Όταν το υπέδαφος κρύβει «διαμάντια» αλλά δεν αναγνωρίζεται ο τόπος που του ανήκουν τότε τι γίνεται; μα τι άλλο από χρήμα και μεγάλες μπίζνες!
-πώς είπατε; δεν υπάρχουν πια αποικίες στην Αφρική;
Η φτώχεια δε γνωρίζει διαβατήρια, είναι άθλιο βάρος, όμως όταν δεν ζεις τα προβλήματα τότε δε θέλεις να γνωρίζεις, ούτε να πολυ-μπλέκεσαι μαζί τους.
Ο λόγος για τους ταλαίπωρους, σχεδόν αόρατους Σαχράουι και την περίπτωση της Δυτικής Σαχάρας, της μεγαλύτερης περιοχής στον κόσμο που ακόμη και σήμερα δεν είναι αυτο-αναγνωρισμένη από τα Ηνωμένα Έθνη!
Αμφισβητείται από το Μαρόκο, στην άλλη άκρη παλεύει για την ανεξαρτησία το τοπικό Απελεθερωτικό Μέτωπο, το Πολισάριο, δηλαδή η στρατιωτική-πολιτική οργάνωση που εκπροσωπεί τους ντόπιους και το σύνολο των τοπικών φυλετικών ομάδων.
Πρόκειται για μια περιοχή 266.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και περίπου 400.000 κατοίκων που βρίσκεται κοντά μας. Όμως η Δυτική Σαχάρα δεν ακούγεται συχνά, βρίσκεται στον Βόρειο Ατλαντικό ωκεανό, στο νότιο τμήμα του Μαρόκου και συνορεύει κυρίως με τη Μαυριτανία.
Οι Ισπανοί άποικοι αποσύρθηκαν το 1975, έπειτα από 91 χρόνια κατοχής, τότε άρχισαν τα προβλήματα «ιδιοκτησίας». Ήταν ο πόλεμος μεταξύ του Μαρόκου και του ντόπιου απελευθ. κινήματος Πολισάριο.
Μέτα από μια μακριά περίοδο διαφωνιών, εντάσεων και συγκρούσεων έφτασε η κατάπαυση του πυρός και η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών MINURSO.
Το 1991, η περιοχή «έσπασε» σε δυο ξεχωριστά τμήματα, μέχρι σήμερα εξακολουθούν να χωρίζονται από ένα ανάχωμα άμμου χτισμένο κατά μήκος 2.700 χιλιομέτρων. Από τη μια πλευρά είναι η έξοδος στη θάλασσα, υπάρχουν κοιτάσματα πετρελαίου, ορυχεία φωσφόρου και ελέγχεται από το Μαρόκο κι από την άλλη πλευρά συναντάς τη φτώχεια, αυτή την περιοχή διαχειρίζεται το Polisario.
Η ζωή στα στρατόπεδα, φωτογραφία Alejandro Almenara Sanchez
Προσφυγιά και λεφτεριά, ξέχωρες μα τόσο ταιριαστές λέξεις
Ενώ το Μαρόκο αμφισβητεί την ύπαρξη της Δυτ. Σαχάρας περίπου 85 χώρες έχουν υπογράψει την αναγνώριση (η Ελλάδα δεν είναι μέσα σε αυτές), όσο για τους Σαχράουι, είναι οι «άνθρωποι της ερήμου», σήμερα δίχως τόπο, γεννιούνται και πεθαίνουν στη προσφυγιά.
Η κυβέρνηση της Αλγερίας ισχυρίζεται ότι στο έδαφος της υπάρχουν 165.000 Σαχράουι, τα Ηνωμένα Έθνη 90.000, ενώ το Μαρόκο λέει ότι δεν είναι περισσότεροι από 50.000.
Άξιο αναφοράς είναι το περιβόητο δημοψήφισμα από τον ΟΗΕ που περιμένουν οι κάτοικοι της Δυτικής Σαχάρας από το 1991, με αυτό υποτίθεται ότι θα αποφασίσουν αν θέλουν δικό τους κράτος ή διαλέγουν την προσάρτηση στο Μαρόκο.
Μέχρι σήμερα, αν και έχουν περάσει 26 χρόνια, δεν κατάφεραν να στηθούν κάλπες και να γίνει ψηφοφορία!
Ο «θησαυρός» δεν ανήκει σ' αυτούς τους κληρονόμους
Θα βρεθεί λύση για τους Σαχράουι; Στην απορία δεν υπάρχουν άμεσες απαντήσεις, κάποτε, στο μέλλον ίσως κάτι και να γίνει! Μέχρι τότε οι θησαυροί του υπεδάφους δεν θα μένουν φυσικά ανεκμετάλλευτοι και παρατημένοι.
Ο λόγος για τα χρυσοφόρα ορυχεία φωσφόρου, που μπορεί να βρίσκονται στα βουνά της Δυτικής Σαχάρας, αλλά δεν ανήκουν στο λαό της.
Ο φώσφορος είναι ένα από τα δομικά στοιχεία της ζωής. Είναι απαραίτητος σε κάθε ζωντανό κύτταρο, ειδικά για τα φυτά είναι απαραίτητος όσο και το νερό, ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχο υποκατάστατο του!
