Είναι άξια μελέτης τα σχήματα που χρησιμοποιούνται όταν τίθεται θέμα συζήτησης εντός των κομμάτων δεξιώτερα του κέντρου για την «ιδεολογία», για την «ταυτότητα της παράταξης», για τις «ιδέες» (ο «πόλεμος των ιδεών» βέβαια δεν διεξάγεται με δανεικά όπλα...). Κυρίως δε στις περιπτώσεις των αυτοπροτεινόμενων ως κατ' εξοχήν «ιδεολογικοποιημένων», ή «σκληρών/αληθινών δεξιών» εντός αυτών των κομμάτων. Δεν θα αναφερθώ στα κλασικά παρά θα μιλήσω με αφορμή ορισμένες πλευρές οι οποίες δεν αναδεικνύονται.
Βλέπουμε να γίνεται αντικείμενο επίκλησης ως «ταυτότητα της Δεξιάς» επί παραδείγματι ο Ρήγκαν. Παρατηρήστε τώρα τι συμβαίνει. Οι μεταπωλούντες δανεική ιδεολογία βρίσκονται δύο ή σχεδόν τρεις φάσεις πίσω στο διεθνές σύστημα. Η περίοδος του Ρήγκαν αποτελούσε την τελευταία φάση του διπολικού συστήματος. Μετά περάσαμε στην μονοπολιτική στιγμή κυριαρχίας των Η.Π.Α και τώρα βρισκόμαστε σε μια φάση μετάβασης προς ένα ασύμμετρο, διπολικό (στην Ε.Ε θα ήθελαν τριπολικό) ή πολυπολικό σύστημα. Το διεθνές σύστημα από την εποχή του Ρήγκαν έχει αλλάξει τρεις φάσεις λοιπόν.
Η δεκαετία του 1980 όμως χάθηκε για την Ν.Δ. και δεν πρόκειται να ξαναζωντανέψει με το να σκέφτεται ακόμα και τώρα, τρεις δεκαετίες μετά, με τέτοιους όρους (πάει, τέλειωσε, το τραύμα επήλθε, ας το ξεπεράσουν). Και χάθηκε, γιατί η «δεξιά» σκεφτόταν με όρους δεκαετιών πίσω και όχι με όρους της τότε εποχής. Το ίδιο κάνουν οι «σκληροί δεξιοί» της τώρα. Σκέφτονται με όρους διπολικού συστήματος ή τέλους της ιστορίας.
Παρατηρήστε. Από το 1982 έως το 2014, οι σημαντικότερες ανεπτυγμένες οικονομίες ή ο πυρήνας της «Δύσης» -την οποία συνεχώς επικαλούνται- έχουν απολέσει οικονομικό μερίδιο πάνω από 18% επί του παγκόσμιου Α.Ε.Π. Η Ελλάδα αποτελεί το 0.263% του παγκόσμιου Α.Ε.Π για το 2014. Ουσιαστικά οι «σκληροί ιδεολογικοποιημένοι δεξιοί» της ΝΔ ισχυρίζονται πως αυτό που δεν κατάφεραν να κάνουν οι μεγαλύτερες οικονομίες της «Δύσεως» θα το έκανε η Ελλάδα. Μια χώρα που αποτελεί το 0.263% του παγκόσμιου Α.Ε.Π, όμως, δεν μπορεί να αντισταθεί ούτε στο παγκόσμιο ρεύμα απωλειών (του 18%) ούτε σε δομικές διεθνοσυστημικές τάσεις ως μονάδα (πόσω μάλλον όταν εκφράζει τόσο μικρά μεγέθη). Μάλιστα, ισχυρίζομαι -για να γίνω και λίγο προκλητικός- πως ακόμα και εάν η Ελλάδα είχε κατά 1/3 λιγότερους δημοσίους υπαλλήλους, πάλι, θα βρισκόταν στη θέση που βρίσκεται σήμερα.
Γιατί μονάχα πηγαίνοντας με το παγκόσμιο διεθνοσυστημικό ρεύμα μπορείς να κερδίσεις. Και το ρεύμα επιτάσσει το αντίθετο από αυτό που κάνει η Ελλάδα. Όλη η «Δύση» και η «Ευρώπη» ανοίχτηκε και εμείς πήγαμε ανάποδα, σαν τον κάβουρα, προς την «Δύση» και την «Ευρώπη». Και δεν είναι τυχαίο που τελικά βρεθήκαμε και απομονωμένοι σε έναν ειδικό θάλαμο αποστείρωσης εντός της «Ευρώπης» και αποκομμένοι από όλο τον υπόλοιπο Πλανήτη (γεγονός το οποίο απλώς αδυνατούν να ερμηνεύσουν οι «σκληροί ιδεολογικοποιημένοι»). Επειδή ήμασταν ο τελευταίος κρίκος γίναμε ο πρώτος που κάηκε από τις απώλειες του 18%.
Προφανώς οι Η.Π.Α -που επιδιώκουν το Pivot to Asia- ή η Σουηδία ή το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Γαλλία ή η Γερμανία δεν είναι αρκούντως «δυτικές». Όταν ολόκληρη η «Δύση» προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες ορισμένοι επικαλούνται να «γίνουμε δύση». Μα αυτό η «Δύση» το είχε καταφέρει -ήταν «Δύση»- πριν δεκαετίες και αναγκάζεται να αλλάξει.
Οι Η.Π.Α ως μονάδα δεν μπορούν να αντισταθμίσουν τις παγκόσμιες αλλαγές αποκλειστικά και μόνο με αναπροσαρμογες στο εσωτερικό τους και θα το καταφέρει η Ελλάδα...
