24 Ιουλίου 1989
Ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος, Υπουργός Προεδρίας της κυβέρνησης Τζαννετάκη ανακοινώνει ότι θα δοθούν δύο άδειες ιδιωτικής τηλεόρασης σε δύο ομίλους εκδοτών. Η ανακοίνωση δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Τον Ιανουάριο του 1989 ο Δήμαρχος Αθηναίων Μιλτιάδης Εβερτ είχε προτείνει στην Ενωση ιδικοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων να δημιουργήσουν από κοινού ένα ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο. Κατά την προεκλογική περίοδο που ακολούθησε, τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ υπόσχονταν στους ενδιαφερόμενους ότι αμέσως μετά τις εκλογές θα δοθούν άδειες ιδιωτικής τηλεόρασης. Αλλά όταν έρχεται η ώρα, προκύπτει ένα πρόβλημα: Ο κυβερνητικός εταίρος της ΝΔ, ο Συνασπισμός της Αριστεράς, δεν είχε ενημερωθεί για την εξαγγελία Κανελλόπουλου και απαιτεί να υπάρξει νομικό πλαίσιο, πριν δοθούν άδειες. Δύο διακεκριμμένοι νομικοί, ο Νίκος Αλιβιζάτος και ο Προκόπης Παυλόπουλος αναλαμβάνουν να συντάξουν νόμο που να ρυθμίζει τα της ιδιωτικής τηλεόρασης.
14 Σεπτεμβρίου 1989
Η Βουλή ψηφίζει σχεδόν ομόφωνα (με μία μόνον αρνητική ψήφο, του Κωστή Στεφανόπουλου) νόμο που προβλέπει την παροχή άδειας για ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς τοπικής εμβέλειας (αργότερα, το 1991, νέος νόμος προβλέπει και εθνικής εμβέλειας) σε επιχειρήσεις που έχουν προηγούμενη εμπειρία στα ΜΜΕ. Βασική καινοτομία του νόμου (για την οποία ο Προκόπης Παυλόπουλος αναλαμβάνει να κάνει φροντιστήριο στους αρχηγούς των κομμάτων) είναι η ανάθεση της εποπτείας της ραδιοτηλεόρασης σε μια ανεξάρτητη αρχή- το περίφημο ΕΣΡ. «Φυσικά δεν ορίζουμε τα κόμματα εκπροσώπους μας... να μεταφέρουμε στο εθνικό συμβούλιο κομματικές αντιπαραθέσεις, εντολές και τακτικές»- είχε πει ο εισηγητής της ΝΔ Θ. Κασσίμης. «Θέλουμε να βρούμε 11 Έλληνες οι οποιοι να ασκήσουν τον έλεγχο της Πολιτείας πάνω στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης». Αλλά από την επομένη τα κόμματα όρισαν εκπροσώπους τους, το ΕΣΡ ζούσε από κρίση σε κρίση και, μετά τις εκλογές του Απριλίου 1990, η αυτοδύναμη κυβέρνηση ΝΔ άλλαξε την σύνθεση του ΕΣΡ ώστε να εξασφαλίζεται φιλική προς την κυβέρνηση πλειοψηφία.
20 Νοεμβρίου 1989
Εκπέμπει το πρώτο ιδιωτικό κανάλι- το ΜΕΓΚΑ. Παραμονή πρωτοχρονιάς του 1990 εξέπεμψε ο ΑΝΤΕΝΝΑ. Λίγο αργότερα το κανάλι 29 του Γ. Κουρή και το New Channel. Ακολουθεί μια αλυσσίδα νέων σταθμών, εθνικής μα κυρίως τοπικής εμβέλειας.
10 Σεπτεμβρίου 1993
Δίδονται οι πρώτες άδειες! Με την απόφαση 94841/ 93 Υπουργών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, μετά από γνωμοδότηση του ΕΣΡ, δίδονται 7 άδειες ιδιωτικής τηλεόρασης, 7ετούς διάρκειας. Ακολουθούν οι εκλογές του Νοεμβρίου και στις 31.12.1993, με νέα υπουργική απόφαση της κυβέρνησης Παπανδρέου παραχωρούνται άλλες δύο άδειες εθνικής εμβέλειας και τρεις περιφερειακής εμβέλειας.