Πολλά εδάφη δεν έχουν αρκετό φώσφορο, ώστε να ανταποκριθούν στις τρομερές απαιτήσεις των εντατικών καλλιεργειών, από εκεί ξεκινά η περιπέτεια της εξόρυξης και του εμπορίου.
Ένας τόνος φωσφορικών αλάτων είναι απαραίτητος για να παραχθούν 130 τόνοι σιτηρών, γι 'αυτό το λόγο κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο εξορύσσονται περίπου 170 εκατομμύρια τόνοι φωσφορικού πετρώματος, στη συνέχεια φορτώνονται σε πλοία και ταξιδεύουν, μεταφέρονται στις καλιέργειες, με σκοπό να διατηρηθούν γόνιμα τα εδάφη.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία περίπου το 15% προέρχεται από ορυχεία στη Δυτική Σαχάρα και του Μαρόκου. Οι μοναδικοί μεγάλοι παραγωγοί, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κίνα, κρατάνε τις προμήθειες κυρίως για τις δικές τους ανάγκες. Έτσι το Μαρόκο γίνεται ο σπουδαιότερος παίχτης στο διεθνές εμπόριο φωσφόρου!
Σε μια Γεωλογική Έρευνα των Η.Π.Α. που αφορά το μέλλον και αφορά τα παγκόσμια απόθέματα φωσφόρου, αναφέρεται ότι περίπου το 80% βρίσκεται στη Δυτική Σαχάρα και στο Μαρόκο.
Θαλάσσιες μεταφορές, μια επικοινωνιακή ευκαιρία για τους Σαχράουι
Πως να παλέψουν για την ανεξαρτησία τους; Πέρα από τις κάθε είδους διαμαρτυρίες, υπάρχει τρόπος να μάθει αλλά και να σκύψει στα προβλήματα της Δυτικής Σαχάρας η παγκόσμια κοινή γνώμη; Μια λύση φαίνεται πως είναι τα φορτηγά πλοία που αναλαμβάνουν τη μεταφορά προϊόντων που ανήκουν στους Σαχράουι. Αυτή η ιστορία ξεκινά στις αρχές του 2017, το KEY BEY φόρτωσε ιχθυέλαιο από τo Laayoune της Δυτικής Σαχάρας.
Το πλοίο έφτασε και ξεφόρτωσε στον προορισμό του, το γαλλικό λιμάνι Fecamp, όμως είχε ήδη γίνει θόρυβος, ακούστηκαν οι διεκδικήσεις και το κυνηγητό.
Ακόμη μια περίπτωση πλοίου συνέβη την 1η Μαϊου 2017, έπειτα από καταγγελία και με εισαγγελική παραγγελία, το ελληνόκτητο φορτηγό CHERRY BLOSSOM παραμένει δεμένο στο λιμάνι Ngqura της Ν. Αφρικής.
Το πλοίο είχε φορτώσει 50.000 τόνους φωσφορικού λιπάσματος (αντιστοιχούν περίπου σε 5 εκατ. δολάρια) με προορισμό τη Νέα Ζηλανδία.
Η κράτηση του φορτηγού ήταν αποτέλεσμα καταγγελίας για μεταφορά παράνομου φορτίου, το ζήτημα έχει να κάνει με τον φώσφορο που εξάγεται από τα ορυχεία της Δυτικής Σαχάρας, εδώ να σημειώσουμε ότι η Ν. Αφρική έχει αναγνωρίσει την Δυτ. Σαχάρα.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Andre Bowley, συνήγορου του Πολισάριο (Απελευθ. Μετώπου της Δ. Σαχάρας) «τελικός στόχος είναι η επιστροφή του περιουσιακού στοιχείου», δηλαδή του φωσφόρου, αφού το ορυκτό εξορύσσεται χωρίς τη συγκατάβαση της χώρας.
Από την άλλη πλευρά, ο αρμόδιος υπουργός για τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο και την κοινωνία των πολιτών, εκπροσώπος της κυβέρνησης του Μαρόκου κ. Mustapha Khalfi την Πέμπτη 5 Μαΐου δήλωνε στα ΜΜΕ για την υπόθεση:
«Το Μαρόκο είναι νόμιμο. Οι ελιγμοί των αντιπάλων (του Μαρόκου) θα αποτύχουν. Οι φυσικοί πόροι της Μαροκινή Σαχάρας επενδύονται στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των απαιτήσεων της εθνικής κυριαρχίας».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των Μαροκινών Μ.Μ.Ε., «η κράτηση του πλοίου NM CHERRY BLOSSOM από τις αρχές της Ν. Αφρικής έχει τεθεί υπό αμφισβήτιση, αφού τα άρθρα 17, 18 και 19 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, εγγυώνται ότι όλα τα κράτη έχουν το δικαίωμα να διασχίσουν ελεύθερα τα χωρικά ύδατα άλλων κρατών. Το δικαίωμα του περάσματος μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο εάν το εν λόγω σκάφος αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του παράκτιου κράτους, αλλά μέχρι στιγμής στο συγκεκριμένο περιστατικό δεν έχει εντοπιστεί καμία απειλή». Στις 9 Ιουνίου αναμένεται να ανακοινωθεί η απόφαση των δικαστών της Ν. Αφρικής για την υπόθεση του CHERRY BLOSSOM.
