Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ύφεση που θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι είναι συγκρίσιμη με την Μεγάλη Ύφεση των ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Τα τεράστια ποσοστά ανεργίας και η δραματική πτώση του οικογενειακού εισοδήματος που υπερβαίνει το 40 τοις εκατό, έχουν οδηγήσει τους Έλληνες πολίτες να αναλογίζονται σχετικά με το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της νέας συμφωνίας διάσωσης. Συνεχής λιτότητα και έλλειψη ελπίδας φαίνεται ότι είναι τα μόνα που έχει το μέλλον να προσφέρει.
Υπάρχει, ωστόσο, ένας τρόπος για να αρχίσουμε να αλλάζουμε τα πράγματα προς το καλύτερο. Με την ενεργειακή φτώχεια να αναδεικνύεται ως ένα από τα πιο σοβαρά συμπτώματα της ύφεσης - 6 στα 10 νοικοκυριά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας - είναι πλέον καιρός η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί το σπουδαιότερο και σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητό της περιουσιακό στοιχείο: τον Ήλιο
Η νέα εκστρατεία «Solarize Greece» της Greenpeace Ελλάδας έχει ως στόχο να ενώσει όλους όσους ονειρεύονται ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ο στόχος της είναι να βοηθήσει την Ελλάδα ώστε να δοθεί ώθηση στην ηλιακή ενέργεια ως κινητήρια δύναμη της οικονομίας, με σκοπό να απαλλαγεί η χώρα από το βάρος των ορυκτών καυσίμων που την διατηρούν οικονομικά αδύναμη και να βρει τον δρόμο της επιστροφής από την κρίση.
Η ηλιακή ενέργεια έχει παράγει θαυματουργά αποτελέσματα για την Ελλάδα στο παρελθόν. Κατά την ταραχώδη δεκαετία του 1970, όταν συνέβησαν δύο μεγάλες παγκόσμιες ενεργειακές κρίσεις, η ελληνική κυβέρνηση προσέφερε φορολογικά κίνητρα στα νοικοκυριά για να εγκαταστήσουν ηλιακούς θερμοσίφωνες στο πλαίσιο μίας εθνικής πολιτικής με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά στην εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων και μείωσε σημαντικά τους λογαριασμούς ενέργειας. Εξίσου σημαντικά, μια νέα βιομηχανία γεννήθηκε και σύντομα οι ηλιακοί θερμοσίφωνες έγιναν ένα από τα καλύτερα εξαγώγιμα προϊόντα της Ελλάδας. Φάνηκε τότε ότι ο Ήλιος είχε παίξει τον ρόλο στο να βοηθήσει την Ελλάδα να ξεφύγει από μια δύσκολη κατάσταση.
Στις μέρες μας, η εξαιρετικά δύσκολη εθνική κατάσταση σε συνδυασμό με τις κλιματικές αλλαγές αποτελούν επείγοντες και ακόμα πιο επιτακτικούς τους λόγους για την επανεξέταση της χρήσης της ηλιακής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών και, αυτή τη φορά, σε μαζική κλίμακα.
Η βραχύβια «Φωτοβολταϊκή Άνοιξη» της Ελλάδας του 2009-2013, που βασίστηκε σε ένα καθεστώς πώλησης της ηλιακής κιλοβατώρας στο δίκτυο (feed-in tariff), έδωσε ένα στίγμα του πραγματικού ηλιακού δυναμικού της χώρας. Μέσα σε πέντε χρόνια η εγκατεστημένη ηλιακή ισχύς αυξήθηκε από 47 σε πάνω από 2.500 μεγαβάτ. Συνολικά €4,5 δις. επενδύθηκαν στον εκσυγχρονισμό του τομέα της ενέργειας, περίπου 50.000 θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν και περίπου 100.000 ελληνικές οικογένειες επωφελήθηκαν από την άνοδο της ηλιακής βιομηχανίας σε μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που είναι από τις πιο διάσημες για τον ήλιο της.
Σήμερα η Ελλάδα μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα
Ορμώμενη από τη ραγδαία πτώση του κόστους των φωτοβολταϊκών, μία νέα νομοθεσία επιτρέπει στους Έλληνες πολίτες να παράγουν φθηνά ηλιακή ενέργεια για δική τους κατανάλωση, αντί να την πωλούν στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι, παρ 'όλες τις οικονομικές δυσκολίες της, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει το τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει στην ηλιακή ενέργεια σε σχέση με τα βόρεια ευρωπαϊκά κράτη. Το τεράστιο αναξιοποίητο ηλιακό δυναμικό είναι ένας τρόπος για να καταπολεμηθεί η ενεργειακή φτώχεια και για να δοθεί το έναυσμα για την οικονομική ανάπτυξη.
Εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να παράγουν τη δική τους ενέργεια με πολύ χαμηλότερο κόστος σε σχέση με αυτά που δαπανούν για να την αγοράζουν από το δίκτυο και ταυτόχρονα να δημιουργηθούν δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Καθώς αναμένεται το κόστος παραγωγής και αποθήκευσης ηλιακής ενέργειας να μειωθεί ακόμη περισσότερο στο εγγύς μέλλον, υπάρχει η δυνατότητα για την Ελλάδα να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια ευρώ από πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων - χρήματα που θα παραμείνουν στην χώρα και θα δαπανηθούν στους πιο σημαντικούς τομείς: βιώσιμες επενδύσεις, πολιτικές κοινωνικής πρόνοιας, συντάξεις και τόνωση της ευημερίας.
Πού θα μπορούσε, λοιπόν, η Ελλάδα να βρει τους πόρους για την πρωτοβουλία αυτή; Επί του παρόντος, μέσω των λογαριασμών ρεύματος, οι Έλληνες καταναλωτές πληρώνουν περίπου €800 εκατομμύρια ετησίως για την επιδότηση των εισαγωγών πετρελαίου για την παροχή ενέργειας σε πολλά νησιά της χώρας. Αυτό είναι ένα τεράστιο ποσό για τα ελληνικά δεδομένα και είναι ισοδύναμο με τις νέες προτεινόμενες περικοπές στις συντάξεις - βάσει της νέας συμφωνίας με τους δανειστές - από τον εθνικό προϋπολογισμό του 2015.
Αυτή η επιβάρυνση πρόκειται να αυξηθεί καθώς έχουν προγραμματιστεί ακόμη περισσότερες επενδύσεις για ενέργεια που σχετίζεται με το πετρέλαιο για τα νησιά. Εάν επιλέγονται αυτά τα ρυπογόνα και ακριβά έργα αντί για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και βελτιώσεις στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, οι Έλληνες καταναλωτές θα συνεχίσουν να πετάνε τα χρήματα τους για τις επόμενες δεκαετίες. Αυτή η εξέλιξη δεν θα στερήσει μόνο πόρους από την οικονομία, αλλά θα θέσει επίσης σε κίνδυνο τις πιθανότητες ανάκαμψης.
Η Greenpeace Ελλάδας βλέπει ένα διαφορετικό ενεργειακό μέλλον και αυτός είναι ο λόγος που διεξάγει την crowdfunding εκστρατεία της. Η εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας στα νησιά της Ελλάδας που εξαρτώνται από το πετρέλαιο θα ανακουφίσει τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, θα συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου και της ρύπανσης και θα εξοικονομήσει χρήματα για τους Έλληνες καταναλωτές της ηπειρωτικής χώρας. Κυρίως, θα αποτελέσει ένα παράδειγμα μιας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής που έχει τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες. Ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η εκστρατεία αποσκοπεί στο να θέσει σε κίνηση τη διαδικασία πλήρης μετάβασης της Ελλάδας στην ηλιακή οικονομία.
Αναφερόμαστε σε ένα φαινόμενο ντόμινο, ως ένα βήμα που αντιμετωπίζει την λιτότητα και παρέχει ένα καλύτερο μέλλον. Εάν μπορούμε να βρούμε αρκετή υποστήριξη για την ιδέα της ηλιακής ενέργειας για τα νησιά της Ελλάδας, γιατί όχι και για ολόκληρη την Ελλάδα;
Η ηλιακή οικονομία στην Ελλάδα θα ήταν ένα βήμα που θα βοηθούσε τη χώρα να σταθεί και πάλι στα πόδια της, με τους δικούς της όρους. Και ένα βήμα που θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις για την υπόλοιπη ηλιόλουστη περιοχή της Μεσογείου.
Για την Ελλάδα, η ανεκμετάλλευτη ηλιακή ενέργεια συνεπάγεται ανεκμετάλλευτη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Ο Ήλιος δεν είναι μόνο για διακοπές. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να δείξει στην υπόλοιπη Ευρώπη την πραγματική δύναμη της ηλιακής ενέργειας.
Ο Kumi Naidoo είναι ο Γενικός Διευθυντής της Greenpeace International.
Το παρόν blog δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην Huffington Post