«Οι παραδοσιακές αντιθέσεις Δεξιάς - Αριστεράς αμβλύνονται στο πρόσωπο του Εμανουέλ Μακρόν. Όχι γιατί δεν θα υπάρχει πια Δεξιά και Αριστερά. Αλλά γιατί οι Γάλλοι, αριστεροί και δεξιοί, επιθυμούν πλέον ένα πρόσωπο στο οποίο να μπορούν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους σεβόμενοι οι μεν τους δε». Δεν είναι τυχαίο ότι ένας κεντρώος πολιτικός, ο Φρανσουά Μπαϊρού, βρήκε τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσει την αλλαγή που ο Μακρόν φέρει στη γαλλική πολιτική σκηνή.
Με λαμπερή εξαίρεση τον Ντανί Κον Μπεντίτ, που σαν «μαθητής» του Καστοριάδη, ανέκαθεν υπήρξε εξίσου αριστερός όσο και αντικομουνιστής, ουδείς πολιτικός έδινε την παραμικρή πιθανότητα στον άγνωστο εδώ και δυο χρόνια Μακρόν, όταν πέρυσι ίδρυσε το κίνημά του.
Η διαφορά ανάμεσα στην τρέλα και την ιδιοφυΐα πολλάκις εξαρτάται από το αποτέλεσμα. Διότι μόνο γραφικός μπορούσε να χαρακτηριστεί ένας άγνωστος νέος υπουργός οικονομικών που στα τριάντα οκτώ του χρόνια παρουσιάζεται χωρίς το παραμικρό στήριγμα για το προεδρικό αξίωμα, σε μια χώρα της οποίας οι αυστηροί πολιτικοί κώδικες απαιτούν πολύχρονη θητεία σε ένα από τα δυο μεγάλα κόμματα που αντιπροσωπεύουν την δημοκρατική Δεξιά και Αριστερά, σαν προϋπόθεση sine qua non μιας σοβαρής σταδιοδρομίας.
Η ευθύνη του Μακρόν είναι βέβαια μεγαλύτερη από οποιουδήποτε Γάλλου πολιτικού μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο: αν αποτύχει, τίποτα δεν θα εμποδίσει την εκλογή της Μαρίν Λε Πεν το 2022!
Ο Μακρόν διάβασε έγκαιρα την απόρριψη των παραδοσιακών κομμάτων στην εκλογή του Τραμπ, το Μπρέξιτ και την άνοδο των «αντισυστημικών» σχηματισμών όπως οι Αγανακτισμένοι και ο Μπέπε Γκρίλο. Σε αντίθεση όμως με τα παραπάνω φαινόμενα, όπου ο λαϊκισμός, ο πολιτικός αναλφαβητισμός και η απλή ψυχοπαθολογία υποδύονται τους σωτήρες της πολιτικής (με τον ίδιο τρόπο που ένας τσαρλατάνος καταφέρνει να πείσει ότι θα πετύχει εκεί που ένας γιατρός όντως απέτυχε), ο Μακρόν εκπροσωπεί την αριστεία της γαλλικής εκπαίδευσης με ένα πρωτοφανές για πολιτικό, αναγεννησιακό εύρος γνώσεων: οι σπουδές του στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού και την Εθνική Σχολή Διοίκησης (ENA) συνυπάρχουν με ένα DEA φιλοσοφίας από το πανεπιστήμιο της Ναντέρ και μια δεκαετή μελέτη του πιάνου στο ωδείο της Αμιέν. Η σύντομη καριέρα του σαν ένας από τους πιο πετυχημένους νέους τραπεζίτες του επιτρέπει «να λέω ίσως λιγότερες κουταμάρες από άλλους συναδέλφους μου για την οικονομία».