Γι' αυτό η «δεξιά» -ή τουλάχιστον αυτή η «δεξιά»- αποτελεί παράγοντα καθυστέρησης της χώρας. Από την άλλη η«αριστερά» είναι καλή; Όχι, αλλά δεν γίνεται κάθε κριτική να γίνεται σε αντιδιαστολή και συγκριτικά. Αυτό αποτελεί τρικ υπεκφυγής.
Αυτό που παρουσιάζεται ως ο πυρήνας της ιδεολογίας της Δεξιάς από τους «σκληρούς» κομμάτων όπως η ΝΔ -πέρα από απολειφάδι του ψυχρού πολέμου- αποτελεί τυπικό παράδειγμα δεξιού κεμαλισμού. Ας αναζητηθεί το τί σημαίνει «κεμαλισμός», γιατί στην Ελλάδα τον αντιμετωπίζουμε εθνοκεντρικά και όχι στην παγκόσμια διάσταση του. Ο κεμαλισμός αποτέλεσε εξαγωγικό προϊόν, κυρίαρχη και καθεστωτική δυτική ιδεολογία «εκσυγχρονισμού» για τον λεγόμενο «Τρίτο Κόσμο»-δηλαδή, ο εκδυτικισμός ως προϋπόθεση του εκσυγχρονισμού. Ο κεμαλισμός όμως περνά κρίση ακόμα και στην κοιτίδα του.
(Ο Samuel Huntington, ονομάζει «κεμαλισμό» ή «κεμαλική στρατηγική», όχι αυτό που αντιλαμβανόμαστε στην Ελλάδα με την στενή ελλαδοκεντρική και εθνοκεντρική οπτική, αλλά το δόγμα της απόλυτης σύνδεσης εκσυγχρονισμού και εκδυτικισμού, με τον εκδυτικισμό, δηλαδή την πνευματική αποικιοκρατία και τον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό, να θεωρείται ως «πνευματική» προϋπόθεση του «υλικού» «εκσυγχρονισμού» και της «ανάπτυξης» (βέβαια τα ιδεολογήματα που σχετίζονται με τη σύνδεση εκσυγχρονισμού και εκδυτικισμού έχουν καταρριφθεί εδώ και τουλάχιστον μισό αιώνα, αλλά συντηρούνται στην Ελλάδα). Πρωτοδίδαχος αυτού του δόγματος, σε πλανητική κλίμακα, ήταν ο Κεμάλ Ατατούρκ. «Κεμαλική στρατηγική» κατά Huntington, μπορεί να θεωρηθεί να εγκαταλείψουν οι Ρώσοι το κυριλλικό αλφάβητο και οι Κινέζοι τα ιδεογράμματα και να «ενστερνιστούν» το λατινικό αλφάβητο και το γρηγοριανό ημερολόγιο προκειμένου να «εκσυγχρονιστούν»-το βιβλίο του Huntington μπορεί να μην είναι «κακό» μονάχα για τους γνωστούς λόγους που κυριαρχούν στη δημόσια σφαίρα, αλλά και για άλλους, πιο «τοπικούς».)
Η πιο καθαρή ιδεολογική έκφραση του κεμαλισμού στην Ελλάδα, δηλαδή του μοντέλου «εκδυτικισμός ως προϋπόθεση του εκσυγχρονισμού», υπήρξε προσφάτως το «Μένουμε Ευρώπη». Η ρητορική του «Μένουμε Ευρώπη» συνιστά την επιτομή του δόγματος αυτού, του ελληνικού κεμαλισμού, και είναι τόσο ενδιαφέρον όσο και προβλέψιμο το ότι οι «σκληροί ιδεολογικοποιημένοι δεξιοί της ΝΔ» ήταν κατ' εξοχήν εκείνοι που προσπάθησαν να καβαλήσουν το ρεύμα του «Μένουμε Ευρώπη», δηλαδή την πολιτική του έκφραση.
Επίσης, σε αυτή τη Δεξιά-απομεινάρι του ψυχρού πολέμου, είναι ενδιαφέρον ότι φοβάται να ψελλίσει λέξεις όπως: «Ηνωμένες Πολιτείες», «δημοκρατικό κόμμα», «παγκόσμια ή ευρωπαϊκή διακυβέρνηση», «δημοκρατικά και νεοσυντηρητικά γεράκια». Στη θέση όλων των προηγούμενων όρων χρησιμοποιεί τον όρο «αριστερά». Η «αριστερά» όμως -στο μεγαλύτερο μέρος της- αποτελεί απλό υποπροϊόν και υποσύστημα όλων των προηγούμενων και όσα τις αποδίδονται (από την εργαλειοποίηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέχρι τον «πολυπολιτισμό» και τον «αντιεθνικισμό») δεν αποτελούν δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ούτε τυπικά παραδοσιακά «αριστερά» γνωρίσματα (αυτό βέβαια δεν το παραδέχεται ούτε η ίδια η «αριστερά»). Αποτελούν ένα ευρύτερο παγκόσμιο και υπερεθνικό ιδεολογικό πλέγμα έξω και πάνω από την «αριστερά και τη δεξιά».
Ο κομματικός Νικήτας Κακλαμάνης είχε πει κάποτε το αμίμητο. Τον ζάλιζε κάποια δημοσιογράφος για την Ευρώπη και της απάντησε: «κυρία [τάδε], αυτά να τα πείτε αλλού. Μιλάτε με ευρωσκεπτικιστή» (βέβαια δεν είναι ακριβώς «ευρωσκεπτικιστής»). Είναι πραγματικά δυσνόητο το γιατί δεν υπάρχουν σοβαροί άνθρωποι που να εκφράζουν ευρωσκεπτικιστικές τάσεις και έχουν επικρατήσει ή κυριαρχήσει γραφικές φιγούρες...
του Δημήτρη Πεπόνη
*Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από το Inspol.gr