Ακόμη πιο πρόσφατα έρχεται το Δανικό πλοίο ULTRA INNOVATION, που μετέφερε 55.000 τόνους φωσφόρου προς το λιμάνι του Βανκούβερ και κρατήθηκε στον Παναμά στις 18 Μαίου. Μόλις 5 μέρες κράτησε η ταλαιπωρία του πλοίου, στις 22 Μαίου το θέμα τακτοποιήθηκε και το φορτηγό συνέχισε για τον προορισμό του.
Στις 9 Ιουνίου το δικαστήριο της Ν. Αφρικής θα εκδώσει την απόφαση του για το CHERRY BLOSSOM, με κάποιο τρόπο θα βρεθεί η λύση για το πλοίο και το φορτίο, που παραμένει δεμένο ένα μήνα.
προσφυγικοί καταυλισμοί Σαχράουι, φωτογραφία Alejandro Almenara Sanchez
Μια Ελληνίδα παλεύει για την Δυτική Σαχάρα
Η ακτιβίστρια Βούλα Μαραγκού τα τελευταία τρια χρόνια παρακολουθεί από πολύ κοντά την υπόθεση των Σαχράουι, μας δίνει απαντήσεις και την εκτίμηση της για αυτή την τραγωδία δίχως τέλος.
-Εμείς, οι Έλληνες κ. Μαραγκού, τι λέτε, καταλαβαίνουμε τον πόνο αυτών των ανθρώπων;
«Ο λαός μας ξέρει από προσφυγιά. Από κατοχή, από πείνα, από αδικία.
Ξέρει επίσης από περηφάνια και αξιοπρέπεια. Και αλληλεγγύη. Πώς είναι δύνατον να καμαρώνουμε για τον ελληνικό στόλο που διατρέχει τις θάλασσες του πλανήτη, όταν συμμετέχει σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας;
Να πουλάμε όπλα σε μια κατοχική δύναμη που δεν τηρεί ούτε τις στοιχειώδεις υποχρεώσεις της, ούτε καν αυτές τις συνθήκες που έχει υπογράψει;
Να τους ακούσουμε. Και να γίνουμε η φωνή τους. Κανείς δε θέλει να λύσει ένα πρόβλημα που δεν ξέρει ότι υπάρχει. Και οι Σαχράουι... δεν υπάρχουν. Τους έχουμε σβήσει από το χάρτη. Τους χρησιμοποιήσαμε για τα γεωπολιτικά παιχνίδια μας και τους πετάξαμε σα στυμένη λεμονόκουπα».
- Με ποιους τρόπους μπορούμε να βοηθήσουμε τους Σαχράουι;
«Να πιέσουμε. Η χώρα μας συμμετέχει σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς και με την ψήφο της επηρεάζει το μέλλον αυτών των ανθρώπων. Όσο χαιδεύουμε τα αυτιά του Μαρόκου, όσο υπογράφουμε συμφωνίες που τροφοδότουν τον κατοχικό στρατό και συντηρούν το μεγαλύτερο στρατιωτικό οχυρό, τους κρατάμε φυλακισμένους. Τους μισούς μέσα στο κελί και τους άλλους μισούς ακριβώς απ έξω. Να ακούνε τις κραυγές για να ξεχνάνε την πείνα τους».
- Τι λέτε για το Μαρόκο και τη στάση του;
«Το Μαρόκο δεν είναι ο εξωτικός προορισμός που διατείνεται. Ούτε κανένα υπόδειγμα δημοκρατίας. Είναι ένα αυταρχικό ανελεύθερο κατοχικό βασίλειο. Και δε φταίει το Μαρόκο. Κάνει τη δουλειά του. Με ζήλο και μεθοδικότητα. Εμείς φταίμε. Όλοι όσοι δεν είμαστε Μαρόκο αλλά το παραβλέπουμε».
Νεκροταφείο ψαριών στην πόλη Ντάχλα του Δυτ. Μαρόκου(μόνο το ιχθυέλαιο έχει σημασία)
Οι Σαχράουι κι ο τόπος τους παραμένουν στην παρασκιά της παγκόσμιας ιστορίας.
Άραγε εάν σε αυτή τη γη της Αφρικής δεν υπήρχε όλος αυτός ο πλούτος, θα είχαν αναγνωριστεί οι κάτοικοι του;
Είναι κατάρα να υπάρχουν θησαυροί σε έναν τόπο!
Πριν σηκώσουμε για ακόμη μια φορά φοβικά τους ώμους μας, ας γυρίσουμε το βλέμμα στους Σαχράουι.
- Αυτοδιάθεση ή σιωπή; και μια αποικία ντροπή για τον πλανήτη.
- Επιτέλους εκείνο το δημοψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών πότε θα γίνει;