Ο Μακρόν δεν είναι επιφαινόμενο μιας ευκαιριακής κεντρώας πολιτικής μαρμελάδας που δεν είναι ούτε αριστερή ούτε δεξιά, ένα είδος πολιτικής Ντίσνεϊλαντ όπου όλοι, ως δια μαγείας, αγαπιούνται. Αντιπροσωπεύει τη γνήσια έκφραση βαθιά πολιτικοποιημένων Γάλλων, αριστερής και δεξιάς ευαισθησίας. Αυτών των αριστερών που έχουν πλέον πεισθεί ότι πειράματα τύπου Τσάβες και Κάστρο δεν λειτουργούν έστω όσον αφορά την οικονομία, (και ας μην αναφέρουμε το θέμα της καταπάτησης των προσωπικών ελευθεριών). Αυτών των Δεξιών που σαν νοικοκύρηδες σοκάρονται με τον υπερδιπλασιασμό κερδών των ίδιων ακριβώς πολυεθνικών που ζητούν θυσίες λόγω... οικονομικής κρίσης, με τα μπόνους εκατομμυρίων των διευθυντών τη στιγμή που προβαίνουν σε μαζικές απολύσεις. Ο Μακρόν είναι έκφραση μιας νέας γενιάς που οικοδομεί τους δικούς της κώδικες: ο αστυνομικός που δολοφονήθηκε την προηγούμενη Πέμπτη στα Ηλύσια Πεδία ήταν γκέι. Εκτός εξτρεμιστικών κύκλων, ουδείς, δεξιός ή αριστερός, δεν έχει διάθεση να μειδιάσει με το γεγονός ότι αυτό το νέο παιδί που πέθανε προστατεύοντας τη ζωή μας αφήνει πίσω τον σύζυγό του, ή να αμφισβητήσει την εγκυρότητα της επισημοποίησης του δεσμού τους. Η γαλλική κοινωνία δεν εκφράζεται ούτε από τον κύριο Μελονσόν (που αρνήθηκε να υποστηρίξει τον Μακρόν που είναι αντιμέτωπος με ένα φασιστικό κόμμα στον δεύτερο γύρο!), ούτε από την κυρία Λε Πεν.
Μια αξιοπρεπής κατανομή των αγαθών που να μην υπαγορεύεται από ιδεολογικούς νάρθηκες· η ισότητα στα συζυγικά δικαιώματα ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού· ο χωρισμός κράτους και εκκλησίας σαν εγγύηση πως «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ»· το ιερό δικαίωμα της θρησκευτικής πίστης, το εξίσου ιερό δικαίωμα της θρησκευτικής αδιαφορίας· η ιδέα ότι αλήτης είναι όποιος καίει ένα λεωφορείο όπως και όποιος κρύβει εκατομμύρια μεταφέροντάς τα στο εξωτερικό, και δεν υπάρχει τίποτα που να δικαιολογεί τον ένα ή τον άλλο: όλα αυτά δεν είναι πλέον μονοπώλια μιας πολιτικής παράταξης. Οι όντως ευνοϊκές συμπτώσεις που οδήγησαν στη χθεσινοβραδινή νίκη του Μακρόν είναι επιτέλους καιρός να αναλυθούν σαν αυτό που είναι: αναπόφευκτες αιτίες, συμπτώματα ενός κόσμου που πεθαίνει δεξιά και αριστερά, και που αργά ή γρήγορα θα έδιναν το παρών. Και η προαναγγελθείσα νίκη του, είναι νίκη όλων ημών των πολιτικοποιημένων πολιτών, δεξιών και αριστερών, που τον στηρίξαμε ανακαλύπτοντας με απίστευτη έκπληξη ότι πάνω από τις διαφορές μας, μας ενώνει το λιγότερο κοινό αγαθό σε αυτόν τον κόσμο: η κοινή λογική. Η ευθύνη του είναι βέβαια μεγαλύτερη από οποιουδήποτε Γάλλου πολιτικού μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο: αν αποτύχει, τίποτα δεν θα εμποδίσει την εκλογή της Μαρίν Λε Πεν το 2022!
«Ο παλιός κόσμος πεθαίνει, ο νέος αργεί να γεννηθεί, και μέσα στο λυκόφως, εμφανίζονται τα τέρατα», έγραφε ο Αντόνιο Γκράμσι. Σίγουρα. Αλλά με εξαιρέσεις.