λάπτοπ. Άντε να κρατήσω καμιά σημείωση.