Η κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού Su-24 στη Συρία από τουρκικά καταδιωκτικά έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Οι λεπτομέρειες είναι πλέον γνωστές: η παραβίαση των 17 δευτερολέπτων για την οποία όμως οι Τούρκοι έστελναν ειδοποιήσεις για κάποια... λεπτά, η πανικόβλητη καταφυγή του Νταβούτογλου σε ΝΑΤΟ και ΟΗΕ χωρίς καν να επικοινωνήσει με τη Ρωσία, η απαίτηση του Ερντογάν για συγγνώμη, η άνανδρη δολοφονία του ενός εκ των δύο πιλότων από τους Τουρκομάνους αντάρτες, η οργίλη αντίδραση Πούτιν. [1]Για μερικά δευτερόλεπτα, στο μυαλό όλων πέρασε η σκέψη πως οδεύουμε επίσημα προς ρωσοτουρκικό πόλεμο.
Το ενδεχόμενο αυτό ευτυχώς δεν πραγματοποιήθηκε. Δικαιώνοντας τη φήμη του ως αποφασιστικού αλλά και σώφρωνος, ο Πούτιν δεν απάντησε άμεσα και βίαια, αλλά σταδιακά ξεδιπλώνει μία στρατηγική κυρώσεων και αποτροπής, που περιλαμβάνει την ενίσχυση της αεράμυνας στην περιοχή με τους φονικούς S-400, περιπολίες καταδιωκτικών, απελάσεις Τούρκων επιχειρηματιών, τουριστικό αποκλεισμό και ακύρωση οικονομικών project. [2] Η Τουρκία μένει για την ώρα αβλαβής, αν και είναι βέβαιο πως οι συμπαθείς της Τουρκομάνοι αντάρτες μέλλει να σφυροκοπηθούν μέχρι εξαϋλώσεως.
Αν ο Πούτιν επιβεβαίωσε τη φήμη του, το ίδιο έκανε και η Τουρκία με το δίδυμο Ερντογάν-Νταβούτογλου: αλαζονεία, παρατολμία, ασυνειδησία. Διότι δεν ομιλούμε περί μεμονωμένου περιστατικού. Πάντοτε η Τουρκία ήταν ο ταραξίας του Δυτικού στρατοπέδου, αλλά η υψηλή γεωπολιτική της αξία και η συνεργασία της με τις ευρωατλαντικές δυνάμεις λειτουργούσαν ως αντίβαρο για το ενδεχόμενο της διεθνοπολιτικής της απομόνωσης. Τα τελευταία χρόνια το νεο-οθωμανικό σουλτανάτο είναι εκτός ελέγχου. Έχει διαρρήξει τις σχέσεις με το Ισραήλ, έχει συγκρουστεί με όλους σχεδόν τους γείτονες και είναι ένας από τους κύριους διεθνείς παραγόντες που απεργάστηκαν υπερ της αποσταθεροποίησης και εν τέλει της καταστροφής της Συρίας. [3]
Η υψηλή στρατηγική των Ερντογάν-Νταβούτογλου τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι η Άγκυρα είναι περισσότερο βάρος παρά ένας μη αναπληρώσιμος ζωτικός σύμμαχος.
Στην υπόθεση της Συρίας, η Τουρκία λειτουργεί ως αρπακτικό βγαλμένο από μογγολική ορδή. Εξ αρχής χρηματοδοτούσε και εξόπλιζε αντάρτες και τρομοκράτες, συνεργάστηκε με κάθε ακραία ισλαμιστική και σαλαφιστική οργάνωση, οργάνωσε νοσοκομεία και βάσης εκπαίδευσης για τους τζιχαντιστές, ενορχήστρωσε την παραπλανητική επίθεση χημικών όπλων (τα οποία, όπως όλα δείχνουν, εκείνη προμήθευσε τους αντάρτες) ώστε να σύρει τις ΗΠΑ σε πόλεμο.[4]Με τις ευλογίες και την αμέριστη υλική και διπλωματική της στήριξη οι παράφρονες σφαγείς του Ισλαμικού Κράτους εξετέλεσαν τις θηριωδίες τους και υπέβαλαν χριστιανούς και Γεζιντί σε γενοκτονία. Τώρα με την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους, ρισκάρει παγκόσμιο πόλεμο για να επιβάλει τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων.