3 Αυγούστου 1995
Ψηφίζεται ο νόμος Βενιζέλου (2328/95) που ορίζει ότι οι άδειες τηλεόρασης χωρίζονται σε εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας, δίδονται για 4 χρόνια με δικαίωμα ανανέωσης- ενώ η ισχύς των προηγουμένων αδειών παρατείνεται. Ο νόμος ορίζει ότι οι μετοχές των τηλεοπτικών σταθμών πρέπει να είναι ονομαστικές μέχρι φυσικού προσώπου και καθιερώνει για πρώτη φορά και το ασυμβίβαστο ανάμεσα στην ιδιότητα του μετόχου τηλεοπτικού σταθμού και μετόχου σε εταιρεία που αναλαμβάνει δημόσια έργα. Η ιδέα αυτή θα έχει μακρά διαδρομή. Θα περάσει στη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 και θα γίνει κεντρική ιδέα ενός νόμου της κυβέρνησης Κ. Καραμανλή τον Φεβρουάριο του 2005 (ν. 3310/05), του περίφημου νόμου του βασικού μετόχου. Ο νόμος εξαγγέλθηκε ως το «τέλος της διαπλοκής στην Ελλάδα»- αλλά σκόνταψε στις Βρυξέλλες και ανακλήθηκε.
Σεπτέμβριος 1997
Προκηρύσσεται διαγωνισμός για την έκδοση τηλεοπτικών αδειών- 6 εθνικής εμβέλειας, 53 περιφεριακής εμβέλειας και 57 τοπικής. Υποβάλλονται 160 φάκελοι, η εξέταση των οποίων μακραίνει έως τον Μάρτιο του 2002, όταν το ΕΣΡ δηλώνει ότι αδυνατεί να ολοκληρώσει την μοριοδότηση των υποψήφιων. Τον επόμενο χρόνο ο διαγωνισμός επαναπροκηρύσσεται, αλλά δεν ολοκληρώνεται μέχρι τις εκλογές του 2004 και την ψήφιση του νόμου για τον βασικό μέτοχο και εν τέλει τον «νόμο Ρουσσόπουλου» (ν. 3592/2007), που προβλέπει τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή εκπομπή. Ο νόμος ορίζει πως «η ίδρυση, εγκατάσταση και λειτουργία ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, που μεταδίδουν το πρόγραμμά τους με αναλογικό σήμα ελεύθερης λήψης επιτρέπεται μετά από άδεια του Ε.Σ.Ρ., κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας». Το 2012, ο νόμος 4038 ορίζει πως οι τηλεοπτικοί σταθμοί που αδειοδοτήθηκαν το 1993 «εξακολουθούν να λειτουργούν νομίμως μέχρι την έκδοση της απόφασης για τη χορήγηση αδειών παροχής περιεχομένου επίγειας ψηφιακής εκπομπής, υπό τον όρο της συμμετοχής τους στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία η οποία θα διενεργηθεί κατά τις διατάξεις του ως άνω νόμου».
Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο (ΕΣΡ), Κατάθεση Φακέλων από τα κανάλια για τις νέες άδειες (2003)
20 Ιουλίου 2012
Η ελληνική τηλεόραση περνά από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή της. Με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η εκπομπή αναλογικού τηλεοπτικού σήματος απαγορεύεται. Τα κανάλια είναι πλέον πάροχοι περιεχομένου προς την ψηφιακή πλατφόρμα εκπομπής, την Digea.
20 Μαΐου 2016
Προκηρύσσεται ο νέος, ο τρέχων διαγωνισμός για την παροχή 4 τηλεοπτικών αδειών, με βάση τον νέο νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και χωρίς ανάμειξη του ΕΣΡ.
Εδώ βρισκόμαστε σήμερα. Αλλά ο πόλεμος για την Τηλεόραση δεν άρχισε χθες. Διαρκεί ήδη έξι δεκαετίες. Και άρχισε κάπως έτσι...
