Προβληματισμό στην Αθήνα αλλά και αγανάκτηση στην ελληνική μειονότητα, προκάλεσε η αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης των Τιράνων να προχωρήσει στις κατεδαφίσεις οκτώ κτιρίων...
Η επιχείρηση ξεκίνησε τα ξημερώματα της 31ης Οκτωβρίου, με την παρουσία εκατοντάδων αστυνομικών, που μάλιστα όπως καταγγέλλουν εκπρόσωποι της ελληνικής μειονότητα είχαν μεταφερθεί τις προηγούμενες ημέρες από άλλες περιοχές (κυρίως από την Αυλώνα), ενώ αργά το απόγευμα της ίδιας ημέρας, οι αστυνομικές δυνάμεις και τα μηχανήματα απομακρύνθηκαν από την περιοχή.
Το προκλητικό στην όλη ιστορία σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είναι στους 8 ιδιοκτήτες δεν παρουσιάστηκαν ποτέ οι εντολές κατεδάφισης, ενώ αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στο σημείο δεν παρέστησαν ποτέ οι εκπρόσωποι του Δήμου, όπως προβλέπει ρητά η νομοθεσία.
Οι οκτώ ιδιοκτήτες των οποίων τα ακίνητα κατεδαφίστηκαν είχαν παραλάβει μόνο τα ειδοποιητήρια εκκένωσης και όπως έγινε γνωστό γκρεμίστηκαν οι ιδιοκτησίες εκείνων που δεν έχουν προσφύγει στα δικαστήρια για να υποβάλλουν ασφαλιστικά μέτρα.
Η απόφαση του Πρωτοδικείου Αυλώνας για ασφαλιστικά μέτρα αφορά 12 ιδιοκτησίες.Από τις 19 που έλαβαν ειδοποιητήρια στις 18 Οκτωβρίου, τα 7 κατεδαφίστηκαν στις 31 – 10 – 2017, καθώς και ένα πρατήριο καυσίμων, για το οποίο υπήρξε εντολή κατεδάφισης εδώ και καιρό, καθώς του επιβλήθηκε αναγκαστική απαλλοτρίωση για διαπλάτυνση του δρόμου, αν και ο ιδιοκτήτης του καταγγέλλει ότι είχε νόμιμη άδεια και κατέβαλε φόρους
Οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες είχαν λάβει έγγραφη πρόσκληση από τον Δήμο της Χειμάρρας να παρουσιαστούν στις 2 Νοεμβρίου 2017 στον Δήμο, προκειμένου να ξεκινήσει η εγγραφή των ακινήτων τους, ώστε να πάρουν τίτλους ιδιοκτησίας. Παρ’ όλα αυτά, όμως, τα κτίσματά τους κατεδαφίστηκαν.
Μάλιστα παρά λίγο να υπάρξει γενικευμένη, ένταση όταν το απόγευμα της 31ης Οκτωβρίου, εντελώς αιφνιδιαστικά, κάποια από τα λίγα συνεργεία που είχαν απομείνει στη Χειμάρρα, επιχείρησαν να κατεδαφίσουν τον περιβάλλοντα χώρο σπιτιού, για τα οποίο δεν υπήρχε εντολή κατεδάφισης. Μετά από διαμαρτυρίες και αντιδράσεις, τα συνεργεία σταμάτησαν, προφασιζόμενα «λάθος».
Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι αρχικά το το αλβανικό υπουργείο ξεκινώντας τη διαβούλευση με τους εκπροσώπους της μειονότητας επιδίωξε να κερδηθεί χρόνος προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να πάρουν τους τίτλους ιδιοκτησίας και να καταθέσουν ασφαλιστικά μέτρα, ώστε στη συνέχεια να αποζημιωθούν, βάσει των τιμών της αγοράς (και όχι υποτιμημένα, όπως αρχικώς ήθελαν τα Τίρανα) για τις περιουσίες τους. Όμως το υποκριτικό είναι ότι στην Αλβανία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουν δοθεί τίτλοι ιδιοκτησίας σε ιδιώτες. Έτσι, θεωρούνται τα κτίσματα και οι εκτάσεις, κρατικές.
Τόσο η Ελλάδα όσο και άλλες χώρες , έχουν θέσει επανειλημμένως το «ιδιοκτησιακό ζήτημα» στα Τίρανα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και μάλιστα το θέμα έχει μπει και στις παραμέτρους της αξιολόγησης της Αλβανίας στην ενταξιακή πορεία της.
Αυτές τις ημέρες μετά το πέρας των εργασιών της 2ης Διεθνούς Διάσκεψης για τον Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς αναφερόμενος στο θέμα δήλωσε:
«Στην απόδοση του καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας στην Αλβανία, θέσαμε πέντε όρους (σ.σ. που έγιναν δεκτοί από την ΕΕ). (…) Σε αυτούς τους πέντε όρους περιλαμβάνεται το θέμα της ιδιοκτησίας και της προστασίας της, καθώς και το θέμα της προστασίας της μειονότητας. Είμαστε σε διαδικασία διαπραγματεύσεων για το Συμβούλιο Σύνδεσης.
Οι κατοικίες που κατεδαφίστηκαν δεν αφορούν ιδιοκτησίες με διασφαλισμένους τίτλους ή οι ιδιοκτήτες τους δεν είχαν ασκήσει ασφαλιστικά μέτρα. Εμείς δε μπορούμε να απαγορεύουμε την ανάπλαση μιας τρίτης χώρας. Θέλουμε όμως τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, ιδιαίτερα της μειονότητας -συνδυασμός δυο παραγόντων- να προστατεύονται. Προς το παρόν έχουν σταματήσει τις εργασίες κατεδάφισης.»