Για να μη σχολιαστεί η απερινόητη έπαρση, με την οποία δικαιολόγησε την κατάρριψη λόγω φερόμενης παραβίασης μερικών δευτερολέπτων ως υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας! Αν η Ελλάδα είχε δείξει όλα αυτά τα χρόναι τη υποδιπλάσια ευαισθησία στις παραβιάσεις εναερίου χώρου και τις υπερπτήσεις εθνικού εδάφους, σήμερα η Τουρκία δε θα είχε ούτε ένα αεριωθούμενο.
Ο ευρωατλαντικός συνασπισμός πρέπει το συντομότερο να αντιληφθεί πως πλέον η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστος εταίρος, αλλά ένα επικίνδυνο, επεκτατικό και απρόβλεπτο rogue state που είναι μόνιμη απειλή για την ειρήνη, σταθερότητα και ανεξαρτησία των γειτόνων του. Μία τέτοια απόφαση εξοβελισμού της Τουρκίας από το Δυτικό Μπλοκ είναι πολύ δύσκολη, αυτό είναι πρόδηλο. Είναι αχανής χώρα, σε στρατηγική θέση, με μεγάλο στρατό, μεγάλο πληθυσμό, μεγάλη οικονομία. Η υψηλή στρατηγική των Ερντογάν-Νταβούτογλου τα τελευταία χρόνια όμως δείχνει ότι η Άγκυρα είναι περισσότερο βάρος παρά ένας μη αναπληρώσιμος ζωτικός σύμμαχος. [5]
Με τη νωθρή στάση τους οι δυτικές δυνάμεις κόντοφθαλμα θεωρούν πως εξυπηρετούν το δικό τους συμφέρον χάριν της απομείωσης του ρωσικού παρεμβατισμού στην Μέση Ανατολή μέσω του καθεστώτος Άσσαντ. Η Τουρκία εμμονικά αρνήθηκε επί μακρόν να παραχωρήσει αεροπορικές βάσεις στους συμμάχους για να βομβαρδίσουν το ΙΚ (παρ' ότι με σπουδή σφυροκοπούσε τους Κούρδους του YPG, την πιο αξιόπιστη αλλά και μετριοπαθή πολιτικά δύναμη στη Συρία αυτή τη στιγμή), και τώρα ο Ομπάμα τη δικαιολόγησε για το τελευταίο ατόπημα, λέγοντας πως όντως επρόκειτο για προστασία της εθνικής κυριαρχίας και ασφαλείας. Φυσικά όλα αυτά τα δεδομένα πρέπει να τεθούν υπό το πρίσμα του ρόλου και της ευθύνης των ΗΠΑ για το ξεδίπλωμα της Αραβικής «Άνοιξης» και την εδραίωση ισλαμιστικών κινημάτων και τρομοκρατικών οργανώσεων, αλλά αυτό είναι εκτός του παρόντος θέματος.
Η Ρωσία αποτελεί τη μεγαλύτερη εγγύηση για τη διασφάλιση τερματισμού της κρίσης στη Συρία. Επιδεικνύει αποφασιστικότητα, ακρίβεια και φονικότητα, προξενώντας βαριές απώλειες στις διάφορες τρομοκρατικές ομάδες (χωρίς τον ψευδεπίγραφο διαχωρισμό «μετριοπαθούς αντιπολίτευσης» και «ακραίων ισλαμιστών»). Η Δύση πρέπει να συνεργαστεί μαζί της για να εξοντωθεί το κτήνος του ΙΚ, να βρει την ειρήνη ξανά ο λαός της Συρίας και να μην επαναληφθεί η τραγωδία του Παρισιού. Δεν πρέπει να αφεθεί η Τουρκία ανεξέλεγκτη, να τορπιλίσει τη συνεννόηση και να παρατείνει το συριακό σφαγείο. Η Δύση έρχεται προ των ευθυνών της: ή σωφρωνίζει την Άγκυρα, ή θα το πληρώσει ακριβά. Και η τύφλωση και η αβελτηρία θα είναι όλες δικές της, γιατί δεν θα έχει πατάξει την τουρκική ύβριν.
Του Μάριου Νοβακόπουλου.
*To άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο inspol.gr .