20 Ιανουαρίου 1958
Μετά από πολλές πρωτοβουλίες ιδιωτικών φορέων, ελληνικών και -κυρίως- αμερικανικών και μετά από δύο άγονους διεθνείς διαγωνισμούς, η κυβέρνηση Καραμανλή προκηρύσει τον πρώτο γόνιμο διαγωνισμό για την ανάθεση της δημιουργίας τηλεπτικού δικτύου στην Ελλάδα. Η πρωτοβουλία ανακοινώνεται θριαμβευτικά, αλλά η αντίδραση των εκδοτών των εφημερίδων είναι ισχυρή. Η Ελένη Βλάχου γράφει στην «Καθημερινή»: «Τι θα μας προσφέρει αυτή η κόρη του ΕΙΡ; Θα είναι και αυτή σκλαβάκι ενός κόμματος;» Ο διαγωνισμός κατακυρώνεται σε μια ιαπωνική εταιρεία, αλλά η κυβέρνηση υποχωρεί στις πιέσεις και ανακοινώνει, τον Σεπτέμβριο του 1958, ότι το σχέδιο «τηλεόραση» ματαιώνεται... λόγω έλλειψης χρημάτων. Τα επόμενα λίγα χρόνια ματαιώθηκαν άλλες τρεις απόπειρες του Κ. Καραμανλή να δημιουργήσει κρατικό τηλεοπτικό σταθμό, πάντα υπό τα πυρά φίλιων και εχθρικών εφημερίδων. «Πολυτελής ασυναρτησία η τηλεόραση», έγραφε ο Πάνος Κόκκας στην «Ελευθερία», τον Ιούνιο του 1960. «Αν όμως η κυβέρνησις την θεωρή απαραίτητον, τότε δεν μένει άλλη λύσις από την παραχώρησίν της εις την ιδιωτικήν πρωτοβουλίαν».
23 Φεβρουαρίου 1966
Η πρώτη πειραματική εκπομπή της τηλεόρασης του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (όπως λεγόταν τότε η μετέπειτα ΕΡΤ), από την ταράτσα του κτιρίου του ΟΤΕ, για δύο ώρες και με περιορισμένη εμβέλεια. Με το τέλος της εκπομπής, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Αθανασιάδης-Νόβας ανακοίνωσε στους υπεύθυνους του προγράμματος ότι εκτός από το ΕΙΡ «ενδέχεται να δοθεί άδεια ιδρύσεως και ιδιωτικών ή ημικρατικών τηλεσταθμών, δια τους οποίους υπάρχουν πολλαί προτάσεις». Πράγματι, ολόκληρο το 1966 δύο μεγάλα αμερικανικά δίκτυα, το ABC και το CBS, ο οργανισμός Time-Life, η Phillips σε συνεργασία με ελληνικές τράπεζες (Εθνική, Εμπορική και ΕΤΒΑ) κατέθεταν προτάσεις για την δημιουργία ιδιωτικών σταθμών τηλεόρασης. Το θέμα παρέμεινε εκκρεμές, μέχρι την δικτατορία των συνταγμαρχών.
15 Απριλίου 1985
Σε όλη την Ευρώπη η εποχή του δημόσιου μονοπωλίου στην ραδιοτηλεόραση έχει τελειώσει. Ο Γιώργος Ρωμαίος, πρώην Διευθυντής της ΕΡΤ και ευρωβουλευτής πλέον στέλνει επιστολή στον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου: «Κύριε πρόεδρε, είναι προφανές ότι σύντομα θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη λειτουργία ιδιωτικών τηλεοράσεων και στην Ελλάδα. Και είναι αυτονόητο ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να τις απαγορεύσει, ούτε και να αφήσει την αυθαίρετη εγκατάστασή τους, ώστε το τηλεοπτικό τοπίο να θυμίζει αυθαίρετη δόμηση». Με αυτή την αιτολόγηση, ο Ρωμαίος πρότεινε στον Ανδρέα να περάσει αμέσως νόμος για την ιδιωτική τηλεόραση, να δοθούν δύο ή τρεις άδειες- η μία στην Ενωση Ιδιοκτητών Εφημερίδων και να ανατεθεί η εποπτεία της τηλεόρασης σε ένα Συμβούλιο που θα εκλέγεται από το προεδρείο της Βουλής και θα λογοδοτεί σε αυτήν. Η επιστολή αγνοήθηκε. Ήταν η πρώτη από μια αλυσίδα χαμένων ευκαιριών ορθολογικής ρύθμισης του τοπίου.
Διαβάστε ακόμα:
Much Ado About Nothing..., του Θόδωρου Ρουσούπουλου
Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης: Η μεθόδευση, η παύση, η λύση, της Λίνας Αλεξίου
Απόπειρες «ευταξίας», του Στέλιου Παπαθανασόπουλου
Ανωριμότητα ετών είκοσι-επτά, του Γιώργου Πλειού